De nieuwe tentoonstelling in Bepart te Waregem tast de grenzen af van wat kunst mag. Wanneer gaat kunst te ver ? Spontaan zou men geneigd zijn te denken dat de kunst er juist in bestaat steeds grenzen te verleggen en dat juist het confronterende zorgt voor de aha-elebnis of de verwondering. Een filmpje over een taalles in een school te St-JansMolenbeek speelt zich af met op de voorgrond twee tekenfilms. Een in de vorm van een computerpelletje waarbij de zware sprinters Tommie Smith en John Carlos, respectivelijk eerste en derde op de 200 meter van de Mexicaanse Olympische spelen hun gebalde vuist in de lucht steken tijdens de medaille-uitreiking.De Australische zilverenmedaillewinnar Peter Norman droeg een badge ' Olympic Project for Human Rights' wat hem een forse boete opleverde.Toen Peter Norman vorig jaar overleed, werd zijn kist gedragen door de zwarte altleten Smit en Carlos.Maar daar hadden de media geen boodschap aan... Het tweede scherm geeft een montage van blaffende honden, die de stilte en de sereniteit van de sacrale ruimte in Bepart verstoren. Het geblaf van de honden stoort, net als in mijn tuin. Net als de media vooral aandacht blijven hebben voor spectaculaire blaffende honden. In dit klimaat moeten kinderen leren en zich een taal eigen maken. Moeilijk, zeker om je blijvend te concentreren...
Een eerbetoon... als je zoekt in mijn blog kom je bij de blog die ik schreef toen Georges Debunne de prijs voor de demokratie kreeg in Gent. Georges was een voorbeeld,ook voor mij
Het Europees social forum loopt ten einde.Meer dan 600 debatten,open discusies,culturele activiteiten en informatiestandjes allerhande.De opkomst is moeilijk in te schatten,maar blijft onder de verwachtingen.Belangrijke grote vakbonden uit Duitsland, Groot-Brittanie en Spanje bleven afwezig,samen met het Europes vakverbond.Sociale bewegingen en vakbonden staan nog niet op en lijn.
Nochtans is het hoog tijd om een tegenofensief op gang te trekken.Europa wil de lonen en de sociale bescherming afbouwen tot op het nivo van de USA.
Daarom moeten we meer uren en langer werken,moet er meer flexibiliteit komen,zijn vakbonden niet welkom,moet er meer informele arbeid en meer armoede komen.Het verzet tegen dit beleid moet in eigen land starten en Europees gecoordineerd worden.
Het verzet zal ook op straat moeten te zien zijn. Dit was alvast zaterdag in Malmö het geval.Meer dan 15000 betogers troken door de straten. De ABVV-jongeren vormden en vrolijke en dynamische opener,8km ver, drie uur lang.
De Zweden keken verbaasd nar de bonte stoet die vorbijtrok.Wij of zij kwamen uit en andere wereld. Het leek precies Georges Orwels boerderij waar we doortrokken..
Deze morgen bezochten we een geronoveerde sociale woonwijk,waar ze rekening hadden gehouden met ecologische, esthetische een leefbaarheidsaspecten.De wijken waren eigenaar van de gemeente via een soort beheersvorm die aan onze sociale woninsmaatschappijen doen denken.Een resulttaat van jarenlang bewind door de sociaal demokratische partij.In Malmö is er nu een coalitie tussen de groenen, de left (een soort die Linke zoals in Duitsland) en de Kommunisten. De ecologische belangstelling is dus geen toevalstreffer. Hoe vertaald zich dat in de renovatie van de huizen en flats ? Vooreerst alternatieve energiewinning met windmolens en zonnepanelen. De aanleg van kanaaltjes en grachtjes om het regenwater te kunnen opvangen, te kunnen zuiveren en gescheiden van het afvalwater te houden. De organisatie van gescheiden en gesorteerd afval waarbij alles direct gescheiden wordt in speciaal ingerichtte huisjes met een vijftiental verschillende containers. De flatbewoners hadden ook hun zeg bij de inrichting van de omgeving, waar een speelplein moest komen en waar een rustbank of bomen en planten. Alhoewel de groene daken nog steeds een experiment zijn, was het toch indrukwekkend. Op de platte daken werd een speciale laag schuimrubber aangebracht,daarna aarde en vetplantjes.Een variatie bestond uit een kruidendak of een bloemendak.Deze aanpak gaf een oplossing voor het teveel aan regenwater door verdamping of absorbering,maar droeg ook bij tot minder vervuiling en meer groene ruimte. De daktuin is daarenboven een uitstekende isolatie en draagt bij tot het in stand houden van de biodiversiteit.
