|
Mijn visie op Hindeloopen in het Fries
VISIE OP HYLPEN
Der wurdt wolris ût'e gek sein dat de Hylpers ôfstamme fan seerovers en froulju mei skiere knibbels. Oft dit wier is of net, is my net bekend. Wol is my bekend dat yn de bloei-jierren fan Hylpen in protte ynwenners op see farren en, sa't ik oannim, mei in soad ferskate minsken en kulturen yn'e kunde kamen.
Yn dy tijd waarden de hjoeddedei rûnom ferneamde kapiteinshuzen boud, mids tusken de doedetiids gongbere, folle lytsere wenningen.
Ek moatte doe, sa as de skiednisboeken sizze, de klaaijinge en it skilderwurk ûntstien weze. Ik tink dat wy san tiid hjoeddedei Heechkonjunktuur neame soene. Mar krekt as altyd yn de skiednis, kamen nei fette jierren ûnferbidlik de meagere jierren.
Ek Hylpen sakke yn en waard werom smiten op himsels en waard wer ofhinklik fan de Sudersee en it lân om us hinne. Mei troch de isolearre lizzîng ûntstie der yn dy tiid, sa't ik dat sjoch, in befolking fan boeren, boargers, fiskers en ambachtslju, dy't dwers troch inoar hinne wennen, mei hjir en der noch resten fan de âlde gloarjetiid.
Nei de oarlochsjierren 40-45, doe't Hylpen de bynamme fan Frii Nederlân hie, hiene wy te krijen mei in ny fenomeen; it toerisme. In soad folk ut us buorlannen, benammen ût Dûtslan, teagen nei Hylpen en joegen Hylpen in sadaniche ympuls, dat der doe withoefolle fenijd en ferbettere is, dat yn it ferliene dochs aardich fertuttearze wie.
Dat alles hat in hjoeddeisk Hylpen opsmiten dat, nei myn betinskt, ridlik tolerant is, ja somtiden wolris hwat tefolle alles mar nimt. It is de Hylper lang goed. En salang hysels mei rest litten wurdt, salang mei in oar ek oars weze en oars tinke. Mar fansels binne der grinzen oan dizze toleranzije. En as men, nei betinken fan de Hylpers, oer dy grins hinne giet, dan hat men hjir oanstrijd om dat nei eigen goedtinken op te lossen.
Fierder is men yn Hylpen allergysk foar minsken dy't miene alles better te witten of dy't miene in bepaalde stân ophâlde te moatten. De Hylper fynt gewoan al gek genôch.
Mei dit stikje skiednîs en myn fisy op de Hylper yn e efterholle, wol ik noch efkes nei it hert en sintrim fan Hylpen. No leit in de measte plakken it sintrim yn it midden, mar yn Hylpen is de hafen of, sa as wy sizze "It Toast", it sintrim. Der kloppet it hert fan de Hylper. En dit hert is, dat doar ik rêstich te sizzen, UNYK
Toeristen meitsie der alle dagen prachtige foto's. En skilders hawwe dit part fan Hylpen al withoefaak op it wite doek set. Ek is dat plakje is in pree foar breidspearen, om foto's te meitsjen. Se komme fan hein en fier om oan de hafen harren troudei op de foto fest te lizzen.En nettsjinsteand it feit dat deun achter de âlde hafen in moderne en fan alle foarsijenningen foarsjoen jachthafen leit, sjogge in soat wetterspoarters om nei in lisplakje yn de âlde hafen. Mar ek foar de eigen ynwenners is de rûchwei 100 meter dyk foar de hafen lâns fan net nei te kommen betsjutting. Sûnder "It Toast" is Hylpen Hylpen net mear. Op in dei troch de wike, foar de kofje, komme alle net mear wurkjende Hylpers nei de hafen, om der it leste nijs ût te wikseljen en de aktuele polityk fan kommentaar te foarsjen. Meastentiids is de leugenbank dan it plak fan gearkomste mar mei in Noardenwyn, wykt men ût nei de lyte fan de reddingsloads. Sa om healwel ienen hinne, sammelt it wurkjende part fan Hylpen him yn de leugenbank en nimt der yn it middeiskoft it nijs noch efkes mei inoar troch. En leau my, der bliuwt dan neat ûnbesprutsen en men is dan ek net skrutel om inoar bikkelhurd de wierheid te sizzen. Al moat ik der wol bysizze dat dy wierheid wolris hwat ferdraaid wurdt. Ek docht de leugenbank al sûnt minskeheugenis tsjinst as plak fan gearkomste foar car-poolers. En benammen yn de simmermoannen is it sneins in gean en kommen fan minsken rûnom de hafen. Nest dy withoefolle toeristen sette dan ek in soad Hylpers rjochting hafen. En elkenien hat dan, sûnder dat der oer praat wurdt, sa syn of har iegen plakje der. Op'e hichte fan it mienskipsintrim "De Foeke" is de jongerein fan Hylpen te finen. Mei op sa n 20 meter ôfstân, de trochgeans hwat âldere manlju yn de leugenbank. Fanof de Slûsbrege oan't Hotel De Hinde sitte de froulju dy't allinnich op stap binne en de troude pearen op de der hwat legere basaltmuorre te praten Tsjinoer Hotel De Hinde is it hwat âldere jongfolk trochgeans te finen. En as men lest fan de wyn kriget, siket men de lijte fan de reddingsloads op. Op sa n simmerske middei jowt dit in sfear, dy't net maklik te beskrîuwen falt. Ik foar mysels, moat dan altyd tinke oan dat ferske,"Daar in dat kleine café aan de haven" fan Vader Abraham. Want ik hoech it wurd café mar fuort te litten en ik haw de sfear, dy t der dan om de hafen hinne hinget beskreaun. Op san dei binne de Hylpers krekt sa as hy dat yn dat ferske omskriuwt.
"ZE ZIJN DAN ALLEMAAL GELIJK EN TEVREE, GELD OF WIE JE BENT, TELT DAN NIET MEE"
|
