Littekens op een stierenhuid Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
03-05-2008
Staatsterrorisme
Rafael Goikoetxea Errazkin +3 mei 1984
Rafa werd in de wijk Zikuñaga te Hernani geboren op 19 januari 1954. Gedurende de burgeroorlog 1936-1939 was zijn thuis een plaats van komen en gaan van veel vluchtelingen voor het Francoregime. Rafa was geen uitblinker op school en voor de Franse taal behaalde hij keer op keer een 0. Later, als hij zich genoodzaakt voelde, zal hij de taal volledig beheersen. Op 18-jarige leeftijd begon hij te werken in de haven van Pasaia. Zijn dienstplicht moest hij vervullen en El Ferrol (Galicia) en bij zijn terugkeer kon hij zijn kinderwens eindelijk waarmaken: de aanschaf van een moto. In die jaren was er in Hernani een belangrijke politieke beweging, maar het leek alsof Rafa zich daar niet voor interesseerde, in zoverre dat bepaalde personen hem weigerden te begroeten. Dat was echter schijn, want Rafa was vrijwilliger voor ETA geworden. In februari 1981 moest hij de vlucht nemen naar Iparralde, waar hij, gedurende 7 maanden werk vond als mecanicien op een Frans Marineschip. Later vervoegde hij de coöperatieve Muebles Denek te Arrosa.
Op 3 mei 1984 was hij met zijn wagen op weg naar Baigorri, toen een huurling op een moto hem voorbijstak en hem met één schot neerschoot. Hij was pas 30 geworden.
In Spanje wordt niet gefolterd (Met dank aan W. Hensgen)
De hypocrieten van de Spaanse pers huilen met de wolven in het bos bij het zien van de fotos van Irakese gevangenen die in Britse en Amerikaanse "instellingen" gefolterd werden. Het betrof voornamelijk seksuele vernederingen. De rest zal wel buiten beeld blijven
Toen het hoofd van Unai Romano in de abertzalepers verscheen, onherkenbaar na een "verblijf" van enkele dagen in Spaanse commissariaten, gaven dezelfde media geen kik. Geen sociaal alarm en niemand diende zich te verantwoorden voor het congres. Het stilzwijgen van de pers zorgt nét voor het voortbestaan van deze praktijken!
Toevallig werd de aanklacht wegens foltering, gedaan door Ainara Gorostiaga, deze week geklasseerd wegens "het ontbreken van sporen" (van foltering)! Zij werd nochtans zodanig tussen gepakt, dat ze zichzelf beschuldigde van moord om uit het lijden verlost te zijn!
De onvolprezen "Tasio" maakt in de krant Gara een vergelijking tussen de foto van een Irakees waarbij elektroden werden aangebracht en de ziekenhuisfoto van Unai Romano die zodanig werd tussen gepakt dat hij drie dagen niets meer kon zien. Er bestond zelfs de vrees voor een schedelbreuk.
Als je in Spanje uit een politiecommissariaat of uit een voorhechtenis komt vragen ze, "hoe de behandeling was?"
Vertaling van cartoon van Tasio:
Links: "Hier hebben we een voorbeeld van de angstaanjagende folteringen in Irak". Rechts: "Hier een afbeelding uit de roze periode van Picasso."
De mociones de censura, de moties van wantrouwen om ANV uit de gemeentebesturen te verdrijven (en zelf hun plaats in te nemen) zijn tot nu toe in 4 gemeenten op een gigantische sisser afgelopen voor de zelfverklaarde democraten van PSE (socialisten) en PNV (zeer gematigde nationalisten, eigenlijk geen nationalisten). In Arrasate, Hernani, Bergara en Eskoriatza werden die ondemocratische moties weggestemd, tot groot ongenoegen van de zelfverklaarde democraten.
Het ongenoegen bleek zo groot dat ze de alomtegenwoordige magistraat Baltasar Garzón hebben ingeschakeld. Die magistraat van de uitzonderingsrechtbank Audiencia Nacional heeft op 30 april 2008 de burgemeester van Arrasate-Mondragón, Ino Galparsoro, laten arresteren en opsluiten in Soto el Real (Madrid), op beschuldiging van de eeuwige dooddoener colaboración con organización terrorista (medewerking met ETA) en van overtreding van opschorting van activiteiten van ANV, door Garzón bevolen in februari 2008.
Concreet werd zij opgesloten omdat zij op 23 april 2008 een persconferentie had samengeroepen om een tegenvoorstel voor de motie van PNV en PSE toe te lichten. Veel erger voor Garzón was dat ze dit tegenvoorstel op de gemeenteraad van 24 april 2008 te berde bracht, de gemeenteraad waar moest gestemd worden over de motie van wantrouwen en die grandioos werd weggestemd. In dit heerlijke democratische paradijs, dat Spanje heet, heeft superdemocraat Garzón aangekondigd dat er nog arrestaties zullen volgen. Als je een tegenstrever niet via verkiezingen kan verslaan, gooi ze dan in de cel!
Vannacht heeft ETA, na telefonische verwittiging, de 1-meiviering ingezet met de explosie van 3 bommen aan 2 openbare gebouwen in Donostia-San Sebastián en Arrigorriaga. Er zijn geen gewonden.
Op 1 mei 2003 laten 530 Baskische priesters een brief aan de Paus bezorgen, naar aanleiding van zijn op handen zijnde bezoek op 3 en 4 mei 2003. Hierin herinneren ze de kerkvader aan de "politieke wortel van het (Baskisch) conflict, waarbij de erkenning van de rechten ontbreekt". Een kopie van de brief werd overgemaakt aan de bisschoppen van Baskische diocesen Baiona, Bilbao, Pamplona-Tudela, San Sebastián en Vitoria-Gasteiz. Verder uiten ze hun droefheid over de van het laatste Herderlijk schrijven van het Spaanse Episcopaat waarbij de eisen van de meerderheid van Baskische werden afgewezen en waarbij ze beschuldigd worden van "een totalitair nationalisme".
Tevens vragen ze aan de Paus een eigen Baskische Kerkelijke Provincie.
Het "dossier" werd de vorige maand al persoonlijk overgemaakt aan de nuntius van de paus, Etxegarrai, bij diens verjaardag in zijn geboorteplaats Ezpelete. Etxegarrai raakte vooral bekend omdat hij een week vóór het uitbreken van de oorlog in Irak nog naar Sadam Hussein stapte met de vraag van de paus om de het drama af te weren.
Om te begrijpen wat leugen is, moet je 1) naar de waarheid kijken 2) naar de leugenaar kijken
Het doet er niet toe hoeveel maal er wordt aangetoond dat een leugen vals is. Als die leugen genoeg herhaald werd, blijft er altijd een percentage van de mensen geloven dat het de waarheid is.
