Nieuwsbrief 76. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant

Door Jan de Jong.

Natuurnieuws uit Friesland in de 2e helft van november 2024.

15-11. Bij Zwarte Haan 200 kluut (Nadja Janssen). Op de Workumerwaard 1100 wulp (Tjerk Kunst). In de Blijabuitendijkspolder 1 vrouw ruigpootbuizerd (Andries Zijlstra en Rudy Fopma). In Witmarsum 1 houtsnip gezien (Eelco W.F. Brandenburg). Op Camping Seedune op Schiermonnikoog groepje van 22 staartmees (Andre Willem Faber).

16-11. Hier in Dronrijp vliegt al een ekster met een tak in de bek (Simen de Boer). In de Peazemerlannen groep van 250 frater en 50 rotgans (Jorn Brummel en Tijmen Majoor en anderen). In de binnenstad van Sneek 1 grote gele kwikstaart (Victor Eggenhuizen). In de Feanwâlden 1 houtsnip overvliegend (Erwin Walstra). Groep van 33 grote canadese gans bij Buitenpost (Piet Boersma Bij de Hon op Ameland 4200 scholekster en 492 rotgans (Peter Brouwer).

Foto © Nadine Schuurman (foto bij Peazemerlannen).

16-11-2024. Rotganzen worden vooral aan de Friese kust en op de Waddeneilanden gezien.

17-11. Twee ijsvogel in Nijtsjerksterpolder bij Marrum (Henk Hiemstra). Op het Strand ten noorden van Nes op Ameland 1 ijsgors (Frank Haven e.a.). Bij Lioesens 2 witte kwikstaart (Kees Bode). In De Deelen groepje van 6 goudhaan (Job Reitsma). Te Kornwerderzand aan de IJsselmeerzijde 1 bladkoning en 1 bruine boszanger (S. Bernardus, Joure e.a.). Groep van 50 kauw te Heerenveen (Martine Huisman). Bij de Aanwas op Schiermonnikoog 46 kleine zilverreiger (Peter en Mees van Horssen). Groep van 400 holenduif bij De Kampen te Bantega (Koos Jager). Op het Wad bij Westhoek groep van 5000 bergeend (Robert Ketelaar). In Feanwâlden groepje van 6 holenduif (Wiebe Sjoerd van der Veen). In de Polder van Ternaard 1 bahamapijlstaart (Ria Pekelsma).

Foto © Ria Pekelsma.
17-11-2024. Herkomstgebied is Zuid-Amerika. Het is onduidelijk of de soort in ons land nestelt, al zijn er aanwijzingen voor incidentele gevallen. Waarnemingen zijn zeldzaam (SOVON).

18-11. Vanmiddag blauwe kiekendief bij Kollumerpomp (Sies Krap, Kollum). Er vloog hier (tussen Gorredijk en Jonkerslân) vanmiddag een blauwe kiekendief man over. (Keimpe Strikwerda, Gorredijk). Groep van 40 sijs in Lendevallei in Botkereservaat (Koos Jager). Te Drachten bij Azeven Noord 4 appelvink en 1 overvliegende grote gele kwikstaart (Bouke Roosma). Op Terschelling in de Terschellingerpolder 1 zwarte roodstaart (Evert Jan de Jonge). Acht vuurgoudhaan in De Westereen/Zwaagwesteinde (Wybe Visser). Een middelste zaagbek (man) op het IJsselmeer bij Laaksum (Tjerk Kunst) In het Oosterschar bij Sintjohannesga nog een purperreiger (Yge de Haan).

Foto © Yge de Haan.
18-11-2024. De Nederlandse purperreigers trekken in augustus en september naar Afrika. Winter waarnemingen zijn uiterst zeldzaam.

19-11. Vandaag tussen de grauwe ganzen in het Lauwersmeer bij de Kwelderweg een indische gans tussen de grauwe ganzen. Een opvallende gans tussen al die grijs gekleurde ganzen (Sies Krap, Kollum). In Grou 1 grote gele kwikstaart (Jos Welbedacht). In Duinkersoord op Vlieland 1 vrouw zwarte roodstaart (Diet Groothuis). Te Oosterend op Terschelling 1 man zwartkop (Hans van Stijn). In Appelscha 1 bosuil roepend (Dirk Hiemstra). In de Blaugerzen bij Akmarijp 1 havik (Wouter M.G. Vansteelant). In het Swin bij Elahuizen groep van 2100 kievit en 50 goudplevier (Fer- Jan de Vries).

20-11. Vanmorgen een houtsnip met een klap tegen de vensterruiten gevlogen hier in Kollum. Hij lag eerst even in het gras en kwam toen overeind en scharrelde naar het struikgewas toe. Vogel heeft een hele tijd in het struikgewas gezeten, op 21 november was de vogel weer verdwenen. (Johannes Samplonius, Kollum). Bij De Wiken te Drachten 50 grote canadese gans (Koert Scholten). Bij het Buma gemaal te Lemmer aan de IJsselmeerkant 20 grote zaagbek (Romer Cazemier). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 1 velduil (Marcel Stienstra). Bij Oude Huizenlid op Vlieland 1 smelleken (Carl Zuhorn).

21-11. Wat een mooi gezicht hier in Pietersbierum: de sloot wordt gehekkeld en 2 blauwe reiger en 7 grote zilverreiger genieten (Beitske Bijl, Pietersbierum). Groep van 25 ringmus bij Anjum en Lioenssenserpolder (Theo Bakker). In Heerenveen op Stationsplein 1 houtsnip tegen de ruiten gevlogen en op slag dood (Yfke de Hoog, Joure). Op Ameland bij Westermieden 1 roodhalsgans (Jochum van der Kamp). Bij het Geele strand te Workum 101 wulp (Niels van O).

Foto © Ed Groenedijk (20-11-2024 Groetenpolder NH).

21-11-2024. De aantallen van de wulp in Zuidwest Friesland bij het IJsselmeer kunnen in november oplopend tot vele honderden tot een duizendtal. De meesten echter worden langs de kust en op de Waddeneilanden gezien in die periode.

22-11. Bij de Wide Mar in Stiens 1 witte kwikstaart (Albertus de Jong). Bij Hollum op Ameland 1 zwarte roodstaart (Jochum van der Kamp). In de Banckspolder op Schiermonnikoog 201 watersnip (Daan van der Elsken). Op Sneekermeer bij de Griene Dyk 20 pijlstaart en 400 smient (Abe Bakker). Bij Hollum op Ameland groep van 350 rotgans, hierbij slechts 1 juveniel (Bertus de Lange). In de Veenpolder te Delfstrahuizen 4 wilde zwaan (Ellen Buurstra).

Foto © Ellen Buurstra.
22-11-2024. Wilde zwanen op de weg en fietspad in de Veenpolder te Delfstrahuizen

23-11. Groep van 50 keep bij Oude Willem in Drents-Friese-Wold (Sandra Teer). In Franeker 1 houtsnip gezien (Kor van der Woude). In Katlijk een grote gele kwikstaart (Anneke van Santen). Bij Ophûs te Surhuizum 30 kramsvogel (Wieger Poelstra). In de Anjumer en Lioessenserpolder 75 veldleeuwerik (Kees Bode). In Goëngamieden 1 groene specht (Elbert-Jaap). In Drachtster Compagnie 1 ijsvogel (Wichard Zuidersma). Op het Noordzeestrand op Vlieland 1 dode kleine alk (Carl Zuhorn). Op Workumerveld groep van 100 stormmeeuw (Gerrit J. Gerritsen). In de Lekmar 12 kemphaan en 7 kemphaan in de Akmarijpsterpolder (Wouter M.G. Vansteelant). Bij Van Hall Larenstein in Leeuwarden 1 dode houtsnip als vensterslachtoffer gevonden. Daarnaast ook 1 houtsnip opvliegend gezien aldaar (Baatje). Bij een Plasdras te Oudega W 500 wulp en een 5000 smient waargenomen (Gerrit J. Gerritsen). In het Oosterschar bij Sintjohannesga groepje van 5 nonnetje (Bauke Sienema). Groep van zeker 700 wintertaling in Duinmeer bij Lange Duinen op Ameland (Bertus de Lange). 300 bonte strandloper bij de uitkijkbult Workumerwaard (Tjerk Kunst). Vandaag een groene specht en een ijsvogel in Goënga (Gatske de Jong). Vanmorgen waren op de volkstuin te Sexbierum 2 exemplaren van de grote gele kwikstaart aanwezig (Arend Kuiper).

24-11. Vandaag 1 houtsnip bij ons in de tuin rondscharrelend in Sint Annaparochie (Bauke Tuinhof). Bij Wijckel in Coehoornpolder groepje van 30 putter (Jorrit Zondervan). Bij de Slotplaats te Bakkeveen 60 keep (Gerben Mensink). Twee roodborsttapuit in Tachtig Bunder te Fochteloo (Guus van Duin). In de Anjumer en Lioenssenserpolder nu een 250 veldleeuwerik aan het voedsel zoeken (Kees Bode). In Joure 1 houtsnip gezien (Wiebe Poppe). Bij de Veerhaven op Schiermonnikoog groep van 300 pijlstaart (Tom van Eck). Op de Workumerwaard 65 kleine zwaan (Tjerk Kunst). Groepje van 7 nonnetje in het Oosterschar te Sintjohannesga (Johannes en Gea Koster).

