Hij volgde Jan Baptist Bauwens op. Constant werd te Leest geboren op 13 maart 1865. Hij was de jongste zoon van Jan Baptist (°Leest 22/9/1822, +Leest 4/4/1874) en van Seraphina Coeckelbergh (°Leest 29/8/1820, +Leest 22/5/1900). Hij huwde op 24-jarige leeftijd op 23/1/1890 met de 22-jarige dienstmeid Maria Theresia Geerts eveneens uit Leest “zij werd door iedereen zeer geacht omdat eene groote vrees Gods haar bezielde en niemand sprak van haar eenig kwaad”, dixit haar doodsprentje. Zij was te Leest geboren op 22/1/1868 als dochter van Carolus Ludovicus Geerts en van Josepha Vervaeck, beiden landbouwers.
Van Constant Van Hoof vertelt men dat hij het ambt van veldwachter bekomen had na zijn spontane bijstand aan burgemeester Bernaerts, toen “die van Stuyvenberg” hier op een kermis waren komen ruzie zoeken en vechten. De burgemeester bemoeide zich ermee, maar stond weldra op het punt het onderspit te delven. Toen riep hij tot de omstanders : “In de naam der wet : wie wil mij helpen ?” Constant Van Hoof sprong hem bij en kreeg als beloning de functie van veldwachter. Burgemeester Bernaerts was nochtans voorzitter van de concurrerende fanfare “Arbeid Adelt”, de zogenaamde “Sussen” terwijl mijn overgrootvader de eerste muzikant was van de Blekken. Het eerste openbaar optreden van de fanfare St.-Cecilia vond overigens -op 6 december 1899- in zijn café “Het Kruispunt” (kruispunt Juniorslaan-Vinkstraat) plaats waar thans (2017) Paul Van Roy met zijn gezin gehuisvest is. Zijn interventie moet indruk gemaakt hebben. Isidoor Constant overleed op 3 oktober 1924. Hij was 59. Enkele maanden voordien was zijn been ‘tot onder de knie’ afgezet. Na die amputatie zou hij “volgens zijne uitdrukking na herstel nog dienst willen doen…” dixit een brief van augustus 1924 van burgemeester Bernaerts naar de provinciegouverneur. In de gemeenteraad van 20 november 1924 werd een speciaal krediet gestemd van 700 frank, zijnde de operatiekosten van wijlen veldwachter Van Hoof, ten voordele van zijn weduwe. Maria Theresia Geerts overleed te Leest op 20 mei 1926. ”Hij was een man van wijzen overleg, eenvoudig en rechtveerdig. Hij wandelde in vreedzaamheid en gerechtigheid en aanvaardde goedwillig al wat hem overkwam”, dixit zijn doodsprentje.
In 1954 werd zijn kleinzoon Victor de laatste veldwachter van de autonome gemeente Leest.
1893 – 21 maart : Zitting Landbouwfonds Voor Van den Branden uit Leest was een vergoeding van 191 fr voorzien. (GvA, 25/3/1893)
1895 – 5 Oktober : Uit het Staatsblad “Buurtwegen.- De gemeente Heffen wordt gemachtigd tot het aankoopen der noodige gronden voor de uitvoering van het plan, betreffende het leggen, op haar grondgebied, van eenen buurtweg bestemd om Leest en Blaasveld te verbinden. Aan deze gemeenten worden toelagen verleend voor werken aan de buurtspoorwegen…”
1895 – 10 oktober : Correctionele Rechtbank van Mechelen Zaak der gebroeders Stroobants. Talrijke diefstallen - “Gisteren morgen zijn voor de rechtbank verschenen de gebroeders Stroobants, twee gevaarlijke kerels. Zij waren vervolgd wegens menigvuldige diefstallen gepleegd op de kerkhoven van Mechelen, Leest, Catelijne Waver, Lier, enz. Stroobants Jan Frans is veroordeeld tot één jaar gevang. Stroobants Jan Baptiste is veroordeeld tot drie jaren gevang en tot vijf jaren waakzaamheid der policie. Zij waren beiden meermaals voor diefstallen gestraft geweest.”
1896 – Jozef Edward DE WIN werd onderwijzer te Leest. Jozef Edward De Win was te Tisselt geboren op 4/10/1877 en hij overleed te Blaasveld op 27/4/1966. Hij gaf les te Leest in de jongensschool van 1896 tot 1898, werd dan onderwijzer te Tisselt tot 1908 om dan de functie van schoolhoofd waar te nemen te Blaasveld tot 1938. Edward De Win was gehuwd met Bertha Boon, zuster van de beroemde Blaasveldse Kannunnik Arthur Boon. Hun zoon Xavier De Win, priester-professor en directeur van het Sint-Stanislasinstituut te Berchem werd bekend als vertaler van het omvangrijke oeuvre van Plato uit het Grieks. (“Blaasveld en de zuivelfabriek Sint-Jozef” – Karel De Decker)
1897 – 11 oktober : Kerkdiefstallen “Te Puers, Leest, Bornem, Battel…- Aanhouding te Mechelen… De laatste week werd er in de kerk van Puers binnengebroken en gestolen. Onze lezers weten dat er tot eene aanhouding overgegaan is geweest. De plichtige blijft nog altijd opgesloten in de celgevangenis van Mechelen.” (GvA)
1898 – 19 oktober - Gazet van Antwerpen : Inhuldiging nieuwe fanfare “Verleden zondag is in ons vreedzaam dorp de nieuwe fanfarematschappij ingehuldigd, of beter gezegd heeft zij haar doopsel ontvangen. Als meters en peters traden de maatschappijen van Thisselt, Cappellen o/d Bosch, Blaesveld, Hombeeck en Heffen op. Menig glaasje is er op de kloeke gezondheid, de krachtige ontwikkeling en het lang leven der nieuwe spruit gedronken. Vreugdevol, ondanks dat de hemelsluizen geopend waren, hebben de blijde, opwekkende tonen der muziek geheel den namiddag weerklonken. In plechtige optocht doorkruisten de verschillende verenigingen het dorp, om daarna op de dorpsplaats hunne schoonste stukken te laten hooren.
