Littekens op een stierenhuid Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
13-02-2009
Het was verschrikkelijk
13 februari 1981
De tragische dood van Joxe Arregi Izagirre op 13 februari 1981 schudde de Baskische gemeenschap geweldadig door elkaar. De inwoner van Zizurkil werd op 4 februari 1981 gearresteerd en overgebracht naar de Dirección General de Seguridad de la Policía te Madrid. Hij verbleef hier 9 dagen incomunicado (volledig afgezonderd, geen advocaat, enz ), overgeleverd aan willekeur.De vooravond van zijn overlijden werd hij naar het Hospital Penitenciario van Carabanchel, de ziekenboeg, overgebracht. Het medische rapport zal ik niet aanhalen, want het is te verschrikkelijk. Drie politieke gevangenen, Iñaki Agirre ETA (pm), Xose Lois Fernández González (GRAPO) en Lois Alonso Riveiro (PCE), waren getuige bij zijn aankomst in de ziekenboeg. Het relaas werd op een kladbriefje door de tralies naar buiten gegooid: Fysisch totaal afgemaakt, onherkenbaar, hevig rillend over het gehele lichaam, nauwelijks in staat te ademen, mompelende Joxe Arregi enkel zinnen, waardoor we hem konden identificeren. Zijn ogen waren bont en blauw geslagen. Het rechteroog vertoonde een enorme bloeduitstorting. Armen en benen waren angstwekkend opgezwollen. Ik heb verschrikkelijke dorst, mompelde hij. Op vraag hoe het er aan toegegaan was, antwoordde hij: Oso latza izan da (het was verschrikkelijk). Ze hebben mij onderste boven gehangen aan de ijzeren staaf, en sloegen er vrijwel overal op los, maar vooral op de onderkant van mijn voeten. Ze verbrandden mijn armen en benen en lichaam met ik weet niet wat (tot in de tweede graad). Op de grond sprongen zij om beurten op mijn borst Hij kon niet meer verder praten en stortte in elkaar. De 3 gevangenen hielpen hem omkleden, waarbij ze verscheidene bloeduitstortingen overal op het lichaam zagen. Vele plaatsen waren zwartgeblakerd (ernstige brandwonden), en veel brandwonden begonnen te verzweren.De volgende ochtend was zijn toestand nog verergerd. Hij murmelde: Nik uste diat hiltzekotan nagoela, ik denk dat ik sterf.Ik stop hier hethuiveringwekkende getuigenis, want er is niets menselijks aan, maar het komt wel op de palmares van de Beneméritazoals de Guardia Civil genoemd wordt (vertaling van benemérita: verdienstelijk, prijzenswaardig).
Volgens de Commissie voor de Mensenrechten te Madrid hebben 73 politieagenten deelgenomen aan, wat ik noem, de lynchpartij. Slecht twee werden in staat van beschuldiging gesteld en beide werden vrijgesproken. Later kregen zij toch 7 maanden cel (vergelijk met het volgende: een opinieartikel in een krant schrijven, levert een bod op van 96 jaar cel).
In een radioprogramma verweet ex-president Felipe González dat het Baskisch nationalisme aan "etnische zuivering" doet.
PNV en EA dienen hem nu van antwoord:
"De énige etnische zuivering was die van mister X", en ze herinneren González (waarschijnlijk de onbekende "mister X") eraan dat onder zijn bewind 28 personen werden vermoord door de staatsterroristen van GAL omdat ze Basken waren.
In een simultane politieraid, op last van Franse antiterrorismemagistraat "Le Juge" Le Vert worden in Ahurti (Noord-Baskenland) Marcel Etxandi en in Zuid-Baskenland Juan Joxe Agirre gearresteerd. "Père Marcel" Etxandi is 72 jaar en woont in de abdij van Belloc.
Agirre is 74 jaar! en verblijft in de abdij van Lazkao.
Beide zijn ze Benedictijnenmonnik!
Père Marcel is een autoriteit in het vertalen van bijbelteksten in het Baskisch en spreekt dan ook vloeiend Armeens, Grieks, Latijn en Hebreeuws. Zijn medebroeder uit Lazkao is archivaris van alles wat met het Baskische Volk te maken heeft. Beiden worden aangezocht door iedereen die één of andere studie over Baskenland wil schrijven. Beiden worden ze nu in verband gebracht met de ETA-leider, Mikel Albisu "Antza", die op 3 oktober in Saliès de Bearn gearresteerd werd. In Lazkao hadden zich twee Guardia Civiles aangediend om Agirre te arresteren. Toen dat formeel gebeurd was waren er nog eens een 15-tal gekomen om de omvangrijke bibliotheek uit te kammen. Om 16.00 u. werd Agirre weer vrijgelaten. Hij bracht verslag uit aan een peloton journalisten. "Ze vroegen me of ik nummers van "Zutabe" had (het "infoblad" van ETA). Hierop heb ik geantwoord dat ik álles opsla in mijn archief. Wat nu terrorisme is is morgen geschiedenis. Sommige documenten kwamen zodoende in Madrileense musea terecht en worden daar als juwelen bewaard".
Agirre, niet gespeend van humor, had tot slot aan de dienaren van de wet om een kopie van het verslag van de politieactie gevraagd om het in zijn archief te bewaren! Dit werd geweigerd.
Vijf uur na aanvang van de farce werd: "Aita" Agirre vrijgelaten.