Foto © Johannes en Gea Koster.
24-11-2024. Nonnetjes worden steeds vaker in het binnenland van Friesland gezien in meren en petgaten in natuurgebieden. Op de foto 4 vrouwtjes. De aantallen in het binnenland blijven vaak laag, meestal een tiental vogels bijeen. In het Lauwersmeergebied worden ze vaker in wat grotere aantallen gezien. Vandaag zelfs 17 bij de Kollumerwaard (Leo JR Boon).

25-11. Een groep van 70 kleine zwaan Workumerbinnenwaard (Tjerk Kunst). Vanmorgen stapt hier in en bij de vijvers aan de Flevo (wijk De Drait) in Drachten een grote zilverreiger rond. Blijkbaar voelt dit exemplaar zich ook al thuis in een meer stadse omgeving (Eddy Dijkstra). Groepje van 10 keep bij Vleijen op Ameland (Tim Duchatteau). T Beetsterzwaag 1 grote gele kwikstaart en 1 ijsvogel (Willem Bosma). Op Vlieland 1 zwarte roodstaart in Bokkendal (Carl Zuhorn). Groep van 18 staartmees in Wikelslân in Alde Feanen (AAK Bijl). In het Oosterschar bij Sintjohannesga 1 vrouw havik (Bauke Sienema). In Polder Kimswerd 300 kievit (Inge Gommerts). Op Terschelling in Noordsvaarder 2 bokje gezien (Wim de Jong). Groep van 1100 grauwe gans bij De Oosterhemmen (Alexander Vesters). Groepje van 17 nonnetje in Reid omé Krite in Alde Feanen (AAK Bijl). In Polder Geele Strand te Workum 56 kleine zwaan (Hubert Kivit).

26-11. In het Ottema Wiersma reservaat groepje van 40 sijs (Wiebe Sjoerd van der Veen). In Beetsterzwaag 10 appelvink (Willem Bosma). In Polder Lytse Geast 1 grote gele kwikstaart (Pieter van der Veen). In Siegerswoude 75 koperwiek (Lysanne Valk). In de Akmarijpsterpolder 1 volwassen slechtvalk (Wouter M.G. Vansteelant). In Franeker 1 groene specht roepend (Dirk Kooistra). Twee ijsvogel in Hogebeintum (Daniëlle Keuning). Tussen het Posthuis en dorp Oost-Vlieland 20-tal opvliegende houtsnip geteld (Carl Zuhorn). Groep van 20 grote zaagbek in De Deelen (Frank van Gessele). In West Terschelling op Terschelling 1 man beflijster (Daan van der Elsken).

Foto © Daan van der Elsken.
26-11-2024. Tussen half november en eind maart en in juni tot en met augustus is de beflijster in ons land uitermate schaar (SOVON).

In de haven van West Terschelling op Terschelling 1 kleine alk (Herman Wisselink).

Foto © Herman Wisselink
26-11-2024. De kleine alk wordt voornamelijk aan de kust en bij de Waddeneilanden gezien.
27-11. In Bakkeveen 1 man zwartkop (Koert Scholten). Bij de Westerplas op Schiermonnikoog 1 ijsvogel (Gert Schreuder). In Jubbega 1 groene specht (Taeke de Haan).

28-11. Vanmiddag trof ik bij ons in Heerenveen aan Dopheide achter ons huis tussen het riet een roerdomp aan (Ben Klaassen). Op Landgoed Oranjewoud 10 appelvink (T. Geertsma). In het Oosterschar bij Sintjohannesga 1 grote gele kwikstaart overvliegend (Mees van Horssen). In Appelscha bij Terwisscha 1 kuifmees gezien (R. Riemersma). Bij Piaam bij Piamergeul 1 slechtvalk gezien (Vincent de Boer). Bij de Natuurplas & Merriedobbe bij Leeuwarden 1 roerdomp (Martijn Hartman). Bij het Hoornerbosk op Terschelling 5 houtsnip (Geert Renting). Op de Goingarijpster Puollen 1750 smient (Wouter M.G. Vansteelant). In de Soestpolder groep van 75 grote canadese gans (Wiebe Sjoerd van der Veen).

29-11. Vanmorgen een wilde zwaan gezien bij de Wiel nabij Bakhuizen (Cornelis Jellesma, Bakhuizen). Een dodaars zwom achter huis in de vaart (met Pfas) van Jelsum. Vraag me af of dat ook invloed op de gezondheid van de vogel heeft (Koos Klijnsma). Aan de Zuid Oost zijde van Bolsward 14 sijs (Ate Bakker). In Pettebosk bij Earnewâld 28 staartmees (Taeke de Haan). Bij de Lippenhuisterheide te Lippenhuizen 1 man en 1 vrouw blauwe kiekendief (Willem Bosma). Bij De Plaat op Terschelling 1 kuifaalscholver (Herman Wisselink). Bij de Griene Dyk aan Sneekermeer groep van 800 kievit en bij de Houkepoort te Sneek 1 dodaars (Dick Pruiksma).

30-11. Er lag hier zomaar een prachtige houtsnip dood op het erf in Sint Anna Parochie (Dirk Dankert/ melding via Jeppe Bronger van de vogelwacht). Vanmorgen een houtsnip gespot in de achtertuin van onze zoon aan de Geelgorsstraat in Drachten. Een prachtige vogel. We hadden deze nog niet eerder gezien. (Gerke en Riemke de Vries, Wijnjewoude). Bij De Balg op Schiermonnikoog 110 sneeuwgors (Marco Glastra). Bij de Peazemerlannen 250 frater (Maurice ten Hoope e.a.). In Oldeholtpade groepje van 6 witte kwikstaart (Stefan de Vries /Job Reitsma). Bij de Fonejacht te Drachten 1 grote gele kwikstaart (Marjan Vellema). Te Feanwâlden 1 bladkoning (Jordi Roosma). Op Noorderleech groep van 400 kievit (Mariëlle Zwaga).

Dat was de lijst in de tweede helft van november 2024. Dank voor het zenden van de waarnemingen, fotos en meldingen. Ik stel dat bijzonder op prijs! De maand december staat in het teken van de tuin. We zijn benieuwd wat er allemaal in de decembermaand te zien is in tuin en park. Het valt op dat we maar weinig meldingen meer krijgen uit Friesland van roest/slaapplaatsen van ransuilen. Zijn er al vele verdwenen? Vermeld duidelijk U naam /adres/ en waarnemingsdata bij U email meldingen.

Alle nieuwsbrieven zijn ook te volgen op mijn Blog;
https://blog.seniorennet.be/frieslandnatuurnieuws/ 

2 december 2024.

Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl Tel; 0513-414788
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer).

02-12-2024, 09:43 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Nieuwsbrief 75. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant

Door Jan de Jong.

Natuurnieuws uit Friesland in de 1e helft van november 2024.

01-11. Groep van 30 sijs in Ketlikerskar (Rudi Huiting). Een goudhaan als raamslachtoffer in Almere (melding Sido Martens, Leeuwarden). Harlingen vloog een houtsnip zich dood tegen de vensterruiten (Fleur Laden). In het Leeuwarderbos bij Leeuwarden 1 ijsvogel gezien (Patrick Agterberg). Een pallas boszanger bij Kwekerijbos op Ameland (Thijs Glastra e.a.). Een Groep van 60 frater bij Lange Duinen op Ameland (Rob van Bemmelen). Bij de Fallom 1 oehoe in boom, waarschijnlijk een ontsnapt eksemplaar (Hendrik Vonk). Houtsnip sneuveld tegen de vensterruiten in Joure (Wiebe en Jantien Zijlstra).

Foto © Wiebe en Jantien Zijlstra.
01-11-2024.De eerste houtsnippen als vensterslachtoffer melden zich dit najaar al vroeg.

02-11. Zag vanmiddag een groep knobbelzwanen achter Nijemirdum. Daar zaten 9 zwarte zwanen tussen (Marten van der Heide, Tjerkgaast). In Berlikum om 11:44 uur 1 houtsnip tegen de ruiten gevlogen. Vogel is na de schrik & rust weer vertrokken (Fam. U. Sijens). In de Nesserduinen op Ameland een dwerggors (Robert Middelveld e.a.). In Sneek aan de Boegspriet vloog een houtsnip zich dood tegen de vensterruiten (Dhr. Wiersma). Drie grote gele kwikstaart te Tjerkwerd (Abe Bakker). Vandaag om 7:30 uur vloog er een houtsnip tegen ons slaapkamerraam aan de Pastorijsingel te Wirdum. Later zat hij tussen de bruin geworden varens. Ik had het niet opgemerkt. Ik was al 1,5 uur bezig in de tuin en hij vloog pas op toen ik langsliep (Gijsbert Wassenaar). Bij De Brelen te Mirns 1 bruine boszanger (Sietse Bernardus, Joure). Bij de Mokkebank te Laaxum 1 zwarte ibis (Hessel van der Iest). In Oranjewoud in Oranjestein een zwarte specht (Merel Zweemer). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg een groep van 150 watersnip (Bert Wilbrink). Vandaag bij ons in Folsgare aan de Folsgearsterleane ook 1 houtsnip tegen het raam gevlogen met een enorme klap, gelijk dood (Joyce Tuinstra). Vandaag vloog een houtsnip tegen ons raam aan de oostzijde van ons huis, aan de oostkant van Zutphen op slag dood. We laten hem prepareren (Imelda Hanselman). In de Peazemerlannen bij Moddergat 3 oeverpieper (Pied Flycatcher).