Echt broederlijk was het feestje, zoowel de vreemde bezoekers als de Leestenaars zullen het nooit vergeten. De meeste vriendschap heerschte daar alom en met een waar genoegen zagen wij M. Alb. Lefebvre, volksvertegenwoordiger en M. Bernaerts, provinciaal raadslid, de vreugde der opgeruimde menigte deelen. Geene uitzonderingen; allen broederlijk gefeest ; dat was de leuze der Leestenaars. Zulke vriendenfeestjes zijn doeltreffende middelen om de vriendschapsbanden der buitengemeenten vaster en vaster aaneen te snoeren en om eensgezind te werken tot heil der dorpen.
Vooruit, vrienden van Leest, eensgezind gewerkt tot vooruitgang van broedermin en kunst ; gij kent uwe vrienden ; zij zullen u steeds steunen, maar rekenen ook op uwe hulp. Lang leve de nieuwe fanfaremaatschappij van Leest !”
1898 – 22 oktober – GvA : Botsing van twee treinen te Leest bij Mechelen “Wij ontvingen gisteren, te laat om het nog te melden, het volgende telegram : donderdag morgen rond half acht is een reizigerstrein te Leest-Heide op eenen goederentrein gebotst. Ziehier in welke omstandigheden. Rond 7 ure vertrok een goederentrein uit de statie van Mechelen in bovengemelde richting; doch deze was op de hoogte van Leest-Heide eensklaps blijven steken, daar er iets aan het machien was gesprongen. Deze trein was opgevolgd door dien der reizigers, en deze door den mist misleid en niet intijds kunnende stoppen, liep op den goederentrein, waarvan drij wagons het onderste boven werden gesmeten. Al de reizigers zijn er met de schrik van af geweest. Een weinig vertraging en wat stoffelijke schade, dit is al wat deze botsing heeft veroorzaakt.
Een gerucht was ’s morgens in omloop te Mechelen dat er verscheidene personen erg gekwetst waren. Van dit alles is geen woord waar. Dank aan de koelbloedigheid van den conducteur M. Van Waes, zijn er geene ongelukken te betreuren.”
1899 – 8 mei – G.v. A. : LEEST – KINDERMOORD “Donderdag morgen begaven zich eenige werklieden aan den arbeid, wanneer zij in eene gracht, waar zij aan ’t arbeiden waren, het lijk ophaalden van een pasgeboren kind, dat in eenen zak gestoken en aldaar verborgen was. Uit de lijkschouwing is gebleken dat het kind eenige dagen geleefd heeft en met eene koord is verwurgd geworden. Het parket van Mechelen is ter plaatse geweest om een onderzoek in te stellen. Verscheidene personen zijn ondervraagd, doch men heeft de plichtige tot hiertoe nog niet kunnen ontdekken.”
Foto’s : -Jozef Edward De Win en Bertha Boon. -Zijn doodsprentje.
1888 – Huwelijk postbode Emiel Van der Elst met Melania Quintidi Hombekenaar Emiel Van der Elst (°1863, +1920) trad in het huwelijk met de Leestse Melania Quintidi (°Leest 1961, +1923).
’t Ridderke nr. 3 van juli-september 2006 : “Emiel Van der Elst is postbode geweest. Voor zover we kunnen nagaan de tweede postbode in Hombeek, na Frederik Meulemans. Emiel droeg brieven uit zowel in Hombeek, LEEST, als in Zemst-Laar. Op zijn identiteitskaart staat ‘bakker’. Na zijn pensionering had hij in in de tuin een oventje gebouwd waarin hij ook voor anderen brood bakte. (“De metamorfose van ons dorp” ’t Ridderke nr.3 juli-september 2006)
1889 – 19 september : Burgemeester van Mechelen te Leest begraven “Burggraaf Eugeen de Kerckhove, geboren te Antwerpen den 6 december 1817 kwam tot het ambt van burgemeester den 24 december 1884. Burggraaf de Kerckhove woonde Lange Hairgracht 2, waar thans adv. Van Kesbeeck verblijft. Hij vroeg zijn ontslag in mei 1889 en overleed 19 september van hetzelfde jaar. Hij is te Leest begraven.” (‘De burgemeesters van Mechelen sinds 1830’, GvM 22/11/1934)
Eugène de Kerckhove was de oudste zoon van Joseph de Kerckhove een militair geneesheer die in 1842 tot de adelstand verheven werd. Eugène trouwde in 1853 met Emilie de Penaranda de Franchimont die hem dertien kinderen schonk. Hij promoveerde in 1841 tot doctor in de rechten aan de Rijksuniversiteit Gent en werd diplomaat vanaf 1841 als Belgisch zaakgelastigde of ambassadesecretaris in Stockholm, Parijs en Istanboel. Hij verliet de Belgische diplomatie in 1849 en trad in dienst van het Ottomaanse Rijk, als gevolmachtigde minister in Brussel en in Madrid. In 1860 vestigde hij zich in Mechelen waar hij een van de organisatoren was van de katholieke congressen van Mechelen. In 1867 werd hij verkozen tot katholiek volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Mechelen en oefende dit mandaat uit tot 1884. In de Kamerdebatten speelde hij een belangrijke rol. In 1885 werd hij burgemeester van Mechelen, een ambt dat hij tot kort voor zijn dood zou bekleden.
