OVER DE WEKELIJKSE MARKT

Ik heb de markt wete kwijnen en verdwijnen, t was toen de verhuizing naar St. Gilles begon, geholpe door onze vrienden uit Aalst die met de zwarte vlag afkwamen, metinge kwamen geven en trachte te overhandigen met Burgemeester en Schepenen hetgeen hun niet lukte.

St Gilles deedt zijn best om dit doel te berijke, hetgeen tijdelijk ging: onze markt verminderde in t voordeel van onze geburen, er waren kramers die thuis bleven liever dan over te loopen.

Ik herinner me goed: op de Groote Markt was één stoffe kraam gebleven, M^me Fr. Van Damme, Baesrode.

Ik richte zelf kaatslutten in om er den moed in te houden, we speelde van aan den ouden tinne pot tot aan t vaderland.

Dat het niet lang ging duren, wiste we zeker, den ijzere weg en de Schelde stonden in de weg

er wierd een beestemarkt ingericht, er waren weinige verkoopers, maar nog minder koopers met dit verschil: de wekelijkse markt kwam terug, maar de beeste markt verhuisde naar t’ sas van aan de zwartzusterstraat tot achterkant gasthuis.

Er was spraak dat die markt daar ging blijven, eenige commercanten kwamen bij een, want dit was een ramp voor de Groote Markt, veemarkt en omliggende straten

ik richte een schrijve in tot Burgervader en Schepenen als protest onderteekend door de eigenaars der volgende straten: Veemarkt, Greffeling, Groote Markt, schelstraat, Kerkstraat,

ik was overal geweest, persoonlijk laten teekenen en doen afgeven door de concierge met de groete van Gustje Mestag, ik stond de eerste vermeld op den brief die ik zelf had op gemaakt en ontving de antwoord van den Heer Burgemeester, gebracht door den zelfde concierge.

Mijne Heeren, ge moogt gerust zijn, het is maar tijdelijk en de beestemarkt komt op hare gewone plaats terug en z’ is er gebleven tot wanneer ze verhuisd is naar t vestje, dit kon niet anders, want met te veranderen van die straat, t was toen geen beestemarkt meer maar een laan of Boulvard, was men verplicht te verhuizen en ik mag zegge, t was de geschikte plaats, t’ vestje was toch toegelegd.

Onze markt kwam normaal terug en de kramers kregen soms een aubade van Gustje met zijn Clarinet, waar soms zijn twee boezemvrienden zich bijvoegde, namelijk Kleinen Trip als groscaissier en mijn Clarinet Solo, Nestor Van Vlemmeren.

GUSTJE EN DEN DOLLE

Nu wil ik nog iets vertellen van voor den oorlog 14.18, toen ik nog jongman was, meubelmaker en sculpteursgast in Brussel, Chaussée d’ Haecht

den Dolle, zooals men in dien tijd De Klippel noemde, was werkzaam bij nen antikeir eenige huizen voorbij ons magazijn. Het toeval wilde dat we s’ avonds na t werk bij een vielen, dus we trapte naar de Nord, Rue Botaniek, af

onder weg zegt Den Dolle: mijn moeir heeft een occasie gedaan - onder ons gezegd die kocht alle oude brol op en woonde in t prison strotje - nen ouden velo, maar zonder licht.
O, zei Gust, is het anders niet. ik zal u uit den nood helpen. ik heb nog ne solinger die met carbure gevuld wordt, ik gebruik hem niet meer, ge moogt er om komen

 en De Clippel die nog al ne lieppe was, liet zich vangen, wachte me af aan den uitgang en ging mee met mij. We spraken niet meer over dit licht of lantaarn, ik wil zeggen Solinger,

mijn ouders woonde op de koornaert aan de denderbrug, hoekhuis, den overkant koning Van Haeltert, aan zijn huis hing ne lantaarn die s’ avonds wierd aangestoken en s morgens uitgedaan, den eene keer door Tolfte Van Goetem. die kon moeielijk een D uitspreke, daarom noemde ze hem Van Toetem, nen andere keer was het den Houte Viool,

ik zeg zoo flegmatik: Dolle, neemt uw solinger maar mee, het kost u geen centiem, maar ge moet er hem zelf afdoen en wees op den lantaarn

En weet u wat zijn bedanking was: f… sm… en vloog door de Dijkstraat, recht binne bij moeir in het prisonstrotje,

hij heeft me nooit nog over ne solinger gesproken, maar nadien heeft hij genoeg moeten horen op den Trein allé en retour Brussel.

GUSTJE HELPT SOLDAAT ONTSNAPPEN

(…) de laatste oorlog, t was ten tijde toen de Engelse en Belgische krijgsgevangen naar onze casernen wierden gebracht er nen halt wierd gemaakt casernestraat, kerkstraat tot voorbij t gasthuis, de gentselaan op.

