Op termijn kan dit stadsblog een historisch of heemkundig archief vormen over het wel en wee in de regio Waregem. U kunt hieraan meewerken door zelf historische bijdragen of informatie door te geven voor bijdragen over gebouwen, oude herbergen, belangrijke en/of volksfiguren, gebeurtenissen, volksgebruiken, geschiedenis van uw vereniging of wijk, enz. Aanvullingen en verbeteringen zijn dus hartelijk welkom zodat uiteindelijk zo waarheidsgetrouw mogelijke bijdragen overblijven.

Eerder deze maand reikte Heemkunde West-Vlaanderen haar Prijs voor Heemkunde 2015 uit aan Waregemnaar André Braet. Dit gebeurde op de jaarlijkse heemdag, die dit jaar plaats vond in Heist. De Westvlaamse heemkundigen bekroonden André Braet met zijn artikel over 'Gestorven Bevernaars, Desselgemnaars, Vijvenaars en Waregemnaars in dienst van Napoleon Bonaparte 1799-1814' dat verscheen in het 42ste jaarboek van 'De Gaverstreke' eind vorig jaar.

André Braet is bestuurslid-bibliothecaris van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke. Hij is afkomstig uit Ruiselede en sterk geïnteresseerd in alles wat met heem- en familiekunde te maken heeft. Hij publiceerde ondermeer “De Braet-route” met 192 blz over de oudste nederzettingen en de middeleeuwse familiegeschiedenis die start in Deerlijk (1245) en zich ondermeer verspreidde over Aalter, Kanegem, Lotenhulle, Poeke, Nevele, Ruiselede…

Hier in Waregem specialiseerde hij zich vooral op de periode tussen 1750 en 1850. In de jaarboeken van De Gaverstreke verschenen van hem al bijdragen over “gezagdragers en molenbestand te Waregem 1777”(jb 2005) en “Waregem doorgelicht op wapenbezit en munitie anno 1789” (jb 2006), “Waregemse Paardenhouders in de Franse Tijd” (jb 2007), “Herbergleven in en rond Eertbrugge te Waregem” (jb 2009), “Meest voorkomende familienamen in Groot-Waregem door de eeuwen heen” (jb 2010), “Trouwen in de moeilijke periode van de Franse Revolutie na de scheiding van Kerk en Staat te Beveren-Leie, Desselgem, Sint-Eloois-Vijve en Waregem (1797-1800)” (jb 2012),

Voor het jaarboek van vorig jaar vulde hij voor Waregem de grote leemte in met het wedervaren van tientallen Groot- Waregemse soldaten in dienst van Napoleon Bonaparte en dit in het licht van de herdenking van de slag bij Waterloo 200 jaar geleden. Napoleon voerde de dienstplicht in vanaf september 1798 en ook in onze streek werden mannen van 20 tot 25 jaar opgeroepen meteen voor een periode van vijf jaar. Op basis van zijn uitgebreid opzoekingswerk schat André Braet het aantal opgeroepenen in Groot-Waregem op zo’n 300 op nog geen 8000 inwoners.

Braet stelde vast dat de Waregemse soldaten, zeker in de beginperiode van de Napoleonistische oorlogen, bekend stonden als rasechte deserteurs. Hij denkt dat onze eerste burgemeester, Gillis Merlier, daar een niet onbelangrijke rol in speelde door hen schuiladressen aan te wijzen. Er was in die tijd een Franse gendarmerie in Vijve gevestigd en die gendarmes dienden de ‘conscrits’ te vatten die hun dienstplicht weigerden. Soldaten die ingerekend werden, moesten op strafkamp naar de Citadel van Rijsel. Hardleerse rekruten, zoals Waregemnaar Jean-Baptiste Rigolle, wachtte een triest lot. "Rigolle deserteerde twee keer en werd in 1808 tot tien jaar boulet veroordeeld, een straf waarbij een zware bol met kettingen aan de benen werd bevestigd". De man was geen lang leven meer beschoren, want volgens de overlevering stierf hij in een militair hospitaal in het Duitse Mainz aan de gevolgen van koorts.

Centraal in het artikel van André Braet staan de 73 gesneuvelde soldaten uit Groot-Waregem die we bij naam kennen omdat hun identiteit via overlijdensakten vanuit de plaatsen waar ze de dood vonden bekend werd gemaakt aan de gemeenten waar ze vandaan kwamen. Ze sneuvelden op 55 verschillende locaties in Europa, vooral in Frankrijk en Spanje, in naam van de Franse republiek. De helft stierf al in het eerste jaar na de inlijving..

De Westvlaamse Heemkring motiveerde zijn keuze als volgt : “In het herdenkingsjaar van de slag bij Waterloo slaagt de auteur er – na een intensief bronnenonderzoek – in de lezer de keerzijde te tonen van een groot staatsman. De auteur doet dit op een nuchtere, zakelijk manier, zonder zich evenwel boven het onderwerp te stellen. De bijdrage is bij momenten erg encyclopedisch, maar toch verliest de auteur zijn leiddraad niet in de lange, maar daarom niet minder onderhoudende tekst. Elk aspect van het onderzoek komt aan bod en elk vreemd woord of moeilijk gegeven wordt verklaard in voetnoot, zodat zowel professioneel vorser als amateur geboeid kunnen worden. Een onderzoek dat onder meer als voorbeeld kan gelden voor alle gemeenten waarvan de bevolking leed onder de opeisingen van jonge mannen door het Franse keizerlijke leger.”

http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=1279443

http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=595