Père Marcel Etxandi, verantwoordelijk voor de bibliotheek van Belloc, werd meegenomen naar de hoofdstad Baion. Hij wordt ervan verdacht "post" van de terroristische organisatie door te geven, "als brievenbus" te dienen. Het was onnodig de flikken met de bekende zin "kom eens naar mijn kamer" uit te nodigen. Dat deden ze uit zichzelf al. Intussen ondervroeg de politie de medemonniken over de binnenkomende telefoons en over de bezoekers die de abdij aandeden. Tevens werd hen gevraagd of ze iemand van de arrestanten van 3 oktober kenden.
Etxandi werd 2 dagen later vrijgelaten.
Beide arrestanten werkten ooit samen aan de vertaling van de Bijbel in het Baskisch. Mogelijk hadden ze daarin de dichterlijke vrijheid misbruikt en ETA-leider Mikel Albisu een bijrolletje gegeven, niet als "Verlosser"...
Bij een achtervolging op Iker Iparragirre Galarraga schoot de Spaanse politie in het centrum van het Baskische stadje Azpeitia, volgens getuigen, een vijftal keren in de lucht. Ook hier blijkt nog maar eens dat de (Spaanse) politie niet kan tellen, want ze spreken naderhand over slechts2 schoten. Zij gingen met getrokken revolver in twee Herriko Tabernas (volksbars) binnen, en daarbij werden alle aanwezigen tegen de muur gezet en geïdentificeerd. Kort daarop verschenen in het centrum politiemannen in burger, sommigen eveneens met getrokken revolvers en zwaarder tuig. Ook de "Baskische" politie, Ertzaintza, nam aan de operatie deel. Daarna trokken ze naar het ouderlijke huis waar ze enkele uren verbleven en een uitgebreid register meenamen. Tijdens deze huiszoeking verzamelden zich een 30 tal personen in de buurt om te protesteren tegen deze "politiebezetting", onder het motto "Indar okupatzaileak alde hemendik" (okupatzaileak= bezettingen en alde hemendik = "oprotten!")
Op last van Baltasar Garzón werden op andere plaatsen 14 personen opgepakt. Dit gebeurde vooral in Euskal Herria, maar eveneens in Cádiz en in Valencia. Het zou gaan om jongeren die niet bij de politie "geficheerd" staan. Toch kon de Spaanse minister van Binnenlandse zaken, José Antonio Alonso, niet nalaten te gewagen van het belang van deze arrestaties. De politie wist van sommigen zelfs wanneer en tegen wie ze aanslagen zouden plegen! Hun namen zouden gevonden zijn bij de arrestatie van Ibon Fernández Iradi, "Susper".
Susper werd op 19 december 2002 in Baiona gearresteerd, maar wist enkele dagen later te ontsnappen uit het politiecommissariaat. Een jaar later werd hij opgepakt in Mont-de-Marsan. Als gevolg van de "documenten van Susper" werden 110 personen opgepakt waarvan er 39 weer vrijkwamen.
Opnieuw verbiedt Spanje democratische politieke partijen uit Baskenland. Opnieuw wordt een belangrijk deel van het Baskisch electoraat uitgesloten van deelname aan de verkiezingen. Na een eerder verbod op de partij Batasuna en opvolgende partijen van de Baskische linkse onafhankelijkheidsbeweging (sinds 2003 worden alle partijen die de optie van een links en onafhankelijk Baskenland vertegenwoordigen stelselmatig verboden), verbiedt Spanje nu de partijen EHAK en ANV.
Terwijl Spaanse politici van de Baskische onafhankelijkheidsbeweging eisen dat zij enkel nog democratische middelen gebruiken om hun doel te bereiken, maken ze het diezelfde beweging onmogelijk om decmocrartische middelen te gebruiken, door hen te verbieden aan de verkiezingen deel te nemen.
De Acción Nacionalista Vasca, de ANV, dateert al van 1930 en is een afsplitsing van de rechtse Baskische nationalistische partij, de PNV. Zij aan zij, met onder andere de Spaanse sociaaldemocraten, vochten zij vóór, tijdens en na de Burgeroorlog tegen het fascisme van het Francoregime. De kleine en pas opgerichte ANV was een trouwe verdediger van de uiteindelijk door Franco omvergeworpen tweede republiek.
De partij nam met vier bataljons deel aan de strijd en 550 ANV leden stierven in de verdediging van de republiek. In de laatste jaren van die republiek nam de ANV zelfs zitting in de Baskische regering en na de overwinning van de fascisten nam de ANV samen met de sociaaldemocraten zitting in meerdere Baskische regeringen in ballingschap en comités ter voorbereiding op de terugkeer van de democratie in Spanje.
De ANV is het gewend om verboden te zijn, zij is gedurende het dictatriale bewind onder Franco veertig jaar lang illegaal geweest. Maar zij had nooit kunnen verwachten dat haar voormalige strijdmakkers van de PSOE, meer dan dertig jaar na de dood van de dictator, zouden samenspannen met de erfgenamen van die dictator om de partij opnieuw te verbieden.
De ANV staat voor een links en onafhankelijk Baskenland. De ANV wil dat doel op democratische wijze bereiken - zij verwerpt in haar statuten het gebruik van geweld - en eist van Spanje dat zij haar politieke systeem zo aanpast dat dit ook mogelijk is. De ANV eist, met andere woorden, dat de Basken zelf hun politieke toekomst mogen bepalen. Madrid reageert met een verbod. Niet alleen op de ANV maar op elke organisatie die dit doel nastreeft. Het argument is dat deze organisaties de doelen van ETA nastreven, zonder de door ETA gehanteerde middelen te veroordelen. Dat heet politieke vervolging.