Iedere keer dat wij te maken hebben met een actie van ETA, laat het officiële staatsdiscours de documentatiecentra van kranten, tijdschriften, voorlichtingsbladen, video- en geluidsbanden, volhardend doordrammen met zinnen en verklaringen die door hen werden voorgekauwd in repressieve laboratoria. Zinnen als: ETA is de enige die doodt en geweld gebruikt. ETA wil hun idee aan de democratie opdringen. Er zal maar vrede komen als ETA is vernietigd. En ga zo maar door. Kranten en informatieprogrammas gaan uur na uur, dag na dag, week na week, door met de manipulatie en de hersenspoeling. De virtuele realiteit van deze boodschappen komt in botsing met de kritische analyse van de politieke toestand. We moeten teruggrijpen in de geschiedenis om te achterhalen wat hardnekkig wordt getracht uit dat geheugen te wissen. Ik probeer toch in dat verleden te duiken, al is het maar om een klein gedeelte van die wrede geschiedenis te achterhalen. Een wreedaardige en bloedige geschiedenis die het Baskische volk al meer dan 40 jaar moet ondergaan. Een klein met opzet vergeten gedeelte, gecensureerd, vals voorgesteld tot in het absurde, en vooral gemarkeerd met de stempel van de willekeur.
Vanaf 1968 tot op de dag van vandaag zijn door de handen van de Guardia Civil, door de huurlingen, door de paramilitairen en de parapolitionelen, honderden Basken omgebracht, onder hen veel ETA-militanten, politici, journalisten en gewone burgers. Op straat, bij betogingen, in restaurants, in kerken, op het platteland, in eigen huis, in de gevangenis, in de politiekelders van de beulen. Deze moorden worden verborgen gehouden of er werd door massamedia en regimepers een dusdanige draai aan gegeven dat ieder die het las, goedkeurend mompelde. Het gezicht van het conflict wordt door een sluier van leugens verdoezeld, het gezicht van een conflict dat nochtans moet openbaar gemaakt worden om het politieke probleem te begrijpen en de opgedrongen stilte van leugens te doorbreken. Ik denk aan Josu Muguruza en Xanti Brouard militanten van Herri Batasuna, aan Angel Etxaniz Olabarría, sympathisant van Herri Batasuna,aan de Communistische dokterszoon Germán Rodríguez, aan Xabier Galdeano directeur van de krant Egin, aan de militant van Gestoras pro Amnistia José Luis Geresta Mujika, "Ttotto", aan de oudere vrouw Rosa Zarra die door de Ertzaintza neergeknuppeld werd, aan de Zaak Almería van 1981, aan de slachtoffers van 3 maart 1976 in Gasteiz, aan al de rest.
Het andere gezicht van het conflict heeft ook haar rechten. U kunt af en toe in mijn weblog wat korte berichtjes lezen over vergeten en doelbewustverzwegen doden.
Niet in Irak maar in Pamplona werd een massagraf ontdekt waarin de stoffelijke resten van 73 personen liggen. De ontdekking werd gedaan nadat de zoon van de Baskische nationalist, historicus en schrijver, José María Jimeno Jurío toevallig een tekst ontdekte in de archiefdozen van zijn overleden vader. De begraafplaats werd op 29 april 2006 gevonden tegen de flanken van de berg Ezkabe waarop het Fort San Cristóbal ligt. Dit fort deed na de Spaanse Burgeroorlog dienst als concentratiekamp en de stoffelijke resten zijn afkomstig van de gevangenen die van ontbering omkwamen in de periode tussen 1941 en 1943. Intussen werden de gegevens van alle gevonden personen samengebracht. De mensen waren afkomstig uit 21 Spaanse provincies, maar er was niemand bij uit Navarra zélf! Tien personen waren eerder al vroegtijdig vrijgelaten, maar later opnieuw opgeroepen worden om de rest van hun straf uit te zitten en dit overleefden ze niet.
Deze ontdekking was slechts de top van de ijsberg want van de 207 personen die gefusilleerd werden na de (mislukte) vlucht van 1938 werd niemand gevonden. Het gebied rond het fort heeft dan ook een oppervlakte van 600.000 m².
Op 28 april 2005 arresteert deFranse politie in het zuidwesten van Frankrijk een topfiguur van de Baskische gewapende organisatie ETA.
ETA had hem Xerpa gedoopt, een ex-politieagent van 42 jaar oud, en bekend als de meest voorzichtige persoon van de organisatie, altijd op zijn hoede. Volgens een onderzoeker van de politie was het bijna onmogelijk om hem te volgen, te schaduwen.
En toch, op 25 april 2005 begaat Pedro Esquisabel Urtuzaga Xerpa een fout met zware gevolgen voor de Baskische separatisten. In een wassalon te Caussade (Tarn-et-Garonne), op 70 kilometers van Toulouse moest hij zich vlug van zijn wapen ontdoen om een politiecontrole te vermijden en gooide het wapen tussen een hoop linnen. Een automatisch pistool van klein kaliber in een houder werd kort nadien ontdekt, samen met een notaboekje waarin nogal wat gegevens over ETA-leden stonden. Xerpa keerde terug naar het wassalon waar hij als een bezetene een hoop linnen doorzocht. Hij vroeg zelfs aan de onderhoudsdienst of ze geen houder gezien hadden, misschien had iemand die wel bij de verloren voorwerpen gedumpt.
Twee dagen later overtrad Xerpa een tweede maal de elementaire regels van de voorzichtigheid en belde het wassalon op. De nationale antiterroristische divisie die onder één hoedje speelde met het wassalon vertelde hem dat de houder gevonden was en dat hij ze kon komen ophalen.
Op 28 april 2005 werd Xerpa gearresteerd, in het gezelschap van een andere Etarra, José Manuel Ugartemendia Isasa.
Op 27 april 2004 is Kepa Miner Aldabalde Txalaka overleden.
Kepa Miner Aldabalde Txalaka, werd in 1984 gearresteerd en veroordeeld tot 25 jaar cel. De beschuldiging luidde: Medewerking met een gewapende organisatie. Bedoeld werd het ETA-commando Donosti. Bij huiszoekingen in het ouderlijke huis te Astigarraga (dichtbij Hernani) werd een zulo (schuilplaats) gevonden met wapens. Hij werd er ook van beschuldigd op die plaats de ETA-leiders Miguel Angel Apalategi Apala en Julián Atxurra Pototo onderdak te hebben verleend.