Foto © Pied Flycatcher.
02-11-2024. De oeverpieper komt uit de Scandinavische broedgebieden en wordt meestal aan de Friese kust opgemerkt en minder vaak in het binnenland van Friesland. Aantal waarnemingen neemt toe..

03-11. Vanmorgen is er bij ons in Harlingen aan de Klipperstraat een houtsnip tegen het achterraam aan de oostkant gevlogen. Het dier heeft het niet overleefd. We wonen in een woonwijk (J. Hamstra). Groep van 160 kramsvogel te Oldeholtpade (J.de Groot). In Surhuisterveen 1 mannetje zwartkop (Wieger Poelstra). Helaas hadden wij ook een houtsnip als raamslachtoffer aan de Grettingalaan in Harlingen vandaag. Een flinke klap best wel. We hebben geprobeerd en gekeken of er nog iets aan te redden viel, maar helaas konden we er niets meer aan doen (Jaap en Feikje, Godthelp). In Stavoren een bladkoning (Marcel Stienstra). Vanmiddag vloog zich een houtsnip dood tegen de ruiten aan de Fonteinstraat in Leeuwarden (Mevr. Luck). Een zanglijster vloog bij ons tegen het keukenraam in Flevo te Drachten en was op slag dood (Eddy Dijkstra). Groep van 50 slobeend in Wikelslân in Alde Feanen (Johan Prins). Groep van 106 knobbelzwaan in Polder Exmorra (Eelco W.F. Brandenburg). Een houtsnip rond 10:00 uur tegen het raam van onze schuifpui aan de tuinzijde in Sneek gevlogen Onze woning is gelegen aan de Rietschar in Sneek. Ik heb de vogel op de heg gezet, deze was behoorlijk suf. Na een uur heb ik de vogel op afstand benaderd, de houtsnip schrikt op en is weggevlogen (Marten Siderius). Groep van 80 veldleeuwerik in buitengebied bij Sint Anna Parochie (Durk Lautenbag). Vandaag zat er een houtsnip 's middags rond 14 uur bij ons in Makkum aan De Jister op het balkon aan de zuidzijde (Jan en Afke Volbeda). Aan de oostkant van de Lange Duinen bij Groene strand op Ameland een groep van 40 strandleeuwerik (Tim Schipper).

Foto © Tim Schipper.
03-11-2024. De meerderheid van de strandleeuwerikken komen voor in de kustgebieden. Vaak op kwelders en braakliggende terreinen. Waarnemingen in het binnenland van Friesland zijn zeer schaars.

04-11. Vandaag bij Rottige Meenthe een roerdomp gezien (Ytsje Dijkstra, Lemmer). Vanmiddag vloog mij in Damwoude op de Dammeloane t. h. v. de Prikkebosk boerderij een ijsvogel ca. 50 cm voor mijn racefietswiel langs (Tjip Oberman, Dokkum). Vandaag een houtsnip in de voortuin te Oosterwierum, spatte ineens weg, zo tegen een zijraam van de buren, ik erheen, en aan mijn andere buurman laten zien, die is van de vogelwacht, maar vogel was op slag dood helaas, zonder bloed. Zonde pracht beestje (Robert Terra). In Leeuwarden in wijk Nijlân 1 houtsnip dood gevonden (Edwin den Drijver). Twee witte kwikstaart te Siegerswoude (Koert Scholten). In Aldlân oost in Leeuwarden 1 grote alexanderparkiet (Geert Dijkstra). Groep van 30 kleine zwaan op het IJsselmeer /N2000 bij Ferwoude (Hubert Kivit). In de Vosseparkwijk in Leeuwarden 1 grote gele kwikstaart (Donald Wolters). In de Feanwâlden 1 roodhalsgans gezien (waarnemer bekend). Bij de vogelkijkhut bij de Sondeler Leijen een groep van 90 knobbelzwaan (Heleen Bierman). Op Ameland bij Nes een Humes bladkoning (Thijs Glastra/ Hugo Wieleman e.a.). Te Haskerhorne 1 raaf (Henk Bulsing). In het Himsterhout te Drachten 2 ringtaling. Waarschijnlijk ontsnapte vogels (Jaap van der Leest).

Foto © Jaap van der Leest
04-11-2024. Exoot. Herkomst Zuid-Amerika. Waarnemingen van ontsnapte exemplaren kunnen overal in het land worden gedaan, met name in de omgeving van watervogelcollecties (bron; SOVON).  

05-11. Vorige week er bij ons op de Slachtedyk te Stiens een houtsnip met een klap tegen het raam gevlogen. Gelukkig heeft het beestje de klap overleeft en is weer weggevlogen (Astrid Hiemstra). Bij de Slotplaats te Bakkeveen 18 kruisbek (Christiaan de Vries). Bij een rondje door de tuin vanmiddag bij ons aan de Pieter Sjoerds Gerbrandystraat in Harlingen zag ik een dode houtsnip liggen. Jammer het is een prachtige vogel. (Marijke Hoogstra). Een buizerd bij onze woning in de atlas ceder in Oudwoude (Willem Jonkman). Te Beetsterzwaag 1 grote gele kwikstaart en 1 groepje van 15 staartmees (Willem Bosma). In Wommels vloog een houtsnip tegen de ruiten, leefde eerst nog. De vogel heeft het helaas niet overleefd (Reinder Posthuma). Al enkele dagen is er een “bonte” merel bij ons in de Tijnje. De vogel eet de besjes van de callicarpa struik (Mevr. Wiebenga). In de Kollumerwaard in Lauwersmeer nog 1 boerenzwaluw (Kees Bode). In Leeuwarden aan de Pelikaanstraat vloog rond 09:00 uur een houtsnip tegen de ramen. Gelukkig heeft ie de klap overleefd (Henk Wesseling). Bij het bungalowpark te Ballum op Ameland 1 hop (H. Velzen).

Foto © H. Velzen
05-11-2024. Vaak gaat het om rondzwervende vogels die in ons land worden gezien. Broedgevallen zijn zeldzaam. De hop wordt de laatste jaren steeds vaker in Friesland gezien.

06-11. Op 24 oktober vloog er een houtsnip bij ons in de wijk Nijlân in Leeuwarden tegen het raam. Nadat hij is geschrokken toen we dichterbij kwamen is hij weggevlogen. Hopelijk heeft ie het gered (Jikke Spoelstra). In het Morrapark in Drachten 1 witte kwikstaart (Willem Bosma). Een koperwiek vloog bij ons in Sintjohannesga tegen het raam en was op slag dood (Jan de Jong). In Olterterp groepje van 10 staartmees (Frank Geerlings). Vandaag een dode houtsnip in de Rozenstraat in Sneek bij een woonhuis op de stoep gevonden. Afgelopen maandag op 4 november op de overweg in Sneek (zelfde buurt) vloog een houtsnip voor mij uit, het zat waarschijnlijk in een bult bladeren onder een klimop want ook ik schrok toen de bladeren bewogen (Petra Heijnis). Aan de IJsselmeerzijde bij Kornwerderzand groep van 66 grote mantelmeeuw en 1 visdief gezien (Nico Godfriedt). In Oldeholtpade 1 bokje gezien (Ruurd Jelle van der Leij). Vandaag een opvliegende houtsnip in de tuin te Workum (Tjerk Kunst). In Gaast een ijsvogel gezien (Mark van Leeuwen). Bij het Sneekermeer 1 grote gele kwikstaart (Dick Pruiksma). Mijn dochter vond op zaterdag 5 oktober om 9.30 uur aan de Gaelekamp te Hardegarijp 1 dode houtsnip bij haar onder het raam, had zich doodgevlogen tegen het raam (melding Ger de Vries). In het Oosterschar bij Sintjohannesga 4 witgatje (Bauke Sienema). In gebied de Froskepolle 5 opvliegende houtsnip (Harm Dijkstra). Bij de Peazemerlannen groep van 3000 scholekster, hiertussen een vrijwel witte vogel (Paul Mentink).