De Engelse wierden fel bewaakt, er mogt niets aan gegeve worden, nog eten, nog drank, dit kon niet belette dat mijn vrouw die van Engels afkomst was, er in t geheim voor zorgde, de belgen mochten in afwachting op cafè komen.

Ik had verscheiden officieren bij mij, alsook 2 soldaten en 2 chauffeurs, den eene, ne Luikenaer die zei: ik ga niet meer verder, en vroeg me een burgers kostuum, rap t zijne uitgedaan, door zijn kameraad in de foergon gesmeten (lange, overdekte legerwagen, jp), de hand komen drukke aan officieren van wien hij zelf de velo kreeg en kameraden - het moest ne gekende vriend zijn, want allen moeste nen traan wegvagen, van allen wierd de kleine Luikenaer omhelst en gelukkige reis gewenst.

Daar ben ik getuige van geweest, want t was in mijn café bij Gustje Mestag, Ouden Tinne Pot, 35, Dendermonde.

Hij was schoon geekipeerd: mijn werkkostuum, ne slechte strooien hoed, ne roode zakdoek, hande wat zwart gemaakt zooals ne werkman, uitleg langs waar hij moest rijden, eerste straat lings, beurzestraat, het brugske over den dender, dan rechts langs de forten (begijnhoflaan) tot aan de statie en dan recht door tot in Brussel, daar zal men U wel de weg wel wijze voor Luik.
Eerst goed uitgekeke, de hand gedrukt en buite ken ik u niet meer, een ding wat ik van U vraag, goed toekomen in Luik, stuur me een kaartje: coli bien arrivé, dus weet ik genoeg

eenige dagen later kreeg ik een kaartje: colie bien arrivé signé le petit chauffeur.

na den oorlog kreeg ik jaarlijks op nieuwjaar een kaartje: le petit chauffeur du temps de la guerre, tot wanneer hij naar Frankrijk is gaan wonen, sinds heb ik geen nieuws meer vernomen.

Ik vergeet nog iets te zegge over het soldaatje, want het was ne kleine, dien ik in burger had gezet. Hij had zijn nummer de matricul in mijn pompbak gesmete zonder me te verwittige, ik kon geen water meer trekke, t slot uitgenomen en zoo kwam ik tot de ondervinding, maar dit was rapper in den dender dan die ransels van die brusselse garde civik helden naar het land van den akker doen (zie verhaal over WO I, jp).

HERINNERINGEN AAN LONDEN

t was concert in de Queensole (Queen’s Hall, jp), grootste theater van Londe, ik was uitgenoodigd door ne vriend uit Parijs om t concert bij te wonen, zonder uitnoodeging geraakte ge niet binnen.

in de tapijte 5 centiemeters dik, symphonie 100 eerste prijze van t conservatorie zoowel Engelse, Franse, Duitsers, Italianen en Belgen.

 onder de zangeressen, een duitsche die primeerde en bestuurder Woodt

de orgel was zoo groot dan de oppervlakte der zaal en anphiteater.

Bij t intreden van bestuurder stond al de muziekanten recht, Woodt aan den pupiter de maatstok in de hand, en t concert begon.

Verscheidene stukken die ik ten gehore kreeg: onder andere Rapsodie Hongroise van List die we zoo dikwijls hadden gespeeld onder M^r Hilgé en dachten het meesterlijk konden spelen, eh wel, we waren er kinders tegen, zoowel als te horen van de andere uitgevoerde stukke, dit is me altijd bijgebleve.

van Richmond gesproken, dat is de Donck maar in t groot, de plage waar d’ Engelse gaan campeere en slapen in de booten bij zomer seizoen, bij regen hebben ze hun tenten, langs de waterkant bars waar er gezongen wordt en waar ze Gustje zijn stem ook hebben gehoord.

Den 1^ste keer dat ik er was henen geweest met mijn broer Jules een motorbootje genomen, den volgende maal breng ik mijn hautbois mee, we moeten ook muziek maken zooals d’ Engelse met die pistons clarinette, harmonicas, nen hobo hadt ik nog niet gehoordt en ne volgende keer was Gustje er ook bij, nog al eens afgestapt, gezongen, gespeeld en gedronken en veel bijval gehad, gephotografeerd met ne groote pot, t was toen geen wisky.

EEN BLINDE IN WO I

Hier nog iets binds den oorlog 14.18

 in de stad was nen blind geworden man, die zijn rol beter heeft gespeeld dan nen acteur, die dagelijks voorbij mijn huis kwam

hij moest zich komen aanmelden bij de duitsers, café Alcazar, ik zien hem nog de trappen opkruipen, want hij was blind, vergezeld door ne kleine jongen of een meisje. iedereen had medelijden met de Pr., in alle geval ik was op d’ hoogte en kon zwijge.

