Op termijn kan dit stadsblog een historisch of heemkundig archief vormen over het wel en wee in de regio Waregem. U kunt hieraan meewerken door zelf historische bijdragen of informatie door te geven voor bijdragen over gebouwen, oude herbergen, belangrijke en/of volksfiguren, gebeurtenissen, volksgebruiken, geschiedenis van uw vereniging of wijk, enz. Aanvullingen en verbeteringen zijn dus hartelijk welkom zodat uiteindelijk zo waarheidsgetrouw mogelijke bijdragen overblijven.

Op dinsdag 9 december 2008 verschijnt het 36ste jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring van Waregem ‘De Gaverstreke’. Het wordt die dag om 20 u. in het cultuurcentrum De Schakel voorgesteld door voorzitter Guy Algoet. Belangrijke vaststelling in het nieuwe jaarboek 2008 zijn de talrijke kleurenillustraties. De voorstelling gaat traditioneel gepaard met een voordracht over een bijdrage in het jaarboek, dit in samenwerking met het Davidsfonds afdeling Waregem. Dit keer vertelt Norbert Follens de boeiende geschiedenis van het mirakeldorp Nieuwenhove en dit op basis van zijn laatste ontdekkingen. 

xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />  

Norbert Follens is al vele jaren actief in De Gaverstreke en heeft zich vooral gespecialiseerd over de Paters Oblaten in Waregem en Nieuwenhove. Hij is ondermeer ook medeauteur van het in 1985 verschenen jubileumboek “Een Gouden Parochie : Nieuwenhove-Waregem”. Daarin belicht hij vooral de voorgeschiedenis van het mirakeldorp Nieuwenhove. Op het grondgebied van het huidige Nieuwenhove situeerde zich omstreeks 965 Tategem en in de schenkingsakte van de dat jaar overleden Vlaamse graaf Arnulf I staat Tategem ook aangegeven met een kerkje. Die stond dan ter hoogte van de Sint-Jansweg en de ‘Barakke’. Uit hetzelfde document lagen ook het Sauselebos en het Feretbos geheel of gedeeltelijk binnen de gebiedsomschrijving van het huidige Nieuwenhove.

De kiem voor de betwistingen tussen de heren van Potegem (Potegem) en Nieuwenhove lag al in de 11^de eeuw, bij de splitsing door Boudewijn V van Rijsel (1035-1067) van het graafschap Vlaanderen. De huidige Kasselrijbeek en de Gaverbeek vanaf ‘Het Goe Leven’ vormden de scheidingslijn tussen de Kasselrij Kortrijk (met Nieuwenhove) en Oudenaarde (met Potegem). Ook kerkelijk was Nieuwenhove een spanningsveld. Tot 1559 behoorde de regio tot het bisdom doornik en de kapittelheren van de kathedrale kerk van Doornik hadden patronaatsrecht op Nieuwenhove. Nieuwenhove vormde daarna de uiterste grens van de dekenij Oudenaarde en het bisdom Gent, maar de kapelaan bleef priester van het bisdom Doornik. Pas in 1834 volgde de indeling bij het heropgerichte en verruimde bisdom Brugge.

De naam Nieuwenhove verschijnt pas in 1403 in de bewaard gebleven historische documenten, maar na opgravingen op de hofstede José Ameye weet Philip Despriet dat het ontstaan van de heerlijkheid Nieuwenhove minstens honderd jaar eerder moet gesitueerd worden. Tot het einde van de 17^de eeuw bleef Nieuwenhove in handen van de familie van der Vichten. De heer Antheunis van der Vichten bouwde midden de 15^de eeuw een kasteel op de samenloop van de Gaverbeek (Viva) en de Kasselrijbeek (Fifta) en kwam er ook wonen. Het kasteel werd in 1798 door Franse revolutionairen met de grond gelijk gemaakt.    

De beruchte kerk van 1895, waar het dorp zijn benaming Mirakeldorp aan dankt, was zeker niet het eerste kerkje. In 1524 was er al een eerste St-Margrietkapel in Nieuwenhove, ‘een rechthoekige schuur’ met muren van met leem beplakt vlechtwerk en gedekt met stro. Ze lag een goede 20 meter zuidwaarts van de in 1973 gesloopte kerk. Omstreeks 1626 was er echter al een eerste kerk-incident met de pastoor van de Sint-Amandusparochie in Waregem, maar op 2 september 1630 had Nieuwenhove zijn volwaardige kerk, geconsacreerd door Monseigneur Triest van Gent. Die kerktoren is in de achtergrond te zien op de tekening van het domein ‘Potteghem’ in het werk Flandria Illustrata van Sanderus (1640).

Op 26 juni 1794 werden onze gewesten ingelijfd bij Frankrijk en de kerken werden gesloten. In 1796 volgde de verkoop van de kerk, maar konden het oude missiekruis uit de kerk en het kleine beeldje van Sint Kathelijne van de Garekapel gered worden. Omstreeks 1815-1820 zou wat nog overbleef van het kerkje gesloopt zijn. Er lagen nog hele steenblokken op die plaats, toen de nieuwe kerkbouwers in 1889 aan een nieuwe kerk begonnen. Koopman-landbouwer Jules Haerinck werd de woordvoerder van tien cijnspachters, die het nieuwe mirakel voor Nieuwenhove verwezenlijkten :een nieuwe kerk voor Nieuwenhove.

Voor deze roemrijke historie verwijzen we verder naar Norbert Follens en Albert Verplaetse in hun boek ‘Een Gouden Parochie Nieuwenhove’. In het jaarboek 2008 van De Gaverstreke brengt Norbert “Nieuwenhove onder de loep”. Er bleven over de hier aangehaalde geschiedenis nog heel wat vraagtekens over zoals ‘Wat is er met zijn kasteel gebeurd?’.  Norbert. Follens haalt in dit jaarboek de waarheid uit de archieven en verjaagt de legenden. Meteen wordt een overzicht gegeven van zijn bewoners en wat er op deze locatie met de Franse revolutie is gebeurd. Dit wordt nog eens speciaal voor het voetlicht gebrachtt bij de voordracht van dinsdag 9 december om 20 u. in De Schakel.

Het 36^e jaarboek is ondanks de crisis ook dit jaar te bekomen aan dezelfde voorverkoopprijs van 20 euro, te storten op rekening  O68-O5O3O1O-92  van de Geschied- en Heemkundige Kring van Waregem. Het kan afgehaald of ook bekomen worden aan de voorverkoopprijs bij de medewerkers en de  presentatie van het boek op 9 december om 20 u. in het Cultuurcentrum ‘De Schakel’ van Waregem.  Nadien kost het jaarboek 2008 in de boekhandel 25 euro.

http://users.telenet.be/degaverstreke/