Spirituele plekken en toeristische trekpleisters – “reli toerisme”

De laatste jaren verzamel ik documentatie over spirituele plekken die tevens toeristische trekpleisters zijn. Als het kan bezoek ik ze omdat het directe contact in de regel een meerwaarde heeft (zie vorige blog Afbeeldingen – realiteit – reconstructies). Combinaties van geloof/spiritualiteit met reizen/toerisme is niet nieuw, denken we maar aan de pelgrims en bedevaarders. Wat wel nieuw is dat deze combinaties nu systematisch worden aangeboden in de toeristische industrie. In het Nederlands dook daarvoor een woord op: reli toerisme, momenteel enkel gebruikt in Nederland (surf op internet).
Als we ons vooral richten op de kristelijke spiritualiteit in West-Europa zijn kerken, kloosters, abdijen, bedevaartroutes daarvan representanten.

We werken de Mont-Saint-Michel uit als type voorbeeld. Dit klooster op de rotsen in Normandië behoort tot de top vijf van Frankrijk van de toeristische trekpleisters, volgens sommige bronnen zelfs de tweede na de Eiffeltoren.Het is een adembenemende plek. Je moet je een schiereiland voorstellen met op de rots een monumentale abdij met ernaast bijgebouwen en huizen.De abdij, bijgenaamd la merveille, telt drie verdiepingen. Het is een aaneenschakeling van zalen, kapellen en trappen. Het merkwaardige is dat de abdij gebouwd is in en met de rotsen. Het geheel laat een harmonieuze indruk na. Naast de tuin: de refter, de scriptoria en de salle des hôtes. In beide zalen is er verwarming door open haarden. Voor de scriptoria was dit omdat de vingers van de ‘schrijvers’ voldoende soepel dienden te blijven bij koud weer. De Mont Saint – Michel behoort sinds 1984 tot de beschermende monumenten met steun en toezicht van de Unesco. ‘Het wonder van het Westen’ - ‘Ze is een van de voornaamste getuigen van degewijde geschiedenis van het middeleeuwse Westen.’

Bij de huidige werken en restauraties hebben de ambities om het massatoerisme beter te richten naar het klooster, naar de spirituele plek. Daarom moet tegen 2015 de site groter worden: van 2.5 naar 4 vierkante kilometer. De naar schatting 5 tot miljoen toeristen kunnen beter ‘geleid’ worden door de parkeerplaatsen verder te bouwen, pendelbussen te voorzien en een nieuwe, monumentale wandelbrug. Niet iedereen vindt dat een goed idee. Sommigen vinden dat het spirituele karakter beter verhoogd wordt door bedevaartroutes te voorzien, zoals bij Santiago. Anderen vinden dat de klemtoon niet te veel mag liggen op de ‘berg’ als spiritueel oord, omdat de Mont-Saint-Michel geen heilige berg is, het christelijke geloof kent geen natuurcultus. Meer toeristen aantrekken is niet prioritair wel andere toeristen o.a. zij die het religieuze belangrijk vinden als een mogelijkheid tot zingeving; dat is tevens het doel van het reli toerisme (reli - toerisme, relitoerisme).

10-07-2009 om 12:03 geschreven door siti4 - georges de corte

Zalig worden terwijl je surft.

Sinds 1998 is Ökumenischen Heiligenlexikon te raadplegen op internet http://www.heiligenlexikon.de/ Volgens specialisten een van de beste digitale naslagwerken wat betreft informatie (wetenschappelijk onderbouwd) over heiligen. Hoewel de ‘kerkelijkheid’ in de Lage Landen laag ligt, zijn de publicaties over spiritualiteit, heiligen, bedevaarten, volksdevotie…aanzienlijk.
De West-Europese cultuur is verweven met het kristendom; vele monumenten, tradities en rituelen hebben er banden mee.
Om de achtergronden beter te begrijpen (heiligen en relieken, processies, volksdevotie…) is dit een prima naslagwerk.
Je voelt je soms ‘zalig’ terwijl je in dit naslagwerk grasduint.

08-07-2009 om 15:35 geschreven door siti4 - georges de corte

Afbeeldingen, reconstructies

Afbeeldingen zijn belangrijk voor een eerste contact en als herinnering. Als het kan is een directe confrontatie met de realiteit interessanter, maar ook moeilijker. Afbeeldingen, zeker de professionele , zijn genomen vanuit goed bestudeerde invalshoeken en zijn soms bijgewerkt. Zeer belangrijke monumenten zijn gelukkig bewaard gebleven door inspecteurs gebouwen (erfgoed), zoals Mérimée, openbare instanties, vzw's, vrijwilligers, architecten zoals Viollet-le-Duc en Vauban.

http://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9seau_des_sites_majeurs_de_Vauban

Arras (Pas-de-Calais) : citadel; Besançon (Doubs) : citadel en fort Griffon; Blaye-Cussac-Fort-Médoc (Gironde): citadel van Blaye, fort Paté en fort Médoc; Briançon (Hautes-Alpes) : omwalling, Redoute des Salettes, Fort des Trois-Têtes, Fort du Randouillet, ouvrage de la communication Y et le Pont d’Asfeld;; Camaret-sur-Mer (Finistère) : tour dorée; Longwy (Meurthe-et-Moselle) : ville neuve; Mont-Dauphin (Hautes-Alpes) : place forte; Mont-Louis (Pyrénées-Orientales) : citadel et omwalling; Neuf-Brisach (Haut-Rhin) : ville neuve; Saint-Martin-de-Ré (Charente-Maritime) : omwalling en citadel; Saint-Vaast-la-Hougue/Tatihou (Manche) : tours observatoires; Villefranche-de-Conflent (Pyrénées-Orientales) : enceinte, fort Libéria en Cova Bastera.Vauban heeft meer dan 150 versterkte plaatsen en burgerlijke bouwwerken (canal du Midi) gerealiseerd.

Viollet-le-Duc (1814 - 1879) is vooral bekend voor zijn totaalreconstructies vooral van middeleeuwse bouwwerken. Hij schonk veel aandacht aan de ‘totaalinrichting’ van de gerestaureerde monumenten: van meubilair, keuken tot muziek- en wapenvoorzieningen.
Zijn manier van restaureren betekende een ommekeer voor die tijd. Totnogtoe liet de bevolking en de overheid deze monumenten verkommeren. Men stal wat bruikbaar was, men gaf andere bestemmingen zoals munitieopslagplaatsen, gevangenissen. Hij was het die nieuw leven gaf aan deze monumenten. Dit leverde hem ook tegenstanders op die deze manier van restaureren. te drastisch vonden.

Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Viollet-le-Duc

Kerken: Sainte-Marie-Madeleine Vezelay);  Notre-Dame de Paris , Basiliek Saint - Sernin Toulouse . Kastelen: Château de Pierrefonds, Cité de Carcassonne, Château de Coucy enz.  Voorbeeld: reconstructie Viollet-le-Duc Château de Pierrefonds (Picardië), oorspronkelijk van de vijftiende eeuw, ontmanteld door Napoleon IIII. Opnieuw gereconstrueerd door Viollet-le-Duc, een combinatie van Middeleeuwen en Renaissance.

08-07-2009 om 00:00 geschreven door siti4 - georges de corte