In Hernani, een buurstadje van Donostia-San Sebastiàn, overleed Kepa Miner, "Txalaka". Miner werd op 2 juli 1999 vrijgelaten door toepassing van artikel 92, betreffende vrijlating van ongeneeslijk zieke gevangenen. Sindsdien zat hij in een rolstoel omdat hem door een zware longziekte de kracht ontbrak om te lopen. Tijdens zijn gevangenschap diende hij al herhaalde malen gehospitaliseerd te worden om zuurstof toegediend te krijgen. Ondanks deze bijzonder zware handicap diende Miner zich nog één keer per maand te melden in de gevangenis van Martutene (Donostia).
Miner werd in juni 1984 gearresteerd in zijn huis in Astigarraga (Hernani) en bij deze operatie verloren Agustín Arregi Perurena en Juan Luis Lekuone Elorriage het leven terwijl Jesús Mari Zabarte mede gearresteerd werd.
In de daaropvolgende 15 jaren zat Miner nooit in een gevangenis in Baskenland. In 1994 werd vastgesteld dat hij een zware chronische longziekte had. Dit belette niet dat hij in 1996 werd overgebracht naar de gevangenis van Cáceres. Drie keer maakte hij een zware crisis door. Daags na de derde crisis (1 juli 1999) werd hij "genezen verklaard" en vrijgelaten. Hij lag sindsdien gedurende 18 uur per dag aan de beademingsmachine.
Een ooggetuige, pater Onaindía, beschrijft: "Op 26 april 1937, omstreeks 16.40 u kwam ik in Gernika toe. Nauwelijks was ik uit mijn wagen gestapt of het bombardement brak in alle hevigheid los. De inwoners waren geterroriseerd, de boeren vluchtten weg terwijl ze hun vee achterlieten op de markt. Het bombardement duurde tot 19.45 u. Vliegtuigen vlogen heel laag, verwoestten wegen en bossen met hun mitraillettenvuur en in de greppels langs de wegen vormden zich hoopjes, net alsof ze op de grond rondgestrooid waren, van mannen, vrouwen en kinderen...Ten alle kanten hoorde ik kreten van pijn, en zag ik mensen, bemand door een alles overheersende angst. Ze knielden neer met de armen in de lucht, alsof ze bijstand van boven wilden..."
Uittreksel uit "La Espana del siglo XX", p. 532, van Tuñon de Lara
De stad Gernika heeft lange tijd gegolden als hoofdstad van het Baskische land. Vanaf de Middeleeuwen kwamen de Spaanse koningen hiernaartoe om de Basken hun autonomie te garanderen. In 1937 verwoestten Duitse bommenwerpers de stad, op verzoek van generaal Franco. Het bombardement kostte naar schatting 1500 mensen het leven. Van de stad bleef niets overeind. Het schilderij dat Pablo Picasso in 1937 naar aanleiding van de tragedie schilderde, is wereldberoemd. Voor de Basken is het een symbool geworden van de Spaanse onderdrukking. De geschiedenis van het doek versterkt dat nog. Het is namelijk nooit in Baskenland geëxposeerd. Picasso schilderde het in Parijs en stond erop dat Guernica in New York bleef hangen, totdat de democratie zou zijn hersteld. In 1981 arriveerde het schilderij voor het eerst in Spanje. Het kwam in Madrid te hangen, eerst in het Prado, daarna in het Reina Sofia Museum. Het prestigieuze Guggenheim Museum in Bilbao vroeg het werk te leen voor haar opening in 1997, maar dat verzoek werd afgewezen.
Duitsland heeft zich al enkele keren officieel verontschuldigd voor wat ze het Baskische Volk aandeden. Spanje echter, deed dit nog nooit.
De Vlaming Walter Luyten in de bres
Op 24 april 2007 werd de ex-senator voor de VU, Walter Luyten, met alle eerontvangen in Gernika ter gelegenheid van de 70ste verjaardag van het bombardement. Er was een hommage voor deze integere en strijdbare Vlaming voorzien. Hij drukte er de wens uit dat hij, nog voor hij sterft (hij is ernstig ziek), de vervulling van zijn droom zou kunnen meemaken dat een rebel president wordt van de Republiek Euskal Herria. Luyten die met Arnaldo Otegi en José Luis AlvarezTxillardegi sprak, heeft nooit nagelaten zijn solidariteit met de Basken wereldkundig te maken. Hij maakte allusies op het Bizkaierplein in Brugge, op de hertog van Alva, op de petitie voor vrijlating van de Lehendakari José Antonio Agirre, toen die in België gevangen zat en op de grote solidariteit tussen Basken en heel veel Vlamingen.
Luyten werd gearresteerd door de Franse Gendarmerie in 1972 tijdens een hongerstaking in de kathedraal van Baiona en in 1975 door de Guardia Civil omdat hij, tijdens de Aberri Eguna aan de Santa María-kerk te Gernika, een Ikurriña omhoog stak. In eigen land kwam hij ook met het gerecht in aanvaring omdat hij een protestbrief had afgegeven aan de Spaanse ambassadeur.
Op 13 april 2008 werd nog een postume hulde gebracht, ditmaal in Iparralde, met een misviering in het witte kerkje van Sokoa.
Comandant van deEuzko Gudarostea, het Baskische leger Cándido Saseta
Vandaag, 26 april 2008, ter gelegenheid van de 71ste verjaardag van het bombardement op Gernika, zal postuum de onderscheiding Gernika por la Paz y la Reconciliación (Gernika voor de vrede en de verzoening) worden uitgereikt aan Cándido Saseta.
Mociones de censura Moties van wantrouwen Arrasate-Mondragón 24 april 2008
Gisterenavond, 24 april 2008, werd in de gemeenteraad van Arrasate-Mondragón (Gipuzkoa) gestemd over een motie van wantrouwen. Ook in Atarrabia-Villava (Navarra) stond hetzelfde te gebeuren.
Na de aanslag op Isaías Carrasco (PSE) van 7 maart 2008, weigerde de PNV een motie van wantrouwen te steunen tegen het minderheidsbestuur (met coalitie wel meerderheid) van de radicale burgemeester Ino Galparsoro. De bedoeling was de burgemeester en de raadsleden van de ANV uit het gemeentebestuur te wippen, omdat zij geweigerd hadden de aanslag te veroordelen.
De muskieten van de ranzige Spaanse pers waren buiten zinnen. ABC weet de keuze van de PNV aan het stemmenverlies bij de voorbije verkiezingen, en daarin konden ze wel eens gelijk hebben. De socialisten dreigden ermee de PNV niet op te nemen in de Spaanse Regering Zapatero.
