|
NIEUWSBRIEF 89.Vogelnieuws Leeuwarder Courant.
Beste mensen,
Allereerst allen bedankt voor jullie steun en inzet bij mijn nominatie voor de Johan de Jong prijs van Omrop Fryslân. Ik heb dat enorm gewaardeerd. Zaterdag 31 mei werd me de uitslag bekend gemaakt door Omrop Fryslân. Betty Kooistra is het uiteindelijk na een nek aan nek race (aldus Omrop Fryslân ) geworden.Dus zij mag ook de schep in de grond zetten en de boom een plekje geven.
In de tussentijd heb ik de afgelopen weken ook niet stil gezeten en naast het ringen van boerenzwaluwen in Warns, Hempens, Rotsterhaule, Haskerhorne , Jutrijp, etc. ook nog tijd gevonden om flink wat oeverzwaluwen te ringen in Hempens en Heerenveen voor onderzoek.
De Nieuwsbrief 89 nam deze week de nodige tijd doch er was ook weer flink wat materiaal binnen gekomen. Opvallend veel meldingen van nachtegalen , kwartels en flink wat bijzondere meldingen waaronder zelfs bijeneters, grote karekieten, vale gieren en de roodmus. De laatste liet zich zelf ook nog fraai fotograferen in Friesland.
De laatste jaren neemt het aantal bijzondere waarnemingen flink toe, mede door een sterke toename van “vogelend” Nederland. Met de sterk verbeterde fotocamera’s/telefoons , drones, telescoopkijkers geluidsapperatuur etc. is het niet moeilijk meer om een soort goed te registreren. Aan determinatieboekjes ontbreekt het vandaag de dag ook al niet. Een enorm verschil met rond 1960 toen er voor ons als jeugdigen (10 jaar) vrijwel niet veel voorlichting was naast de Peterson vogelgids (ons handboek!). Wij keken altijd in de Leeuwarder Courant en volgden de meldingen van Gerrit Bosch op de voet en lazen de Vanellus (toen nog een maandblad van de BFVW) voor bijzonderheden in de provincie.
Voorlichting zal er mijns inziens altijd gegeven moeten worden over vogels, planten, vlinders, insecten , etc. in de natuur.Het liefst door plaatselijke deskundigen die de omgeving door en door kennen, ook boeren kennen hun land door en door.
Het beheren en behouden van een zo breed mogelijke natuurvariatie en diversiteit qua soorten is een zaak waar velen voortdurend zich mee bezig houden. Het begrijpen van gevolgen voor bepaalde ingrepen in de natuur wordt al maar moeilijker geaccepteerd (door voor en tegenstander!) als het “habitat” steeds maar meer en meer ingedeeld wordt naar de almaar toenemende “grondhonger” voor allerlei projecten van landelijke/provinciale en gemeentelijke organisaties die vrijwel geen binding hebben met de gebiedsbewoners. Goede weidevogelgrond wordt schaars en al maar kleiner en de landbouwgronden worden al maar kleiner en er worden hogere eisen qua gebruik gesteld (intensiever gebruik) om toch maar aan de hoge opbrengsten te kunnen voldoen die nodig zijn in de samenleving. Aan veeboeren worden steeds maar hogere eisen gesteld en dat zorgt voor veel spanning in de samenleving.
De afname aan weidevogels is daar nu een schrijnend voorbeeld van. Organisaties “rollebollen” over elkaar heen en politieke organisaties “sturen” graag wetgeving en uitvoering een “eigen richting” op, wel of niet door eigen belang ingegeven. De mensen die leven in een bepaald gebied hebben vaak geen idee hoe alle beslissingen in hun omgeving genomen worden.
Dat was er in de zestiger jaren allemaal niet in mijn ogen, toen we nog heel veel goede weidevogelgronden hadden en de boeren minder wetten/zaken hadden waar rekening mee gehouden moest worden.
Een weg te vinden in deze complexe materie moet m.i. altijd via de consultatie gaan van de bewoners van een bepaald gebied waar de problematiek speelt. Zij vormen de samenleving in dat gebied en hebben binding met gebied en de natuur en de samenleving. Kennis en wijsheid staat daarbij voorop.
Allen veel plezier met het lezen van de 89e Nieuwsbrief .
Alvast een fijne juni maand toegewenst,
Groeten,
Jan de Jong (74)
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant (sinds 1977).
Vrijwillig Wetenschappelijk Vogelonderzoeker/ringer Vogeltrekstation Wageningen (sinds 1985).
Tel. 0513-414788 of 06-82754279
NIEUWSBRIEF 89.Vogelnieuws Leeuwarder Courant.
Door Jan de Jong
Binnen gekomen nieuws van 15 mei t/m 31 mei 2025.
Vogel en natuurnieuws.