Garzón krijgt tegenwind in de zaak "Xaki, het ministerie van Buitenlandse Zaken van ETA", waarmee hij zoveel glorie meende te halen!
Hij krijgt bericht dat "tot Xaki behoren, niet inhoudt met ETA te collaboreren." Hij krijgt dan ook advies vanuit het Hooggerechtshof een aantal gevangenen vrij te laten. De Regering Aznar is woedend en verwijt het Hooggerechtshof de strijd tegen ETA te "verhinderen".
Twee gevangenen komen onder borg vrij terwijl er 5 gewoon vrij komen
Miriam Campos komt zodoende gewoon vrij terwijl Gorka Martinez en Mikel Egibar eerst elk 10 miljoen pts. borg moeten betalen.
De Magistraat die tot dit besluit kwam voert o.a. aan, "dat Xaki legaal is en in het openbaar werkt". Toch kan hij in de handelingen van de individuele arrestanten authentieke aanwijzingen van criminaliteit merken. Ze moeten dus maar niet op beide oren slapen Mikel Egibar zat dus bijna twee jaar onschuldig in de gevangenis.
De burgemeester van Vitoria Gasteiz, Alfonso Alonso, (PP) heeft, na contact met het clubje Covite (Comité Victimas Terrorismo), voorgesteld om op de monoliet ter ere van de slachtoffers van het terrorisme die in zijn stad zal opgericht worden de naam van Melitón Manzanas toe te voegen.
Manzanas heeft "gezorgd" voor veel slachtoffers van het Terrorisme. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij al tewerkgesteld aan de grens in Irún, en daar "ving" hij heel wat mensen op die op de vlucht voor het Nazisme de grens overstaken. Hij leverde ze dan over aan zijn vrienden, de Duitse bezetter! Na de oorlog werd hij de gevreesde chef van de "Brigada Social" en in die functie was hij persoonlijk aanwezig bij het folteren van vele Basken. Hij werd in héél Spanje bekend op 2 augustus 1968 toen een ETA-commando hem neerschoot. Ze hadden aangebeld bij zijn huis, Villa Arana, in Irun en toen hij opendeed, hoorde hij zeggen: "Manzanas, wij zijn van ETA." Er ging een schot af en Manzanas was niet meer.
Op 19 januari 2001 kreeg Manzanas van de Regering Aznar al de medaille van burgerlijke verdiensten. Dezelfde junta zorgde er in augustus 1999 voor dat de zogenaamde Wet van Slachtoffers van het Terrorisme retroactief werd tot precies 1968! Pure provocatie!
Aansluitend bij voorgaande:
In Spanje kunnen verschillende klassen van "slachtoffers van gewapend geweld" onderscheiden worden:
(aldus de geschiedkundige, José Luis Orella in Gara)
Slachtoffers van de Spaanse Burgeroorlog: Sommigen onder hen kregen hun naam vermeld in marmer en op ereplaatsen en zijn nu nog te lezen naast de ingang van vele kerken. Anderen zijn tot op dit ogenblik nog slachtoffer. Zij kwamen terecht in anonieme (massa-)graven en vaak kregen hun resten nooit een beschaafde begrafenis.
Alleen in de provincie Guipúzcoa zouden 5.600 personen terechtgesteld zijn. In Navarra wordt het cijfer 2.789 genoemd. (Volgens Jaime Ignacio del Burgo, die tot de "inrichters" kan gerekend worden, is dit cijfer natuurlijk véél lager.)
Slachtoffers van binnenlandse verbanning: Hier werden tijdens de oorlog en de daaropvolgende dictatuur vooral de republikeinse onderwijzers maar ook andere intellectuelen gestraft. Het zouden er 60.00 geweest zijn, die ofwel geëxecuteerd werden of in de illegaliteit dienden te vluchten.
Slachtoffers van buitenlandse verbanning: Hier is het aantal enorm. Vele kinderen werden "in veiligheid gebracht" in Rusland, waar ze slecht leefden. Na de Burgeroorlog volgde de Wereldoorlog en daarna was het hen financieel onmogelijk nog ooit terug te keren. Het "democratische" Spanje deed hier nooit zijn plicht.
Toevallig vonden in Barcelona de "Dagen over Foltering" plaats, een congres ingericht door het Overkoepelend Orgaan ter Verhindering van Foltering, waaraan 400 personen deelnamen, waaronder TAT, (Torturaren Aurkako Taldea).
Daar werd gevraagd dat Spanje het UNO-protocol zou ratificeren dat het land in 2005 ondertekende. Hierin staat dat in de arrestatiecentra steeds toezicht mag uitgeoefend worden door afgevaardigden van de Verenigde Naties. Maar de Regering Aznar wees alle aanbevelingen van de hand die de toenmalige verslaggever van de VN, de Nederlander Theo Van Boven (Universiteit van Maastricht) aan Spanje gaf. Van Boven sloot in een toespraak de Dagen in Barcelona af, en vertelde daarbij over dat bezoek aan Madrid in 2003 dat "erg gespannen" was en dat erg veel stof deed opwaaien: "Het leek erop dat de Spaanse autoriteiten geobsedeerd waren door de Baskische Kwestie". Ze wilden zelf zijn bezoek plannen en sturen en zeggen welke plaatsen hij mocht bezoeken (en welke niet ) Nadat hij zijn aanbevelingen geformuleerd had wilden ze Van Boven zelfs in diskrediet brengen! In de aanbevelingen stond o.a. dat het incomunicadoregime (isolatie) moest afgeschaft worden en dat de ondervragingen en zelfs de gehele periode van voorarrest gefilmd moesten worden. "Madrid verstuurde mijn aanbevelingen rechtstreeks richting papierbak!" "Amper een maand na mijn bezoek werd de strafwet gewijzigd: het "incomunicadoregime" werd gehandhaafd en de periode kon verlengd worden!"