Bij een nieuwe stemming bleven de vier helden van de Baskische Socialistische partij (PSE) thuis. Ze hadden op hun lege plek een foto van Isaías Carrasco gezet. Ook afwezig bleef één PNV-raadslid en nog een andere van Ezker Batua-Zutik. De ANV-burgemeester stond de minuut stilte toe, en tijdens die minuut staken aanhangers van ANV spandoeken op met Guk independentzia (wij willen onafhankelijkheid) en verbod van partijen, folteringen, arrestaties: Genoeg! Daarna diende er tot tweemaal toe gestemd over een voorstel van de PP. Het kwam tot staking van stemmen: PNV (3) EA (1) Ezker Batua-Zurtik (2) en PP (1) stemden voor, terwijl de 7 ANV-verkozenen tegen stemden en Aralar zich onthield. Hierbij gaf de stem van de burgemeester de doorslag en dus werd de motie verworpen. De tekst waarover gestemd werd luidde als volgt: Het ETA-terrorisme en de methode die de organisatie gebruikt om de samenleving te bedreigen, moet met de allergrootste kracht verworpen worden.
Ten gevolge van een algemeen protest van PSE-PSOE krabbelde de PNV terug (hun machtspositie, gegarandeerd door de PSOE als ze met hen blijven samenwerken, is heiliger dan de doorzichtige politieke spelletjes). De Nationalistische (?) partij werkte dan een nieuwe motie uit, met 2 punten: de ETA-aanslagen en het daaropvolgende ETA-communiqué (*) veroordelen. Deze nieuwe motie zou in alle gemeenten ingediend worden waar ANV geen volstrekte meerheid heeft. De PNV loopt plots op kop van de fanfare van zelfverklaarde democraten (een bocht van 181°).
(*) ETA-communiqué (alleen de kerngedachte)
Denken de militanten van de PSOE dat ETA met de armen gekruist zal blijven afwachten? Afwachten, terwijl met totale willekeur Baskische militanten worden gefolterd, gearresteerd, levenslange straffen worden opgelegd, partijen worden verboden? Die socialisten die zichzelf progressief en democraat noemen, als ze dat al zijn, moeten afstappen van die wreedaardige strategie en die neofascistische politiek onmiddellijk beëindigen.
Voor de stemming was er nog grote onzekerheid over het resultaat van de stemming. De voorstemmers moeten 11 stemmen behalen om hun sinister plannetje te doen slagen en de democratie, voor de zoveelste maal, de nek om te wringen. Voor de stemming deed zich volgende fenomeen voor:
Voor: PSE (4 stemmen), PNV (4), en PP (1)
Tegen: ANV (7stemmen) en Aralar (1)
Twijfels: EA (1) stemt pas voor als er unanimiteit is, dus zijn de stemmen van de partij IU, Izquierda Unida of Ezker Batua, met drie stemmen, doorslaggevend. De 3 raadsleden hadden beslist tegen te stemmen, maar de leider van IU/EB, Gaspar Llamazares, heeft in dat geval gedreigd hen uit de partij te zetten. Dat wordt dan een democratisch duwtje genoemd.
De werkelijke reden van de mociones de censura
ANV weigert de motie goed te keuren omdat ze verpakt zit in een cellofaan van ethiek en moraliteit. Het nadeel van cellofaan is dat je er zo doorheen kan kijken en merken dat het enige doel van die motie bestaan uit een gemene poging om nog maar eens Izquierda Abertzale te criminaliseren. Het is hen al lang niet meer te doen om de aanslag zelf. Trouwens, de motie werd verpakt door lui die zelf bloed aan hun handen hebben, denken wij maar aan de doodseskaders die beschermd werden door de socialistische regering Felipe González. Waarom werden toen geen mociones de censura ingediend? Bestaat er misschien een goed en een slecht terrorisme? Het is een valse motie, omdat het een verderzetting is van een koelbloedige strategie die al decennialang aan de gang is. Uiteraard is de ANV tegen elke vorm van geweld, want het staat uitdrukkelijk in hun statuten. Wat het nog erger maakt, is het feit dat de moraalridders van PSOE en PNV staan te drummen om de plaatsen van de democratische verkozen raadsleden en burgemeesters op een ondemocratische manier in te palmen. De naam van de nieuwe burgemeester is zelfs al bekend gemaakt: Francisco García Raya van de PSE (Baskische socialisten). Zijn er wel nog verkiezingen nodig in Spanje? Radicale partijen worden verboden, en wie door de mazen van het repressieve net wist te glippen, wordt met het mes op de keel gedwongen hypocriete moties goed te keuren ofwel op te stappen.
Het resultaat Het deksel op de PNV-neus
De motie van de PNV, met akkoord van de PSE, om burgemeester Ino Galparsoro (ANV) de laan uit te sturen, is in hun eigen gezicht terechtgekomen. De voorstanders PNV en PSE hebben samen 8 stemmen voor geleverd (elk 4), terwijl 11 stemmen noodzakelijk waren. De tegenstemmers haalden 9 stemmen: ANV (7), Aralar (1) en EB/IU (1). De PP onthield zich omdat volgens die haatzaaiers de motie niet ver genoeg reikte. De overige 2 leden van EB/IU onthielden zich ook, net als de ene vertegenwoordiger van EA.
De deuren van de raadszaal werden om 18:15u geopend en meer dan 100 personen hadden voor de ingang postgevat met pancartes: "Guk independentzia" (Wij willen onafhankelijkheid!) Er was een uitgebreide politiemacht van de Ertzaintza aanwezig. Toen de burgemeester Ino Galparsoro, haar intrede deed, werd zij onthaald op kreten als: "Ino, herria zurekin" (Ino, het volk is met u), "ANV aurrera" (ANV, ga er voor) en No al fraude (Neen aan het bedrog).
Ook in de gemeenteraad vanAtarrabia-Villava (Navarra) kregen de moraalridders het deksel op de neus:
Voor: UPN (zusterpartij PP met 5 stemmen, PSN (socialisten uit Navarra met 2) en IU/EB (1)
Tegen: ANV (3), NaBai (6), EA (1)
De burgermeester van Atarrabia, Pello Gurbindo van NaBai, verwoordde het uitstekend: Wij hebben steeds, zowel actief als passief, onze afkeuring voor de acties van ETA openbaar gemaakt, maar we zijn gelijktijdig steeds opgekomen voor de rechten van het Baskische volk. De motie die hier voorligt, is niet alleen een veroordeling van het geweld, het is veel meer! (Misschien zelfs uitsluitend iets anders, had hij er aan moeten toevoegen).
Maar de aasgieren van PNV en PSE weten van geen ophouden. Vandaag, 25 april 2008, proberen ze nogmaals de motie door de strot van de goegemeente te rammen, ditmaal in Hernani.
Op 25 april 2006 overleed Jokin Gorostidi in Donostia, nadat hij enkele dagen eerder een hartinfarct had gekregen.