07-11. Vandaag een houtsnip bij de Sauna de Woudfennen opgehaald. We hebben en naar de Fûgelhelling in Ureterp gebracht. Dit was ook een raamslachtoffer (Jackie Riezebos, vrijwilliger bij de dierenambulance). Bij De Putten in Eastermar 1 roerdomp (Jeffrey Andes). Afgelopen weekend is er bij ons een houtsnip tegen het raam gevlogen. Deze heeft het helaas niet overleefd. Wij wonen aan de Greate Pierwei in Kimswerd (Angelique Fial). Te Harlingen 1 houtsnip dood op de weg gevonden in de omgeving van Leger Des Heils, mogelijk een katslachtoffer uit de buurt (Daisy de Jong). In de Letspolder bij Feinsum groep van 43 nijlgans (Henk Hiemstra). Groep van 50 grote canadese gans en 2 waterpieper bij de Zwagermieden (Wiebe Sjoerd van der Veen). In Leeuwarden bij De Harmonie 1 houtsnip dood gevonden (Geertje Rijpkema). Vandaag hoorde ik tegen een uur of vier s middags een knal tegen onze schuifpui in Burgum. Er was een houtsnip tegen het raam gevlogen. Na een kwartiertje vloog de vogel weer weg en leek het goed te maken na de bekomst van de klap (Rienk Ytsma, Burgum).

08-11. Vanmorgen bij Schalsum een roerdomp in paalhouding in de berm van de A31 (Klaas Plat, Franeker). Twee grote gele kwikstaart bij Hemrikkerveld te Beetsterzwaag overvliegend (Rommert Cazemier). Vanmorgen een dode houtsnip bij ons in Grouw, de vogel is tegen de vensterruiten gevlogen (Bote F. Yntema). Vandaag kwam helaas uit wat u in uw artikel in de Leeuwarder Courant over de houtsnip schreef. In de Oosterparkwijk Harlingen vloog een houtsnip tegen de pui. Hij liep wel verdwaasd weer weg en is hopelijk niet ten prooi gevallen aan een kat of inwendig letsel. Ik heb de vogel niet meer aangetroffen (Jacques van den Oever). Groep van 40 strandleeuwerik bij Peazemerlannen (Siep Luinenburg). De afgelopen weken zijn talloze knobbelzwanen overleden lands de IJsselmeerkust. Ik schat ongeveer een 30-tal. Voornamelijk bij Makkum en Mirnserklif. Er zijn zwanen opgestuurd voor onderzoek en tot nu blijkt het een parasiet te zijn die door de huid kruipt. Zie onderstaand stukje (Jackie Riezebos, vrijwilliger Dierenambulance).

*Zwanensterfte*
Even een tussenberichtje n.a.v. de eerste bevindingen. Uit onderzoek van kadavers van zwanen is gebleken dat deze een bepaalde soort platworm in de bloedvaten hadden. Ook eenden kunnen daar last van hebben. De parasieten dringen door de huid de vogel binnen en veroorzaken ontstekingen in de bloedvaten van organen als darmen en hersenen. Ze kunnen ook in het oog terecht komen, dan wordt de vogel slechtziend of blind. Als het zenuwstelsel aangetast wordt, vertonen ze abnormaal gedrag. Mensen kunnen 'besmet' raken bij verhoogde concentraties in het zwemwater, maar de parasiet kan niet door onze huid dringen. Het leidt in sommige gevallen tot een allergische reactie: zwemmersjeuk.

Op een slaapplaats bij de Houtwiel bij De Fallom 5 waterpieper (Wiebe Sjoerd van der Veen). Aan de IJsselmeer kant bij Kornwerderzand 1 bladkoning (Peter Boltje e.a.) Groep van 80 holenduif te Fochteloo (Koert Scholten). Bij het Geele strand te Workum 400 wulp en 1 houtsnip gezien (Dick Pruiksma). Vandaag kreeg ik de melding binnen van Afra v/d Vorm dat zij bij haar huis in Liauckemastate te Franeker een groene specht in haar tuin heeft gezien. De groene specht wordt de laatste jaren regelmatig gespot in Franeker (Melding Arend Kuiper, Franeker). Bij Monniketille tussen Twijzel en Augustinusga twee vuurgoudhaan (Marco van der Velde).

Foto © Marco van der Velde
08-11-2024 De vuurgoudhaan is een vrij zeldzame broedvogel in het oosten van Friesland en wordt als doortrekker in herfst en winter nogal eens gezien.

09-11. Aan de Koarte Ekers te Joure 1 grote gele kwikstaart (Tony de Jong). Mijn dochter vond op zaterdag 5 oktober om 9.30 uur aan de Gaelekamp in Hardegarijp bij haar onder het raam een dode houtsnip die zich had doodgevlogen (Ger de Vries). Groep van 30 putter te Kollum (Joost de Bruin). In Oranjewoud 1 vuurgoudhaan (Stefan de Vries). Afgelopen zaterdag 26 oktober trof onze dochter Eva van der Zee een houtsnip als raamslachtoffer aan bij Sportstad Heerenveen, helaas niet meer in leven, Vandaag zagen we gelukkig nog een overvliegende houtsnip hier in Heerenveen (E. van der Zee). In Lemmer 1 zwarte roodstaart gezien (Jorrit Zondervan). In de Peazemerlannen groep van 75 frater en 18 ijsgors overvliegend (Merel Zweemer). In Wolvega 2 mannetjes van de mandarijneend (Kikkervorst). In de Kaappolder bij Nijhuizum 1 indische gans (Eelco W.E. Brandenburg). Groep van 22 grote canadese gans bij Kollumerzwaag (Trijntje de Groot). In de Helomapoolder bij Lindevallei 1 ijsvogel (Daniëlle Keuning).

10-11. Een houtsnip opvliegend in Pietersbierum (Meindert van Dijk). Afgelopen week vloog een houtsnip bij ons in Oudehaske tegen de pui. De vogel is blijven leven. Een dag en nacht heb ik haar geobserveerd. Ze had dekking gezocht in onze tuin. Zat keurig op haar pootjes. De volgende dag keek ik weer en vloog ze weg. Gelukkig overleefd. Geen bloed bij de snavel gezien (Wybe Jissink, Oudehaske). Bin Westerstrand op Schiermonnikoog 40 sneeuwgors (Marcel Kok/Eddie Specht). In de Sippefennen bij Feanwâlden 30 sijs (Gerben Mensink). In Drachten bij Centrum Oost 1 grote gele kwikstaart (Bouke Roosma). Bij Maartenswoude te Drachten 4 vuurgoudhaan (Rommert Cazemier). In de Brandemeer groepje van 20 baardman (Koos Jager). Bij Ferwert Buitendijks 500 wintertaling (Durk Lautenbag). Groepje van 14 kleine zwaan bij Bocht van Molkwar (Libbe Zijlstra).

11-11. Bij het Ophûs te Surhuizum 50 vink (Wieger Poelstra). In de Bremer Wildernis 1 houtsnip opvliegend (Harmen van Dijk).

12-11. In Snikzwaag in de vaart naast huis 1 dodaars gezien (Pieter Schaap). Vandaag 2 zeearend gezien boven de golfbaan bij Oudemirdum. Imposant en mooi gezicht (Marten vd Heide, Tjerkgaast). In Fogelsanghstate te Veenklooster 3 vuurgoudhaan (Kees Bode). Bij Harlingen nog een late boerenzwaluw gezien (Gertjan van Noord). In de Anjumer en Lioessenserpolder groep van 100 veldleeuwerik (Theo Bakker).

13-11. Aan de oostkant van Lange Duinen op Groene strand van Ameland groep van 70 sneeuwgors (Nico de Vries). Bij Laaxum 20 keep, 125 vink en 2 overvliegende grote gele kwikstaart (Hessel van der Iest). Aan de IJsselmeerkust te Kornwerderzand 1 vrouw zwartkop (Harry de Vries). Aan het Sneekermeer 6 kemphaan en bij de Griene Dyk een 14-tal watersnip en 2 dodaars (Dick Pruiksma). Op Ameland bij de Ballumerduinen groep van 1120 kievit (Nico de Vries). Bij Het rif op Schiermonnikoog 50 strandleeuwerik (Niek Otter). Op de Kooiwaard bij Gaast 1 siberische tjiftjaf (Harry de Vries).

14-11. Vandaag zag ik 58 holenduif en 3 zwarte zwaan in Gaast/ Boerenstreek Kooipolder (Kor Nijboer, Leeuwarden). Op Vlieland bij Kooisplek en Kooispleklid 1 ruigpootbuizerd (Carl Zuhorn). In Giekerk een grote gele kwikstaart (Gerben Mensink). In de Weperpolder 1 zwarte roodstaart (Lysanne Valk). Bij Zurich /Afsluitdijk 1 boerenzwaluw (Abe Bakker). Bij Ezumazijl in het Lauwersmeergroep van 1500 kievit (Kees Bode).

Foto © Kjell Nilsen
De kievit houdt van slikkerige veldjes komt i november veel in het Lauwersmeer voor in najaar. De aantallen kunnen oplopen tot vele duizenden.