1891 – 25 maart : Leestse vroedvrouw Florentina Buelens De vroedvrouw, Florentina Buelens, 40 jaar oud, geboren te Leest maar wonende te Willebroek, deed de geboorteaangifte van Maria Victorina “Victorine” Segers (alias Van Moer), de latere echtgenote van Philemon Van Cauteren, een soldaat uit de Eerste Wereldoorlog die begraven ligt in Frankrijk. (Vaertlinck contact, nr.3 van 2016)
1891 – 29 juni : Inhuldiging pastoor Jozef Verbist. Jozef Verbist was te Herselt geboren op 6 oktober 1843. Hij werd te Mechelen priester gewijd op 8 maart 1868 en op 19 maart datzelfde jaar onderpastoor te Sint Pieters Leeuw. Op 1 oktober 1870 werd hij onderpastoor te Leest en 21 jaar later pastoor in dezelfde parochie waar hij Jan Frans Vanddercruyssen opvolgde. “Pastoor Verbist was een graaggeziene figuur te Leest, een plezante kerel, de fratsen zaten hem in ’t bloed. Als hij naar een zieke trok, stak hij eerst stiekem een fles wijn in zijn toog. Ook de kinderen hadden hem graag, hij had voor hen steeds wat bij : “Ik herinner mij uit mijn kindertijd, vertelt Alfons Hellemans, ons huis paalde achter aan het kerkhof, hoe hij af en toe wat speelgoed of een bal over de muur wierp…Eens was mijn vader een hennenkot aan ’t plaatsen in de hof van de pastorij, vertelt hij verder, en als kleine jongen hielp ik hem bij het opleggen van de pannen. En toen kreeg ik enkele centen van onze pastoor, wat in die tijd iets formidabels was…” Zijn gezicht was geschonden door de pokken, maar ook daar kon hij moppen over tappen : “Daar kan geen enkele vlieg over mijn kaken kruipen, placht hij te zeggen, want ze vallen allemaal in de putten, en zonder hun poten te breken…” (LG, blz 98)
Frans Moyson in “De Band” van augustus 1957 : “Pastoor Verbist was de jovialiteit in persoon : grappen vertellen en farcen uitsteken was zijn specialiteit. Het staat op zijn grafzerk gebeiteld : “Hij was de vreugde zijner vrienden”. Zekere dag had de vrouw van de koster de lakens die ze gewassen had, op het gras van het kerkhof te bleken gelegd (er stonden in die tijd zoveel zerken en kruisen niet op ’t kerkhof als tegenwoordig). s’Avonds komt ze de lakens wegnemen…Pastoor Verbist had niet beter gevonden dan zich onder één van de lakens weg te steken. Toen vrouw koster naar het laken kwam, kroop hij langzaam recht, er kwam beweging in dat laken en ’t ging in de halve duisternis als een wit spook lopen…Onnodig te zeggen hoe die vrouw met de schrik op het lijf halfdood naar huis is gevlucht en nooit meer op ’t kerkhof is durven komen als ’t donker begon te worden… Pastoor Verbist zag in alles de humoristische kant van het leven. In heel het bisdom was hij onder de geestelijkheid gekend als “de Jef van Leest” en de confraters die hem kenden waren altijd op hun hoede om niet door hem op een of andere wijze beetgenomen te worden.”
“Op 29 juni 1891 vierde de gemeente Leest in de beste eenstemmigheid en buitengewone geest de blijde inhuldiging van haar nieuwe herder, den Z.E.H. Verbist, welke er sedert 1870 het ambt van onderpastoor had waargenomen. De feesten prachtig en bijzonder gekenmerkt door het uithangen van dozijnen en dozijnen jaarschriften en gelegenheidsrijmen, waarop we in ons nummer van zaterdag-zondag wel eens terugkomen.” (GvM, 29/6/1932) “…
Vandaag geven we enkele jaarschriften en rijmpjes, welke toen zoo leuk als veelvuldig in dat Zennedorp waren uitgehangen.
Enkele jaar schriften : ‘Alle inwoners van Leest, wenschen hunnen kloeken herder welkom’.
Op de Tisseltbaan, in de herberg ‘Frascati’ : ‘Geachte Verbist, elk gehucht weergalmt van uwen lol’.
Bij Bal, nevens den ijzerenweg : ‘Mocht u vast, achtvolle herder Verbist, uw Leest besturen’.
Bij Van den Bosch : ‘Juicht luide Leestenaars, juicht volop, uw onderpastoor is herder !’
In het Nieuwe Huis : ‘Gij achtbare herder, weest welkom bij allen in uwe parochie’.
Bij den veldwachter : ‘Wij wenschen Verbist, Leestschen herder, insgelijks welkom’.
Op het gemeentehuis : ‘Wij wenschen dat echte eenheid, rust, vrede, heerschappij voeren in Leest’.
Bij Meulemans : ‘Leef nu vele jaren met uwe schapen, gewenschte herder van Leest’.
Bij Teughels : ‘Gansch Leest wenscht hunnen ieverigen herder Joseph Verbist welkom’.
Bij de weduwe Hellemans : ‘De eerwaarde Josephus Verbist is herder van Leest. Alleluja ! Alleluja ! Wij achtten u hier als onderpastoor, ja dubbel achten wij u als herder. Bravo ! Hellemans huysgenooten wenschen u nu, herder, oprecht geluk !’
Bij Van Moer : ‘Joseph Verbist, moget gij lange jaren uwe trouwe Leestsche schapen leiden’.
Bij Frans Selleslagh : ‘Hier woont wittekop Selleslagh, die wenscht den herder Verbist proficiat !’
Dan nog het rijmpje : ‘Reeds een en twintig jaren Zijn er nu heengevaren Dat men in ’t weekblad las Dat heer Verbist hier onderpastoor was. Van dan af steeds heeft hij ons onderwezen, In ’t goede ons onderricht, zijn liefde is nooit volprezen. En ziet daar breekt de blijde dag nu aan, Dat hij van elke parochiaan, Als herder wordt gegroet, als herder nooit volprezen, Dus Leestenaars, al gelijk van aan de Brug tot in de Biest, Roept heden uit met mij, lang leve Mijnheer Verbist !’
Tot slot nog dit, dat op ’t pachthof van Ch. De Greef prijkte : ‘Vrienden, ’t vaandel opgeheven, Alle werk van kant gesteld ! Heden vieren wij vol leven, De inhuldiging van eenen held, Die sinds lang ons weet te leiden Op het pad van eer en deugd. Spijts van hen die ons benijden ! Ze is dus red’lijk, onze vreugd ! Want hij is de vriend er armen, Niemand vraagt hem een stuk brood, Of Verbist met dies erbarmen Helpt hem seffens uit de nood, Daarom ook dat we nu ons vertoonen Arm en rijk, het hart vol moed. Want wij zijn al saam zijn zonen, Hij begeert niets dan ons goed. Zij die God en plicht verachten, Onrust zaaien in het land. D’ondergang van ’t volk betrachten, Worden hier verjaagd met schand. Ziet, zo spreekt hij wat genoegen, Men hier in ons midden smaakt Als men na zes dagen zwoegen, Zich in eer en deugd vermaakt ! Wees dan welkom, weerde herder, Die ons allen zo bemint ; Blijft voor ons wat ge waart vroeger Aller steun en menschenvriend !’