Interview met Van Boven in de krant Gara van 6 februari 2006:
"Indien degenen die de kwaal van de foltering aanklagen voor het gerecht gedaagd worden zal men de praktijken nooit kunnen uitroeien. In plaats van de klagers het zwijgen op te leggen moet justitie de feiten tot op het bot onderzoeken. Wat in Spanje gebeurt (geen onderzoek instellen maar klagers vervolgen) is een aanslag op de mensenrechten en zelfs op de democratie. De vorige regering (Aznar) ging frontaal in tegen mijn aanbevelingen en wat de regering Zapatero precies gaat doen is niet duidelijk. Het lijkt erop dat ze andere prioriteiten heeft maar van regering veranderen wil niet zeggen dat ook het systeem meteen wijzigt. Op zn minst hebben ze het voordeel van de twijfel. Het probleem van de foltering is zéér complex."
Het Baskisch, ooit "Lingua Navarrorum", wordt het meest bedreigd door de regering van Navarra!
De Regering van Navarra vervangt 5.000 tweetalige berichten door eentalig Spaanse berichten die bestemd waren om door het Ministerie van Sociaal Welzijn, Sport en Jeugd verspreid te worden in de streek van Iruñea. Toch hoort deze streek volgens de taalwet tot de "zona mixta" (de gemengde zone), waar de beide talen gesproken worden. Patxi Telletxea, parlementair van Aralar, noemt de maatregel "beschamend". De minister die verantwoordelijk is voor dit departement zegt bovendien de tweetalige folders te zullen verspreiden in de "Baskischtalige zone". Nochtans zijn deze zones bij wet bepaald. De Regering van Navarra wil de regeling bij decreet wijzigen wat door de rechtbank geweigerd werd. (De rechters zijn blijkbaar nog niet allemaal van PP-huize.)
Behalve de Taal krijgt ook de Baskische vlag het hard te verduren. In Agoitz verplichte de burgemeester de Guardia Civil een Ikurriña, die tussen twee huizen over de straat gespannen was, af te trekken omdat ze "zonder toelating een openbare ruimte bezette". Toen daarop een aantal buren op de straat ging zitten om dit te beletten dreigde de Garde Civique te chargeren! De vlag werd afgetrokken maar in de namiddag hingen er een twintigtal anderen in de plaats.
Drie ex-volksvertegenwoordigers van Batasuna, Arnaldo Otegi, Joseba Permach en Joseba Alvarez verschenene voor het Hooggerechtshof in Madrid. In november 2004 had hun partij, Batasuna, in een volle velodroom, Anoeta, in Donostia hun vredesvoorstel "Orain Herria, Orain bakea" (Nu het Volk, Nu Vrede), bekend gemaakt.
Ze worden beschuldigd van "onwettige bijeenkomst" en "verheerlijking van terrorisme" en, wat Otegi betreft, ook nog "(burgerlijke) ongehoorzaamheid" ! Als een Bask met een vredesvoorstel komt dat de beide landen die Euskadi bezetten, Spanje en Frankrijk ten goede kan komen, dan riskeert hij de gevangenis in te vliegen! Het enige hoopgevende is dat er uit steeds méér hoeken tegen deze anomalieën geprotesteerd wordt.
Arnaldo Otegi hangt nog méér boven het hoofd wegens "verheerlijking van het terrorisme":
Zo sprak hij op 21.12.03 op een herdenking van José Miguel Beñaran "Argala" in Arrigorriaga. Argala liet het leven in de Vuile Oorlog tegen de Basken.
Otegi sprak 9 juli in Zornotza waar 3.000 demonstranten kwamen protesteren omdat hun stadsgenoot, José Mari Sagardui, "Gatza", al 25 jaar in gevangenissen van een democratische, Europese staat zit! Meer bepaald in Jaén II op maximale afstand van Baskenland.
Otegi was op 20 september 2003 aanwezig op een herdenking van Arkaitz Otazua die een week eerder onder dubieuze omstandigheden het leven verloor in een vuurgevecht met de "Baskische" politie op de bergpas van Herrera (Araba).
De Spaanse superonderzoeksrechter, Baltasar Garzón, schreef een tweede boek met memoires, onder de titel "Een wereld zonder schrik".
Net als bij het verschijnen van een vorig boek (een biografie door Pilar Urbano), 4 jaar geleden, wordt Garzón er ook nu weer door collega Fungairiño van beschuldigd "geheimen bekend te maken uit processen die nog hangende zijn." Fungairiño heeft dit in een brief aan de voorzitter van de Strafkamer laten weten.
Bij de voorstelling van zijn boek dient Garzón zijn "waarde collega" meteen van antwoord: "De beschuldiging is buiten alle proporties. Ik verklap geen geheimen, maar uit een mening die gebaseerd is op 17 jaar ondervinding in terrorismebestrijding. Het duo dat kort vóór Kerstmis 2003 een sporttas vol springstof op de trein zette, wilde die tot ontploffing brengen op het ogenblik dat de trein buiten dienst was (in het treinstation van Chamartín, Madrid)." In deze zaak werd in november 2004 nochtans een totaal van 2.788 jaar gevangenis geëist tegen Gorka Loran en Garikoitz Arruarte op beschuldiging van "184 pogingen tot aanslag" omdat er 180 reizigers en 4 bedienden op de trein zouden gezeten hebben of liever van plan waren ooit eens op die trein plaats te nemen.