Een uiteenzetting waarom de sterke Zweede vakbonden leden verliezen en hoe zij dit bekijken trok mijn aandacht.Vooral toen bleek dat een van de sprekers Olle Sahlström was,een vakbonder die vijf jaar geleden uit de vakbond Lo gekieperd werd omdat hij vond dat de relaties met de Zweedse sociaal-demokraten moesten verbroken worden. Bij de Lo was vroeger 92 procent van de werknemers aangesloten,nu nog 70. Oorzaken: de vakbond speelt onvoldoende in op de wijzigende arbeidsmarkt,wordt gepercipeerd als instelling en niet als beweging die de belangen van de werknemers verdedigd,ontbreken van een offensieve strategie,jongeren weten helemaal niet waartoe een vakbond dient... Bij een onderzoek naar de redenen om de vakbond te verlaten antwoordden de mensen dat de vakbond te duur was,of men zag geen reden om lid te blijven van de vakbond of er werd geen verband gelegd tussen hun belangenverdediging in het bedrijf en de lid zijn van een vakbond. Lo werkte een stategie uit om er iets aan te doen en hun recept is eenvoudig: iedere nieuwe werknemer in het bedrijf vragen om lid te worden, de vakbondswaarden meer benadrukken en een betere bereikbaarheid. De Denen pakten het anders aan met hun trondheimmodel. In feite stelden ze een lijstje op van politieke prioriteiten die de vakbond zou moeten verdedigen en ze bediscussieerden die lijst uit met de basis. Daarna legden ze dit lijstje voor aan alle politieke partijen en ze ondersteunden die politieke partij die het best hun eisenprogramma had opgenomen.De basis was razend enthousiast en het bezorgde de deense vakbond een nooit gekende dynamiek. Allemaal niet echt nieuw die ideeen maar goed het eens van een ander te horen. In Belgie verlieen we geen leden meer. Maar we organiseerden de voorbije jaren nieuwe groepen zoals de uitzendkrachten de de beschutte werkplaatsen,we zijn een vakbond in beweging en organiseerden stakingen en betogingen ook als de sociaal demokraten in de regering zaten en ten slotte is het vakbondslidmaatschap spotgoedkoop door de syndicale premie.Een vakbond kost veel minder dan een GSM abonnement en je krijgt een gratis advocaat in de praktijk.
Een van de vele worshops die hier te volgen zijn draaide omtrent mensen zonder papieren.Zij werken meestal in de informele economie of duidelijker gezegd in het zwart. Tegen lage lonen,in onveilige en ongezonde situaties kortom een beetje zoals onze overgrootouders moesten werken. Als vakbond moet je voor die groep opkoöen,al is het maar om sociale dumping op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Daarom moeten CAO´s ook voor hen gelden,daarom moeten koppelbazen en mesenhandelaars in de gevangenis, daarom moet de hoofdaannemer aansprakelijk zijn voor de ganse ketting van onderaannemingsbedrijfjes. En het heeft ook te maken met het bestrijden van racisme en discriminatie op de werkvloer. Hoe organiseren we dat. Door communicatie en pamfletten in hun eigen taal over de rechten die ze hebben, de lonen die ze moeten krijgen en de contracten die er moeten zijn. Door het eigen netwerk van de migranten aan te spreken en een rol te laten spelen en samen te werken met de migrantenorganisaties. Door het veiligheidsargument van alle arbeidders te gebruiken en desnoods inspectie er bij te betrekken. Door de werknemers zonder papieren bij de vakbond te betrekken,hun eigen delegees te laten verkiezen. Doorhet probleem bespreekbaar te maken en niet weg te moffelen in stilzwijgen. Na het seminarie trok ik even binnen bij een Libanese kapper.Hij was twaalf jaar geleden uit zijn land gevlucht voor de oorlog. Je voelde zo zijn beroepsfierheid en zoals iedere vluchteling was hij goedkoper uit noodzaak !