15-11. In de Terschellinger polder 1 man zwartkop (Leo Bot). Groepje van 10 staartmees bij Vleijen op Ameland (Koert Scholten). Bij Oosterbierum aan de kust 2 boerenzwaluw (Joop van Eerbeek). Op landgoed Oranjewoud 1 bosuil (Jan Dreteler). Bij de Potskar Noord aan Sneekermeer 1100 kievit en een 40-tal watersnip (Dick Pruiksma). In Leeuwarden 1 houtsnip dood als vensterslachtoffer (Joop Ouburg). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg zeker 10.000 kievit (Reinier Hendriksen). In It Swin bij Elahuizen 700 slobeend (Fer-Jan de Vries). Bij Wilhelminaoord te Sint Nicolaasga een groep van 500 holenduif (Ida Bek).

Foto © Laurens Dam.
17 april 2024(Balk). De holenduif kan in het najaar in flinke groepen in Friesland gezien worden. Een groot deel van de holenduiven uit Skandinavie (Zweden/Finland) overwinteren in West-Europa, waaronder in Nederland. Nederlandse holenduiven zijn overwegend standvogel. Een klein deel van de Nederlandse vogels trekt weg naar Engeland en West- en Zuidwest-Frankrijk. Voor Friesland zijn er echter geen ringvondsten bekend uit de Skandinavische landen. De oudste Friese holenduif werd 14,9 jaar. (Bron; Vogeltrekstation Wageningen).

Tot zover de waarnemingen lijst in de eerste helft van november 2024. Alle medewerkers enorm bedankt voor het zenden van de waarnemingen, fotos en meldingen. Helaas kunnen we niet alle meldingen incl. fotos plaatsen. Deze maand enorm veel meldingen uit de provincie Friesland van houtsnippen die slachtoffer worden. Vaak tegen vensterruiten en helaas op slag dood. Vermeld U naam /adres/ en waarnemingsdata graag bij U email melding.

16 november 2024.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl 

Tel; 0513-414788
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer).

17-11-2024, 09:18 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Nieuwsbrief 74. Vogel en Natuurnieuws  Leeuwarder Courant.

door Jan de Jong

Natuurnieuws uit Friesland in de 2e helft van oktober 2024.

15-10. In de vijver achter ons huis  in Drachten aan de Flevo nog 1 paar (stads)eenden aan het paren (Eddy Dijkstra). Vijf grote lijster te Oldeholtpade (Ruurd Jelle van der Leij). In het Oosterschar bij Sintjohannesga 2 groenpootruiter en 1 zwarte roodstaart (Bauke Sienema, Heerenveen). In de Lindevallei 1 ijsvogel (J. de Groot). Aan de noordoever van het Tjeukemeer bij Rohel onder anderen 50 koperwiek en 1 volwassen man havik gevangen en geringd (Gerard en Jacob Westerhuis/VRS Rohel Tjeukemeer). Een groep van 115 grote canadese gans bij Nieuwe Wielen te Leeuwarden (Levin Niehaas). Een siberische tjiftjaf gevangen en geringd te Leeuwarden (Jeroen Breidenbach/ VRS Potmarge). 

Foto © Jeroen Breidenbach

15-10-2024. De siberische tjiftjaf wordt als een ondersoort van de Tjiftjaf beschouwd en broedt ten oosten van de Russische Petsjora rivier en overwintert van Irak tot India.

16-10. In de Slotmolenpolder bij Sint Nicolaasga 1 ijsvogel gezien en 1 kruisbek overvliegend (J. Dolstra). Bij de Waddendijk op Schiermonnikoog 1 roodhalsgans (Carel van der Sanden) In Kollum 1 grote gele kwikstaart (Kees Bode). Te Sumarreheide 1 bladkoning gevangen en geringd (Bareld Storm). Bij het Poterslid op Vlieland 1 zwarte roodstaart (Jac Hammers). In Beetsterzwaag 1 zwartkop man (Willem Bosma). Aan het Tjeukemeer bij de A6 nog 1 boerenzwaluw (Gert Draaisma). Bij Griltjeplak op Terschelling 1 klapekster (Eric Tanis). In de Kroonspolders op Vlieland 1 bokje opvliegend (Jac Hammers). Bij de Veerhaven op Schiermonnikoog 56 kluut (Carel van der Sanden). Op Vlieland bij Kroonspolders 2 beflijster gevangen en geringd (Holmer Vonk e.a. VRS Vlieland). Vandaag 1 houtsnip in onze tuin en later 2 in het park in Workum gezien (Tjerk Kunst). In Schatsenburg te Dronrijp 1 visarend (Arend Kuiper, Sexbierum).

17-10. In de Monnikebiltpolder bij Oude Bildtzijl 1 grijze wouw (Gerit Krottje). In De Feanwâlden bij Oer de Wiel 1 purperreiger (Sibbele de Jong). Groep van 80 watersnip bij de kijkhut van Piaam (Janneke V.). Honderden koperwieken hoog overvliegend tijden het vogels ringen te Eastermar (Arend Timmerman en Gerben de Vries).

18-10. Bij de Houkepoort te Sneek 8 kramsvogel overvliegend (Dick Pruiksma). In het Lauwersmeer bij Ezumazijl nog 1 late kleine karekiet (Kees Bode). In Oosterwolde 1 raaf gezien (Jan Kalsbeek). Bij de Wide Mar te Stiens 1 roerdomp (Lisanne Valk). Bij de Groene Dijk aan het Sneekermeer groep van 950 kievit (Dick Pruiksma). In het Lauwersmeer bij Ezumazijl nog 2 boerenzwaluw (Fons de Meijer). Op Terschelling bij Hoornse Bos 1 blauwstaart (Bram Ubbels en Minne Feenstra). Te Ferwerd buitendijks een 1 vrouw ruigpootbuizerd (Dirk Haaijema). Vandaag zijn de winter merels in de tuin gekomen in Berltsum. Ik zie in elk geval 5 gezonde merels (Ita Spoelman). Te Oudebildtzijl in Monnikebiltpolder 1 grijze wouw jagend (Jolanda Wannet).

Foto © Jolanda Wannet
18-10-2024. In Nederland wordt de grijze wouw als dwaalgast waargenomen.

19-10. Te Sumarreheide 1 late tuinfluiter gevangen en geringd (Bareld Storm). In het Fochteloerveen bij Bufferzone 1 velduil (Peter Geene). In Stavoren 1 grote gele kwikstaart overvliegend (Libbe Zijlstra). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 1 boerenzwaluw (Gerrit Rozeboom e.a.). Een kleine bonte specht bij Blitseard in Leeuwarden (Sonja Reus). Bij de Kobbeduinen op Schiermonnikoog 4 houtsnip (Wouter van der Ham). Bij Stavoren 1 morinelplevier roepend overvliegend (Libbe Zijlstra). Te Kornwerderzand aan de IJsselmeerzijde 1 velduil overvliegend (Sietse Bernardus, Joure). Twee raaf in Hoarnestreek Pietersbierum (Arend Kuiper, Sexbierum).

20-10. In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 3 eerste jaars boerenzwaluwen rondvliegend (Cora Boesenach). In het Ketlikerskar 1 middelste bonte specht (Ben Staal). Op de Workumerwaard groepje van 60 kemphaan (Libbe Zijlstra). Bij Kornwerderzand nog een late oeverzwaluw rondvliegend aan de IJsselmeerzijde (Jorrit Zondervan). Verspreidt in het Rijsterbos totaal zeker 25 vuurgoudhaan (Sietse Bernardus, Joure). Vandaag een paartje casarca in Easterskar te Sintjohannesga. Ben een aantal keren in Nepal geweest en daar zag je ze in grote aantallen bij de rivieren overwinteren. (Henk Nipperus, Joure). Te Martenastate in Koarnjum 1 eerste jaars kwak (Wannes Lely).

Foto © Wannes Lely
20-10-2024. Jonge kwakken worden af en toe in Friesland gezien, of de kwak er ook als broedvogel voorkomt is onbekend.

21-10. Groepje van 25 sijs in Fogelsanghstate in Veenklooster (Kees Bode). Op de Vrijheidsplaat op Ameland 1 woestijntapuit (H. Velzen). Acht baardman op de Strandvlakte op Schiermonnikoog (Jos Koopman). In Heerenveen op de Akkers 1 groene specht (Jorrit Zondervan). Op Schiermonnikoog in Oosterduinen nog een 1 gierzwaluw gezien (Wouter van der Ham). Groepje van 30 slobeend in de Kraanlanden bij de Veenhoop (Rowena Bos).

Foto © Rowena Bos

21-10-2024. De slobeend is een fraaie weidevogel die op veel plaatsen in Friesland nog te zien is.

22-10. Groepje van 17 staartmees in N2000 gebied in duinen op Schiermonnikoog (Lauren Van Nimmen). Groepje van 1000 kluut bij Ferwert Buitendijks (Wietze de Vries). Bij de Vogelpolle op Ameland 1 boerenzwaluw (Rudy Fopma). Groep van 300 slobeend in Lauwersmeer bij Ezumakeeg (Diederick Meinen). Op Vlieland een IJslandse koperwiek gevangen en geringd bij de Kroonspolders. Vleugel 128 mm en Staart 92 mm. (Jeroen Breidenbach e.a.).

