Sinds 08/03/2011 bengelt er een 800 kgs bronzen beeld van de hand van kunstenaar Jan DESMARETS zon 20 meter hoog aan een kraan langs de autosnelweg E17 in Waregem op de parking van HM International, Textielstraat 19 in Nieuwenhove-Waregem. Het beeld heet 'mensentoren'. Een geknielde man torst 3 mensen op zijn schouder, en niet alleen die mensen, alsook de maatschappij, haar instellingen, haar kosten. De vraag is... wanneer begeeft hij het ? Op de lichtkrant staat een bericht "Jan Desmarets will soon meet MacGyver"....xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
 foto HOL
De bezieler Hervé Missiaen van HM International wil van de vroegere tapijt-route E17, de huidige forklift-route, nu ook de Vlaamse Cultuur-en Kunstroute maken, dank zij een sterk verhaal en het liefst met heel veel lawaai. De bronzen sculptuur van 800 kilogram hangt nu twintig meter hoog naast de E17. Het werk moet de aandacht vestigen op zijn project Artist.meets.Business, waarmee hij de artistieke en economische wereld wil laten samenwerken. De Mensentoren is een vijf meter hoog bronzen beeld van 800 kg en toont een knielende kleine man die niet alleen zijn drie gezinsleden op zijn schouders torst, maar ook de maatschappij met al haar voor- en nadelen. Daarmee wil ik de last van de maatschappij uitbeelden, met al haar problemen en kosten. De last die wij moeten torsen, zegt de West-Vlaamse kunstenaar Jan Desmarets.
Benevens textiel- en andere bedrijfsgebouwen moet de E17 ook een artistieke expo laten zien. In de toekomst mogen dus nog andere beelden worden verwacht. Bedrijven zijn enerzijds vragende partij om grote beeldende kunst te sponsoren. Anderzijds zoeken kunstenaars manieren om hun werk aan het grote publiek te tonen. Daarom laat ik ze voortaan in mijn ruimtes exposeren en hang ik als teaser dit monumentale beeld op.
Met 70.000 voorbijrijdende wagens per dag op de E17 krijgen de kunstenaars in één klap wel heel veel aandacht. De vraag is alleen of die opvallende kunst de verkeersveiligheid niet in het gedrang brengt. Dat is ook benadering van het experiment in de media. Volgens de titel zorgt de beeldengroep De Mensentoren van kunstenaar Jan Desmarets langs de E17 in Waregem voor opschudding. Het gaat om een beeld van vier onthoofde mannenlijken die aan een kraan zijn opgehangen. Het Agenschap Wegen en Verkeer onderzoekt of de beelden verkeershinder voorzaken.
Een beeld van vier onthoofde lichamen kan de aandacht van de chauffeurs inderdaad afleiden, zegt Hajo Beekman van het Vlaams Verkeerscentrum. Eén seconde concentratieverlies is genoeg om een ongeval te veroorzaken. Om die reden ook verbieden we te opzichtige reclame langs de weg. Toch ziet het Agentschap Wegen en Verkeer, dat toeziet op de veiligheid op de snelwegen, vooralsnog niets illegaals aan de expo. Het gaat hier niet om reclame maar om kunst, zegt woordvoerster Ilse Luypaerts. En het werk hangt niet boven onze eigendom. Toch zullen we samen met de politie ter plaatse nagaan of het beeld geen verkeershinder veroorzaakt.
De reactie van Jurgen willen we u hierbij niet onthouden : Als het 'kunst' (?) is mag het blijkbaar wel als het reclame is mag het dan weer niet. Je mag toch ook geen spandoeken op de bruggen over de snelweg hangen?
Bij de politie kregen ze nog geen klachten van verstrooide automobilisten. Bedrijfsleider Missiaen ziet geen probleem. Ik krijg alleen maar positieve reacties. Dat het beeld verrast en de aandacht trekt, is net de bedoeling. Bovendien heb ik het opgehangen met de goedkeuring van de stad Waregem.. Missiaen zal maandelijks langs de snelweg een nieuwe kunstenaar promoten en wil andere bedrijfsleiders overtuigen zijn voorbeeld te volgen.'De E17 stond lange tijd bekend als de textielroute in onze contreien, nu wil ik van de E17 één lange kunstroute maken, van de Frans-Belgische grens tot in Antwerpen.
Jan Desmarets is ongetwijfeld een der meest succesvolle beeldhouwers van de huidige, Belgische generatie plastische kunstenaars. Hij is met Waregem verbonden met het Paarden-kunstwerk op de Waregemse Markt. Hij ontwierp ook het beeld dat de federale regering schonk voor het huwelijk van prins Laurent.
Jan Desmarets is de beeldhouwer van de elegantie, de sierlijkheid van beweging. Mens of dier vereeuwigt hij in een bronzen momentopname, die, statisch ogend, een illusie aanhoudt van voortdurende beweging. Welk thema hij ook bespeelt, ergens waart men een zweem van mysterie, liefde of angst voor de toekomst van de ziel en het lichaam. Zijn emoties zijn spontaan en levendig. De « woordenschat » van zijn beelden is steeds weer expressief en origineel.
Twijfel rond legaliteit
De publiciteit rond het hangend kunstwerk heeft naar verluidt toch een negatieve reactie uitgelokt bij het Departement Mobiliteit en Openbare Werken. Daar wil men stappen ondernemen om het hangend kunstwerk De Mensentoren' langs de E17 staat te verwijderen.
Hervé Missiaen, bedrijfsleider van het vorkheftruckbedrijf HM International, kreeg dinsdag 15 maart 2011 van een ambtenaar van Mobiliteit en Openbare Werken inderdaad het bericht dat het kunstwerk van Jan Desmarets niet langs de E17 mag hangen. Zelfs al is het op zijn bedrijfsgrond.
Ik kreeg te horen dat voor zulke installatie een stedenbouwkundige vergunning vereist is. Want het gaat over een bewegend beeld. Op mijn vraag of ik mij dan in regel met de wetgeving kan stellen, vernam ik van de man aan de telefoon dat hij zelf nooit zo'n vergunning zou geven. Volgens hem moet De Mensentoren verdwijnen. Maar zo vlug geef ik mij niet gewonnen. Ik laat het nu niet meteen verwijderen. Overigens: de kraan die ik inschakelde om het beeld zo hoog te krijgen, is defect. Ik wacht op de hersteller. En dan zien we nog wel.
De ondernemer contacteerde intussen al zijn advocaat en wil van het betrokken departement alvast meer uitleg over de zaak. Ik stuur via mijn raadsman een aangetekend schrijven en vraag om verduidelijking. Het kan niet dat dergelijk initiatief zomaar wordt weggeveegd. Want ik wil elke maand een nieuw kunstwerk laten zien. Met de bedoeling jonge kunstenaars die anders weinig kansen krijgen in contact te brengen met de bedrijfswereld. In dat opzicht is het werk van Jan Desmarets bedoeld als eyecatcher. En het werkt. Want dinsdag kreeg ik heel veel reacties. En op één na waren ze allemaal positief.
Ik heb een kunstwerk laten plaatsen. Het gaat hier niet over publiciteitsborden of aanverwante panelen. Ik wacht nu op een reactie. Maar ik wil hoe dan ook mijn kunst- en bedrijvenproject realiseren. Daarvoor heb ik in mijn bedrijf al een conferentiezaal klaar. Ik nodig daar bedrijven en/of middenstandsorganisaties uit. En tegelijk laat ik er jonge kunstenaars exposeren.
|