Bij De Win : ‘Leef lang, ware herder Verbist, u wenscht heel Leest, welkom !’
Bij Fl. Troch : ‘Nu met vollen luister voor Josephus Verbist’s plechtige inhaling gevierd’.
Boven de ingangspoort der kerk : ‘Christenen van Leest, juicht nu allen bij de intrede van uwen herder !’
En nu enkele dichtjes : Bij vader Cnops, de oude pelgrim : ‘Hier woont die oude pelgrim. Die overal met veel onzin, Gaat tot genezing van de kwalen. Zoowel bij Vlaming, als bij Walen; Doch heden heeft hij geen tijd, En wenscht Verbist verblijd, Hier jaren lang vreedzaam bestuur En zaligheid in eeuwigen duur !’
Ter herberg ‘Den Vuurmolen’ : ‘Als ik nu doe hetgeen ik kan, Blijk ik dan ook geen braven man ? Mijn wil is goed, wat doe’k er aan, Al steek ik dan op ’t dak geen vaan !’
En nog : ‘Witte, sprak Net, kom uit uw bed! Vandaat is ’t feest voor Verbist te Leest !’
In het Duifken, bij De Smedt : ‘Hier oont Gielen met zijn schep Die liever zakking heeft dan hesp, Zoo kan hij zijn vleeschken kappen, Maar ook met het doorrijden van den stoet, Mijnheer pastoor toesturen zijn groet.’
Bij den Molenaar : ‘k’Heb geenen tijd om graan te malen Als men de pastoor gaat inhalen; Ter heere alleen van d’heer Verbist Is het dan men mij hier gemist !’
Op den huisgevel der wed. De Buysscher : ‘Zoo een feest als ’t dorp nu heeft Heb ik zeker nooit beleefd ! Al kom’t in mijne oude dagen Daarom kan ik toch niet klagen, En ik vier dus vlijtig mee Onzes pastoor blijde intree.’
Bij Teughels : ‘Herder, leef nog lange jaren, Blij de blijde Leestenaren ! Leef gelukkig en in vree ! Wij beloven het nu heden; Leest kent geen onenigheden, Ieder viert met liefde mee !’
Bij de weduwe Hellemans : ‘Welkom Joseph, heil en vrede Brengt het vreedzaam Leest u mede ! Vat nu maar den herderstaf, En de schapen voortgedreven Naar de wei van ’t eeuwig leven Daar wacht God ons allen af !’ ‘Het spant er hier, ‘t’Is al in zwier. En schier in vreugd verslonden ! Nu is heel Leest Volop in feest ’t Heeft eenen herder naar zijn hart gevonden !’ (GvM, 2/7/1932, 13/8/1934)
Mijn grootvader Jan Mees vertelde me in 1977 : “Mijn eerste pastoor, de voorganger van de Beuckelaer, zijne naam ben ik vergeten, (noot : Jozef Verbist) zal ik nooit vergeten. In die tijd hadden wij vier koeien en die waren op vijf dagen allemaal dood. Toen werd die oude pastoor er bij gehaald om onze koeienstal te overlezen. Die koeienstal krioelde van de ratten. En voor die pastoor zich alleen terugtrok in die stal zegde hij tot mijn vader : “Sooi, het kan misschien mijn dood worden, maar ik doe het toch…” Toen hij uit de stal kwam hing er aan elk haartje van zijn kop een druppel zweet en die zelfde avond zagen mijn vader en moeder tientallen ratten onze stal verlaten en de volgende morgen was er geen enkele meer. En een tijdje later was die pastoor dood hé, maar hoelang daarna dat weet ik niet meer…”
Jozef Verbist overleed na een langdurige ziekte te Leest op 12 januari 1911. Hij werd er ook begraven. Bij de inhuldiging van zijn opvolger Joseph Beuckelaers herinnerde pastoor-deken Goidts van O.L.V. o/d Dijle nog aan zijn inzet : “ ’t Is geweten, tijdens eene besmettelijke ziekte, wat hij gedaan heeft in dien akeligen toestand, voor hen, die aan de zorgen waren toevertrouwd van dien voorbeeldigen priester.”
Uit zijn gedachtenisprentje : Gelukkig hij, die in de zoo moeilijke kunst van zielen te besturen, het geheim gevonden heeft achting te winnen en herten te veroveren. Hij was de vader der armen, de trooster der verdrukten, de vriend van allen. Iedereen beweent zijne dood en zijne nagedachtenis blijft in zegening. Een leven zo werkzaam en zoo aangenaam aan God, moest volmaakt worden door lijden; en dat lijden ontving hij zonder klagen. De goedheid zijns inborst maakte hem vele vrienden en de edele gevoelens zijner ziel, gepaard met eene zoete lieftalligheid verwierven hem ieders achting. Geliefde Parochianen : Gij weet hoe ik mij gedurende veertig jaren bij u heb gedragen : niets van hetgeen nuttig was nalatende u te verkondigen in het openbaar en in het bijzonder, daarom doet volgens hetgene gij van mij geleerd hebt, en de God van vrede zal met u zijn..
Hij was de laatste die, zoals ook nog zijn directe voorganger, een eigen grafsteen kreeg in de zandstenen koormuur van de kerk, uiterst links op het kerkhof. Deze arduinen zerk was gekapt door het huis Praille uit Londerzeel en daarop staat in vergulde letters onder een ovaal omkranste en halfverheven witmarmeren hostiedragende kelk : “D.O.M. / TOT ZALIGE GEDACHTENIS / VAN DEN EERW. HEER/ JOZEF VERBIEST/ PASTOOR VAN LEEST/ AAN DE LIEFDE/ ZIJNER PAROCHIANEN ONTRUKT/ IN DEN OUDERDOM VAN 67 JAREN/ HIJ WAS DE VREUGDE ZIJNER VRIENDEN/ DE VADER DER BEHOEFTIGEN/ EN DE PRIESTER/ NAAR DEN GEEST GODS /++ZIJN AANDENKEN/ BLIJVE IN ZEGEN/ R.I.P.”