Foto © Jeroen Breidenbach
22-10-2024. IJslandse koperwieken worden soms in het najaar aan de kust gezien. Ze hebben een veel zwaarder en donkerdere vlektekening en wijken qua kleed verder nauwelijks af en hebben duidelijk donkerder pootkleur.

In Gorredijk 1 groene specht in de tuin pikkend naar mieren in rotstuintje (Trienke Dolstra). In Wergea 1 zwarte roodstaart gezien (Jelmer Boermans). Bij de Lange sloot op Ameland een eerste jaar vrouw woestijntapuit (Marcel Stienstra).

Foto © Marcel Stienstra
22-10-2024. Deze soort broedt in het Kaspische-Zeegebied en verder oostelijk, tot in Mongolië. Het is een langeafstandstrekker, die overwintert in oostelijk Afrika, het Midden-Oosten en verder oostelijk tot India.

Groepje van 15 kruisbek bij Slotplaats te Bakkeveen (Christiaan de Vries). In het Lauwersmeer bij de profboerderij 150 graspieper, 40 waterpieper en 15 witte kwikstaart (Theo Bakker). In de Peazemerlannen 1 Groenlandse tapuit (Rikus van Veldhuizen). Te Westerzand op Schiermonnikoog 29 strandleeuwerik (Floris van der Togt e. a.)

23-10. Op de golfbaan te Beetsterzwaag 25 kruisbek (Hoite Schaap). In de Kobbeduinen op Schiermonnikoog 1 Raddes boszanger (Richard Ubels en Marco van der Velde).

Foto © Marco van der Velde
23-10-2024. Broedt in Centraal-Siberië van Novosibirsk oost tot Noord-Korea; overwintert in Zuidoost-Azië. Raddes boszangers worden steeds vaker in ons land gezien.

Torenvalk met blauwe kleurring gezien te Ferwerd Buitendijks (Taeke Roosjen).

Foto © Taeke Roosjen
23-10-2024. Duidelijk een mannetje torenvalk met een blauwe kleurring waarvan we de herkomst tot op heden (2 november 2024) niet weten.

24-10. Groepje van 15 staartmees te Beetsterzwaag (Willem Bosma). Op Ameland in de Ballumerduinen 1 siberische tjiftjaf gezien (Rik Wever). In Oldeholtpade 1 groep van 120 toendrarietgans (Ruurd Jelle van der Leij). Op Vlieland in de 3de Kroonspolder 1 eerste jaars sperwergrasmus gevangen en geringd (Jeroen Breidenbach e.a.). Vandaag een groepje van 8 staartmees gezien in Oudwoude en er zijn noch dagvlinders dagpauwoog, koolwitje en citroenvlinder actief (Willem Jonkman). Groepje van 7 dodaars in Bocht van Molkwar en 1 blauwe kiekendief vrouw overvliegend in Jouke Sjoerdspolder (Tjerk Kunst).

25-10. In Aldlân West te Leeuwarden 1 houtsnip dood als vensterslachtoffer (Geert Dijkstra). In Sumarreheide 1 siberische tjiftjaf geringd (Bareld Storm). Bij het Koningsdiep te Hemrik 11 kruisbek en een 800 veldleeuwerik overvliegend (Rommert Cazemier) In Heerenveen 1 houtsnip dood gevonden (Edo Chantani). Te Laaxum 1 siberische tjiftjaf geringd (Ype en Tryntsje Albada).

26-10. Een ijsvogel in Workum (Tjerk Kunst). Op Vlieland nog een fitis geringd (VRS Vlieland). In Lemmer een ijsvogel (Sjoerd Bresser). Te Sumarreheide 1 late tuinfluiter geringd (Bareld Storm). Groep van 50 staartmees aan de Pr. Bernhardlaan op Schiermonnikoog (Vivian Jacobs). In Oldeouwer 1 ijsvogel gezien (Bauke Sienema). Groep van 40 keep bij Grieënglop op Schiermonnikoog (Thijs Glastra). Op Schiermonnikoog in bos Zuid 1 bosgors gezien (Hugo Wieleman). In Koudum 1 houtsnip (Jos Hooijmeijer).

27-10. Vandaag een mannetje en drie vrouwtjes grote alexanderparkiet gezien op het sportveld bij Hempens (Astrid Schoenmaker). In de tuin in Workum een houtsnip opvliegend (Tjerk Kunst). Op Schiermonnikoog vanmorgen 61 waterral geringd (André van Loon en Jos van Staaij van de VRS Schiermonnikoog). In Oudemirdum bij Elfbergen 30 kruisbek (Sipke Booi). Bij de jachthaven in Workum 1 siberische tjiftjaf (Sietse Bernardus). In Tytsjerk 1 man beflijster (Marnix Oudega). In Gorredijk 1 grote gele kwikstaart (Bouke Roosma).

28-10. In het Roekebosk bij Beetsterzwaag 1 glanskop (Willem Bosma). In de Zwagermieden groepje van 9 watersnip (Edwin Beijerman). In Oranjewoud 1 houtsnip dood als vensterslachtoffer (E.J. Rodenhuis). In het Oosterschar bij Sintjohannesga 2 ijsvogel (Bauke Sienema). Groepje van 10 staartmees te Olterterp (Willem Bosma).

29-10. Vandaag voor het eerst in onze tuin in Marum een groene specht gezien. We hoorden hem en zagen hem ook even roffelen. Prachtig! Ook de eerste roodborstjes zijn weer gearriveerd en oh wat fijn, we hebben weer 2x een merel gezien (Nienke Jansen). Bij Velden Nieuwe Kooi op Vlieland groepje van 27 sijs (Sander Lageveld). In de Anjumer en Lioessenserpolder groepje van 30 ringmus (Kees Bode). Op Terschelling in de Terschellingerpolder 1 IJslandse koperwiek (Leo Bot). Op Ameland in de Kooiduinen nog 1 boerenzwaluw (Andre de Baerdemaeker). Bij Formerum aan Zee op Terschelling 1 kleine klapekster (Carlo de Rond e.a.). Groep van 60 waterpieper in Klyndobbe bij Feanwâlden op slaapplek in zwarte els en vlierboom (Wiebe Sjoerd van der Veen). In Oldelamer nog 1 purperreiger (Andries Blom).

30-10. Vanmorgen zagen we de roodborst weer terug in de vlinderstruik voor ons huis in Bolsward. En later tijdens het koffiedrinken scharrelde het bijzondere vogeltje rond in de achtertuin. Hij is er gewoon weer de komende maanden. Zoals al jaren achtereen (Hendrie van der Werf). Een visdief bij Kornwerderzand (Joop van Eerbeek). Bij het Noorderduin op Schiermonnikoog 40 staartmees (Ezra Mandemaker). Bij de Stuifdijk op Schiermonnikoog nog een boerenzwaluw overvliegend (Joep Duijvenstein). In de Duinen ter hoogte van paal 12 op Terschelling 1 klapekster en een kleine klapekster (Minne Feenstra e.a.).

Foto © Minne Feenstra.
30-10-2024. Het broedgebied van de Kleine Klapekster strekt zich uit van het grensgebied van Spanje en Frankrijk tot in Centraal-Azië, noordelijk tot in Wit-Rusland en naar het zuiden tot in Turkije en Cyprus.

31-10. Tijden een trektelling tussen 07:30 - 12:00 uur passeerden bij de See Hanne bij Mirnserklif in totaal 7085 (!) koperwiek en 445 kramsvogel (Aard en Henny Vink). In Kollum 1 ijsvogel (Joost de Bruijn). In Woudsend 1 bokje opvliegend (Jorrit Zondervan). In de Westereen 1 oehoe gezien (Margriet Nauta).

Tot zover de waarnemingen en vondsten in de laatste helft van oktober 2024. Bedankt voor de grote hoeveelheid reacties die ik in deze weken mocht ontvangen. Heeft U naar aanleiding van deze Nieuwsbrief nog vragen of bijzondere meldingen of aanvullingen dan hoor ik dit graag. Niet alle binnen gekomen meldingen zijn ook opgenomen.

2 november 2024.
Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.
Email; j.d.jonglc@home.nl
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).
Ringer 403 (Ringstation Rohel 1985-heden) van het Vogeltrekstation Wageningen.
Tel; 0513-414788.

03-11-2024, 00:00 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Nieuwsbrief 73. Vogel en Natuurnieuws Leeuwarder Courant

 Door Jan de Jong.

 Natuurnieuws uit Friesland in de 1^e helft van oktober 2024.

