Het wijndomein Castellare di Castellina heeft een leuke filmgeschiedenis als toemaatje. De oude wijngaarden, decennia lang in handen van diverse families, werden in de jaren 70 overgenomen door de vrijwel onbekende familie Girolami, die haar naam in Castellani liet wijzigen.
De fondsen voor aan aankoop zijn afkomstig van Enzo G Castellani, die bekendstaat als regisseur van allerhande spaghettiwesterns. Hij bracht net als enkele andere Italiaanse regisseurs o.a. Sergio Leone en muziek van Ennio Morricone, meer leven en humor in de traditionele western. Zijn laatste, en wellicht meest gekende klassieker, in dit genre is de film Keoma uit 1976 waarin hij gebruik maakt van slow motion, montagetrucs en ongewone camerastandpunten om een voltreffer van formaat te realiseren.
Het wijndomein is goed voor een jaarlijkse productie van ruim 200.000 flessen opgesplitst in 7 rode en 3 witte wijnen. De opdracht voor de wijnmakers is duidelijk: alle eindproducten moeten enjoyable zijn, dwz. naast een leuke afdronk, ook smaak en karakter hebben. Alle wijnen sieren zich met een kwalitatief en modern etiket en gelden als bewaarwijnen met voldoende kleur en aroma in zich, omdat wijn nu eenmaal een volmaakt onderdeel van de moderne lifestyle vormt. Een niet zo makkelijke opdracht die nochtans met ferve wordt volbracht.
Op de degustatietafel in een oude kapel die destijds de eer van de adellijke familie moest hoog houden, een ruim assortiment Castellarewijnen. In de catacomben van de kapel vinden we trouwens een unieke rijpingskelder terug.
Aandacht alvast voor: Governi di Castellani 2005: Sangioverto en Canailodruif, gerijpt volgens traditionele methodes, een zacht en levendige wijn die in de zomer, goed gekoeld, een uitstekende dorstlesser is.
Chianti Classico Reserva 2004: een mix van vier druivensoorten, Sangiovento, Canaiolo, Colorino en Malvesia, biedt een dieprode kleur met smaak van bessen en is een zeer elegante wijn.
I Sodo di S Niccolo 2000: 90% Sangiovento en 10% Malvesia Nero, een zeer traditionele wijn met vinificatie in inox, nadien in eiken vaten en lange rijping op fles
Coniale 2000, een 100% Cabernet Sauvignondruif, erg karaktervol met mooie tintelende eindtoetsen
Poggio al Merli 2002: 100% Merlotdruif, deze prachtige wijn heeft weliswaar een beperkte productie, jaarlijks 5000 flessen, is zeer elegant met fijne zuiderse toetsen. RVH.
Rocca delle Macies belangrijkste kelder is middenin de Chianti Classico area gelegen tussen Siena en Florence, dichtbij het historische en artistieke centrum van Toscane dus. De oprichting van dit wijndomein, Italo Zingarelli kocht het wijngoed ruim 40 jaar geleden aan, betekende een nieuwe stap in de promotie van de regio. Het wijngoed bestaat uit een 14de eeuws complex dat destijds vrijwel een voltallige gemeente kon herbergen met de naam Macie en de naastgelegen Saint Alphonsos farm.
Vooraleer de exploitatie op te starten liet Italo het geheel grondig restaureren en renoveren met maximaal behoud van de eeuwenoude accenten en dit met het doel de wijnproductie in optimale omstandigheden te kunnen opstarten. De voorbije decennia is Rocca delle Macie uitgegroeid tot een gegeerd wijngebied waar tradtionele, maar vooral kwalitatieve Italiaanse Chianto wordt geproduceerd.