Beflijster 15-05. Op Schiermonnikoog 1 mannetje in het dorp (Sjors Zwanenburg).
Boompieper 16-05. Een tegen vensterruiten doodgevlogen in Tirns (Karst Tamminga).
Boomvalk 25-05. In de oosterschar te Sintjohannesga 2 boomvalk (Jan Dreteler). Twee in de Grote Wielen bij Leeuwarden (Vincent Douwes). 27-05. In de Riperkrite 1 aanwezig (Gijs Bouwmeester).
Bijeneter 19-05. Drie overvliegend te Feanwâlden bij Oer de Wiel ((Erwin Walstra). Te Sumarreheide 1 aanwezig in tuin (Bareld Storm). 20-05. Groepje van 10 gezien te Goingarijp. (Wouter M.G. Vansteelant en Jappie van der Pol). Ongelooflijke verrassing bij het thuiskomen. Aantal minuten ter plaatse alvorens door te vliegen naar achterkant bij de Annewiel. Daar tot 20:10 nog gezien door andere lokale vogelaar. Mogelijk zijn ze op de Zwettepoel gaan slapen. Door Jappie van der Pol tot ca 20:00 uur daar aanwezig Daarna nog cirkelend boven Zwettepoel, maar daar was na 21:00 in elk geval niets meer te zien of te horen (Toelichting M.G. Vansteelant). 24-05. Bij de Westermieden op Ameland 5 gezien (Sjerp M. Weima).
Foto © Jappie van der Pol.
De bijeneter is voor Friesland een zeldzame broedvogel.
Fluiter 16-05. In het Fermanjebosk te Damwâld 1 zingend (Sibbele de Jong). 19-05. In het Slotplaatsbos te Bakkeveen 1 gehoord (Rindert Algra, Leeuwarden).
Gekraagde roodstaart 15-05. Te Nijeholtpade 1 mannetje zingend (Karin Uilhoorn). 20-05. Na een jaar van afwezigheid is ons koppeltje gekraagde roodstaart weer terug in het nestkastje van riet hier in Sint Nicolaasga. Inmiddels staan de jonge vogeltjes alweer op het punt van uitvliegen (Lida en Rinus Spijkerman).
Gestreepte strandloper 21-05. Bij Ezumakeeg in het Lauwersmeer 1 aanwezig (Marco van der Velde).
Foto © Marco van der Velde
21-05-2025. De gestreepte strandloper wordt steeds vaker in Europa vastgesteld en broedt in Noordoost-Siberië en noordelijk Noord-Amerika. Voor het eerst in Friesland gezien van 4 t/m 6 september 1971 in Noardeast Fryslân.
Groene specht 18-05. Vanmiddag in Noord -Burgum nog een groene specht gezien (Trienke de Vries).24-05. Een gezien bij de Harlingerweg in Franeker (Klaas Plat, Franeker).
Grote canadese gans 31-05. 30 in Oosterschar te Sintjohannesga (Peter Agterbos).
Grote karekiet 18-05. In het Oosterschat te Sintjohannesga 1 zingend (Jorrit Zondervan e.a.). 21-05. Te Sandfirden 1 zingend (Willem Bosma). 27-05. In Blauhusterpuollen 1 aanwezig (Woody Janssen).30-05. In Van Oordt’s Merksen/Bouwespolder 1 gehoord (Marcel Stienstra e.a.).
Foto © Pieter Hilgeman.
De grote karekiet is een zeldzame broedvogel in Friesland, in mei kunnen op verschillende plekken zingende mannetjes worden aangetroffen. Let op de fraai geronde staart.
Grote lijster 23-05. In de Groene Ster bij Leeuwarden 1 aanwezig (Stefan Loetje). 24-05. Te Sumar 1 gezien (Gerben Oosterwijk). 28-05. Te Harkema 1 aanwezig (Pieter Hamstra).
Grijze wouw 31-05. In het Lauwersmeer bij Zoutkamperplaat 1 aanwezig (Marcel Stienstra en Jacob Bosma).
Huiszwaluw 24-05. Vandaag tussen de gierzwaluwen, de eerste paar huiszwaluwen gespot, er dagelijks naar uitgekeken, vanaf 1 mei, toen de eerste gierzwaluwen boven Heeg gezien, volgende dag massaal aanwezig, Hadden 2 jaar terug een heel grote hoeveelheid huiszwaluwen, vorig jaar waren er geenaanwezig, nu dus 3 week te laat de eersten gezien (F. Terpstra Heeg).
Kluut 20-05. Bij de kijkhut de Ral te Piaam 40 gezien (Rene Manger).
Koperwiek 20-05. Bij de Kobbeduinen op Schiermonnikoog nog een aanwezig, wel laat (Nils Reinerie).
Kramsvogel 15-05. In de Tordunen op Terschelling 1 gezien (Anne van der Werf).
