In de verschillende yoga-scholen, alsook in de Advaita geschriften speelt "Zelf-realisatie" een hoofdrol, om niet te zeggen de hoofdrol.

Wat is dat "Zelf" dat moet "gerealiseerd" worden?
"Dat wat je in wezen bent" is meestal het antwoord.

Ik antwoord daarop: 'De totaliteit van wat je bent' is altijd aanwezig! Dus kan "realisatie" alleen maar betekenen: dat je je realiseert dat 'de totaliteit van wat je bent' altijd aanwezig is!

Het uitgangspunt bij de meeste Indische metafysische en filosofische scholen is: dat de realisatie van wat je écht bent, je zal bevrijden van alle angst en pijn en dat je daarna de aardkloot bewandelt als "verlichte, bevrijde" ziel.
Maar dat gaat niet in één, twee, drie! Daar moet ernstig voor geoefend worden, met toepassing van een of andere yoga-techniek, liefst onder leiding van een "zelf-gerealiseerde" leraar. (Als die al te vinden is!)

De laatste tijd wordt al dat gezwoeg in vraag gesteld.
Er is de hype van de heropleving van het gebruik van 'psychedelica'.
Het gebruik hiervan zou het bereiken van de staat van "verlichting", waarbij je je 'één voelt met het universum' zeer bevorderen (wat dat inhoudt weet alleen diegene die die ervaring heeft). Ik bvb geef eerlijk toe dat ik mij daar geen voorstelling van kan maken.

Vooral het gebruik van een 'kritieke' dosis van de verbinding 5-MeO-DMT (5-methoxy-N,N-dimethyltryptamine), meestal gerookt, door het gestolde paddengif van de Bufo Alvarius te ontbranden in een daarvoor geschikte pijp, schijnt vaak te leiden tot een 'definitieve spirituele doorbraak'. (Er zijn legio voorbeelden op het web van die ervaringen).

Mensen raken bewusteloos en hebben blijkbaar de ervaring van volledig te desintegreren, maar op de een of andere manier wordt de ervaring toch geregistreerd!
De een komt er 'jubelend' uit met een eureka-gevoel: ik heb het eindelijk voorgoed beet!
Anderen - de meesten - vinden het maar een griezelige ervaring en zijn blij hun gedesintegreerde lichaam ongeschonden terug te vinden. En die zeggen: Nooit meer!

De overgrote populariteit is tegenwoordig weggelegd voor de "Ayahuasca ceremonie", waarbij een DMT aftreksel gedronken wordt. Normaal wordt oraal ingenomen DMT onmiddellijk afgebroken, en heeft geen effect.
Maar de Amazone-bewoners hebben al eeuwen geleden ontdekt dat, als ze een aftreksel van een ander plant toevoegen, het mengsel wel actief wordt.
De moderne scheikunde heeft ontdekt dat die tweede plant 'harmine' bevat, een krachtige natuurlijke MAOI, een monoamine oxidatie inhibitor. (DMT is een monoamine).
Het drinken van de "ayahuasca-thee" veroorzaakt een ware caleidoscoop van zeer intrigerende tot zeer enerverende, zelfs angstaanjagende, ervaringen.
Voor de een, boeiend en entertainend, voor de ander hogelijk 'mystiek'.
Af en toe hoor je de kreet: God bestaat! Ik heb hem ontmoet!

Ik kan er alleen maar als buitenstaander over meepraten!

Voor mezelf beschouw ik ervaringen als een voorbijgaande toestand: ze hebben een begin en een einde. En de herinnering eraan is afhankelijk van de gezondheid van het geheugen, dat op zijn beurt afhankelijk is van de gezondheid van het brein.

Om terug te keren naar mijn uitganspunt:
De totaliteit van wat je in wezen bent is geen ervaring. Het is een 'zijnstoestand'. Je hoeft niets te ondernemen om die te "bereiken"!

Voor mij betekent "bevrijding": bevrijd zijn van het verlangen om te zoeken naar "bevrijding".