01-10. Zojuist in Oudwoude de ijsvogel gespot bij onze vijver vlak voor het raam. Schitterend al was het maar even (Willem Jonkman). Gisteren is het laatste jong van de boerenzwaluw bij mij vertrokken in Molkwar (Mineke Bekkema). Vanmorgen om 9 uur bij ons in Menaldum het eerste roodborstje in de tuin gezien, alle jaren in oktober is hij weer present maar vandaag op onze 60ste trouwdag. Dat is dit een mooi cadeautje! (Oane Baarda).  Gisteren zagen we vanaf Leeuwarden richting Bolsward een zevental wilde zwanen. De sperwer is nog steeds in de buurt bij ons in Pietersbierum, af en toe vliegt hij boven de heg. Daar zitten vaak huismussen, vlakbij het vogelvoerhuisje. We zien op het moment helaas geen merels meer. De spreeuwen zijn ook alweer in de buurt (Klaske Smidts). Vanavond nog 1 boerenzwaluw in de stal bij ons in Terband en een ooievaar op de lichtmast van de paardenbak (Henk en Trienke Tjepkema). Vandaag wat grotere zwermen spreeuwen in Joure, ze zijn op zoek naar bessen en avonds een slaapplek. In de ochtenduren zitten ze in groepen te zingen in de boomtoppen (Durk Visser). Deze spreeuw zat bij de pindakaas pot bij ons in Oranjewoud. Ze waren met hun tweeën, af en toe gingen ze elkaar te lijf (Ekie van Dijk).

Foto © Ekie van Dijk.

01-10-2024. De spreeuw komt in najaar en winter meer in de tuin en is op zoek naar eiwitrijk voedsel zoals bessen en zaden doch is ook verzot op de pindakaaspot!

02-10. Hier op de dijk bij Minnertsga zijn veel boerenzwaluwen aan het verzamelen voor de wegtrek naar het zuiden (Pieter Aartsma). De laatste boerenzwaluw is vandaag vertrokken bij ons in Oldekerk. Gisteren zat hij nog zingende in de stal met 4 andere zwaluwen (Maartje en Roel Veenstra, Gaarkeuken/ Oldekerk). In Goingarijp 45 sijs gezien (M.G. Vansteelant). Op Vlieland bij Oud Huizenlid 20 keep overvliegend (Ernst Jansen). In Drachten 1 zwarte roodstaart bij jachthaven De Drait (Rommert Cazemier). Groep van 30 boerenzwaluw bij de Wide Mar te Stiens (J.de Groot). Op Ameland 1 klapekster bij de Golfbaan (Justin Jansen en Robert Pater). Te Heeg- Lytshuzen 2 ijsvogel gezien (Edzard Osinga).

03-10. Vandaag zijn bij ons in Gersloot de laatste jongen van de boerenzwaluwen vertrokken (Dennis Jetten). In de bossen Cornelia Stichting te Beetsterzwaag 10 sijs (Willem Bosma). Op de Bosplaat te Terschelling 4 paapje (Agnes van Swaay en Herman Meekes). In Sneek bij It Ges 1 zwarte roodstaart (Bert Zijlstra). Te Beetsterzwaag 1 overvliegende kramsvogel (Willem Bosma). Ten westen van dorp op Terschelling 1 beflijster (Daan van der Elsken).  Bij Meeuwenduinslid op Vlieland 60 koperwiek en 300 zanglijster (Luc Hoogenstein). Bij de Peazemerlannen 2 ijsvogel (Ruud Hendriksen). Bij de Oude eendenkooi op Vlieland 1 siberische tjiftjaf (Jeroen de Bruijn). In de Rottige Meenthe 1 ijsvogel (Bram Kroeze).

Foto © Bram Kroeze

03-10-2024. De ijsvogel laat zich in de oktober maand steeds meer zien.

04-10. In Polder Arkum 1 ijsvogel gezien en nog een late argusvlinder in Greonterp foeragerend op Vertakte leeuwentand (Tjerk Kunst, Workum). Drie sneeuwgors op Ameland aan de Schorumweg (Henk Heijligers e.a.).  Vanmorgen het roodborstje weer terug bij ons in de tuin te Joure (Jetze Valkema). Bij Prikkebosk op Schiermonnikoog 60 goudhaan (Hein Prinsen). In de Groene Ster bij Leeuwarden 1 visarend ((Harm Dijkstra). Bin Ezumakeeg Noord in Lauwersmeer 25 baardman (Willem Steenge). Groepje van 10 boerenzwaluw bij de Groene Glop op Schiermonnikoog (Peter Zwaan).   Vandaag 1 mannetje goudhaan aan de Achterdelft in Stavoren tegen de vensterruiten gesneuveld bij de buren, het eksemplaar was op slag dood (Ad Jacobs).  Bij De Hon op Ameland groepje van 40 strandleeuwerik (Gerard Brouwers e.a.). De boerenzwaluwen vliegen momenteel bij ons nog steeds rondom de flat in Heerenveen, dus zijn nog niet vertrokken (Nico Visser). Bij de Vogelpolle op Ameland 15.000 scholekster (Kees Borstlap).

05-10. In Workum en bij de Bocht van Molkwar 1 ijsvogel gezien (Tjerk Kunst, Workum). Bij ons aan de E.A. Borgerstraat in Joure nog 1 citroenvlinder in de tuin (Jan de Jong).  In Drachten Noord oost 6 kruisbek (Jarig Roosma). Bij de Zwanewaterduinen op Ameland 1 ruigpootbuizerd (Joop Eerdmans). In de vallei van Malgum op Vlieland groep van zeker 101 keep overvliegend (Vincent Douwes). In Earnewâld 1 zwarte roodstaart (Stef de Martines). Op de Vliehors op Vlieland 10 grote gele kwikstaart (Diederik Kik). Bij t’ War te Franeker 14 koperwiek overvliegend (Eric Elzinga). Vijf bokje op Ameland bij de Kooiduinen (Justin Jansen). Te Boelenslaan 2 vuurgoudhaan (Sipke Booi). Op de Delleboersterheide 1 klapekster (Koos Jager).  Op ringstation Rohel aan het Tjeukemeer onder anderen 1 ijsvogel, 5 boerenzwaluw, 4 koperwiek, 10 watersnip en 2 bokje geringd voor onderzoek (Gerard Westerhuis/Jacob Westerhuis).

Foto © Gerard Westerhuis.

05-10-2024. In oktober komen de bokjes vooral samen met watersnippen op wat drassige plekken voor. Ze zoeken vaak nachts naar voedsel en komen in de ochtend naar de slaapplek om daar de dag door te brengen. 

06-10. Een overvliegende rode wouw in Polder Groene strand bij Workum (Tjerk Kunst, Workum). Vanmorgen vloog er aan de Appelhoflaan in Joure een vrouw goudhaan tegen de ruiten. De vogel heeft de klap gelukkig overleefd (Gerrit Suierveld). Groepje van 7 kruisbek in de Duinen bij de Westerplas op Ameland (Ran Schols en Henk Allards). Drie gaai in De Ontginning te Nijeholtwolde  (Peter Vries). Groepje van 12 grote gele kwikstaart overvliegend te Laaksum (Hessel van der Iest). Bij de vrijheidsplaat op Ameland 40 frater (Reinier Krom).  Drie grote gele kwikstaart in het Leeuwarderbos (Ida Bek). Nog 1 gierzwaluw bij het Vuurboetsduin op Vlieland (Carl Zuhorn). Drie wilde zwaan op akkers in Veenpolder te Delfstrahuizen (Stef de Martines). In het Oosterschar te Sintjohannesga 1 ijsvogel (Johannes en Gea Koster). Twee boerenzwaluw te Burgum (Jeffrey Huizenga). Groep van 420 kievit in de Westerpolder onder Scharsterbrug (Jelle Aalders). Te Oldeholtpade 1 kleine bonte specht (Ruurd Jelle van der Leij).  Op Vlieland in de 3^de Kroonspolder een eerste jaars pallas boszanger gevangen en geringd (Henri Bouwmeester).

Foto © Henri Bouwmeester

06-10-2024. De pallas boszanger broedt in uitgestrekte gebieden van Centraal-Siberië tot aan de Zee van Okhotsk, noordelijk van Japan, en overwintert meestal in Zuidoost-Azië. Bij ons is het een zeldzame gast.

07-10. Vanmiddag een rondje gevaren richting Alde Feanen en terug naar Burgum. Op de terugreis naar Burgum spotte ik ter hoogte van het Aquaduct een visarend die in de lucht stond te bidden om een prooi te verschalken (Doeke Visser, Burgum). Nog 8 boerenzwaluw bij de Mjumer te Bakkeveen (Koert Scholten). In het Lauwersmeer bij Ezumakeeg 1 smelleken (J. van der Kamp). Vier koperwiek bij De Potten aan Sneekermeer (Dick Pruiksma). In Appelscha 1 man zwarte roodstaart (Fiona). Bij De Leien bij de Tike 1 ijsvogel (Wiebe Sjoerd van der Veen). Groep van 1600 wulp in Zuidergrie op Ameland (Rob Koeman e. a.). In omgeving van Lendebos te Oldeberkoop 1 rode wouw (Lysanne Valk). Op Terschelling bij Aestermiede 1 tapuit (Saskia).

Foto © Saskia.

07-10-2024. In de oktobermaand wordt de tapuit vooral op de doortrek aan de kuststrook en op de Waddeneilanden waargenomen. De Nederlandse broedpopulatie neemt helaas nog steeds af.

