NIEUWSBRIEF 87. Vogelnieuws Leeuwarder Courant.

Door Jan de Jong

Binnen gekomen nieuws 15 april t/m 30 april 2025.

Vogel en natuurnieuws.

Appelvink 17-04. Tien in de Amvestbossen bij Olterterp (Willem Bosma).
Beflijster 15-04. In Goingarijp 1 man gezien (Wouter M. G. Vansteelant). 17-04. Op Vlieland in de Noordoosthoek 14 gezien in groep (Hannes Giglot). 18-04. 30 bij Dazenplak op Terschelling (Henk Nouws).19-04. In Heeg 1 vrouwtje gezien in tuin (Bert Zijlstra). 20-04. Groep van 14 overvliegend bij Kaapsduin op Terschelling (Rinse van Vliet e.a.).
Boompieper 18-04. In het Ketlikerskar 1 aanwezig (Peter van Beek e.a.).
Boomvalk 15-04. Te Smallebrugge 1 gezien (Jorrit Zondervan).
Boerenzwaluw 15-04. Zojuist zijn de boerenzwaluwen de schuur aan het checken op Ballum op Ameland. Ze zijn er weer terug (Eveline Sinnema). Vandaag weer 2 boerenzwaluwen aangekomen hier in Terband (Henk en Trienke Tjepkema). Hier in Warga zijn de eerste boerenzwaluwen vandaag aangekomen, er komen steeds meer binnen (Keimpe Gerrit de Boer). Groep van 40 bij Berltsum gezien (Durk Lautenbach).

Foto © Piet Driessen.
Op enkele plekken waren de boerenzwaluwen vroeg terug. In Tjalleberd werd op 21 april al een nest met 4 eieren ontdekt in de stal bij Herman de Glee.

16-04. Groep van 51 voedsel zoekend bij de Nieuwe Wielen te Leeuwarden (Johan E.). Bij ons in Jubbega vandaag de eerste 3 boerenzwaluwen in de garage (Riekje Dijkstra). Aankomstlijst van 2008 t/m 2025 in de Hoeve gemeld (Egbert Boers). Geweldig mooi, deze lijst nemen we mee in het boerenzwaluw Journaal 2025. 17-04. Vanaf 2012 tot 2025 de aankomst van de boerenzwaluwen bijgehouden bij ons in Kollumerpomp (Menne Osinga). Ook deze Excel lijst nemen we mee in het volgende Boerenzwaluw Journaal 2025. Vandaag was er een tweede stelletje boerenzwaluwen terug hier in Beetgumermolen. We verwachten binnenkort de komst van het volledige squadron, dat zijn dan in totaal vaak zo'n 10 boerenzwaluwen. In september vorig jaar kregen we een nieuw, geïsoleerd dak (4 tot 7 cm isolatie) op onze opvang. Voor de boerenzwaluwen wordt h et dit jaar comfortabel broeden. Niet vlak onder een smoorheet dak als het heel warm is, maar met isolatie! Uiteraard laten wij alle nestjes intact. Die kunnen ze dus direct betrekken. Bekleed met paardenhaar van onze volop verharende oude manegedieren zijn dat heel aangename plekken voor de jonge zwaluwtjes (Stichting Opvang Oude Manegepaarden en -Pony's in Friesland, Ineke de Groot). Groep van 101 voedsel zoekend bij Natuurplas en Merriedobbe bij Leeuwarden (Jaap Westra). 18-04. Heb een aankomstlijstje van 2012 t/m 2025 bijgehouden van de boerenzwaluw bij ons in Paesens (Oane Taekema, Paesens). Dit is al de derde die een Excellijst heeft bijgehouden. Hier bij ons in Joure zijn nu al 8 paartjes terug en drukdoende met de nieuwe en bestaande  nestjes op te bouwen (Artina Oppenhuizen).21-04. Al nest met 4 eieren in Tjalleberd bij Herman de Glee (Jouke de Glee).

Braamsluiper 15-04. In Hoog Duurswoude 1 aanwezig (Tijn de Boer). 16-04. Bij ’t War te Franeker 1 gehoord (Dirk Kooistra). 17-04. Te Oldeholtpade 1 gehoord (J.de Groot). 19-04. Vandaag zingend in de tuin te Hitsum (Auke van Eck). Aan het Sneekermeer bij Griene Dyk 1 gehoord (Dick Pruiksma). Vandaag hoorde ik de eerste braamsluiper van dit jaar; 6 dagen later dan vorig jaar (Pascal Osinga). 20-04. Bij De Drait te Drachten 1 gehoord (Sjouke Scholten). Aan de Aldedyk in Twijzel 1 aanwezig (Rindert Algra). 26-04. Vanochtend zaten er 3 braamsluipers bij ons in IJlst in een berk in onze tuin (Hannie Haven). Aan de noordoever van het Tjeukemeer bij Rohel 1 gevangen voor ringonderzoek (VRS Rohel Tjeukemeer).

