Ringverslag Ringstation Rohel 2020.

In 2020 zijn er op Ringstation Rohel ondanks de corona pandemie  met mondkapjes, hoge waterstanden, zware mist en snikhete dagen toch nog 1803 vogels geringd. Daarbij waren dit jaar weer opmerkelijke soorten zoals 11 ijsvogels, vele honderden kleine karekieten, rietzangers en zwartkoppen. Maar ook soorten als snor, roodborsttapuit, draaihals, cetti's zanger en zelfs een roodsterblauwborst lieten zich vangen. De laatste soort is nieuw op Ringstation Rohel. Het verslag telt 87 bladzijden  en is voorzien van veel fotos bij de dagverslagen. Er is ook een Top 10.  Hierbij het verslag in de Bijlage. Veel leesplezier.

Joure 13 december 2020.

Jan de Jong, Joure

j.d.jongringer403@home.nl 

Bijlagen:
Jaarverslag Rohel Tjeukemeer 2020.pdf (7.6 MB)   

Topdag op Ringstation Rohel aan noordoever Tjeukemeer.

Op 13 juli 2020 ging ik smorgens al vroeg op weg naar het Tjeukemeer om CES10 uit te voeren voor het Vogeltrekstation Wageningen. Assistent Gerard Westerhuis was verhinderd tot 15 juli zodat ik dacht dat ik zelf wel de 10e CES alleen kon uitvoeren.  Onderweg zag ik al dat er bij Ouwsterhaule en Oldeouwer af en toe mistflarden boven het veld  opdoken. Om 03:30 uur aangekomen bij het witte bruggetje zag ik dat boven het oeverland  een "deken" van laaghangende mist hing en dat de vegetatie kleddernat was. Nadat ik de vangmaterialen naar de ringplek bracht  merkte ik op dat het in de rietzoom nog opvallend stil was. Een enkele kleine karekiet liet zijn karaterestieke "karre..karre..kiet " in het riet horen. De netten werden met de nodige voorzichtigheid  geplaatst in de vangbanen en al snel kwam ook de zon er langzaam bij. De rode gloed gaf in samenhang met  de laaghangende mist boven het oeverland een mooi gezicht.

Doch zodra de zon maar net boven de horizon opkwam waren ook de eerste vangsten in de netten aanwezig. De hele morgen hield de stroom aan en zou het aan een stuk door  uithalen/ringen/noteren worden. Van biometrie kwam niks terecht die morgen. Maar liefst 214 vogels werden er gevangen. In totaal 189 geringd en 25 terugvangsten.  Hierbij een staatje van de gevangen en geringde vogels.

R = nieuw geringd. T = terug vangst eigen ring van voorgaande jaren. ET = eigen terug vangst van zelfde ringjaar. Dat geldt ook voor vogels die voor de 2^e keer in dit jaar worden terug gevangen. 1kj = het aantal gevangen eerste kalenderjaar vogels. C = controle vangst van andere ringer(s). N = totaal gevangen vogels

Vanmorgen opvallend veel boerenzwaluwen in de netten omdat er een flinke groep al in de buitenste rietzoom de nacht had doorgebracht. Bij het "wakker worden" vlogen er diverse in de netbanen. Het bleken vooral jonge vogels te zijn die al aan het voorverzamelen zijn.  De rietzanger overtrof vanmorgen alle verwachtingen , maar liefst 57 werden er gevangen . vooral eerste jaars vogels (43/ruim 75%). Zelfs een volwassen met een Paris ring.

De grote bonte spechten lieten hun aanwezigheid duidelijk horen en vanaf de ringplek hoorde ik ze al op tientallen meters van de plek waar ik de vogels ring en controleer. 

Bijzonder was toch de vangst van een boompieper.