Evenmin wilde ETA in dezelfde periode veel mensen doden in het skistation van Baqueira Beret. (Peio Alcantarilla bekende in oktober van het voorbije jaar de "aanstichter" te zijn van deze aanslag op het ogenblik dat hij "incomunicado" (in isolatie) gesteld was. Later maakte hij via zijn familiebekend dat hij dit verklaard had opdat de Guardia Civil eindelijk zou ophouden met folteren. Hij had zichzelf toen van kant willen maken om zo uit zijn lijden verlost te worden.
Tevens beweert hij dat het onzeker was dat ETA een slachtpartij zou hebben willen aanrichten in Cuenca met de bestelwagen vol dynamiet die naast de weg in panne werd aangetroffen. Wat zegt de mediageile magistraat om deze beweringen te staven? "Alles werd enkel bekend na ondervragingen van een arrestant in een politiecommissariaat", aldus Garzón.
Hoeveel gedetineerden verschenen in de loop van vele jaren vóór Garzón, nadat ze gedurende dagen gefolterd en gemarteld waren, om zichzelf dan van dodelijke aanslagen te beschuldigen? Garzón bekeek ze meestal niet eens en soms zei hij dat ze logen over de behandeling en dat de aanklachten van foltering tot de "handleiding van ETA" hoorden!
Het platform "Batera", dat een eigen Baskisch Departement eist, brengt in een koud, regenachtig en winderig Bayonne 7.000 manifestanten op de been waaronder 60 % van de burgemeesters, (65 in getal!!!) die "een écht debat" vragen dat zal leiden tot een "politieke oplossing". Verder waren er uit het Zuiden o.a. Joseba Permach (Batasuna), Joseba Egibar (PNV) en Patxi Zabaleta (Aralar).
Beñat Gimenez, UDF-raadslid in Angelu-Anglet, las na afloop het communiqué en daarin maakte hij o.a. kenbaar dat de bewoners van Ipar Euskal Herria de toekomst in eigen handen willen nemen: "Het kan niet dat decentralisatie voor iedereen goed is, behalve voor Baskenland." Verder noemde Gimenez de Baskische taal "het hart van onze strijd". Tevens werd gezegd dat: "de toestand van de gevangenen totaal illegaal is. Elke gevangene moet zo dicht mogelijk bij huis zitten. Dit is voorzien voor de Corsicanen en de gevangenen van gemeen recht, maar daarna viel er een onbegrijpelijke stilte. Men zou geloven dat Iparralde niet bestaat."
De manifestatie was vanuit vier plaatsen in de stad gestart met voor elke colonne een eigen eis en met voorop een groot puzzelstuk. Vanaf de rotonde van Saint Léon stapten allen samen op tot op de Place Saint André waar de puzzelstukken in elkaar pasten. Burgemeester Jean Grenet had het plein niet verkeersvrij willen maken. Erger, hij had de hele manifestatie willen verbieden, maar de Préfectuur had al haar toestemming gegeven.
In de PNV-krant, DEIA, staat een interessant interview met de tachtigjarige voorzitter van de Catalaanse Linkse Republikeinse partij, Jordi Carbonell. In 1970, tijdens het beruchte Burgosproces, waarbij een aantal Basken de doodstraf riskeerden (en ook krégen), sloten ze zichzelf met 300 personen op in het meest beroemde heiligdom van Catalonië en stelden er de "Verklaring van Montserrat" voor, waarin ze hun solidariteit met het Baskische Volk betoonden en zich aansloten bij "eisen die ook de onze zijn": "la nostra completa adhesió fraternal al poble vasc i a les seves reivindicaciones (eisen) que són les nostres." Carbonell vloog de gevangenis in en werd onder psychiatrische observatie gesteld omdat hij enkel in het Catalaans wilde antwoorden!
De "Zaak Carod" was volgens Carbonell "zeker geen fout" want "de vrede moet een fundamenteel objectief zijn en dat kan je bereiken met praten. Dat deden ze in Ierland. Eén van de personen die op de hoogte was van het contact was de ex-monnik, Cassià, die abt was in Montserrat in 1970.
Amnesty International bekeek nog eens de klachten van folteringen en mishandelingen in de Spaanse Staat. De titel zorgt al meteen voor duidelijkheid: Zout in de Wonde!
Het verslag is van november 2007 en brengt 20 getuigenissen die de bewering moeten staven dat in Spanje gefolterd wordt.
In Spanje is foltering en mishandeling van personen die gearresteerd werden door agenten die moeten zorgen voor de toepassing van de wet een hardnekkige en wijdverbreide praktijk hoewel niet systematisch.
Met dit verslag wilde A.I. in het parlement van Navarra komen, maar de Volksvertegenwoordigers van UPN (PP) en PSN (PSOE) willen het niet horen, omdat de Spaanse Regering blijft volhouden dat foltering in Spanje praktisch onbestaande is. Toch waren er in 2006 maar liefst 610 klachten die het tegendeel bewijzen!
