|
Het wordt alsmaar duidelijker dat een te korte slaaptijd een mogelijke risicofactor is voor hart- en vaatziekten. Als mogelijke oorzaak worden drie hypothesen naar voor geschoven. Via een effect op de suikerhuishouding waardoor het risico op diabetes type 2 stijgt. Via activatie van de stresssystemen met vrijstelling van adrenaline en bloeddrukverhoging. En tenslotte via een toestand van verhoogde ontsteking thv de bloedvaten. Zie ook: 'slaap is goed voor je hart'.
In talloze studies werd een verband aangetoond tussen een kortere slaaptijd, slaapklachten en een hogere kans op hart- en vaataandoeningen, zo melden onderzoekers van het slaaplabo van Charleroi, een afdeling van de ULB (Université Libre de Bruxelles). Het juiste mechanisme waardoor slaapgebrek het risico verhoogt is nog niet helemaal duidelijk, maar ze zijn wel een aantal logische hypothesen.
1. In meerdere studies werd aangetoond dat slaaptekort gepaard kan gaan met afwijkingen van de suikerhuishouding in je lichaam. Vooral een tekort aan diepe slaap (slaapfase 3 en 4) gaf een negatief effect op de suikerstofwisseling. Dat kan het risico verhogen op type 2-diabetes (ouderdomssuikerziekte) en op die manier de kans op hart- en vaataandoeningen.
2. Als mensen niet lang genoeg of niet diep genoeg slapen worden de stresssystemen geactiveerd. Tijdens stress krijg je een activatie van het 'vecht- en vluchtzenuwstelsel', het sympatische zenuwstelsel genoemd, met vrijstelling van adrenaline in het bloed. Ook wanneer de slaap van gezonde proefpersonen wordt beperkt kunnen verhogingen van adrenaline in het bloed worden gemeten. Deze verhoogde adrenalineconcentratie en de daarmee samenhangende bloeddrukverhoging bleven hoog gedurende de eerste dagen na de slaapbeperking, zelfs al sliepen ze terug normaal. Slaapbeperking stimuleert dus het sympatische zenuwstelsel waardoor adrenaline vrijkomt in het bloed. Verder is bewezen dat een hoge activiteit van de stresssystemen op termijn verkalking van de kransslagaders in de hand werkt.
3. De derde hypothese stelt dat een te korte slaap bijdraagt tot een lichte ontstekingstoestand in de bloedvaten, die op langere termijn aanleiding kan geven tot hart- en vaataandoeningen. Onderzoekers van de ULB. Ze onderzochten jonge gezonde niet-rokende mannen. Deze pechvogels moesten drie nachten na mekaar na 4 uur slaap al uit de veren. Via bloednames werd nagekeken of er tekens van ontsteking waren terug te vinden. Bij controlepersonen werden geen wijzingen gevonden, maar bij wie maar 4 uren slaap had genoten werd een verhoging van bepaalde witte bloedcellen vastgesteld. Deze neutrofielen kunnen de binnenwand van de kransslagaders beschadigen, wat de ontwikkeling van hart- en vaataandoeningen in de hand zou werken.
Niet alleen neutrofielen maar ook vrije radicalen kunnen de vaatwand beschadigen, zo blijkt uit onderzoek van de ULB in Charleroi. Zie 'we hebben meer slaap nodig'.
Deze resultaten bewijzen des te meer het belang van een goede slaap en dat slapen geen tijdverlies is. Daarenboven beklemtonen ze de noodzaak van een goede slaap bij patiënten met hart- en vaatziekten om het risico op verergering van hun problemen mee te voorkomen.
Een andere studie bevestigt deze verhoging van het risico op hartaandoeningen door Ct-scans te nemen van de kransslagaders bij 500 personen. Wie gedurende 5 jaar te kort sliep vertoonde meer verkalkingen, dus vernauwingen van de kransslagaders. Zie: 'het belang van een goede nachtrust'.
Bron:
Medi-Sfeer 10 december nr 343 p 41-44.
Tasali E.,Leproult R.,Ehrmann D., and Van Cauter E. Slow-wave sleep and the risk of type 2 diabetes in humans. Proc Nat Acad Sci USA 2008:105:1044-9.
Meerlo P, Sgoifo A, Suchecki D. Restricted and disrupted sleep: effects on autonomic function, neuroendocrine stress systems and stress responsivity. Sleep Med Rev 2008 Jun;12(3):197-210.
|