Draaihals 18-04.  In de Rottige Meente bij Munnekeburen 1 gezien (Liesbeth Zilverberg). 19-04. In de Overtuin te Oranjewoud 1 gezien (Niels van O). 28-04. Een draaihals bij ns in de tuin te Exmorra (Lolke en Akke Vellinga).29-04. Vanmiddag zat er een draaihals bij ons in Aldtsjerk voor huis naar mieren te zoeken (Hiltsje de Boer). 30-04. In Gorredijk een in de tuin (Liesbeth Idsinga).

Foto © Lolke Vellinga.
28-04-2025. De draaihals is verzot op mieren en tijdens de (door)trek in april/mei kan ie dan ook op allerlei plekken gezien worden waar mieren aanwezig zijn.

Dwergstern 19-04. Op Strand De Vliehors op Vlieland groep van 91 gezien (Carl Zuhorn).
Europese kanarie 15-04. Op Schiermonnikoog in omgeving van Klooster 1 waargenomen (Ernst Jansen).
Gekraagde roodstaart 18-04. Het vrouwtje is nu ook aanwezig bij de nestkast in Sumarreheide, het mannetje was er al op 12 april (Hendrik van der Meer). 23-04. Ook de gekraagde roodstaart is weer terug bij ons in Opende. Dit jaar bezoeken ze een nestkastje, voorheen broedden ze bij de oude stal altijd onder de houten windveer van het dak (Fokje en Klaas Meindertsma). 26-04. In Oldeouwer een broedgeval in nestkastje (Jelke Vrind).
Grasmus 18-04. Bij de Sânsleat te Twijzel 1 aanwezig (Rindert Algra). 26-04. 1 ringvangst aan Tjeukemeer bij Rohel (VRS Rohel Tjeukemeer).
Groene specht 16-04. In Stiens na lange tijd weer een groene specht gehoord (Gerard Mast). 27-04. Bij het tuincentrum aan de noordwest kant van Joure 1 aanwezig. Ook een op dezelfde dag gezien bij ons huis. Er zijn er dus meer dan 1 aanwezig in Joure (Durk Visser).
Grote gele kwikstaart 19-04. Te Oosterwolde N381 1 aanwezig (Jan Kalsbeek).
Grote lijster. 26-04. Vandaag, Koningsdag, voor het allereerst in Marum (Gr.) Een grote lijster in de tuin gezien. Wat een prachtige vogel (Nienke Jansen-van Leeuwen).
Gierzwaluw 18-04. Vandaag de eerste gierzwaluw gezien boven Sloten (Bauke Brouwer, Sloten). In Workum 1 gezien (Tim Schipper). 20-04. Twee bij Polder Geele strand te Workum (Harry de Vries). 23-04. Zag vandaag mijn eerste gierzwaluw van het jaar vliegen hier boven Sint Annaparochie (Wietse Jan Dijkstra).26-04. In Workum vandaag 5 gierzwaluwen gezien. Vorig jaar op exact dezelfde dag 26-4-2024 ook 3 gierzwaluwen hier gezien (Andries Blom). Vandaag hier boven 6 gierzwaluwen te Berltsum rondvliegend (Ita Spoelman). De gierzwaluw zit weer in de nestkast bij mij in Joure (Tonny de Jong). 27-04. Twee gierzwaluwen boven Joure gezien (Durk Visser). Vandaag vloog ineens een tiental gierzwaluwen boven Heerenveen Noord. Een niet te missen en zeer vertrouwd geluid. Wat een bijzondere vogel! (Bas van den Berg). 30-04. De eerste 2 gierzwaluwen boven centrum Burgum (Herman Hoekstra).
Grasmus 17-04. Te Noardburgum bij Toutenburg 1 zingend (Erik Pomp). 19-04. Vandaag zag ik de eerste grasmussen hier alweer bij Scharnegoutum; 10 dagen eerder dan vorig jaar (Pascal Osinga). 21-04. In de Froskepôlle te Leeuwarden 1 zingend (Harm Dijkstra).

Foto © Pascal Osinga.
19-04-2025. De grasmus is dit jaar in Scharnegoutum vroeger gezien dan vorig jaar.

