|
Wijzigingen – aanvullingen Kronieken van Leest.
1940.
Het jaar dat de Tweede Wereldoorlog begon.
Dit jaar was geen jaar zoals een ander. Op vrijdagochtend 10 mei 1940 om halfzeven kwam het radiobericht : “Duitse troepen zijn België binnengevallen”.
Eben-Emael, het modernste Belgische fort, cruciaal voor de verdediging, was onaangekondigd aangevallen door Duitse parachutisten.
Duitse troepen hadden op dat ogenblik Tsjecho-Slovakije, de helft van Polen en heel Denemarken in handen en vochten in Noorwegen.
België had in september 1939 zeshonderdduizend man onder de wapens geroepen waardoor het economische leven nagenoeg werd lamgelegd.
Ondanks talrijke waarschuwingen dat een Duitse aanval op handen was, werd op 9 mei 1940 het normale verlofstelsel voor de soldaten ingevoerd en de dag erna vielen de Duitsers België, het groothertogdom Luxemburg en Nederland binnen.
Franse en Britse versterkingen trokken ons land binnen in de hoop de Duitse aanval te stuiten, maar slechte organisatie en coördinatie verhinderden een succesvolle samenwerking.
De Duitse aanval en vooral de snelle successen van de Blitzkrieg joegen honderdduizenden mensen op de vlucht en zorgde voor een ware schokgolf in ons land.
In het kader van de “Vijfde-Kolonnepsychose” hielden de Belgische autoriteiten talrijke verdachten aan. Belgische nieuwe Orde-leden, communisten, Duitse spionnen en naar België gevluchte Joden werden systematisch opgepakt.
Op 10 mei wierpen Duitse vliegtuigen bommen uit over Mechelen.
Op 15 mei capituleerde Nederland waardoor Duitse troepen vrijkwamen voor de aanval op België.
Op 17 mei werden Mechelen en Brussel veroverd, op 18 mei Antwerpen, op 23 mei viel Gent in Duitse handen.
Achttien dagen na de Duitse inval capituleerde koning Leopold III onvoorwaardelijk. Hij weigerde zijn regering in ballingschap te volgen : het begin van wat later de Koningskwestie zou worden. Ongeveer 6.000 Belgische soldaten en ongeveer evenveel burgers hadden het leven gelaten door de militaire operaties.
De Britten waren ondertussen ingescheept vanuit Duinkerke, maar ook vanuit Oostende, Nieuwpoort en De Panne vertrok men richting de Engelse Kanaalkust.
Het Franse leger staakte de strijd op 22 juni.
Ruim 225.000 Belgische militairen werden naar Duitse gevangenenkampen gebracht.
Na enkele maanden werden de meeste Vlamingen vrijgelaten.
De bezetting zou duren tot de uiteindelijke bevrijding op 1 oktober 1944.
Later werd nog een deel van België bezet tijdens het Ardennenoffensief.
België bleef, samen met Noord-Frankrijk tot 7 juni 1944 onder militair bestuur en de Pruisische generaal Freiherre Alexander von Falkenhausen werd als militair gouverneur aangewezen.
Direct na de inval werd er een oproep gedaan om in Duitsland te gaan werken.
In België zaten 500.000 mensen zonder werk, terwijl er in Duitsland volop werk was in de oorlogsindustrie. Velen gingen noodgedwongen vrijwillig op de oproep in.
Op 6 oktober 1942 werd er een verplichte tewerkstelling afgekondigd. Mannen tussen 18 en 50 jaar en vrouwen tussen 21 en 35 jaar konden opgevorderd worden. Dat leidde tot massaal protest en zorgde ervoor dat velen onderdoken om aan de opvordering te ontkomen.(Knack van 8/5/2002 en Wikipedia)
Slachtoffers.
In “De Band” vonden we een lijst van de soldaten en burgers die in de Tweede Wereldoorlog voor het vaderland gestorven zijn.
Soldaten :
-Beullens Pieter Albert, soldaat van het 36ste Linieregiment. Geboren te Leest 3/6/1909, gesneuveld te Lummen op 12/5/1940.
-Brugghemans Pieter Jan, geboren te Leest op 6/4/1914, gesneuveld te Kessel-Lo op 14/5/40.
-Janssens Albert Jozef, geboren te Leest op 16/5/1910, gesneuveld te Oostende 27/5/1940.
-Van Winghe Emiel, geboren te Leest 24/10/1919, gevallen bij de scheepsramp van Willemstad op 31/5/1940.
Burgers :
-De Prins Frans Roger, geboren te Mechelen op 16/10/1925, gevallen in een luchtbombardement te Grand Fort Filippe (Fr) op 25/5/1940.
-Ernemann Bernard Lud. Cecilia, 54 jaar oud, gevallen op zee op 11/11/1943. Geen verdere details van teruggevonden.