We kwamen s’ avonds nog al eens bij een bij Hortens, de vrouw van nen Belgische Onderofficier die in oorlog was en een nicht van mij.

Op zekeren avond zegde hij me: Gustje, ik zien beter dan gij, g’hebt caoutchou sletze aan, sportkousen aan, een sporthemd in beige en korte broek in zwart en gij, Hortense, een rok rood en bloes wit, ge zijt de eenigste die het weet, verraadt ge me, ge leeft niet lang meer

en w’ hebben gezwegen tot na den oorlog, wanneer hij miraculoos was genezen, en zoo heb ik ook gezwegen voor ne patroon uit Hamme, ijzersmederij die met zijn 3 knechten moest naar Duitsland vertrekken en door mij zijn thuis gebleve.

zoo was ik, altijd de leuze van ‘de ton’: doe wel en zie niet om, altijd bij voegende die aan mij twijfelde: O Heer, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen.

GUSTJE, KUNSTENAAR (naar eigen zeggen)

In Dendermonde zijn vele kunstenaers geboren, ne Willems, ne Spanoghe, Mantje Broeckaert, ne Courtens die schilderde zichte langs de boorde van den Dender en Schelde, maar ne Gust Mestag die moet nog geboren worde.

die maakte muziek op den Dender, op de schelde, langs de schelde en in t water van de schelde.

De klank van zijn clarinet kon men s’ morgens vroeg van om 6 uure horen tot aan de melkerij Grembergen, wanneer hij tros beiaard, de Groote mannen - voorafgegaan door ne ceremoniemeester die toen Desiré Ringoot was - speelde, binds de zwemoefening, mijn zwemclub mannen kunnen zulks nog getuigen, neen, die komen er niet meer en die nooit den hoogmoed heeft gehad om decoraties aan te vragen niet tegenstaande hij 5 mensens leven heeft gered, want t was ne zwemmer, hij was 13 jaar, toen ik een meisje uit den Dender haalde van 11 jaar.

PALING ETEN IN SCHOONAARDE

Met de reis der ton was het anders gesteld, dit was paling eten in Schoonaerde, opgaan per trein en te voet afkomen, de clarinet van Gust moest terug mée, alsook ne piston, speciaal verzorgt door het huis Ducaju Nestor, specialist in t’ klein koper.
Om dit te bespelen moest men conservatoir gedaan hebben, dit hebben ze bij mij thuis ondervonden en op de reis naar Schoonaerde, het instrument wierd altijd geplaatst om aanleiding te geven voor t’ accompagneere bij de clarinet, den eerste die probeerde was zeker er uit te zien als ne clonw uit een cirk Een maal in t’ wit, een andere keer in t’ blauw volgens t’ zicht van de muzikant.

Voor het vertrek uit Schoonaerde waren er al die prijs hadden en we vertrokken met volle muziek, k’ wil zegge de clarinet op kop en al zingend. Bij t’ verlaten van Schoonaerde wierd er een loopkoers ingericht, 500 meters voór de café van t’ boerke aan den hooge Appels voerman, een krente brood gift door de Voorzitter der Ton aan den eerste aangekomende

Of er geloopen wierd, moet ge niet vragen met al die paling in de corpus, t’ was er met tomate sauce en witte sauce met champignons, dat lag te zwieren in den buik.

Wie den eerste toe kwam, was Leon Mestag, dus had het broodje verdiend en ontvangen.
voorts al spelend en zingend tot bij Jeanske Pitje, zoo noemde men den Broer van Amedée Verhofstadt, we waren al op t’ zand versukkeld, de piston terug gevuld en op den toog geplaatst, de Gust terug aan t’ spele, Benoni Leys, mijn trombone bij t supportersmuziek, lag al te bed en zei aan zijn vrã: dat is Gustje met zijn mannen, de broek aangetrokke en binne bij Jeanske, zag die piston en t was al: daar kan ik ook op blaze.

Ik had al wel te zeggen: dat ambouchur is kleiner dan dit van ne trombone, den Benne had het al aan de mond en aan t blaze, maar de bloem vloog rond en hij geleek rap aan ne clonw uit een cirk.

T’ was ook ne man die een zwans kon verdragen, vertrok alzoo naar huis, hij woonde rechtover de café en wij naar de stad.

Dat het al donker was, moet ge niet vragen. Van Gool, mijn tamboer, die een fel gehoor hadt, kwam buiten bij t hooren van Gustjes clarinet en t was al: wacht ne minuut, t’ muziek is niet compleet, den trommel opgespannen en Miel was mée tot aan t’ lokaal, doch eerst 3 maal de ronde van de markt en dan binnen.

Zoo verliep de tweede paling reis naar Schoonaerde met dit verschil dat ik den eerste keer de portie van dien zieke mogt opeten en deze maal de 2 porties mogt betalen, eene voor de vrouw en eene voor Tant Irma.