Huiszwaluw 15-04. Vandaag zaten er twee huiszwaluwen op ons dak hier in Burgum. Ze komen elk jaar terug en nestelen bij de buren (Marit Krekt – Edema, Burgum).
Kerkuil 18-04. Op de A7 bij Beetsterzwaag 1 verkeerslachtoffer (Madeleine Postma).
Klapekster 15-04. In de Deelen 1 gezien (Ruurdje Oppedijk).
Kleine karekiet 17-04. Op de Mokkebank bij Laaxum 1 gevangen en geringd (Tryntsje en Ype Albada e.a.). In de Soestpolder 1 aanwezig (Jelmer Luycks). 18-04. Op de Makkumer Zuidwaard 2 gevangen en geringd (Tryntsje/Ype Albada e.a.). In It Swin te Elahuizen 1 zingend (Jorrit Zondervan). 19-04. In Venebuurt bij Terwispel 1 geringd (Ringroep Menork). 20-04. Vanmorgen de eerste zingende kleine karekiet in de Gruyts bij Warfstermolen (Sies Krap, Kollum). Bij de Holle Poarte te Makkum 1 aanwezig ((Jelle Klaas). 25-04.In het Natuurgebied De Putten te Eastermar 1 kleine karekiet aanwezig (Rindert Algra).
Kleine mantelmeeuw 17-04. Groep van 100 bij Kloosterweg (Gr.) te Marum (Wouter Monster).
Kluut 16-04. 36 gezien in Marrumermieden bij Marrum (Sibbele de Jong).
Knobbelzwaan 16-04. Groep van 140 op de Makkumer Noordwaard (Pieter van Franeker).17-04. Groep van 95 in de Wielpolder bij Mirns (Eelco W.F. Brandenburg).
Koekoek 15-04. In Oudeschoot 1 gehoord (Bauke Sienema).18-04. Bij de Groote Wielen te Leeuwarden 1 gehoord (Finn Wijnands e.a.). Vandaag hoorde ik in Zuiderburen te Leeuwarden de koekoek (Sybout Jaasma).19-04. Vandaag de eerste koekoek in de Gaarkeuken te Oldekerk (Roel en Maartje Veenstra, Oldekerk Gr.). 20-04. Vandaag een gehoord in de Twijzelermieden (Auke van Eck, Hitsum). 22-04. Vanochtend hoorden we de eerste koekoek hier in Terwispel (Arie en Ilse Steenwijk). 24-04. Vanmorgen vroeg de eerste koekoek horen roepen hier in Opende (Sipke Lindeboom). 25-04. Vandaag hoorde ik de koekoek weer roepen bij het Starteiland Sneekermeer (Marijke Klijnstra). In Natuurgebied De Putten in Eastermar 1 aanwezig (Rindert Algra). 26-04. Een koekoek weer gehoord bij de Burgumermar (Herman Hoekstra, Burgum). 28-04. Vanmiddag de koekoek gehoord in Rotstergaast (Bertus van Es, Heerenveen).
Kramsvogel 17-04. In Polder Ravenswoud te Ravenswoud >250 aanwezig (R. Gjaltema).
Lepelaar 26-04. Vandaag in Blija buitendijks 4 lepelaars (Ita Spoelman, Berltsum).
Mandarijneend 19-04. Een paartje in Sumarreheide in de tuin lopend (Hendrik van der Meer).20-04. In de wijk Skipsleat in Joure 3 gezien (Dirk Nolles). 23-04. In Broeksterwâld net met 12 eieren in een eendenkorf in de tuinvijver (Harry de Boer).
Merel 19-04. Vandaag een merel man bij ons in Buitenpost in de tuin aan het eten zoeken voor z’n jongen (Auke Ludema).
Nachtegaal 15-04. In de Froskepôlle te Leeuwarden 1 gehoord (Harm Dijkstra). In Heerenveen 1 gehoord (Bauke Sienema). 16-04. Bij de Kleine Wielen te Leeuwarden 1 gehoord (Jan Kalsbeek). 17-04. In Burgum 1 gehoord (Jordi Roosma). 18-04. Bij het Mirnserklif 1 gehoord (Ale Overwijk). Vandaag hoorde ik in Zuiderburen te Leeuwarden 2 nachtegalen zingen (Sybout Jaasma). 19-04. In Skûlenboarch 1 zingend (Arjan Wiersma). Te Zurich bij de Afsluitdijk /Viaduct 4 nachtegalen gevangen (VRS Franeker).19-04. In Venebuurt bij Terwispel 1 zingend bij klapbruggetje (Ringroep Menork). 20-04. In het Easterskar bij Sintjohannesga 1 gehoord (Bauke Sienema e.a.). Te Ruigahuizen 1 gehoord (Fred Scholte).23-04. Sinds 10 april horen we de nachtegaal weer zingen hier bij ons in Terwispel (Arie en Ilse Steenwijk).
Oeverzwaluw 15-04. Groep van 80 voedsel zoekend in Polder tussen Marssum en /Deinum (Rogier Schinkel). 16-04. Groep van 20 bij De Kavels in Heerenveen (Siete Brouwer). 17-04. Groep van 251 voedsel zoekend samen met 101 boerenzwaluw bij Natuurplas & Merriedobbe bij Leeuwarden (Jaap Westra). 19-04. Groep van 50 in Zuidhoeksterpolder bij Burgwerd (Gabi Baardman). 27-04. Enkele tientallen oeverzwaluwen terug bij de vaste wand De Swel in Joure (Durk Visser).
Ooievaar 17-04. De gehandicapte ooievaar (lamme poot) is ook weer terug bij ons in Snikzwaag. Leek het er eerst op dat hij/zij een partner had, nu is de indruk dat hij/zij alleen door het leven gaat. Deze ooievaar is geringd- hetgeen betekent dat dit zeker al drie jaar het geval moet zijn. Tenminste is er de laatste twee jaar bij het ooievaarsdorp niet meer geringd naar mijn beste weten. Wellicht komt het beestje van elders, maar vorig jaar was de poot ook al gemankeerd Menno en Frida Visser).27-04. Vandaag 10 ooievaar recht boven ons in Oudwoude zwevend op een thermiek (Willem Jonkman, Oudwoude).
Purperreiger 20-04. In het Easterskar te Sintjohannesga 1 gezien (Gerco Schutten).
Regenwulp 17-04. Groep van 60 bij De Leijen te Feanwâlden (Wiebe Sjoerd van der Veen). 19-04. Op de slaapplaats bij Greate Griene op Sneekermeer zeker 809 aanwezig (Wouter M.G. Vansteelant).
Reuzenstern 16-04. Bij het Uitkijkplateau op de Workumerwaard 12 aanwezig (Pieter van Franeker). 19-04. 23 gezien op de Workumerwaard (Alma Leegwater).
Rode wouw 15-04. Te Franeker 1 overvliegend (Chantal Dorenbos). 16-04. Tijdens mijn wandeling buiten Oosterwolde, cirkelde er een poos een rode wouw boven mijn hoofd (Nel van Charante, Oosterwolde).
Roerdomp 20-04. Vandaag gehoord in de Twijzelermieden (Auke van Eck, Hitsum). 21-04. Bij t Swin Elahuizen een roepende roerdomp (Ita Spoelman, Berltsum).
Scholekster 19-04. Vandaag zit in Scharsterbrug een paartje te broeden op de restanten van onze verbrande boerderij, in de dakgoot, tussen de glasscherven (Anne Marije Abma).