-Janssens Hendrik L.F., geboren te Mechelen 5/2/1915, gevallen bij een scheepsramp te Willemstad (Nl) op 7/6/1940.
-Van den Brande Maria Nathalie, geboren te Leest 3/3/1898, slachtoffer van een V-bom in de nacht van 27 op 28 oktober 1944.
-Verbruggen Joannes, geboren te Leest 17/11/1890, echtgenoot van Maria Van den Brande, slachtoffer van dezelfde V-bom in de nacht van 27 op 28 oktober 1944.
-Verbruggen Lodewijk, geboren te Leest 17/6/1927, zoon van voorgaande, slachtoffer van de bom in de nacht van 27 op 28 oktober 1944.
-Vloebergh Remy Albert, geboren te Leest 29/10/1916, gesneuveld te Calais (Fr) 11/6/1940.
Archief Provincie Antwerpen.
De gebeurtenissen in 1940
1. Leest bleef gans buiten de beschouwingen van het Belgisch militair gezag en er werden geen verdedigingsmaatregelen genomen.
2. Ook in de meidagen ’40 hadden alhier geen andere gebeurtenissen plaats dan dat de Genie op 17 mei ’40 te 12 uur de Zennebrug liet springen. Drie gebouwen in de buurt van die brug werden verwoest.
3. Als burgerlijke slachtoffers dier dagen te vermelden : Vloebergh Remi Albert, 25 jaar oud, die te Kales omkwam. De Prins Frans Roger, 14 jaar oud, gedood te Grand Fort Philippe. Ernemann Bernard Lud. Cecilia, 54 jaar oud, op zee omgekomen. Verbruggen Jan, 54 jaar oud, die de dood vond te Leest. Verbruggen Louis, 17 jaar oud, omgekomen te Leest. Van den Brande Maria Berthilia, 46 jaar oud, omgekomen te Leest.
4. Als militairen uit onze gemeente die sneuvelden in de meidagen ’40 hebben we te vermelden : Beullens Pieter Albert, gevallen te Lummen. Janssens Albert Joseph, gevallen te Oostende. Brugghemans Pieter Jan, gesneuveld te Kessel-Lo. Van Winghe Emiel Louis Emerantia, omgekomen te Willemstad (Nederland).
De bezettingstijd.
1. Merkwaardige gebeurtenissen hebben zich in onze gemeente niet voorgedaan in deze periode. Ten hoogste kunnen wij verpalingswerken vermelden in augustus ’44 uitgevoerd door de Firma De Rooster.
2. Verscheidene malen had onze gemeente te lijden onder bombardementen : de Kapellebaan werd gebombardeerd op 10 mei ’40 te 19 uur. Hertveld, V1 op 28 oktober 1944 te 3 uur. De Kouter kreeg brandbommen op 19 april ’44. De Alemstraat werd gebombardeerd op 1 mei 1944 te 23u30.
Heel het gemeentebestuur bleef in functie gedurende de bezetting.
Verwikkelingen met “zwarten” kwamen in onze gemeente niet voor. Ook vielen geen inwoners als slachtoffers van Duits geweld en gevangenschap.
Een paar arbeiders werden naar Duitsland meegevoerd : Voet Jan, Van Camp Lodewijk, De Laet Frans en Vloebergh Jaak.
Onze gemeente kende de bezetting door Duitse troepen : Genietroepen in 1940, Cavalerie in 1941 en gemotoriseerde eenheden in 1941. Zij werden op de hoeven ondergebracht.
De oversten zijn niet bekend.
Twee klokken van de gemeente werden uit de toren gehaald : de grote en de kleine klok.
Verder had onze gemeente opeisingen van 5 fietsen, van paarden, van hooi en van prikkeldraad.
De bevrijding.
Zonder verwikkelingen en verwoestingen werd onze gemeente bevrijd op 4 september 1944 te 11u30 door Engelse regimenten.
Burgerlijke slachtoffers vielen niet te betreuren.
De rol van de Witte Brigade heeft zich beperkt tot het bewaken van de Zennebrug.
Na de bevrijding.
We vermelden de aanhouding van enkele “zwarten”. Verder bleef alles kalm.
Geen uitspattingen bij die gelegenheid.
Geen verdere bezetting door geallieerde militairen. Geen thuiskomst van politieke gevangenen. Slechts drie vliegende bommen zijn op ons gebied neergekomen : een V1 op het Hertsveld op 28 oktober 1944 om 3 uur, en twee in de Bist. Drie slachtoffers vielen er. Een huis werd vernield en drie andere huizen werden beschadigd. Over oorlogsgebeurtenissen werd tot nog toe niets gepubliceerd. (Deze gegevens waren afkomstig van de gemeente Leest.)
Vervolgt.
|