Foto’s : -Facteur Emiel Van der Elst. -Het gezin Van der Elst-Quintidi. -Burggraaf Eugène de Kerckhove. -Links pastoor Verbist naast zijn onderpastoor Pingnet rond 1895. Zij staan voor de achterkant van de pastorij. -Pastoor Verbist in het gezelschap van drie kerkmeesters in 1910, enkele maanden voor zijn dood. -Zijn doodsprentje.
“Sinds enkele dagen deed in onze gemeente de droeve mare de ronde dat onze geachte burgemeester Jaak Bernaerts ernstig ziek was. En alhoewel we best wisten dat de onpasselijkheid van zeer ernstigen aard was, was nochtans vrijdag voormiddag iedereen ten zeerste getroffen, toen alsdan de laatste HH. Sacramenten aan hem gebracht werden. Des avonds ten 9.30 ure heeft hij het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Dit afsterven was zeker niet voorzien. Op 14 januari ll. toen de teraardebestelling van onzen gemeente-ontvanger plaats had, heeft heer burgemeester Bernaerts nog de lijkrede uitgesproken. De heer Bernaerts was sinds 1888 burgemeester onzer gemeente en in 1913 is dan ook zijn 25-jarig burgemeesterschap met luister door gansch de gemeente gevierd en gefeest. Ook was hij sinds jaren provinciaal raadslid, voorzitter van de landbouwcommuce van Willebroek, voorzitter de Katholieke Vereeniging der beide kantons, Noord- en Zuid-Mechelen, enz. Gansch ten dienste staande zijner medeburgers, heeft hij vooral aan de Leestenaars, doch ook wel aan al de dorpelingen der omliggende gemeenten, zeer belangrijke diensten bewezen. Ook bij de hoogere overheden, zoo van het Provinciaal Bestuur, als andere, stond hij zeer in aanzien, en was er bekend als een bezadigd en verstandig man; ook werd er steeds zijn raad en ondervinding met veel liefde aangenomen en ingewonnen. De plechtige lijkdienst en de begrafenis zullen woensdag in onze parochiale kerk plaats hebben.” (GvA, 4/2)
Begrafenis
“De dag van woensdag was voor onze gemeente een ware, algemeene rouwdag. Van in de vroegte zag men alom de rouwvlaggen half top hangen en bleef de dorpskom stil en verlaten. Alle werk was blijkbaar stilgelegd, en deuren en vensters bleven gesloten. Rond 10.30 ure, kwam er beweging, doordat onze bevolking en tal van vreemdelingen en bewoners der naburige dorpen, langs steen- en veldwegen, aanstapten op weg naar het sterfhuis van heer Bernaerts, die 38 jaar het hoofd onzer gemeente is geweest. Weldra is daar eene dichte, stilzwijgende menigte samengeschaard, die nog immer talrijker wordt. Af en toe brengen auto’s nog steeds overheidspersonen aan. Enkele minuten voor elf ure, verschijnt er ook de geestelijkheid om het stoffelijk overblijfsel van onzen burgemeester af te halen en ter kerke te vergezellen. Bij het buitenbrengen der lijkkist, blazen de klaroenen der oud-soldaten, de veldmarsch en zet zich een zeer talrijke rouwstoet in beweging. Vooraan stappen de schoolkinderen, dan volgen De Landbouwgilde, de Oud-Soldaten, de fanfaren ‘Ste Cecilia’ en ‘Arbeid Adelt’, welke beurtelings rouwmarschen spelen. Het lijk wordt gedragen door de veldwachter van het district. De hoeken des baarskleeds worden gehouden door de heeren schepen Van Baelen, namens het Landbouwcomissie van Willebroeck; Ludovic Lefebvre, burgemeester van Blaesveldt; A. Nobels en A. de Cock de Rameyon, leden der Bestendige Deputatie. Zeer veel volk stapt achter de familie, aan wier hoofd wij ontwaren den Z.E.Heer Bernaerts, rustend pastoor, en broeder van den overledene. Tusschen de menigte, de heeren Karel Lefebvre, senator ; Van Isacker en De Keersmaeker, volksvertegenwoordigers ; Dessain, burgemeester van Mechelen, verschillende provinciale raadsleden, leden van het hooger landbouwbestuur, enz. Bij de aankomst aan de parochiekerk, rond 11.30 ure, liep deze op enkele minuten zoo kroppens vol, dat men er zich niet kon draaien noch keeren. Hebben in het sterfhuis en bij de laatste rustplaats der overledenen dezen lof en goedheid in treffende lijkredenen uitgesproken : de heer Anatole de Cock de Rameyon , namens de Bestendige Deputatie en den Provincialen Raad van Antwerpen ; heer Van Baelen van Blaasveldt, namens het Landbouwcommice van Willebroek, verder namens het gemeentebestuur, de fanfare ‘Arbeid Adelt’ enz. De heer Bernaerts, geboren te Leest den 5 oktober 1849 was aldaar overleden den 1 februari ll. na een leven vol arbeid en toewijding aan het algemeen welzijn zijner dorpsgenoten en medeburgers, steeds was hij bereid diensten te bewijzen hetzij als burgemeester, hetzij als provinciaal raadslid, hetzij als voorzitter van het Landbouwcommice van Willebroek. De betreurde overledene was Ridder der Leopoldorde, vereerd met de Burgerlijke medalie van 1e klas en drager der herinneringsmedalie van Leopold II en des verdienste der landbouwvereniging.” (GvA, 7/2)
In de gemeenteraadszitting van 23 februari bracht Eerste Schepen Theophiel Verschueren hulde aan de nagedachtenis van de overledene en “deed mededeeling dat de familie van wijlen Mr Bernaerts, ingevolge zijnen uitgedrukte wil, aan het gemeentebestuur overhandigde, ten voordele der gemeente, eenen Rentetitel der Belgische schuld van 1.000 franks nominale waarde, 3% 2e Reeks, nr.426026, met den coupon vervallende 1 mei 1924, zonder last voor de gemeente. Hij stelde voor des Raads dankbetuiging aan de familie te betuigen.”