Foto © Anna Marije Abma.19-04.

De scholekster zoekt soms vreemde broedplekken op, deze plek is opmerkelijk.

Slechtvalk 17-04. Tussen Tjerkgaast en Spannenburg 1 gezien (Hendrik Vonk).18-04. Bij de Mokkebank te Laaxum 1 gezien (Ale Overwijk). 20-04. Bij De Wide Mar te Stiens 1 jagend (Donald Wolters).
Slobeend 17-04. Groep van 200 in Lauwersmeer bij Ezumakeeg (Wouter Monster).
Sperwer 19-04. We wonen in wijk "de Greiden" in Heerenveen, midden in de bebouwing. We vinden het erg leuk om 's ochtends vanuit de eethoek naar de mussen te kijken die we dan ook graag voeren. (Daar zijn we inmiddels mee gestopt, ze kunnen zich nu zelf wel redden.) Vorig jaar kwam er al eens een sperwer die in onze vuurdoorn terecht kwam tijdens het jagen op die mussen (ik zat op het terras op nog geen 2 meter afstand) had toen helaas geen fototoestel bij me. Vanmiddag was het weer raak! De sperwer heeft wel een minuut of 5 op het terras gezeten en pakte een huismus (Hendricus Jonker, Heerenveen). 28-04. Ik kwam zonet in de schuur bij ons in Holwerd, en het was er muisstil. In de nok van de schuur zag ik een sperwer zitten (Jan Idsardi). Sperwers jagen soms op boerenzwaluwen en volgen de vogels wel tot in de schuur!
Sprinkhaanzanger 15-04. Bij de Natuurplas & Merriedobbe bij Leeuwarden 1 aanwezig (Glen van den Akker). 18-04. Aan het Tjeukemeer bij Rohel 1 gevangen en geringd (VRS Rohel Tjeukemeer). Op de Zuidwaard bij Makkum 1 gevangen en geringd (Tryntsje en Ype Albada e.a.).
Steenuil 15-04. Te Oosterseveld bij Noordwolde 1 aanwezig (Rommert Cazemier).
Tapuit 15-04. Op de Kapvlakte op Schiermonnikoog zes aanwezig (Lander Kestemont). 16-04. Twee bij het Klaarkampermeer (Sibbele de Jong). 18-04. Bij It Sud te Drachten 1 gezien (Thea Staring). 19-04. Te Blitseard bij Leeuwarden 1 gezien (Wim van Zwieten).