Hoewel Spanje steeds beweert dat het in de handleiding van ETA staat dat bij een arrestatie steeds foltering moet worden aangeklaagd, is er in het hele verslag van A.I geen woord terug te vinden over Baskische politieke gevangenen.
Op het ogenblik dat ETA de 50ste verjaardag (december 1958) van het ontstaan afsluit, wordt op 30 januari 2009 een communiqué naar de krant Gara gestuurd. In dat communiqué maakt de gewapende organisatie de balans op van de 50-jarige strijd en onderstreept de waarde hiervan. Gelijktijdig richt de organisatie een blik naar de toekomst en eist een vereniging van alle krachten om het tijdperk van de onafhankelijkheid binnen te treden. Gelijktijdig waarschuwen ze ook de staten (Spanje en Frankrijk) die blijven ageren zonder dat zij de rechten van het Baskische volk erkennen.
In het communiqué wordt verwezen naar 2 projecten die op tafel liggen: het huidige status quo met onderwerping aan beide staten en de Baskische Staat. Zij verwoorden dit als volgt: Wij zijn er van overtuigd dat, zonder de verplichtingen opgelegd door vijandige staten, het volk de weg van de onafhankelijkheid zal kiezen, via vredelievende en democratische weg. Maar ondertussen moeten wij verder blijven strijden, met alle krachten en alle middelen, omdat deze vijandige staten niet de minste wil vertonen om het woord van Euskal Herria te respecteren. De Spaanse regering, net zoals Franco 50 jaar geleden, verklaart dat ETA op het punt staat te verdwijnen. Maar er zijn nu eenmaal zaken die in 50 jaar niet veranderen. Franco is er niet in geslaagd dit waar te maken. De verscheidene Spaanse regeringen zijn er tot nu tot ook niet in geslaagd, en ze zullen er nooit in slagen.
Wie een berg beklimt, weet dat de laatste steile helling de zwaarste is. Maar van op de uitkijktoren van de tijd, kan men alleen besluiten dat iedere stap die wij gezet hebben, ons geleid hebben tot waar we vandaag staan. Een terugblik in ons 50-jarige bestaan vervult de militanten van ETA met trots. De geschiedenis zal deze strijd met lof beschrijven, en de edelmoedigheid van de Baskische militanten prijzen.
De Baskische Regering komt steeds meer in het centrum van de schietschijf
La Razón is een uiterst rechtse krant die elke dag minstens één Bask verorbert. Zoals het in de Spaanse pers past heeft elke autonome regio een eigen rubriek. Behalve Baskenland. Dat komt automatisch op de frontpagina! Iedereen die zijn gal wil uitstorten over Euskal Herria krijgt een tribune en vaak zijn dat mensen met een Baskische familienaam. In een artikel van 24 januari gaat Juan Pablo González toch wel heel erg ver te ver! Zeker als men weet dat deze Juan Pablo González, magistraat is en stemhebbend lid van de Raad van de Rechterlijke Macht!
Hij stelt de Baskische regering ethisch en politiek verantwoordelijk voor de criminele daden van de terroristische organisatie (ETA) en klaagt de medeplichtigheid en tolerantie van de tripartiete aan! De Baskische Regering zet hiermee een volgende stap in het conflict met de conservatieve sector van justitie. Het kabinet dient bij de hoogste rechterlijke macht in Baskenland een formele klacht in tegen González. Ook binnen deze instantie willen acht bestuursleden zich distantiëren van hun collega en dit lieten ze in een brief weten aan Ibarretxe.
Op 29 januari 2008 werd door het Openbaar Ministerie officieel de vraag neergelegd om de politieke partij Partido Comunista de las Tierras Vascas (EHAK-PCTV) te laten verbieden, op basis van vermoedelijke banden met de verboden partij Batasuna. De vraag om EHAK te verbieden, gaat gepaard met de petitie van bewarende maatregelen. Dit betekent de schorsing van alle activiteiten van die partij. Gelijktijdig wordt beslag gelegd op alle bankrekeningen (waar het geld ook moge vandaan komen) en zullen alle kantoren gesloten worden. De neerlegging van de vraag om ANV-Acción Nacionalista Vasca te verbieden, volgt in de komende dagen.
Dezelfde dag, 29 januari 2008, werd door de tripartiete (PNV-EA-EB) van de Baskische regering, samen met de politieke partij Aralar, een wetsvoorstel ingediend. Het voorstel houdt in dat het Reglamento de la Cámara Vasca, het Kamerreglement, bij hoogdringendheid wordt aangepast. Bij artikel 20, 2° moet het volgende worden toegevoegd: De ontbinding, om welke reden dan ook, van een parlementaire groep moet voorafgegaan worden door het akkoord van de voltallige Baskische Kamer en van de absolute meerderheid van haar leden.
Het wetsvoorstel komt er nadat het Hooggerechtshof, op 21 januari 2008, Juan María Atutxa, Gorka Knörr en Kontxi Bilbao veroordeelde wegens delict van ongehoorzaamheid, omdat zij na de illegalisering van Sozialista Abertzaleak in 2003 niet zijn opgetreden en de partij niet hebben uitgesloten (zie de Zaak Atutxa).
Het is geen toeval dat beide bijzondere gebeurtenissen op dezelfde dag plaatsvinden. De Baskische regering is nog niet bekomen van de uitspraak in de Zaak Atutxa, en probeert nu iets wettelijks achter de hand te houden.