In zijn testament liet Jaak Bernaerts ook 2.000 fr na voor de kerk van Leest “
Foto’s en afbeeldingen: -Jaak Bernaerts in de herfst van zijn leven. -Zijn doodsprentje. -De laatste rustplaats van Jaak en Virginie en van haar eerste man Frans Voet ?
De Katholieke fanfaren “Willen is kunnen” heeft zaterdag namiddag een uitstapje naar Leest gedaan. De leden dezer maatschappij hadden besloten van stoetsgewijs hunne hulde te gaan aanbieden aan den heer burgemeester, ter gelegenheid zijner verkiezing als provinciaal raadslid. In volledig getal trok men naar Leest. Of deze reis vroolijk was behoef ik niet te zeggen : gezang en trompetgeschal wisselden de luimige streken der wandelaars af. Dat muzikanten en levenslustige kerels gedurig dorst hebben is bewezen, door het menigvuldig bezoek van Bachus tempels ! Wij naderen het doel onzer reis. De rangen worden heringericht, en nu vooruit ! Dat de blijde klanken eener opwekkende muziek door de lucht weergalmen, als de nadering der Thisselaars. Het klein gespan is talrijk. Huppelend en kwetterend loopt het voorop. Hier juicht en zingt het ! Daar stoot en vecht het ; ginds tuimelt een groepje de gracht in ; en, voorop stapt fier en deftig eenen tamboer-majoor met holleblokken en korte broek. In hunnen kinderlijke eenvoudigheid beseffen zij niet, dat zij woestaards, heethoofden, rustverstoorders, gevaarlijke lieden, enz.. (stijl nummer 3) vergezellen. Wij zijn de woning van M. Bernaerts genaderd. De fanfaren zet zich in orde en voert de schoonste harer stukjes uit. De feesteling verschijnt en wordt door M. Van Keer geluk gewenscht. Zichtbaar getroffen, door de blijken van hoogachting welke hem worden toegezwaaid , bedankt de achtbare heer burgemeester in vleiende bewoordingen de daar aanwezig zijnde lieden. Iedereen is voldaan, iedereen juicht. Zulke broederlijke feesten zijn balsemend voor een katholiek gemoed. Bij zulke gelegenheden kan men zijne katholieke gevoelens eens lucht geven, dan beheerscht het rondborstig kristen karakter al de ongedwongene handelingen van den Vlaamschen landbouwer. Katholiek is hij en zal het blijven ! Hij zal steeds een gedurige tegenstrever zijn der vuige handelingen van eene zoogenaamde, liberale partij. Van eene partij, welke voor prediker eenen Heymans heeft ; die, opentlijk lessen van ontucht geeft in Salvator...”
Toespraak
Jaak Bernaerts was ook een goed spreker. Op 21 mei 1905 werd er in Leest, ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van België, een groot festival voor muziekmaatschappijen georganiseerd door de fanfare “Arbeid Adelt” waarbij ook de nieuwe standaard van deze fanfare werd ingehuldigd. Dit alles met medewerking van het gemeentebestuur. Toen de afgevaardigden van de maatschappij op het gemeentehuis werden ontvangen werden ze door burgemeester Bernaerts verwelkomd met volgende gelegenheidstoespraak :
“Mijnheeren, vergadert in de gemeente Leest, een dorpje waar land- en werkman leeft, met hart en ziel verkleefd aan den godsdienst en zeden zijner vaderen, verenigd, om samen door vreugdetonen en volksfeest, bij de inhuldiging van onzen Nieuwen Standaard te vieren het 75-jarig bestaan van België’s onafhankelijkheid, zo weze mijne eerste vreugdekreet : Leve de Koning ! Andere dorpen zijn ons voorgegaan, andere nog zullen volgen met hunne blijdschap lucht te geven, bij het herdenken van het jaar 1830. ’t Jaar 1830, toen wij een juk afschudden dat ons te zwaar op de schouders woog,’t jaar 1830 toen voor ons de eerste maal de zon van vrijheid scheen op onzen geliefden vadergrond. Dank aan die mannen van hou en trouw en vrome wilskracht, aan die mannen die aan God en hun land verknocht, immer voor ’t oog hadden dat : rust roest, en dat arbeid adelt ; aan die mannen die met onverschrokken moed, door eendracht sterk hebben getoond dat hij de vrijheid wou en won, de fiere Vlaamsche leeuw. Dank aan de dapperen, die goed en bloed voor die vrijheid pand stelden. Aan hen hulde van vurige dankbaarheid en liefde ! Tot in den jongsten dag wezen hunnen namen met erkentelijkheid en eerbied herdacht. Mijnheeren, wat schoons, groots en nuttig er sedert toen door onze Vorsten is tot stand gebracht, is u allen bekend. Kunst, wetenschap, handel en nijverheid zijn zo zeer ontwikkeld, gevorderd, en hebben ene zo reusachtige uitbreiding genomen, dat vreemde Natiën, niet alleen met verbazing, maar zelfs met scheelziende blikken, onzen vooruitgang bewonderen. Overal mogen wij met fierheid spreken over onze landelijke instellingen. Hij leeft gelukkig de Belg, gesteund en gesterkt door godsdienst en plichtsbesef; hij begrijpt wat eerbied is en wat trouw en verkleefdheid vermag aan Vorst en vaderland. De Standaard, Mijnheeren, onzer muziekmaatschappij die zich bij deze plechtiging voor de eerste maal ontplooid heeft voor leuze : “Arbeid Adelt”. De Koning, onzen beminden vorst, laat geene gelegenheid voorbijgaan, zonder door raad en daad, die schone zinspreuk van onzen standaard te bevestigen. In alle omstandigheden toont Hij, dat Hij den landelijken arbeid hoog schat, en hem op eene bijzondere wijze genegen is. Wij zien Hem, op alle grote tentoonstellingen ons vee en onze voortbrengselen bewonderen den vooruitgang van onzen veestapel gemoedelijk bestatigen, en iedereen aanzetten, tot verbetering van dien nationalen rijkdom, die ene, om zo te zeggen de enigste levensbron is, van ons volksbestaan. Mijnheeren, ik acht mij gelukkig U allen mijnen hartelijken dank toe te sturen, voor uw welwillend antwoord aan onze uitnodiging. Uwe tegenwoordigheid bij deze nationale vreugdefeest, toont uwe vaderlandsliefde en verkleefdheid aan het Vorstenhuis, uwe aanwezigheid is een bewijs hoe zeer ge waardeert dat op onze dagen de gevoelens van vaderlandsliefde niet genoeg kunnen aangemoedigd worden. Mijnheeren, ik drink op de vriendschap, op de eendracht in ’t bijzijn en bijzonder van elke maatschappij in ’t algemeen onder al de maatschappijen hier aanwezig. Ik bid U, Mijnheeren, de gevoelens mijner dankbaarheid te deelen, en ze te brengen tot hulde van eerbied en liefde aan onze dappere strijders van ’t jaar dertig, aan de nagedachtenis van den 1e koning der Belgen en aan den vorst die ons heden bestiert. Moge God hem nog vele jaren voor België’s heil besparen... Leve de Koning ! Leve het Vaderland !”