Foto © Wim van Zwieten.
19-04-2025. Tapuiten kunnen tijdens de doortrek in midden Friesland vaak waargenomen worden in open graslandgebieden waar ze vanaf een hekken of afrasteringspaaltje de omgeving verkennen. Als ze plotseling opvliegen vallen de witte stuitveren op.

Tuinfluiter 15-04. Te Fochteloo 1 zingend (Koert Scholten). 18-04. De eerste zingend aan de Koarte ekers te Joure (Tonny de Jong). In de Potmarge te Leeuwarden 1 geringd (VRS Potmarge). 19-04. Aan de Boerenstreek te Lippenhuizen 1 aanwezig (Ties Kemme). 20-04. In het Easterskar te Sintjohannesga 1 zingend (Bauke Sienema). 26-04. Twee gevangen en geringd op Ringstation Rohel aan het Tjeukemeer (VRS Rohel Tjeukemeer). In Zwemmerpark De Westereen 1 aanwezig (Rindert Algra). 27-04. Aan de Vegelinsweg te Joure 1 zingend (Durk Visser).
Visarend 23-04. In het Easterskar bij Sintjohannesga 1 rustend in boomtop (Geert van der Meer, Rotsterhaule).
Visdief 15-04. Twee bij de Geau te Sneek (Hinko Talsma).16-04. In het Easterskar te Sintjohannesga 1 gezien (Johannes en Gea Koster). 17-04. Zes bij de Snakkerburen bij Leeuwarden (Gerben Mensink). 19-04. In de Potskar Zuid bij Sneekermeer 1 gezien (Laurens Dam). 21-04. Zes visdief te Berltsum (Ita Spoelman). 27-04. 2 visdief terug in Joure bij De Ekers en bij de vijver aan de Iepensteinlaan ook 2 visdief aanwezig (Durk Visser).
IJsvogel 19-04. Te Tjalleberd 2 gezien (Martine Huisman). 22-04. Vandaag zag ik voor het eerst in mijn leven een ijsvogel hier in Joure op de walbeschoeiing tegenover het Jouster strandje (Bertus Rijpkema).
Zanglijster 18-04. Ik merk dat er veel minder zanglijsters zijn tijdens mijn inventarisaties. Hoe is dat elders? (Tonny de Jong, Joure).
Zwarte roodstaart 17-04. Op bedrijventerrein De Wierde in Heerenveen 1 aanwezig (Han Postma).
Zwartkopmeeuw 16-04. Op de Workumer Buitenwaard zeven gezien (Tim Schipper).

Tot zover het lange overzicht van de tweede helft van april 2025.

Alle waarnemers en correspondenten wil ik graag bedanken voor hun inzet en vele meldingen en fotos. Ook veel meldingen van boerenzwaluwen die terugkwamen in stallen en schuren kwamen er binnen waarvoor mijn oprechte dank! 

Let op.
Vanaf mei 2025 verschijnt de Nieuwsbrief niet regelmatig meer. Kan zijn 1 x per maand. Ik moet er heel veel tijd insteken en dat heb ik in de zomermaanden niet omdat het veldonderzoek (boerenzwaluw /oeverzwaluw /Rohel Tjeukemeer) deze zomer veel tijd van me vergt. Verder ga ik deze zomer in 2025 meewerken als ringer/verzamelaar aan een onderzoek naar de voedselsituatie van boerenzwaluwen aan de DietBank een project van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast verzorg ik nog steeds eens in de 2 weken een column Vogelnieuws in de Leeuwarder Courant en dat blijf ik doen.
Genoeg te doen dus, zolang het nog gaat gezien mijn leeftijd (74)!

03 mei 2025.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer
Vogeltrekstation Wageningen (vanaf 1985).
Tel. 0513-414788 of Mobiel 06-82754279