Weg met Freud

Ook al heb je de psychologie van Freud (1856 – 1938) nooit moeten bestuderen voor een examen, toch behoort zijn naam samen met enkele van ‘zijn’ begrippen zoals psychoanalyse, onderbewuste, Oedipuscomplex, droomuitleg … tot ons cultureel erfgoed. Hij werd samen met anderen zoals Einstein en Darwin beschouwd als een van de grootste geesten van de voorbije eeuw. Bijna zeventig procent van de psychiaters en psychotherapeuten in het Franse taalgebied steunen vandaag nog op zijn manier van werken. In Vlaanderen is dit veel minder, zowat een kwart.

De laatste tien jaren ligt deze psycholoog zwaar onder vuur. Sommige wetenschappers noemen hem ronduit een kwakzalver, een leugenaar, een bedrieger enzovoort. Dus: Weg met Freud. Ik zal wel niet zo luid roepen, maar een echte wetenschapper is hij niet.

Vroeger las ik hem graag en vond ik zijn begrippen interessant. Ten andere: dit was examenstof.

Freud maakte een gesloten theorie, zodat alles klopte zolang je bleef binnen zijn verklaringsschema’s. Je kon ook niet of zeer moeilijk zijn aanpak wetenschappelijk controleren.

Hij komt nog niet aan de tenen van bijvoorbeeld Darwin. Eigenlijk zou ik moeten zeggen: hij staat ernaast, want Freud is geen wetenschapper. Maar dat hij het denken en het wereldbeeld in het Westen heeft beïnvloed is ook juist.

Volgend jaar herdenken we zijn 150^e geboortedag. Ik wed erop dat het aantal ‘Weg met Freud’ zal toenemen. Dat zal deze man geen zorg wezen. Als hij nog zou leven, zou hij over deze uitslag zeggen: Dit is een bewijs dat al die tegenstemmers veel hebben moeten verdringen. En zo draaien we in hetzelfde cirkeltje, dat hij vroeger steevast ook altijd tekende.

01-12-2005 om 00:00 geschreven door siti4 - georges de corte