Een volwassen vrouwtje boompieper (met broedvlek) liet zich vanmorgen vangen op Ringstation Rohel, het  11^e eksemplaar sinds 1985. Boompiepers worden maar weinig  geringd op Ringstation Rohel. Dit is de eerste volwassen vogel sinds 1985. In de periode 1985-2020 zijn er nu dus 12 gevangen (11 1kj en 1 na1kj). In de jaren 2004,2006 en 2011  twee x 1kj geringd, en in de jaren 1985,1992,1993,2015,2018 1 x 1kj, en nu  in 2020 1 x na1kj! Vroegste datum was 6-7-1985 en laatste datum is 18-9-1993.

Al met al een succesvolle dag op Ringstation Rohel.

16-07-2020, 15:42 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Ringverslag 2019

In 2019 zijn op Ringstation Rohel in totaal 50 soorten gevangen en 2049 vogels van een ring van het Vogeltrekstation Wageningen voorzien. Weer meer vogels dan in 2018 toen er 60 soorten met een totaal van 1929 werden geringd. Dit jaar werd er in de maanden november en december niet aan de noordoever van het Tjeukemeer gevangen omdat de verhoogde waterstand door de vele regenbuien ertoe heeft geleid dat de ondergrond van de loop en vangpaden erg drassig werd. Je zakte op sommige plekken diep weg en daardoor werden vangbanen en looppaden te veel beschadigd. Er werd dit jaar  wederom een nieuwe soort aan de soortenlijst (sinds 1985) toegevoegd. In oktober werd er in netbaan C6, tijdens hoog water op het oeverland, een waterpieper gevangen. De 97^e op de soortenlijst.

Naast de waterpieper was de Cetti’s zanger toch wel een van de meest opvallende soorten dit jaar. Er werden maar liefst 7 geringd. In 2019 werd ook meteen vastgesteld dat er een paartje heeft gebroed, w.s. in het stukje oever tussen netbaan B15 en B15a.

De baardman zit wat in de lift, we ringden dit jaar maar liefst 19 terwijl de fitis het wat liet afweten met 85 geringde vogels (minder 1kj).

Met de kleine karekiet schoten we dit jaar met 343 geringde vogels over de 10.000 op de ringplek. Doch de piekjaren van 2003 en 2006 met over de 500 kleine karekieten bereiken we niet weer.

Dit jaar hadden we zelfs een vroege massavangst van pimpelmezen in juni, op 24 juni werden er maar liefst 114 uit de netten gehaald. De netten moesten voortijdig gesloten worden om de massa vogels goed te kunnen verwerken. Tijdens dergelijke dagen moet er veel gelet worden op de conditie van de vogels.

Er werden dit jaar 55 eigen vogels met een ring van vóór 2019 terug gevangen, waaronder 9 rietgorzen, 8 kleine karekieten, 8 rietzangers, 4 tuinfluiters en 4 zwartkoppen. Buitenlandse ringen werden er vrijwel niet gevangen, slechts 1 kleine karekiet met Belgische ring liet zich vangen.

In totaal zijn er in de afgelopen 35 jaar (1985-2019) zeker 49242 vogels en 97 soorten op Ringstation Rohel geringd. De kleine karekiet (10298) is daarbij de meest geringde soort en bevat ruim 20% van de vangsten.

In de komende jaren zal zeker de 50.000 geringde vogel op Ringstation Rohel bereikt worden doch er zal vanaf 2020 met wat minder netten gevangen worden en er zal meer aandacht en tijd aan de biometrie van gevangen vogels en opleiding van assistenten en aspirant ringers geschonken worden. In 2020 hoop ik de leeftijd van 70 jaar te mogen bereiken, tijd om het wat rustiger aan te doen.

Reacties naar:Jan de Jong j.d.jongringer403@home.nl

Bijlagen:
Jaarverslag Rohel Tjeukemeer 2019.pdf (6 MB)   

Het Friese Boerenzwaluw Journaal 2019 is klaar.