Kwartel 15-05. Twee in Polder Ravenswoud gehoord (Rudi Huiting). 17-05. Twee in de Zwagermieden (Rommert Cazemier). In het Wijnjeterper Schar 1 gehoord (J.P. Reitsma). 18-05. In de Groote Sintjohannesgaaster veenpolder 1 gehoord (Anne-Marie). 19-05. In de Tjongerdellen bij Mildam 1 gehoord (Peter van Beek).20-05. Te Oudega SM 1 roepend in polder Gealanden (Lolke Stelwagen). 22-05. In het Woudsenderschar 1 aanwezig (Willem Bosma). 28-05. In Noorderleech 4 gehoord (J.P. Reitsma). In het Ottema Wiersma reservaat 1 gehoord (Wender Bil). 30-05. Vier baltsend te Ravenswoud (Andries Zijlstra e.a.).
Foto © Neil Kampherbeek
De kwartel is in de mei maand opvallend meer gehoord in Friesland.
Lepelaar 22-05. In het Oosterschar te Sintjohannesga 1 aanwezig (Wiebe Poppe). In de Jan Durkspolder in Alde Feanen 27 aanwezig (Kruizenga).
Mandarijneend 18-05. Vorige week 1 paar in vijver bij Aliehoeve in Skipsleat te Joure. Het mannetje was er 3 weken terug al (A. Schaap). 20-05. In Eastermar 1 broedpaar in oude melkbus tegenover grote kerk in gracht. De vogels broeden al zeker een 4 a 5 jaar in Eastermar. Soms zijn er 2 mannetjes en 1 vrouwtje (Haije Veenstra). Ik wandel vaak over de nieuwe brug in Skipsleat in Joure en heb daar twee keer een mannetje mandarijneend gezien (Albertha op de Hoek). Bij de vogelwacht Heerenveen zijn er dit jaar 2 broedgevallen van de manderijneend. Het ene broedgeval was in een eendenkorf op de Warring in Heerenveen en het andere in een eendenkorf op de Dolten in Heerenveen. Vorig jaar op dezelfde locaties (Abele van der Harst, Sintjohannesga). 22-05. Een paar was al zo’n 4 weken bij de Triegreppel in Akkrum aanwezig, w.s. afkomstig van Coopersburg hier (de Jong, Akkrum). Ik kan melden dat er nu voor het tweede achtereenvolgende jaar een mandarijneend heeft gebroed in een eendenkorf in het Heerenveens Kanaal tegenover de Warring. De eieren zijn al uitgekomen. De vogels zijn heel stiekem. Dit jaar heeft het mannetje zich nauwelijks laten zien en het vrouwtje vloog bij de minste verstoring al uit de korf. Om die reden ben ik ook niet gaan kijken uit hoeveel eieren het legsel bestond (Siep van der Veen). 30-05. Te Dokkum 1 paar aanwezig (Sjouke Duinstra).
Marmereend 20-05. In de Jan Durkspolder in Alde Feanen 1 gezien (Marie).
Morinelplevier 15-05. Twaalf (!) in Polder het Noorden bij de Alde Leie (Sietse Bernardus e.a.).
Nachtegaal 15-05. In het Oosterschar bij Sintjohannesga 1 zingend (Bauke Sienema). Bij de Natuurplas & Merriedobbe bij Leeuwarden 1 zingend (Stef Kooijman).16-05. Bij de Grote Wielen 1 zingend (Dick Bos).20-05. Te Woudsend 1 zingend (Willem Bosma).22-05. Twee bij Kooihuizen te Piaam gehoord (Andries Blom). 24-05. In het Oosterschar bij Sintjohannesga 1 zingend (Marcel Stienstra). 27-05. Drie zingend bij De Hon op Ameland (Pim de Nobel).30-05. In de Lendevallei in de Driessenpoolder 1 aanwezig (Meno Reemer). 31-05. Bij de Put van Nederhorst te Boornzwaag 1 gehoord (Bauke Sienema). Bij de Sondelerleien 1 gehoord (Dick Krijtenburg).
Foto © Peter Peperkamp
De nachtegaal wordt op tal van plaatsen in Friesland weer gehoord.
Nachtzwaluw 23-05. Op Vlieland op de Cranberryvlakte 1 aanwezig (Sander Beltman).
Noordse kwikstaart 16-05. Groep van 150 bij Bochtjesplaat in het Lauwersmeer (Donny Dolman en Alwin Borhem).
Poelsnip 16-05. In de polder Nes op Ameland 1 baltsend (Ruurd Jelle van der Leij).
Raaf 28-05. Drie in de Grootte Sintjohannesgaaster veenpolder (Bauke Sienema).
Reuzenstern 17-05. Drie op de Workumerwaard (Andries Zijlstra e.a.).