Jokin Gorostidi sprak deze woorden uit in december de 1970, gedurende het Proces van Burgos: Para seguir luchando, sólo por eso desearía salir de la cárcel. Por otra parte, para un revolucionario la propia vida no es el bien supremo". (Alleen al om verder te kunnen strijden, wil je weg uit de gevangenis. Aan de andere kant is het eigen leven van een revolutionair niet het hoogste goed)
Gorostidi werd op 4 november 1944 in Tolosa geboren en toen hij in 1967 in de bevrijdingsorganisatie ETA al was opgeklommen tot liberado (als lid bij de politie bekend en op de loonlijst van ETA) zag het er niet naar uit dat hij in zijn bed zou sterven! Nadat hij in hetzelfde jaar wist te ontsnappen uit een omsingeling door de Guardia Civil, ging hij in de illegaliteit. Hij nam deel aan het tweede deel van de 5de Assemblee en kreeg er de opdracht de eerste gewapende acties tegen de Spaanse bezettende politiemachten op te zetten. Toen de eerste ETA-dode, Txabi Etxeberrieta, op 7 juni 1968 onder de kogels van de Txakurrak (Baskische spotnaam voor Guardia Civil) viel, was deze op weg naar een afspraak met Gorostidi. Beiden zouden de terechtstelling van de beruchte folteraar, Melitón Manzanas, voorbereid hebben. Op 8 maart 1969 werd Jokin samen met zijn vriendin Itziar Aizpurua, gearresteerd. Bij het daaropvolgende proces van Burgos werden 9 doodstraffen (6 beklaagden + 3 tweemaal de doodstraf) uitgesproken. Gorostidi kreeg twee keer deze maximumstraf! Zijn vrouw kwam er goedkoper van af. (Er was slechts 15 jaar geëist). Het protest vanuit de hele wereld zorgde ervoor dat Franco de "garotte", de wurgpaal niet durfde boven halen. Zo kwam Gorostidi in de gevangenis van Cartagena terecht en bleef daar tot 22 mei 1977 zitten. Intussen had Spanje een akkoord gesloten met een aantal Europese landen om van hun Burgosgevangenen af te raken.Jokin en zijn vriendin Itziar kwamen in Brussel terecht. Niet voor lang echter. Niet eens 5 maanden later en zonder te genieten van welke amnestie dan ook, keerden ze op 22 mei 1977 onverschrokken naar Euskal Herria terug! In een zinderende velodroom Anoeta (Donostia) werden ze ontvangen met slagzinnen als ETA, Herria zurekin! (ETA, het Volk staat achter u!)
Sandra Barrenetxea, opgepakt op 24 april 2006 na een verklaring onder foltering van Ibon Menika (zie artikel Wie zijn nek uitsteekt van 22 april), een woordvoerder van de Baskische jongerenorganisatie SEGI, werd 3 dagen lang gefolterd. Geblinddoekt werd ze doorlopend op haar hoofd geslagen, ze werd bedreigd met verkrachting en sterilisatie, ze kreeg de beruchte plastic zak over het hoofd, werd natgespoten en er werd gedreigd met stroomstoten. Maar op 4 mei wordt ze vrijgelaten. De rechter vindt opmerkelijk genoeg een verklaring aan de politie door een derde onvoldoende om Sandra Barrenetxea in de gevangenis te houden. Normaal gesproken was dit (verklaring van derden) de afgelopen jaren voor honderden gearresteerde Basken voldoende om tot lange gevangenisstraffen veroordeeld te worden, of simpelweg 4 jaar in voorarrest te blijven zitten. Velen zijn veroordeeld vanwege deze zelfbeschuldiging. Overigens wordt de in verband met de arrestatie van Menika doorzochte Herriko Taberna, een Baskische volkskroeg, voor 2 jaar gesloten na het verzoek van 2 mantelorganisaties van de Partido Popular, Slachtoffers van het Terrorisme en Waardigheid en Justitie.
Enkele dagen na haar vrijlatingverklaart Sandra Barrenetxea hoe ze in een cafetaria in Bilbao door vijf mannen van de Guardia Civil werd overmeesterd en geblinddoekt in een auto werd meegevoerd. Na een aantal uren werd ik geblinddoekt meegenomen naar mijn huis. Het geroep van vrienden en kennissen bracht me enigszins tot rust en verschafte me moed. Nadat het huis doorzocht was en nog vóór de reis naar Madrid werd aangevat, werd ik onderzocht door een wetsdokter. Op dat ogenblik werd ik héél nerveus omdat ik wist wat me te wachten stond. Daar aangekomen zei één van de agenten je moet niet denken dat we hier een Coca Cola gaan drinken en daarna gaan slapen, nu begint het goede. Ik kreeg weer een blinddoek om en iemand die commissaris leek te zijn stelde voortdurend vragen. Toen ik daarop niet antwoordde, zei hij dat we dan maar verder gingen waar de gekken zijn. Ik kwam bij een vijftal Guardias terecht. Als verwelkoming kreeg ik te horen: Je bent hier in de riolen van de Staat en hier gaat de foltering zijn gang. We zullen je hier verbrijzelen. Vanaf dat ogenblik zou ik drie dagen aan één stuk blijven wenen. Ik kreeg tussendoor zenuwaanvallen, en begon ik te hyperventileren. Ze bleven aan één stuk tegen me schreeuwen, denigrerende beledigingen te uiten en ononderbroken op mijn hoofd te slaan. Ik kwam bij verschillende groepjes agenten terecht die elk hun eigen verschillende methodes van mishandelen gebruikten. De ene dreigde met seksuele vernederingen en maakte aanstalten daartoe, de andere stelde enkel vragen terwijl een derde deed alsof hij me ging vermoorden. Ik werd helemaal naakt in een slaapzak gerold en kreeg ik opnieuw de plastic zak over het hoofd getrokken. Ik werd als een speelbal in de kring rondgeslingerd tot ik neerviel. Dan dreigden ze de elektroden aan te sluiten. Ze gooiden water over me heen en gaven me een stroomkabel in de hand. Ik kon niet zien wat ze gingen doen en ze bleven schreeuwen. Ik werd hysterisch! Ze dreigden me te zullen verkrachten. Daarvoor zou een kerel van twee meter groot komen. Ze vroegen of ik nog ooit kinderen wilde krijgen en ze lieten horen dat ze latexhandschoenen aantrokken. Dat was omdat ze me gingen steriliseren. Ze wilden me breken en ik verloor elk benul van tijd. Toen magistraat Ismael Moreno mijn opsluiting in de gevangenis van Soto del Real beval leek dat voor mij op een verlossing. Ik kwam er tussen mensen die me moed inspraken en die alles voor me deden.