Naast wijngaarden zijn er op het domein 15.000 olijfbomen die zorgen voor een behoorlijke productie van olijfolie, maar eveneens 11ha bloemen, die samen met de bijen aan de basis liggen van een ruime honigproductie. Sinds 1991 is er een jaarlijks evenement Upcoming Stars waar vedetten in spe tijdens de wedstrijd Opera Singing hun talenten kunnen etaleren, maar er zijn op het domein tevens heel wat culturele, sportieve en culinaire manifestaties.
Proevertjes op de degustatietafel: Camponaccione Morellino di Scansano DOCG 2009, een jonge maar aantrekkelijke wijn met 90% Sangiovese, 5% Cabernet en 5% Merlot, heeft reeds mooie kleur met in de neus toetsen van rijp rood fruit, terwijl hij de smaakpapillen lange tijd kan begeesteren.
Chianti Classico Tenuta SantAlphonso DOCG 2007: een 100% Sangiovesewijn, weliswaar traditioneel maar toch een licht bouquet van viooltjes, zachte tannines en mooi palet die goed gestructureerd is.
Chianti Classico Riserva famiglia Zingarelli DOCG 2005: dieprode kleur met mooie aromas van cranberry, viooltjes en fijne eindbalans van rood fruit. Bekoort niet alleen rijkere vleesgerechten maar kan in de zomermaanden, bij een kruidige barbecue, wanneer hij fris wordt gedronken voor verrassende smaaktoetsen zorgen.
Ser Toscana Gioveto IGT 2005: 100% Sangiovese van zorgvuldig geselecteerde druiven, wordt enkel in uitzonderlijke jaren geproduceerd en rijpt 9 tot 12 maanden in vaten van Franse eik van 50 gallon. Intens boeket en mooie aromas met lichte houttoets, heeft een warm uitgeblanceerd palet. Lange houdbaarheid, ideaal bij geroosterd vlees, wild en sterke, droge kazen.
Roccato toscana IGT 2005: Mix van Sangiovese en Cabarnet Sauvignon druiven van uitzonderlijke wijnjaren. Rijpen afzonderlijk en worden na de mixing gedurende een 3-tal maand in vaten van 775gallons van franse eik gegaard. Eindrijping op fles.
Elegant bouquet met intens rode kleur, fijne houttoets voor een zachte maar toch robuste wijn. Lange houdbaarheid. Past eveneens bij rood vlees, wild en droge kazen. RVH.
Dit schitterende gevalloneerd domein met diverse klassieke wijnen strekt zich uit over 130ha en situeert zich halverwege tussen Florence en Siena. Toch wordt de totale oppervlakte niet uitsluitend door wijngaarden in beslag genomen, maar biedt ook andere mogelijkheden op het vlak van agro-toerisme. In het kasteelgebouw kan men kamers, suites en appartementen huren waardoor een trip naar Toscane je laat proeven van alle vakantiefacetten. In het hoofdgebouw kunnen eveneens meetings en feesten plaatsvinden waardoor de populariteit erg groot is.
De opstart van de wijnbouw in Castello Vicchiomaggio gaat terug tot het jaar 1400, sedertdien werd het domein gestadig uitgebouwd en zorgt het voor langsom meer gerenommeerde wijnen. In 1964 kwam het domein in handen van de familie Matta die tal van aanpassingen en nieuwe aanplantingen realiseerde. John Matta, meermaals uitgeroepen tot de Italiaanse wijnmaker van het Jaar, nam 20 jaar terug het beheer over samen met zijn echtgenote Paola en gaf het nieuwe impulsen.
Afhankelijk van hun ligging herschikte John de indeling van de percelen waardoor Castello Vicchiomaggio zowel wijnen produceert op uiterst klassieke manier maar ook een avantgardische productie niet schuwt. Sommige wijngaarden zijn aldus John meer dan 100 jaar oud, wat betekent dat er tal van oude wijnstronken in worden weergevonden. Maar in deze percelen staan ook erg jonge stronken omdat de perfecte wijngaard slechts kan worden gerealiseerd wanneer oude afgestorven wijnstokken worden gerooid en vervangen door nieuwe exemplaren van dezelfde druivensoort. Op deze manier bekomt men een combinatie die zorgt voor een erg leuk eindproduct en smaakvolle, karaktervolle wijnen.