Op 30 januari 2008 presenteerde advocaat-generaal van de Staat, Joaquín de Fuentes Bardají, voor het Hooggerechtshof de vraag tot illegalisering van ANV, en het embargo op alle bankrekeningen en op alle economisch-financiële activiteiten. Hij verzocht ook alle publieke financiering aan de partij stop te zetten en de schorsing van het recht om kandidaturen in te dienen voor de verkiezingen van 9 maart 2008. ANV beschouwt hij als een partij van Izquierda Abertzale (wat juist is) en deel uitmakend van het geheel van het verboden Batasuna (wat niet juist is), en dus volgens het idee-fixe van de Spaanse staat ook deel uitmakend van ETA. Op 31 januari 2008 bestudeert de Kamer 61 van het Hooggerechtshof de aanklachten, en zal uitspraak doen over de bezwarende maatregelen die moeten worden opgelegd. Op 1 februari 2008 gaat Kamer 61 van het Hooggerechtshof unaniem akkoord om op 8 februari 2008 vier voorafgaandelijk openbare zittingen (twee voor elke partij) te houden, alvorens over te gaan tot de toepassing van bezwarende maatregelen (verbod op deelname aan verkiezingen en opschorting van activiteiten) tegen ANV en EHAK. Op die zittingen zal het getuigenis van beide partijen gehoord worden. Dit is een doekje voor het bloeden en een voorwendsel dat alles democratisch zou verlopen. Ondertussen heeft de Openbare aanklager van de uitzonderingsrechtbank Audiencia Nacional de opdracht gegeven aan magistraat Baltasar Garzón om onverwijld de schorsing van de activiteiten van beide partijen te eisen, inbegrepen het recht om kandidaten voor te dragen en het recht om deel te nemen aan de verkiezingen. Op 4 februari 2008 verschijnt EHAK omstreeks 10:00u op de Audiencia Nacional. De partij wordt aangevoerd door hun voorzitter, Juan Carlos Ramos, die vergezeld werd door advocate Jone Goirizelaia en vertegenwoordigers van de partij. Zij werden opgewacht door de gebruikelijke man en paardenkop van het ultrarechtse Alianza Nacional, die een paar kreten slaakten. De verdediging verwierp de aanklacht van relatie tussen EHAK, Batasuna en ETA. Immers, de bewijslast die voorgelegd werd, is dezelfde die gebruikt werd in 2005. Toen waren er geen motieven om de partij te schorsen. Vandaag kunnen er dus ook geen motieven zijn. Op 5 februari 2008 was het dus de beurt aan ANV om voor Baltasar Garzón te verschijnen. De groep werd beschermd door agenten van de Policía Nacional, want de verzamelde meute van het ultrarechtse Alianza Nacional stond hen weer op te wachten. Het bleef bij war getier: Lafaards, moordenaars. Op het einde van de verhoren, vond Garzón er niets beter op dan leiders van het ANV te beschuldigen van en aan te klagen voor het ter beschikking stellen van fondsen voor Batasuna, en als gevolg hiervan terroristische activiteiten te hebben gefinancierd. De drie beklaagden zijn: de voorzitter van het ANV, Kepa Bereziartua, en de leden Alazne Arozena en Antxon Gómez Lorente. Op 6 februari 2008 herhaalde Garzón dezelfde beschuldigingen, maar nu voor drie leden van EHAK: voorzitter van EHAK, Juan Carlos Ramos, en de penningmeesters Jesús María Agirre en Sonia Jacinto. De magistraat van de Audiencia Nacional, Baltasar Garzón, heeft op 8 februari 2008 de schorsing gedecreteerd, gedurende 3 jaar, van alle activiteiten van de nationalistische politieke partijen ANV en EHAK. Deze schorsing kan over drie jaar verlengd worden met nog eens 5 jaar. Bovenop dit decreet komt de sluiting gedurende 3 jaar alle mogelijke lokalen en centra die aan beide partijen toebehoren. Alle bankrekeningen worden afgesloten, alsook water, gas, elektriciteit, telefoon en webstek. Ook de toelage aan deze politieke partijen wordt opgeschort. Door dit vonnis kunnen beide partijen niet deelnemen aan de verkiezingen van 9 maart 2008. Daar was het om te doen. Enkel daarom!
Het vonnis heeft voorlopig geen effect op de verkozen afgevaardigden in het Baskische parlement en in de gemeenteraden.
Nadat de magistraat van de Audiencia Nacional, Baltasar Garzón, op 8 februari 2008 de schorsing decreteerde, gedurende 3 jaar, van alle activiteiten van de nationalistische politieke partijen ANV en EHAK, en een aanklacht indiende tegen 38 personen wegens vermeende integratie in een gewapende organisatie, had het Hooggerechtshof diezelfde dag 5 uur nodig om te delibereren over de eis tot opschorting (eigenlijk verbod) van beide partijen. Het Hooggerechtshof heeft het ANV verboden aan de verkiezingen deel te nemen en vraagt de stopzetting van alle publieke financiering. Garzón heeft dus beide politieke partijen verboden, maar daarna heeft het Hooggerechtshof enkel verboden om deel te nemen aan de verkiezingen. Komt er nu weer herrie tussen de twee rechtbanken? Of zit de schrik voor Straatsburg er nu definitief in?
Luitenant-generaal van de Guardia Civil 28 januari 1996
GAL is de Spaanse Staat die aan terrorisme doet. Om me te vergewissing dat ik niet al te vlug conclusies trek, wil ik nog eens wijzen op de woorden van Luitenant-generaal van de Guardia Civil, José Antonio Sáenz de Santamaría, die zegt op 28 januari 1996: "Yo no separo los GAL de la lucha contraterrorista" (Ik zonder diegenen die tot GAL behoren niet uit van het contraterrorisme.).