Cándido Conde-Pumpido Procureur Generaal 23 april 2004
In Madrid legde Cándido Conde-Pumpido op 23 april 2004 de eed af als Procureur Generaal, in opvolging van Jesús Cardenal.
Conde-Pumpido werd "intelligent" en "progressief" genoemd. Hij was één van de leden van het tribunaal dat de socialistische Minister van Binnenlandse Zaken, José Barrionuevo, en de toenmalige Staatssecretaris voor de "Staatsveiligheid", Rafael Vera, veroordeelde voor hun aandeel in de ontvoering van de Bask uit het Noorden, Segundo Marey. Dit was de eerste actie die opgeëist werd door GAL, de Staatsterroristen, die later nog vele Basken om het leven zouden brengen. Conde-Pumpido ontkende echter dat de ontvoering een actie van GAL of van een "gewapende bende" was. Later toonde hij zich voorstander van een voortijdige vrijlating van Barrionuevo.
Evenals Cardenal voerde Conde-Pumpido zijn baan in Baskenland uit alvorens op te klimmen tot de hoogste regionen. Maar moedig mag hij ook genoemd worden, omat hij de eerste was die hoge staatsfunctionarissen veroordeelde voor acties van "Vuile Oorlog" (tegen het Baskische Volk). Zo passeerde de beruchte Politiecommissaris Ballesteros voor de rechtbank, die hem veroordeelde voor een mitrailleuraanval op bar Hendayais in Frankrijk. De Guardia Civil-inspecteurs, Enrique Dorado en Felipe Bayo werden door hem veroordeeld voor foltering. (Later bleek dit sinistere duo nog betrokken te zijn geweest bij de ontvoering en de folterdood van Lasa en Zabala). Maar toen de alarmbel rinkelde voor de betrokkenheid van President Felipe González in deze Vuile Oorlog adviseerde Conde-Pumpido negatief! Dit is de beloning hiervoor
Op 22 april 2006 werd Ibon Meñika opgesloten in de gevangenis van Soto del Real, nadat hij was voorgeleid voor Magistraat Santiago Pedraz van het Hooggerechtshof. Vier dagen in isolatie betekent dat Meñika niet meteen bekende wat ze wilden horen. Hij verklaarde onder voortdurend geschreeuw geslagen te zijn tegen zijn hoofd en genitaliën. Voortdurend werd hij aan de haren getrokken en in de teelballen geknepen. Om hem uit te putten diende hij fysieke oefeningen te doen en hem werd belet te slapen. Ook werd voortdurend gedreigd met de onderdompeling in "het bad" en het aanbrengen van de elektroden. Voor de magistraat ontkende hij alles wat hij tijdens de "ondervragingen" zou verklaard hebben.
Ibon Meñika is in het megaproces tegen de groep Baskische "Activisten" (18/98) de woordvoerder van de jonge beklaagden die lid waren van de later verboden organisaties Jarrai-Haika-Segi. Dit zou hij op een dag bekopen. Op 18 april 2006 werd hij bij een straatcontrole in Abadiño (Bizkaia) opgepakt door de Guardia Civil. In zijn auto zouden 90 "betalingsbewijzen" van 60 elk gevonden zijn die ETA gebruikt om de leden, die op de loonlijst staan, hun clandestien leven enigszins mogelijk te maken. Meñika was sinds zijn arrestatie "incomunicado" gesteld en niemand wist waar hij zich bevond en hoe het met hem gesteld was. De nacht van zijn arrestatie werd zijn woning ondersteboven gehaald en dat gebeurde later ook met de "Herriko Taberna" (kroegen waar nationalisten samenkomen). Daarvoor waren ze komen opzetten met een zestal groene Nissan Patrols. Op beide plaatsen werden een aantal gevulde zakken meegenomen en je weet maar nooit wat ze bij zich hadden vooraleer ze binnen gingen
Vandaag, 21 april 2008, gaat het zoveelste politieke proces van start. Er staan 27 personen, onder wie Juan Mari Olano, terecht en de Openbare Aanklager eist 10 jaar. Het einde van het proces is voorzien voor 23 juli en zal 49 zittingen in beslag nemen. Het relaas van de zittingsdagen zal u, met enige vertraging, kunnen volgen op mijn webstek.
Het proces, in Spanje gekend als Sumario 33/01, heeft als doel de hulporganisaties Gestoras pro-Amnistía (Amnistiaren Aldeko Batzordeak) en Askatasuna te criminaliseren.
Op 31 oktober 1998 vond een grootschalige politieoperatie plaats in verscheidene dorpen van Baskenland. 200 politieagenten arresteerden een dertiental leden van Gestoras Pro-Amnistia en de bankrekeningen van deze organisatie werden geblokkeerd. Er vonden meerdere invallen plaats in de kantoren van Gestoras waarbij al het aanwezige materiaal werd meegenomen. Gestoras Pro-Amnistia bestaat sinds 1977 en is opgericht als organisatie die zich inzet voor de vrijlating van Baskische politieke gevangenen. Gestoras ondersteunt de gevangenen op vele manieren, humanitair, juridisch en politiek. Volgens Garzón past Gestoras Pro-Amnistia in het bovengeschetste complex. Garzón stelt, zoals gewoonlijk zonder zijn stellingen te bewijzen, dat Gestoras namens ETA "de controle over het gevangenencollectief van ETA uitvoert (...) de discipline binnen het collectief in stand houdend". Verder maakt Gestoras het door de voortdurende aandacht die zij schenkt aan de rechten van de gevangenen makkelijker voor ETA om nieuwe leden te verwerven. Dit geldt ook voor de campagne Alde Hemendik, gericht op het vertrek van de Spaanse gewapende macht uit Baskenland. Volgens Garzón is dit een strategie, bedacht door ETA om te doen alsof er een politiek probleem bestaat dat de gewapende strijd zou kunnen legitimeren. Kort na de politieoperatie gaven vertegenwoordigers van Gestoras een persconferentie. Daarin toonden zij aan dat Gestoras een legitieme beweging is met een transparante werkwijze die op legale en democratische wijze haar doel probeert te bereiken. Gelijktijdig met de inval in de kantoren van Gestoras werd een inval gedaan in het advocatenkantoor dat meestal voor Gestoras werkt in Hernani. Ook hier werden alle computers in beslag genomen. De advocaten hebben woedend bezwaar aangetekend. De meeste zaken die zij voeren, voeren ze tegen Garzón zelf. Garzón krijgt nu wel een heel interessante blik in de keuken van zijn opponenten. Later heeft Garzón toegegeven dat hij niet zomaar een inval in het advocatenkantoor had mogen doen. De computers weigert hij echter tot op de dag van vandaag terug te geven. Twee weken na de invallen vragen vertegenwoordigers van Gestoras Pro-Amnistia naar de status van hun organisatie: is die nu wel of niet legaal? Het antwoord komt pas op 19 december 2001: Garzón verklaart Gestoras Pro-Amnistia illegaal. Er wordt een nieuwe organisatie, Askatasuna genaamd, opgericht. Eind januari verklaart Garzón zowel Gestoras Pro-Amnistia als Askatasuna illegaal.