08-10. In Beetsterzwaag 7 appelvink (Willem Bosma). Groep van 40 graspieper aan de Burdaarderstraatweg /Wâldfeart bij Dokkum (Meino Zondervan). In de Zoolpolder bij Hemelum 15 witte kwikstaart en 2 koperwiek. Acht goudhaan te Bakhuizen (Theo de Vries). In Workum bij It Soal bij jachthaven 2 bladkoning (Jelmer Luyckx). In het Ottema Wiersma reservaat 10 koperwiek (Wiebe Sjoerd van der Veen).  Bij Slotplaats Bakkeveen Fine poel/Schanspoel 16 kruisbek (Christiaan de Vries).  Bij Zwarte Haan groep van 5000 bonte strandloper en 800 kluut (Luc Deblauwe).

09-10. In Surhuisterveen 10 putter (Wieger Poelstra). In de Rottige Meente 1 klapekster (Theo Meijer). Bij Rijs op de Witte Akkers 20 witte kwikstaart (Theo de Vries). Bij Koudenburg te Haule 350 toendrarietgans (Sjouke Scholten). In het Wallebosch te Beetsterzwaag 1 zwarte specht (Willem Bosma). In Sint Annaparochie een eerste jaars slechtvalk (Ton Huijsen). In Galgelân bij Sneek een man roodborsttapuit (Dick Pruiksma). In Zwaagwesteinde is een oehoe afgekomen op een in gevangenschap gehouden koppel roepende siberische oehoes (Ad Jacobs, Stavoren).

10-10. Op de Blesdijkerheide 1 grote lijster (Johan op den Dries). Te Koudum 1 roepende bladkoning (Jos Hooijmeijer). In het Lauwersmeer op Zoutkamperplaat 10 staartmees en 6 gaai (Kees Lokker). In het Buitengebied te Bolsward 1 ijsvogel (Abe Bakker).

11-10. Ik zat vanmiddag even op het bankje voor de boerderij bij mij in Tjerkgaast en zag een 'biddende' ijsvogel boven m'n vijver. En dan (tot 4x aan toe) met een plons te water.  Voor mij een primeur (Marten van der Heide). In de Natuurplas& Merriedobbe bij Leeuwarden 65 grote canadese gans, hierbij 1 eksemplaar afwijkend (Donald Wolters).

Foto © Donald Wolters.

11-10-2024. Tussen de grote groep grot canadese gansen een met een afwijkende koptekening.

Te Surhuisterveen groepje van 10 sijs overvliegend (Wieger Poelstra). Op Terschelling bij de Torduinen 5 beflijster (Jacob Lotz). Op Vlieland groep van 500 koperwiek overvliegend (Carl Zuhorn).  Te Burgum 1 bladkoning en 8 staartmees (Jeffrey Huizenga). In de Nesserduinen op Ameland 1 rose spreeuw (Jaap Eerdmans). In het Leeuwarderbos bij Leeuwarden groepje van 10 kramsvogel en 40 koperwiek (Patrick Agterberg). In Hogebeintum 1 ijsvogel (Henk Hiemstra). Bij Appelscha/ Willemstad groep van 450 kievit voedsel zoekend (Koert Scholten).

12-10. In Drachten tussen het verzorgingstehuis De Warrenhove en de John F. Kennedylaan staan enkele appelfruitboompjes op een grasveldje. Eén van deze fruitboompjes, die al in de herfstsferen was, nl. zo goed als geen blad meer, is weer uitgelopen. Enkele nieuwe blaadjes, maar ook nieuwe bloemen/bloemknoppen. Dit laatste vind ik wel heel bijzonder voor halverwege oktober (Sjoerd Koopman, Rotsterhaule).

Foto ©Sjoerd Koopman.

12-10-2024. Appelboom voor de 2^e keer in bloei in Drachten.

Opmerking Jan de Jong; Door het zachte weer en klimaatverandering is de natuur wat in de war. Je verwacht rond deze tijd geen bloeiende appelboom meer. Zelf hadden we bij ons in de achtertuin in Joure tot in half oktober nog regelmatig aardbeien uit de eigen tuin. Ook dat is bij ons nog nooit eerder zo laat geweest als dit najaar.

Vandaag om 11.02 uur zat er weer een roodborst in onze tuin te Feinsum. Ook de ijsvogels die een nestje (hol) hebben bij onze buren in de onder wal zijn er nog steeds (Hielke de Groot). Bij de 1^e Kroonspolder op Vlieland 30 barmsijs overvliegend (Colin Aalbers). In Siegerswoude 1 roepende keep gezien (J. Dolstra). Op de Kooiwaard bij Piaam een siberische tjiftjaf (Sietse Bernardus, Joure). In de Kop Blokslootpolder & Vrije Grazen (ten w. van Joure) 4 tapuit, 1 roodborsttapuit en 50 grote canadese gans gezien (M. Smit). Op Ameland bij Hollum 1 zwarte roodstaart (Arian van der Meulen). Bij Hoorn op Terschelling 4 beflijster overvliegend (Pieter Baalbergen e.a.). Aan de Afsluitdijk bij Kornwerderzand aan de IJsselmeerzijde  1 bladkoning (Marcel Stienstra en Rudy Fopma). Te Ried 1 ijsvogel dood gevonden, dreef in het water (M. Houtsma). In Heeg 1 alk gezien (M. van Ark). Bij Stortemelk op Vlieland 120 houtduif overvliegend (Merijn Salverda). Op de Workumerwaard 1 rosse franjepoot (Sietse Bernardus, Joure).

Foto © Sietse Bernardus, Joure.

12-10-2024. De rosse franjepoot is afkomstig uit noordelijke gebieden van Groenland tot in Spitsbergen. De soort is spaarzaam in ons land te zien tussen september en februari. Ze zijn erg kust gebonden en komen weinig in het binnenland voor.

13-10. Bij de Slotplaats in Bakkeveen 15 keep en groepje van 10 staartmees (Ina Durenkamp). In de Alde Feanen in Jan Durkspolder 1 bladkoning (Sipke Booi). Bij de Bocht van Molkwar 1 steenloper (Libbe Zijlstra). Op Ameland bij Westgat 1 grote jager (Arian van der Meulen).

14-10. Op de Sondeler Leijen 50 canadese gans (Margje Abma). Vanavond zag ik nog 2 jonge boerenzwaluwen over onze achtertuin in Scharnegoutum vliegen in noordelijke richting. Met het komende voorspelde warme weer kunnen ze wellicht nog wat opvetten (Pascal Osinga). Te Surhuizum 50 koperwiek overvliegend (Wieger Poelstra). Vandaag bij De Ral in Piaam 2250 kievit en 1 waterral. In de Goëngamieden groep van 400 kievit (Dick Pruiksma).  Aan de Slinkeweg bij Workumerwaard 2 grauwe franjepoot (Andries Blom, Workum). In het Oosterschar te Sintjohannesga 250 grote canadese gans (Johannes en Gea Koster).  Tijden een telling tussen 08:00 – 10:45 uur passeerden er bij Bokkedal op Vlieland 1052 koperwiek (Otto de Vries). Op de A7 bij Heerenveen 1 kerkuil dood gevonden (Sjouke Scholten).

Opmerking Jan de Jong; Als op 27 oktober de klok nachts om 03:00 uur een uur achteruitgaat dan zullen er ook wel daarna  vele verkeerslachtoffers onder de kerkuilen sneuvelen. Vooral tijdens de wisseling van winter naar zomertijd is het soms bar en boos op de Friese rijkswegen!

15-10. Te Oldeholtpade nog 1 late boerenzwaluw, 2 kruisbek, 20 keep en grote groepen (1010 + 200) koperwiek langstrekkend (Ruurd Jelle van der Leij). In Balk 1 ijsvogel (Marten Wesselius).  In de Zuidwesterpolder te Nijbeets 1 steenuil roepend (T. Fabio).  Bij Leeuwarderbos te Leeuwarden 6 kleine zwaan (Abe Bakker). Op Vlieland bij de kazerne enorme trek van vele duizenden koperwieken, ook 2 beflijster gezien (Lars Buckx). In de Kollumerwaard in Lauwersmeer 6 staartmees (Kees Bode).

Foto © Kees Bode.

15-10-2024.  De staartmees laat zich vaak in het najaar in groepjes zien, soms zijn ze dicht te benaderen en zijn ze in gezelschap van andere mezen.

Tot zover de waarnemingen lijst in de eerste helft van oktober 2024. Alle medewerkers bedankt voor het zenden van de waarnemingen, fotos en meldingen.Deweg en doortrek van veel noordelijke vogels, komt in de oktober maand goed op gang. Helaas ook alweer de eerste vensterslachtoffers binnen. Elk jaar sneuvelen er in onze provincie vele tegen  de vensterruiten en/of raken gewond, van klein (goudhaan /roodborst) naar groot (merel/houtsnip/sperwer).  Vermeld U naam /adres / bij U email melding.

16 oktober 2024.

Jan de Jong, E. A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.

Email; j.d.jonglc@home.nlTel; 0513-414788

Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant. (Sinds oktober 1977).

Ringer 403 (Ringstation VRS Rohel Tjeukemeer).

16-10-2024, 08:15 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)