25 jaar burgemeester
Het 25-jarig burgemeesterschap van Jaak Bernaerts liet Leest niet onopgemerkt voorbijgaan. De Gemeenteraad stemde een speciaal krediet van 300 frank als toelage aan het “Feestcomiteit” en op zondag 20 april 1913 werd er een feestzitting georganiseerd waarvan we volgend verslag terugvonden in “De Band” van maart 1958, uittreksel uit de verslagen van de gemeenteraadszittingen in 1913 :
“Ten acht ure en half voormiddag vergaderen de gemeenteraadsleden ten gemeentehuize namelijk MM Diddens Victor, Lodewijk Wauters, schepenen. Theofiel Verschueren, Frans Beullens, Karel Lodewijk Van Aken, Jan Baptist Verbergt, Karel Laurent Van den Branden, Joseph Selleslagh, raadsleden en August Van den Bossche, secretaris. Zij begeven zich ten huize van den achtbaren Jubilaris, en vergezellen hem ter Kerk, alwaar om 9 uren, eene plechtige H.Mis van dankzegging gezongen wordt, waarna hij stoetsgewijs huiswaarts gebracht wordt. Rond twee uren voormiddag wordt den Jubilaris aan de Capellebaan ontvangen door den Gemeenteraad, secretaris, ontvanger weldadigheidsbureel en E.H. Pastoor en Onderpastoor, en het Kerkfabriek, en welkom gezegd door den Schepen Diddens, en vervolgens voorafgegaan van den praalstoet naar het gemeentehuis geleid. Aldaar wordt de feestrede uitgesproken door schepen Diddens, hem een prachtig Kruisbeeld aangeboden als gift van al de inwoners, en den Eerewijn den Jubilaris, zijne familieleden en vrienden aangeboden. Den achtbaren Jubilaris dankt de inwoners voor hunne gift en genegenheid, alsook de Feestkommissie. Er worden vervolgens bloemtuilen aangeboden door : I. Mr Dumont, hoofdonderwijzer, namens de leerlingen en het schoolpersoneel. II. De fanfaren maatschappij “Arbeid Adelt”, door Mr Antoon Moyson,voorzitter. III. Mr Jn F. Cnops, namens de oud soldaten maatschappij. IV. Mr Jn Fr. Busschot, namens de St. Sebastiaensgilde. Bij ieder van welke aanbiedingen, den achtbaren Jubilaris eene dankende aanspraak doet. Tenslotte doet Heer Van den Bossche, secretaris, eenen gelukwensch aan den Jubilaris, waarin hij den onvermoeibaren iever van den Jubilaris bij zijn Burgemeesterschap der gemeente voordraagt en de diensten door dezen tot welvaart der gemeente bewezen, waarop den heer Burgemeester ook eene dankrede uitsprak. Daarna wordt den Jubilaris stoetsgewijs ter kerk vergezeld, alwaar hij aan den ingang verwelkomt wordt door den E. H. Pastoor Beuckelaers. Na het Te Deum van dankzegging wordt de Jubilaris huiswaarts geleid alwaar een eetmaal de familie, gemeenteraad, armenbestuur, H.H.Geestelijken, kerkfabriek, onderwijzers en feestkommissie aangeboden wordt. Het feest werd gesloten met eene algemeene verlichting.”
Gazet van Mechelen wijdde er op 21 april ook een artikel aan :
Uit Leest – Zilveren jubelfeest.