In een hotellobby bloggen in Malmö: een vreemd klavier,vreemde termen, er zullen wellicht wat meer fouten in de blog sluipen dan gewoonlijk. Een begroeting hier is verrassend eenvoudig en sympathiek: hey ! Malmö is een stad met 220.000 inwoners op de rand van denemarken. Via een lange brug wordt je over het water met een autostrade en een trein verbonden met Kopenhagen.Alles netjes en proper.Veel fietsen,rustig verkeer. Prijzen zijn iets hoger dan bij ons,maar vallen buiten alcohol eigenlijk nog wel mee. Ik wandelde al eens naar het Folketspark waar de opening van het Europees Sociaal Forum vanavond plaats grijpt.Het ziet er een rustig parkje uit met speeltuigen, fonteinen, standbeelden en wandelende jonge moeders. Alleen de aanwezigheid van politie te paard en een podium laten vermoeden dat er hier iets te gebeuren staat.Het ziet er een beetje uit zoals de zomers parkfestivals bij ons.Blijkbaar is dit park gesticht door de vakbond,samen met de sociaal-demokratische partij. Om 18 uur opent de voorzitster van de LO, de zweeds vakbond, en ook voorzitster van het Europees Vakverbond Wanja Lundby-Wedin met een stevige toespraak dit Europees sociaal forum. Daarna worden wij door LO ontvangen. Ik ken alvast een woordje om tegen de Zweedse vakbonders te zeggen: hey !Het vakbondsgebouw is precies een bijenkorf met in alle hoeken en kanten vakbonders.Ik babbel met een secretaris uit de voeding: zijn grootste probleem is de recrutering van nieuwe delegees.Of ze krijgen promotie en hij geraakt ze meteen kwijt, of hij vindt geen nieuw jong bloed en zijn militantenbestand wordt lanzaam ouder en gepensioneerd. Deze morgen vroeg iemand me of ik nog actief was....
Woensdag vertrek ik naar het Europees Sociaal Forum in Zweden. Aanvankelijk blijkbaar vooral( en alleen ?) voor jonge mensen. Wellicht ben ik al ietwat gedateerd. Maar het gaat er om dat alle mensen die vinden dat de wereld vierkant draait, samen komen en uitzoeken hoe het anders zou kunnen. bij een eerste blik op het programma zijn die mensen vooral voor een wereld zonder oorlog, zonder discriminatie en waar centen en werk beter verdeeld zijn. Wellicht denkt je nu dat dit problemen zijn waar wij weinig of niks mee te maken hebben. Ik denk maar aan de oorlog in Afganistan: het zijn wel onze F-16 die daar bombardementen uitvoeren. Of de milieuwproblematiek: het is wel onze regering die schone lucht koopt in ontwikkelingslanden om te voldoen aan de Kyotonormen.Og aan Europa 2009: het zal wel Belgie zijn die straks voorzitter van de Europese Unie is of hier dat Europese verkiezingen zullen plaats vinden. Om die rechtvaardiger wereld zo wat te organiseren komen 20.000 mensen in Malmo bijeen om ervaringen uit te wisselen, te discussieren en contacten te leggen. Ik ben er bij, de komende dagen lees je meer op deze blog, zoals gewoonlijk...
Sinds de Peristroika werd het museum van de revolutie omgedoopt in het muzeum van de politieke geschiedenis van Rusland. Weg revolutie,weg USSR. Er zijn een twaalftal politieke tentoonstellingen te bezichtigen zoals over de Duma (= denken),politiek en kledij,het secretariaat van het centraal comité van de USSR, het sovjettijdperk: tussen utopie en realiteit en een tentoonstelling over het Stalintijdperk. Ik wandel binnen en het tweede panneel geeft me de meest vernietigende kritiek op het Stalintijdperk. Alles passeert de revue: de Goelag, het elimineren van alle politieke oppositie zoals Trotsky,de gedwongen en geforceerde industrialisering ( Stahanov)- de hongersnood van 1932-1933 na de massale onteigening van de landbouwers, de massale alfabetiseringscampagnes ( ze begrijpen ons niet) en het extreme verbod op progressieve kunst. In de Soviet-Unie werd alles opgevat als een staat die zo wel extern als intern bedreigd werd ( Kulacs), nu zou men dat doodgewoon een staats-sekte noemen. De realistische kunst moest een voorstelling geven van de ideale communistische maatschappij. Maar daardoor werd die kunst minder en minder realistisch..Na WOII kwamen duizenden soldaten terug uit het Westen. Die hadden gezien dat er in het Westen een veel hogere levensstandaard was en hogere lonen. Meteen de start voor de koude oorlog en de herhaling van de propagandacampagne van iedereen is onze vijand. Pas na de dood van Stalin vindt Croetjev de mogelijkheid om iets meer levenstandaard te geven. Maar economisch blijft de USSR achterop hinken als ontwikkelingsland, met enkel investeringen in de de militaire economie. Import van Westerse goederen zet de verarming in. Na mijn bezoek vind ik met veel moeite mijn jas en bagage terug in de vestiaire. Het oude vrouwtje mag iets bij verdienen : haar 80 euro per maand is onvoldoende om te overleven. De inflatie heeft haar zuurverdiende spaarcentjes reeds lang opgesoepeerd....