De degustatie in Castello Vicchiomaggio bestond uit Chianti Classico en Toscana IGT wijnen. Bij de Chianti een erg jonge maar reeds pittige San Jacobo 2009 met traditionele Chiantismaak, bestaande uit 90% Sangiovesedruif, 5% Canaiolo en 5% Colorino. De Agostini Petri 2007, profileerde zich tot een mooie zachte wijn, 90% Sangiovesedruif, 5% Canaiolo en 5% Cabernet, terwijl de Vigna La Prima 2007, 100% Sangiovese met jaarlijks gelimiteerde productie van 5000 flessen, een sterk geconcentreerde wijn bleef met karakter en smaaktoetsen van rood fruit.
Bij de Toscana IGT, een elegante Ripa delle Mandorle 2009, 75% Sangiovese en 25% Cabernet Sauvignon, een even elegante maar ook pittige Ripa delle More 2007 met 60% Sangiovese, 30% Cabernet Sauvignon en 10% Merlot, een wijn met lichte houttoetsen en perfect voor zowel restaurants als thuisverbruik. Tot slot een waardevolle FSM 2006, 100% Merlotdruif met delicate afdronk, fijne rijpe bessen en dieprode kleur, gewoonweg zalig RVH.
De Lanciolawijnen zijn in handen van de familie Guarnieri, die in en rond Florence diverse eigendommen bezit gaande van landerijen, over restaurants, hotels en dus ook wijngaarden. De Azienda is in totaal 80 ha groot maar de wijnteelt beperkt zich tot een oppervlakte van zowat 30ha. De eerste bekende gegevens omtrent de wijnteelt op de azienda gaan terug tot 1587 toen het domein in handen was van de adlleijke familie dei Ricci.
De productie van het wijnhuis Lanciola, zowel witte als rode wijnen,spitst zich toe op de Chianti Colli Fiorentini en de Chianti Classico. Bovendien worden er eveneens enkele zoete dessertwijnen geproduceerd naast een pittige en hartversterkende grappa. De Sangiovesedruif overheerst, maar ook de wijnstokken Pinot Nero, Merlot, Cabernet sauvignon en Chardonnay zijn weliswaar in beperkte hoeveelheid aanwezig.
Onze degustatie startte met een frisse en fruitige Bianco della Lanciola LGT 2004 bekomen door een mix van Malvasia, Chardonnay en Sauvignon blanc. De Ricciobianco Chardonnay 2007, met lichte houttoets door de fermentatie in eiken vaten, had een mooi karakter, n fijne afdronk waardoor men mooi kon nagenieten.
Le Masse di Greve 2006 Chianti Classico, 100% Sangiovesedruif, kon ons onvoldoende bekoren, de Chianti Colli Fiorentini deed het heel wat beter en bewees dat ook Chiantiwijnen karakter en stijl kunnen aanbieden. Het domein van Greve, gelegen op een hoogte van 300m,is zowat 14ha groot, 10 ervan zijn door hun zuidwestelijke ligging, specifiek voorbehouden voor de teelt van de Sangiovese. De opbrengst is behoorlijk en de rijping en fermentatie gebeurt met de grootste zorg zodat men jaarlijks een topproduct kan aflveren. De Riccionero LGT 2006 met mooi rode kleur, tintelende smaakpapillen en fijne afdronk bracht een fleurig boeket van doorrijpe rode vruchten.
De Terricci LGT Toscane 2001, 80% Sangiovesedruif aangevud met Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc, werd een mooie dessertwijn die na 18 maand rijping uitgroeit tot een behoorlijk en bekoorlijke topwijn. RVH.