Roodborsttapuit 17-05. In Haskerhorne 1 op het erf bij mijn jongste dochter (Henk Bulsing).
Roodpootvalk 15-05. Twee jagend in het Fochteloerveen (Sander van Egmond).
Roodborsttapuit 22-05. In het Westerschar te Rotsterhaule een mannetje aan de Hielke Bangmaker gezien (J. van Oosten).
Roodmus 28-05. In de Bufferzone in het Fochteloerveen 1 man zingend (Rob Boltjes). 29-05. In Fochteloo in Tachtig Bunder 1 aanwezig (Wim van Zwieten).
Foto © Wim van Zwieten.
29-05-2025. Roodmussen worden steeds vaker in Friesland aangetroffen.
Rouwkwikstaart 15-05. Op het Westerstrand op Schiermonnikoog 1 gezien (Klaas Heeres).
Scholekster 17-05. Vanmiddag 2 jonge scholeksters gezien aan de Gardejagerswei in Grou. Jongen zijn uitgebroed op het platdak van een schiphuis (Auke Ludema, Buitenpost).
Steltkluut 15-05. Twee in de Groote Sintjohannesgaaster veenpolder (Bauke Sienema). 18-05. De stelkluut broedt op een van de schelpeneilandjes bij het Easterskar te Sintjohannesga (Geert van der Meer, Rotsterhaule).
Spotvogel 15-05. Twee zingend tussen Mantgum-Tsjeintgum (Gerard Westerhuis).
Steenarend 31-05. Bij het Sneekermeer/Gerbrandygemaal 1 gezien (Ernst Jansen).
Velduil 24-05. Vanmiddag in het Bilt, locatie de Westhoek een velduil gezien (Klaas Plat, Franeker).
Vale gier 30-05. Veertien vale gieren boven Ureterp ((Christiaan de Vries e.a.).
Visarend 20-05. Te Terkaple 1 gezien (Sietse Bernardus).
Wielewaal 18-05. Twee in De Deelen (Martina Huisman). 21-05. In de Lytse mar in Alde Feanen 1 gezien (Koert Scholten). 23-05. In het Oosterschar te Sintjohannesga 1 aanwezig (Bauke Sienema en Koos Jager). 24-05. In De Deelen 1 gehoord (Koenraad Bijl). 30-05. In Zomerhuisbos in Lauwersmeer bij Dokkumer Nieuwe Zijlen 1 aanwezig (Rindert Algra, Leeuwarden).
Wespendief 18-05. In het Oosterschar bij Sint Johannesga 1 gezien (Andries van der Veen e.a.). 30-05. Twee bij Koningsdiep te Hemrik (Christiaan de Vries).
IJsvogel 21-05. Te Oosterbierum 1 mannetje (Baatje).
Zomertortel 18-05. In het Fochteloerveen 1 gezien (Arjan Dwarshuis).
Zwarte roodstaart 20-05. Te Sumar 1 zingend (Wiebe Sjoerd van der Veen). 22-05. Aan de Vegelinsweg in Joure 1 zingend (Durk Jelle). 23-05. Te Woudsend 1 aanwezig (Willem Bosma). 26-05. In Workum bij Horsa 1 aanwezig (Harry de vries).
Zwarte stern 20-05. Te Eastermar bij De Potten 25 bij de vlotjes (Wiebe Sjoerd van der Veen). 21-05. In de Jan Durkspolder in Alde Feanen 40 aanwezig (Koert Scholten).
Foto © Wiebe Sjoerd van der Veen.
Zwarte sterns bouwen graag hun nestjes op uitgezette nestvlotjes.
Zwartkopmeeuw 18-05. Twee op de Workumerwaard (Libbe Zijlstra). 27-05. Twee aanwezig te Feanwâlden in het Buitengebied (Eddy Wymenga).
Tot zover het overzicht van de tweede helft van mei 2025.
Waarnemers en correspondenten bedankt voor jullie inzet en vele meldingen en fotos. Veel meldingen van boerenzwaluwen in stallen en schuren kwamen binnen waarvoor mijn oprechte dank!
Let op.
In juni verschijnt de Nieuwsbrief maar 1 x per maand. Ik moet er heel veel tijd insteken en dat heb ik in de zomermaanden niet omdat het veldonderzoek (boerenzwaluw /oeverzwaluw /Rohel Tjeukemeer) deze zomer veel tijd van me vergt. Verder ga ik deze zomer in 2025 meewerken als vogelringer aan een onderzoek naar de voedselsituatie van boerenzwaluwen aan de DietBank een project van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast verzorg ik nog steeds eens in de 2 weken een column Vogelnieuws in de Leeuwarder Courant en dat blijf ik doen. Genoeg te doen dus, zolang het nog gaat gezien mijn leeftijd (74)!
3 juni 2025.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
|