Peter de grote stichtte St Petersburg. Peter de grote werd omwille van zijn snor de"kat" genoemd. Maar zijn uiterlijk zal niet de enige reden geweest zijn. Hij was de belangrijkste Tsaar uit de Romanov-familie en je kan vandaag zijn zomerverblijf " Petershof" nog bezoeken. Het is moeilijk om je het allemaal voor te stellen,want we beschikken waarschijnlijk niet meer over die ongelooflijke kapitalen om dit te realiseren. Voor de goede verstaander, ik val daarom niet om van bewondering , eerder integendeel. Het zomerpaleis, Petershof, werd na de revolutie omgevormd tot museum van het volk. Hitler had het spul bijna volledig platgebombardeerd in WOII. Tot op vandaag zijn de Russen het gebouw nog aan het restaureren, nu met meer ijver dan een paar jaar geleden. Maar de gewone man, zal daar niet van wakker liggen; Peter de Grote reisde veel rond en Europa en zag Versailles. Meteen wou hij een kopie voor zichzelf, alleen alles moest iets groter, iets verbluffender. De fonteinen zijn in ieder geval geslaagd. Massa's water spuiten op basis van natuurlijke communicerende vaten de lucht in. de Franse tuinen zijn evenzeer gelukt. Met de nodige verrassingen. Peter de Grote hield er namelijk van zijn gasten in verwarring te brengen en te verrassen. Zo zijn er in de tuin "bespiedertjes". Dat zijn gewoon onverwachte fonteinen die je nat sproeien. Lachen geblazen in de jaren 1600. Ander grapje: de Chinese kamers in het paleis. Vol met porceleinen beeldjes om de gasten te confronteren met ongewone en ongekende voorwerpen. Porcelein was namelijk een fabrieksgeheim. Of gaat het over de kamer vol met schilderijen die de gewonnen oorlog tegen de Turken moet aantonen. Een van de schilderijen is te gek: de Tsaar liet namelijk een echt schip in Livorno opblazen opdat de Duitse schilder Philippe Hacker de overwinning in Cesna exact zou kunnen weergeven. Maar de waanzin van Peter de grote was nog groter: gasten werden met koffiekopjes vol sterke drank uitgetest tot ze er bij neervielen. Peter de Grote stierf op 52-jarige leeftijd aan een verkoudheid. Maar misschien was het gewoon de alcohol die hem velde, zoals vandaag nog altijd zeer veel Russische mannen. De gemiddelde leeftijd waarop mannen in Rusland vandaag streven is 59 jaar, vrouwen leven tot 79 jaar. Een alcohol en sigarettenkloof van 20 jaar ! Enkel Zuid-Afrika heeft een dergelijk sterftecijfer door de Aidsepidemie... S'avonds dineren we in de beroemde Astoria. Beroemd omdat Hiltler er een overwinningsfeestje moest annuleren. Beroemd omdat de Amerikaanse journalist John Reed er zijn boek schreef over de Russische Revolutie" 10 dagen die de wereld veranderden" Beroemd omdat de bekende Sovietdichter Serge Ensenin zelfmoord pleegde, na nog een gedicht met zijn bloed op de muur van het hotel geschreven te hebben.. maar blijkbaar was hij een vogel voor de kat voor het regime...
Andrey vertelt ronduit over zijn passie: taal. Pas na 18 jaar studeren kreeg hij zijn ingenieursdiploma in taaltechnologie. Om het in orde te krijgen met Moskou duurde het nog negen maanden. Nu runt hij een hotel, oraginzeert toeristenbezoeken, helpt zakenlui aan contacten, doceert en onderzoekt aan de Universiteit. Zoals de meeste Russen moet hij meerdere jobs combineren om rond te komen. De gouden Soviettijden zijn voorbij, Rusland zoekt een nieuwe identiteit.Alle clichés worden bevestigd: de kloof tussen rijk en arm groeit iedere dag, de vroegere sovjetnomenclomentura herschoolde zich in maffia en is schandalig rijk. Het proletariaat drinkt zich lazarus, zonder uitzicht op een of ander alternatief. Rusland produceert niks meer, alle Westerse luxeproducten van de gekende multi's worden vrij geimporteerd. Er bestaan kleine marktjes voor de "arme" en gewone mensen, grote verkoopscentra voor rijke toeristen en de Russische maffia.Voor de rest is alles nep: nepbont, nepvodka, nepprentkaarten, nepamber.. meestal zelfs uit China. Arbeiders in Rusland hebben geen keuze: ofwel werken ze in een staatsdienst voor een laag loon ( 300 tot 600 euro per maand ) met werkzekerheid ofwel werken ze in de privé-sector voor iets meer maar zonder sociale zekerheidsverzekering. Jongeren kiezen voor loon, ouderen voor zekerheid... maar ze moeten wel samen wonen want het leven kost zo duur dat ze wellicht veel kunnen discussieren, maar elk hun eigen woonst is een luxe die ze zich niet kunnen veroorloven...