“Zie, laat het ons rechtuit bekennen, de Leestenaren zijn met den helm geboren!.. Sinds weken was er aldaar sprake van het zilveren jubelfeest van burgemeester Bernaerts, maar het weder was toch zo wisselvallig en...men besloot van de feestelijkheden te verdagen tot betere dagen.” ... Er werd geopteerd voor zondag 20 april en dat bleek een uitgelezen dag. “Van in de verte ontwaarden wij reeds de fladderende en wapperende vreugdevanen welke ons een hartelijk welkom schenen toe te roepen. Al de wegen, leidende naar de kom van ’t dorp brachten tal van bezoekers aan; ... De plechtige Mis van Dankzegging des voormiddags in de parochiale kerk opgedragen was door eene samengepakte, ingetogene menigte bijgewoond. De feeststoet om 1 uur in de Capellebaan gevormd en bevattende niet minder dan 53 afwisselende nummers, was flink en puik eene treffende getuigenis gevende van de innige verknochtheid welke de Leestenaren hunnen burgemeester toedragen. Alleman, elke groep, iedere maatschappij of vereniging der gemeente was daar vertegenwoordigd. Kort na vier ure, kwam de stoet op de Dorpplaats en stapte de achtbare Jubilaris gevolgd door gemeente- en andere besturen de rijtuigen uit, om zich tot de plechtige ontvangst op het gemeentehuis te begeven. Hier kwamen beurtelings aan het woord de heeren Diddens, eerste schepen, welke namens de gemeente de heer Bernaerts huldigde en hem een rijk geschenk, door de bijdragen van elkeen bekostigd, aanbood. Daarna de Voorzitter van de katholieken Kiezersbond, dan de hoofdman der Sint Sebastiaensgilde, vervolgens den heer hoofdonderwijzer Dumont, daarna de voorzitter der fanfaren “Sint Cecilia”, de aanvoerder der Oud-Soldaten en tenslotte de gemeentesecretaris. Allen loofden en huldigden de eerste magistraat voor zijne bijzondere gaven en voortgebrachte werken en brachten hem prachtige bloemengaven. Zichtbaar bewogen wist de heer Jubilaris nochtans voor allen een zeer gepast antwoord te vinden en te geven. Eens de feestzitting op het gemeentehuis geëindigd, begaf zich de feesteling en zijn gevolg naar de kerk, alwaar een dankend “Te Deum” den Allerhoogsten ter eere werd aangeheven. De reeds op zich zelf genomen prachtige dorpskerk was netjes versierd. ... Zegden wij hierboven dat Leest waarlijk krioelde van ’t toegestroomde volk ; wij moeten er ook bijvoegen dat de hoofden der omliggende gemeentens daar waren om hunnen goeden ambtgenoot en vriend te huldigen, zoo ontmoetteden wij er de heeren burgemeesters L. Lefebvre van Blaesvelt, Graaf de Buisseret de Blarenghein van Breendonck, Fr. Verschueren van Heffen, L. Peeters van Hombeeck; zooook de heer H. Claes, lid der Bestendige Deputatie van Mechelen, enz., enz.”
In de editie van 19 april van Gazet van Mechelen vonden we de samenstelling van de stoet :
“...1. Postillons, 2. Hoornblazers te paard, 3 Vaderlandsche kleuren, 4. Ruiters te paard, 5. Gemeentemaagd, juffer te paard, 6.De doelschutters, 7.St. Cecilia, maagd te paard, 8.Fanfare Sint Cecilia, 9. De drie Goddelijke deugden, 3 vrouwen te paard, 10.Koekbakkers, wagen, 11. De Edele Graanoogsters, twee vrouwen te paard, 12. De Bolgilde, 13. De Jachtgodin, vrouw te paard met gevolg, 14. Ambachtswagen, 15. Veloclub, 16. Duivenmelkers, wagen, 17. Katholieke Bond, 18. Fanfare Willen is Kunnen,groep, 19.De Vier Gebroeders, 20. Melkhandel, 21. De Congregatie van Sint Joannes Berchmans, 22. De Kupidos te paard, 23. St Sebastiaensgilde, 24. De liedjeszangers, wagen, 25. De negen Provinciën, 26. Opsinjoorken met lijfwacht en gazetdragers, 27. De Aalmoes, vier vrouwen te paard, 28. De Zottigheid,groep te voet, 29. Herderinneke te paard, 30. Landbouwwagen (Bist), 31. Koningin Elisabeth van Hongarië, maagd der Rozen, 32. De Dorpsherberg, wagen, 33.De Fortuin, maagd te paard, 34. Koningin Elisabeth, met gek vooraan, 35. Jonkheid der gemeente, 36. De Vriendschap, twee vrouwen te paard, 37. Maatschappij “Hoop en Troost”, 38. Beenhouwerswagen, 39. De Schoolkinderen, 40. Bestuurbare ballon, 41. Heilige Barbara, vrouw te paard, 42. Fanfare “Arbeid Adelt”, 43. Maagdekenswagen, 44. St. Nokolaas en St. Pieter, met gevolg, 45. Hoveniersbond, 46. H.H.Koning Albert en Elisabeth, 47. De Heer Burgemeester, omringd van Eerewacht, 48. De Gemeenteraad, 49. De Geestelijke Overheid, 50. De Kerkfabriek, 51. Armbestuur, 52. Het rad van avontuur, 53.Maatsschappij Oud-Soldaten. De ontvangst van den stoet vond plaats Capellebaan, nabij den Steinen Molen, stipt om 13 uu en men ging langs de Bist, Kleine Heide, Boulevard, Thisseltbaan naar ’t Dorp. ’s Avonds algemeente verlichting en prachtig vuurwerk, bal in al de zalen.”
Vervolgt.
Foto’s-Afbeeldingen : -De tekst van een “kluchtlied” ter ere van burgemeester Bernaerts. -Foto van Jaak Bernaerts uit “Le Petit Belge”, supplement illustré van 23/8/1896: “souvenir des élections de Malines”. -De Dorpsstraat rond 1910. Links het huis van burgemeester Jaak Bernaerts, later bewoond door René Voet. Rechts achter de Sint-Jozefkapel staat het hoevetje van Jozef Selleslagh, de latere woonst van de familie Denijn. Op het akkerland centraal in beeld bevindt zich thans de apotheek Annaert. Langs die kant van de baan stond geen enkel huis, voor de Franse revolutie behoorde dit akkerland toe aan de Jezuïeten. -Zittend Jaak Bernaerts en zijn echtgenote Marie Virginie Wouters voor hun woonst met achter zich de drie jongste kinderen uit het eerste huwelijk van Marie Virginie met Frans Voet : Florentine Voet (links), ze huwde later met de brouwer Jaak Plasqui, haar broer Constant Voet (de vader van de latere bewoner René), die achteraf trouwde met Adèle Cools en Marie Voet uiterst rechts. Zij trouwde met Van Bosterhout uit Lier. De drie oudste kinderen ontbreken op de foto : de oudste dochter was overleden en beide anderen, Louisa en Lida, waren getrouwd. (LG) -Jaak Bernaerts is 25 jaar burgemeester en dat werd voor het nageslacht vastgelegd. De foto dateert van 2 mei 1913. Het feestvarken staat midden vooraan op deeerste rij.