Pedro María Solabarría Bilbao, beter gekend als Pedro of "Periko, werd geboren in Portugalete (Bizkaia) op 27 januari 1930, als zoon van een mijnwerker (uit Triano) en een dienster (uit Bakio). Hun woonst in Portugalete werd zwaar beschadigd door een bombardement van Franquistische vliegtuigen. Op 11-jarige leeftijd deed hij zijn intrede in het Klein-semenarie van Gordexola (Bizkaia), om vervolgens zijn studies verder te zetten in Bergara, Artea en Vitoria-Gasteiz. Op 24-jarige leeftijd werd hij priester en uitgestuurd naar de parochie van het mijnstadje La Arboleda. Hij verbleef er 9 jaar in de wijk Triano om nadien overgeplaatst te worden naar de parochie Santa Teresa in Barakaldo. De schrijnende sociale toestanden die hij er ervaarde, brachten hem incontact met de arbeidersbeweging.
Pedro Solabarria, "Periko", wordt beschouwd als de pionier van de curas obreros (priesterarbeiders) in Spanje, samen met de jezuiet David Armentia. Hij was aanwezig bij de fameuze staking van 1967. Hij kreeg toestemmming om bij de Hoogovens van Bizkaia te werken, waar hij een chronische longaandiening opliep. Tijdens het Francoregime had hij intense contacten met de arbeidersbeweging: JOC, HOAC, USO, Comisiones Obreras (CCOO) en het arbeidersfront van ETA. Deze politieke activiteit deed hem in de gevangenis van Zamora (speciaal voor priesters) belanden.
In 1975 werd hij lid van de Abertzale vakbond LAB. In 1977 was hij kandidaat voor EE-Euskadiko Ezkerra en werd verkozen. In 1978 verliet hij deze coalitie om toe te treden tot Herri Batasuna. Hij werd volksvertegenwoordiger voor Herri Batasuna in 1979 en 1982.
Momenteel verblijft hij in de wijk Lutxana te Barakaldo (Bilbo), waar zijn politieke activiteit op een laag pitje blijft branden, wegens zijn gezondheidstoestand. Af en toe wordt hij nog opgemerkt bij bepaalde manifestaties.
Sabino Arana Goiriwerd op 26 januari 1865 geboren te Abondo en stierf op 25 november 1903 te Sukarrieta. Als gevolg van de Tweede Carlistenoorlog trok de familie naar Iparralde en keerde vijf jaar terug naar Bizkaia. Hij was al een tweetal jaar ziek en tijdens die ziekteperiode leerde hij Euskara en bestudeerde de Fueros. Terug in Bizakaia had hij ontelbare discussie met zijn broer Luis over politiek. Hij kapte met het Carlisme omdat zijn broer hem er van overtuigde dat de Basken niet moeten strijden voor een politiek ideaal, maar voor traditionele, nationale en raciale belangen. Dit was de eerste stap naar de ontwikkeling van een nieuw politiek concept, het nationalisme: Euskadi es la patria de los Vascos - Euskadi is het land van de Basken. Na verhuisd te zijn naar Barcelona, waar hij in contact kwam met radicale Calatanen, paste Arana zijn ideeën aan (die tot dan eerder een taalstrijd inhielden). Hij ging nu dieper op de zaken in en publiceerde in 1892 zijn ideeën in een boek "Bizkaia por su independencia". De intellectuelen van Bizkaia verklaarden hem zot, maar hij ging onverdroten verder. In een paar maanden tijd verscheen het tweewekelijkse tijdschrift "Bizkaitarra" en werd de eerste Batzoki (later de clublokalen van de PNV) opgericht. Op 31 juli 1985 werd de eerste Bizkai Buru Batzar (*) boven de doopvont gehouden. Sabino Arana Goiri werd voorzitter en de raadgevers waren: zijn broer Luis, Fabian Ispizua, Elias Lekue, Juan Aranburuzabala, Ciriaco Llodio en Salvador Etxeita. Wegens een aantal artikelen werd Arana gearresteerd en opgesloten. (*) Bizkai Buru Batzar betekent letterlijk de top van het congres van Bizkaia, en is in wezen het definitieve ontstaan van de PNV.
Bij zijn vrijlating op 13 januari 1896 startte hij onmiddellijk met een uitgeverij "Bizkayaren Edestija ta Izkerea Pizkundia" en een tijdschrift Baserrotarra, die verboden werden door de regering. Gelijktijdig publiceerde hij "El Partido Carlista y los Fueros Vasco-Navarros". Dit gaf aanleiding tot grote commotie en had politiek een geweldig impact. In 1898 werd hij volksvertegenwoordiger. In mei 1902 stuurde hij een telegram aan president Roosevelt om hem te feliciteren voor de onafhankelijkheid van Cuba (Spaans overzees gebeid tot 1898). Het telegram werd onderschept en hij werd gevangen gezet. Onder protest van een woedende bevolking werd hij 5 maand later weer vrijgelaten. Hij vreesde voor zijn leven en verliet zijn verblijfsplaats Getaria voor Donibane Lohizune (Saint Jean de Luz) in Iparralde.
Omstreeks die tijd werd hij ernstig ziek, keerde in januari 1903 terug naar Sukarrieta (Pedernales in Bizkaia) en stierf er een paar maand later op 25 november op 38-jarige leeftijd.