Voor de 9de keer reeds vond in Toscane de tweejaarlijkse wedstrijd en selectie van de regionale wijnen plaats. Voor de editie 2010 werden maar liefst 1364 wijnen ingediend voor een van de 11 categorieën die aan de keuring van een internationale jury werden onderworpen. Ruim 960 wijnen of 70 % van de ingediende wijnen kregen het aangevraagde label toegekend. De proeverijen vonden plaats in Siena terwijl aankopers en wijnexperten nadien in Florence gedurende de tweedaagse beurs Buy wine met de nieuwe labels konden kennismaken. Het feit dat opmerkelijk veel jonge wijnboeren aan de wedstrijd deelnemen vloeit voort uit het concept, men hoeft immers geen inschrijvingsrechten te betalen waardoor jonge exploitaties de kwaliteit van hun wijnen makkelijk kunnen laten uittesten.
De toskaanse wijnen worden geteeld om ruim 60.000 ha, 71.6% van de wijngaarden genieten van een beschermend oorsprongscertificaat. In totaal zijn een kleine 28.000 ondernemingen met wijnproductie bezig en ruim een kwart hiervan produceert een van de vele beschermde wijngaarden. Toch is er een groot verschil tussen de diverse provincies, Siena host maar liefst 31.7% van het aantal, Florence 28.4, Grosseto 14.4 en Arezzo 10.8%.
Vorig jaar was de regio Toscane goed voor een productie van nagenoeg 3 miljoen hl wijn, 60% was afkomstig van de 36 wijngaarden die een DOC op hun etiket mogen vermelden en van de 6 exploitaties die een DOCG vermelding mogen dragen.
De Chianti en Chianti Classico slorpen het leeuwenaandeel op gevolgd door de Nobile di Montepulciano, Brunello, Morellino di Scansano, Bolgheri, Vernaccia di San Gimignano, terwijl slechts 1.4% afomstig is van andere regios met beschermd label.
De diversiteit in de geteelde druivensoort is vrij groot, bovenaan het lijstje staat de Sangiovese terwijl ook de Trebbiano Toscano druif, de Merlot, Cabernet sauvignon, Canaiolo, Syrah, Vermentino, Malvasia, Chardonnay en Vernacci di San Gimignano het lijstje afronden. Diverse combinaties zijn dus mogelijkheid en onderlijnen de grote variaties die worden aangeboden.
Opmerkelijk is het feit dat de traditionele wijnprovincies hun hoge scores behouden, maar dat ook kleinere wijngebieden worden aangeprezen om hun opmerkelijke frisheid en kwaliteit. Rood houdt de bovenhand, maar wijn heeft in Italië duidelijk toekomst, te merken aan het grote aantal vrij jonge wijnboeren die meer dan tevreden op de selecties terugblikken. Livorno is de provincie met het grootste aantal jonge wijnboeren terwijl de provincie Prato het grootste aantal exploitaties kent die uitsluitend door vrouwen worden bemand.RVH.
Florence, vroeger steevast Florentië genoemd, is de hoofdstad van de regio en vindt haar oorsprong aan de oevers van de Arno-rivier. De stad is zonder meer een van de bekendste Europese cultuursteden waar uiteenlopende historische figuren werden geboren. Illustratief enkele namen, een opsomming vertoont immers altijd hiaten en voor Florence is het lijstje bijzonder lang, Leonardo da Vinci, Dante, Galileo Galilei, Michelangelo, Guccio Gucci,
Het was indertijd keizer Julius Caeser die de stad in 59 voor Christus oprichtte en liet uitbouwen volgens de structuur van een oerdegelijk militair Romeins legerkamp. Het rechthoekige stratenplan vinden we nog steeds terug in hartje Florence en dit in de buurt van de Piazza della Republica. Voor Caesar moest de stad een commercieel centrum worden en ook zijn opvolgers hielden deze traditie in ere. Karel De Grote blies de stad nieuw leven in en bij het afsluiten van het eerste millennium van onze hedendaagse geschiedenis wordt ze de hoofdstad van de regio. Door de terugval van Pisa wordt ze het onbetwistbare financiële centrum waarbij Florentijnse koopliedenzelfs in onze regios filialen opzetten.