De Vlaamse advocaat meester Paul Bekaert ziet het zo: De aanval van onderzoeksrechter Garzón op de Gestoras, Juan Mari Olano en zijn medewerkers, is een nieuwe veldslag in de oorlog tegen de Baskische onafhankelijkheidsbeweging. De eerste fase in deze oorlog was de veroordeling en opsluiting van het bestuur van de politieke partij Herri Batasuna. Daarna volgde de sluiting van het dagblad Egin en de arrestatie van de verantwoordelijken. Toen gingen de verantwoordelijke van Xaki achter de tralies. Zij verzorgden de 'buitenlandse betrekkingen' van Herri Batasuna en verdedigden de rechten van Baskische vluchtelingen in het buitenland. Daarna volgden nog Naika en Ekin... Dit is gewoonweg criminalisatie van een politieke beweging. De machtshebbers maken van hun politieke tegenstanders ordinaire misdadigers om hen zo te treffen en te elimineren. De Spaanse staat en het Spaanse gerecht linken iedereen en alles aan de ETA. Zo eenvoudig is dat. Men maakt van een politieke opposant gewoon een terrorist. In die zin is 11 september voor Spanje een geschenk van de goden. Het scenario is onderhand over heel de wereld bekend. Al deze bewegingen, organisaties en personen hebben dit gemeen dat zij op geen enkel ogenblik geweld hebben gebruikt, geen aanslagen hebben gepleegd op mensen en eigendommen. Zij hebben vergaderd, verenigd, gemanifesteerd, hun mening geuit. Dit zijn geen misdrijven. Indien het nog misdrijven zouden zijn, dan zou het zuiver om opiniedelicten gaan. Dit proces gaat dus over veel meer dan het individu Olano.
Voor de Audiencia Nacional start vandaag dus het zoveelste proces tegen het Baskische nationalisme.Zevenentwintig personen staan er terecht die werken of gewerkt hebben voor de organisaties:
1.Gestoras Pro Amnistía, een groep die ijvert voor amnestie
2.Askatasuna, ook een groep die ijvert voor amnestie en daarom door magistraat Garzón bestempeld wordt als de opvolger van de verboden Gestoras Pro Amnistía
3.Behatokia, het Baskische Observatorium voor de Mensenrechten
4.Senideak, een niet-gouvernementele organisatie van verwanten van politieke gevangen
De Openbare Aanklager, Carlos Bautista, eist 10 jaar gevangenisstraf op basis van de beschuldiging van integratie in een gewapende organisatie.
Het Hof wordt voorgezeten door magistrate Teresa Palacios en de leden van de 4de Kamer van de uitzonderingsrechtbank, Audiencia Nacional, zijn Paloma González en Juan Francisco Martel. De burgerlijke partij is het onvermijdelijke PP-aanhangsel AVT-Asociación de Víctimas del Terrorismo. De verdededing van de beklaagden rust op de schouders van de advocaten Amaia Izko, Ainhoa Baglieto, Haizea Ziluaga, Arantxa Zulueta e, Iñaki Goioaga.
De beklaagden zijn:
Voor Gestoras Pro Amnistía:
Aratz Estonba, Maite Díaz de Heredia, Julen Zelarain, Jagoba Terrones, Julen Larrinaga, Jon Imanol Beaskoa, Ainhoa Irastorza, Gorka Zulaika, Iker Zubia, Alex Beaskoa, Josu Beaumont, Juan Mari Olano, Gotzon Amaro, Jorge Txokarro, Gari Arriaga, Txema Olabarrieta, Jorge Luis Arredondo, Aitor Jugo, Maite Méndez en Mitxel Serasketa.
Voor Askatasuna:
Asier Virumbrales, Xabin Juaristi e, Iñaki de Reta.
Voor Behatokia:
Julen Arzuaga.
Voor Senideak:
Juan Antonio Madariaga, Ixone Urzelai en Iñaki Loizaga.
De aanklager zal 50 getuigen oproepen: 44 Ertzainas, 6 Guardias Civil, en wil bovendien nog de gevangene Jorge Olaiz en de ex-gevangenen Susana Atxaerandio en Ibon Aranalde verhoren.
De verdediging is van plan 250 getuigen op te roepen, met o.a.: de politici Joseba Egibar (PNV), Oscar Matute (EB), Martín Aranburu (EA), Felix Soto (izquierda abertzale), Karmelo Landa (izquierda abertzale) en Odón Elorza (PSE-EE); de vakbondsafgevaardigden José Elorrieta (ELA) en Rafa Díez (LAB); Estanis Etxaburu van Etxerat; Jonan Fernández van Baketik; de schrijvers Alfonso Sastre en José Luis Otamendi; de journalisren Mariano Ferrer en Xabier Lapitz; de bertsolaris (improvisators op rijm) Xabier Amuriza en Xabier Silveira; de advocaten Jone Goirizelaia en Iñigo Iruin; de gevangene Jon Agirre Agiriano; de ex-voorzitter van Athletic Club José María Arrate; de pelotaris (spelers van de pelota vasca) Juan Martínez de Irujo en Oier Zearra; de musici Aitor Gorosabel (Su Ta Gar), Gorka Urbizu (Berri Txarrak) en Evaristo Páramos (La Polla Records); Argi Perurena, woordvoerder van EPPK (collectief van politieke gevangenen); de ex-gevangen Ierse politicus Michael Culbert; Theo van Boven, verantwoordelijke voor de UNO inzake foltering en de ex-bisschop van Donostia-San Sebastián, José María Setién.
Vannacht, omstreeks 03:30u is, na verwittiging, opnieuw een bom tot ontploffing gebracht aan een lokaal van de Baskische socialisten, de PSE. Nu was het lokaal van Elgoibar aan de beurt. Dit is al de 2de aanslag in 7 dagen.