Het bankiersgeslacht Medici creëert de fiorno doro, de gouden florijn, munt die ook in andere landen als betaaleenheid werd weergevonden.
Florence bezoeken is kennismaken met kunst en cultuur, de Duomo ofte Santa Maria del Fiorekerk, de Palazzo Vecchio, Pitti en Medici-Riccardo. Musea die men absoluut moet bezoeken zijn het Uffizi, één van de beroemdste kunstmusea ter wereld met zeer veel werken van Italiaanse primitieven en renaissanceschilders, de Galleria dellAccademeia, met o.m. Michelagelos wereldberoemde David en Palazzo Pitti met de Galleria Palatina met o.m. de collectie van de Medici-familie, museum dat aan de prachtige Boboli-tuinen is gelegen.
Florenze ontdekken is evenwel ook ronddolen in de vele kleine, smalle steegjes en genieten van de unieke sfeer. Een bezoek aan de Ponte Vecchio, een oude brug uit 1345, staat so wie so op de agenda. Kenmerkend voor de omgeving van de brug is de Corridoio Vasariani en op de brug moest men absoluut de sfeer opsnuiven in de vele kleine winkeltjes die op de oude fundamenten werden gebouwd. RVH.
Toscane, een regio in centraal-Italië, is een landstreek die bij ons Belgisch publiek een ruime bekendheid geniet. Vakantieregio bij uitstek en het paradijs voor talloze landgenoten biedt Toscane inderdaad een ruime waaier van mogelijkheden.
De bekendste bestemmingen zijn ongetwijfeld steden zoals Florence(Firene), Pisa, Lucca, Maremma, Crete Senesi, San Gimignano en Siena. De regio stimuleert het agrotoerisme en is met zijn 12 natuurreservaten ook bij wandelaars een topitem.
Als bakermat van de Italiaanse Renaissance vanaf de 14de eeuw kent de regio een ongeziene bloei met nog steeds talrijke topmonumenten. Naast het litteraire met o.m. Dante, Petrarca en Macchiavelli, straalt de regio vooral bekendheid uit met het geslacht De Medici, geslacht dat ook buitenlands respect en waardering opbouwde. In Toscane vindt men nog steeds een uniek artistiek erfgoed terug, niet alleen op architecturaal vlak, maar ook de schilderkunst en de beeldhouwkunst zijn in talloze musea terug te vinden. Bovendien deinden heel wat kunstwerken zoals de Mona Lisa in Parijs, wereldwijd uit en brengen overal getuigenis van de schitterende rijkdommen van de regio.
Toscane omvat een 10-tal provincies: Arezzo, Grosseto, Florence, Livorno, Lucca, Massa-Carrara, Pisa, Pistoia, Prato en Siena, samen goed voor zowat 23.000 km² en een bevolking van zowat 4 miljoen inwoners. Tot de regio behoren eveneens de eilanden Elba, Montecristo, Giannutri, Giglio en Pianosa. De verschillende provincies bieden elk op zich een aantal culinaire specialiteiten, maar de regio is evenzeer een vruchtbare bodem voor diverse wijnsoorten. Insiders o.m. Voltaire beweren dat s werelds beste wijn uit de provincie Siena afkomstig is en zweren bij de Vino Nobile di Montepulciano.
Onze ontdekkingsreis, op initiatief van de FIJEV in samenwerking met de regione Toscane, de Associazione Enologi Enotecnoci Italiani, afgestemd op het wijn- en culinaire gebeuren, richtte zich evenwel in hoofdzaak op andere onbekende, maar verassende lekkere wijnen zoals de Chianti en de wijnen uit de omgeving van San Gimignano en Severeto, kortom een trip die deels een 3-tal van de ruim 20 verschillende wijnroutes in Toscane aandeed. RVH.