Margarita Robles Magistrate 3de Kamer Hooggerechtshof Ex-staatssecretaris Binnenlandse Zaken onder F. González
In de ultrarechtse krant Libertad Digital van 20 april 2005, verscheen een uitzonderlijk bericht. De magistrate van de 3de Kamer van het Hooggerechtshof, Margarita Robles, en ex-staatssecretaris voor Binnenlandse Zaken in de laatste regering Felipe González, zegt dat de Partijenwet, die ervoor zorgde dat Batasuna verboden werd, geen enkele zin had en dat nieuwe formules gezocht moeten worden die uitsluiting vermijden. Zij deed deze uitspraak in het juridische tijdschrift "Réplica y Dúplica", en voegt er aan toe: De enige mogelijke manier om Batasuna legaal te verklaren, is de afschaffing van de Partijenwet, die er enkel en alleen gekomen is als vrucht van een welomlijnde politieke strategie.
Robles zegt dat "burgers van een autonoom gebied gerespecteerd moeten worden als ze zich in verkiezingen uitspreken. Wat in Baskenland en Catalonië gebeurt, moet niet door Madrid gecorrigeerd worden."
Laten we geweld niet verwarren met 'antwoorden op geweld'
Eustakio Mendizábal Benito Txikia +19 april 1973
Foto (ter beschikking gesteld door W. Hensgen): oude persfoto van de herdenkingsmis door Piarres Lárzabal in het witte kerkje van Sokoa.
Eustakio Mendizábal Benito Txikiawas van zijn 10de tot zijn 23ste levensjaar woonachtig in het klooster van de Benedictijnen in Lazkao. Het klooster had faam omdat er in de jaren 60 een aantal samenkomsten van ETA plaatsvonden. Als seminarist leerde Txikia de Baskische taal onder de knie te krijgen omdat hij er alles kon lezen wat er in Baskenland voor handen was. Maar hij leerde er ook de bergen kennen die hem later vaak het leven zouden redden bij achtervolgingen. Toen de tijd aanbrak om het priesterkleed aan te trekken (1966), vroeg hij een jaar uitstel. Hij bleef zijn studies voortzetten, maar ging tevens werken in een fabriek in Beasain. In die periode weigerde hij een boete te betalen die hij had opgelopen wegens deelname aan een manifestatie en kwam daarom enige tijd in de gevangenis terecht. Na de arrestaties van een aantal jongeren nam hij de benen. Eerst vond hij een veilig onderkomen in de abdij van Belloc, maar al spoedig dook hij onder in Baiona waar hij twee keer gearresteerd werd en ten slotte binnenlands verbannen naar Poitiers. Hij keerde echter meteen terug om in het zuiden liberado (vrijgestelde en bij politie bekend) van ETA te worden voor Gipuzkoa en Nafarroa. Txikia klom op tot verantwoordelijke van de militaire vleugel van ETA. Het aantal acties steeg in deze periode tot een ongekende hoogte. De eerste ETA-actie onder zijn leiding was de ontvoering van de Duitse ereconsul Beihl, in Donostia. Vaak wist Txikia op spectaculaire wijze te ontkomen aan politieomsingelingen. Later werd de industrieel Huarte ontvoerd. Hij werd vrijgelaten nadat hij de arbeidsvoorwaarden in zijn bedrijf verbeterde.
Op 19 april 1973 (Witte Donderdag) nam hij de trein Bilbao-Placensia, richting Algorta. Was de politie ingelicht? In elk station, hoe klein ook, stonden ze verdekt op wacht. Txikia had in het station van Algorta een afspraak met zijn strijdmakker, José Manuel Pagoaga, Peixoto. Meteen probeerden ze hun achtervolgers af te schudden. Hierop ontstond een vuurgevecht en omdat het paasvakantie is lopen er veel kinderen op straat. "Scheer je weg", roept Txikia, tussen de schoten door, Ik word achtervolgd. Het aantal politiemannen wordt steeds groter. Als Peixoto een andere richting kiest, laat de politie hém lopen. Na twee kilometer rennen, houdt Txikia een auto staande. Omdat de chauffeur slechts drie dagen een rijbewijs heeft (en wegens de schrik) krijgt hij zijn vehikel niet meer aan de praat. De eerste politieman die vóór de auto komt, heeft geen munitie meer! Van de tweede krijgt Txikia een kogel in de rechterslaap. Zonder nog een woord te zeggen, zal hij in een ziekenhuis in Bilbao sterven, met een pistool in de hand, één in de zak van zijn regenjas en met een patronengordel rond zijn middel. 28 jaar oud, vader van 2 zonen betaalde hij zijn idealisme met zijn leven, zoals anderen het betaalden met de cel of met verbanning. ETA zit zonder leider, maar een mythe is geboren. Op 21 april wordt hij in zijn geboortedorp, Itsasondo, begraven. Omdat de volgende dag Aberri Eguna (Dag van het Baskische Vaderland) gevierd zal worden en om manifestaties te vermijden wordt het overlijdensbericht niet uitgehangen. Daardoor zijn slechts 30 personen op de begrafenis aanwezig, politie en Guardia Civil inbegrepen! In het witte kerkje van Sokoa, in Noord-Baskenland, werd later een zieledienst gehouden. Piarres Lárzabal, Zoro de Sokoa, Pastoor van Sokoa en secretaris van Anai Artea (*) spreekt in zijn homilie vriendelijke woorden:Eustakio was niet het model van een klassieke held. Hij was een poëet, een bertsolari. De afwezigheid van persoonlijke ambitie, zn eenvoud, zn oprechte en totale toewijding bezorgde hem vele vrienden waaronder niet weinig priesters. Maar Mendizábal stierf met een pistool in de hand. Hij leidde aanslagen en ontvoeringen. Ze noemden hem een Baskische Guerrillero. We weten dat het Christendom geweld veroordeelt. Maar laten we geweld niet verwarren met antwoorden op geweld.
(*) Anai Artea (wij broeders) opgericht, een beweging die humanitaire steun verleende en nog steeds verleent aan Baskische politieke gevangenen en vluchtelingen
Meteen na de dood van Txikia werd de vraag gesteld of er verraad in het spel kon zijn. Een ETA-woordvoerder in Noord-Baskenland ontkende dit ten stelligste: We kunnen wel eens een geschil hebben, een onenigheid, maar ons geschil met de politie is groter dan alle oceanen samen. Betaalde Txikia zijn treinticket met vuil geld, afkomstig van ETA-acties en werd dit zijn dood?
Eustakio Mendizábal was boven alles een Baskische nationalist, een plattelandsrevolutionair. In hem konden zich zowel de fabrieksarbeider als de boerenjeugd terugvinden. Om revolutionair te zijn moet je poëet wezen, was één van zijn stellingen. De Baskische taal was een obsessie voor hem. De politie-inspecteur die Txikia Mendizabal een kogel door het hoofd schoot, José Ramón Morán, verloor twee jaar later het leven. In een ETA-actie in Algorta!!!
Txikia was, na Etxeberriata, de tweede dode die binnen de gewapende organisatie te betreuren viel.