De laatste weken heb ik constant aan het eindverlag van het Boerenzwaluw Journaal Friesland 2019 gewerkt. Het resultaat is een flinke hoeveelheid informatie over boerenzwaluw onderzoek en wetenswaardigheden uit de provincie Friesland.

Het jaar 2019 kenmerkte zich door opmerkelijke weersomstandigheden (hitte perioden). Tijdens het broedseizoen werden de boerenzwaluwen diverse keren op de proef gesteld.  In totaal werden er een 1316 boerenzwaluwen van een ring voorzien en er werden maar liefst 300 volwassen boerenzwaluwen terug  gevangen die al een ring droegen. 

In 2019 is er voor het eerst een kleuren onderzoek uitgevoerd bij volwassen boerenzwaluwen die in stallen en schuren broeden. Daar kwamen opmerkelijke resultaten uit.

Verder aandacht voor hybriden en miskleuren. Dit jaar viel het op dat er in Friesland , maar ook daarbuiten,opvallend veel vogels waren die afwijkten. Zelfs diverse die al in vergevorderde ruistadia waren.

 Toch was het nog een goed jaar met op veel plaatsen tweede legsels. Opvallend was dat vooral in de wat oudere ligboxen en schuren van boeren nogal wat broedparen aanwezig waren.

De vogels kwamen welliswaar verspreidt binnen in het voorjaar door problemen bij de terugkeer via de trekroute. Zo kon het gebeuren dat er zelfs na half mei nog vogels binnen druppelden terwijl andere vogels al bijna jongen hadden.

Verder komen in het verslag overal wetenswaardigheden voor en laten we diverse mensen aan het woord over hun ervaringen dit jaar.

opgemaakt 13 december 2019

Jan de Jong Boerenzwaluw onderzoeker Friesland.

Reacties  graag naar j.d.jongringer403@home.nl 

Bijlagen:
Boerenzwaluw Journaal 9, 2019 Jan de Jong.pdf (5 MB)   

Vogelwacht Sint Johannesga Rotsterhaule brengen boerenzwaluwen in kaart.

Veel vogelwachten inventariseren en beschermen weidevogels in hun wachtgebieden. Ook de vogelwacht Sint Johannesga Rotsterhaule doet hier actief aan mee. Naast de weidevogel activiteiten besteden vogelwachten in Friesland ook regelmatig aandacht aan andere soorten. Een van die soorten is onder anderen de boerenzwaluw. In 2019 is er door de vogelwacht Sint Johannesga -Rotsterhaule voor het eerst een onderzoek ingesteld naar de aanwezigheid van broedende boerenzwaluwen in hun wachtgebied. Maar liefst 613 nesten werden er door de initiatief nemers van de vogelwacht Sint Johannesga Rotsterhaule e.o. (Andre de Jager, Johannes van Stralen en Simon de Winter) genoteerd. In de dorpen Oldeouwer, Ouwster-Nijega, Ouwsterhaule, Rohel, Rotsterhaule, Rotstergaast, Sint Johannesga en Vierhuis werden veel bezoeken afgelegd en het aantal nesten genoteerd via de BFVW registratie app. Via hen kwam ik in contact met veel adressen waar boerenzwaluwen broeden. 

 In 2019 heb ik als boerenzwaluw onderzoeker, na eerst telefonisch contact te hebben gehad met de vogelwacht Sint Johannesga-Rotsterhaule e.o. en de bewoners, een twaalftal adressen bezocht waar ik boerenzwaluwen heb mogen ringen en onderzoeken.

1. Oldeouwer. J. Alkema (12 nesten/18 geringd), P.M. Klompmaker (27 nesten/56 geringd), H. Nijholt (1 nest/3 geringd), F.Stastra (5 nesten/13 geringd), G. Wind (10 nesten/19 geringd). Ouwsterhaule. J. Wietsma (25 nesten/23 geringd). Rohel. D.J. Akkerman (24 nesten/29 geringd), Tjeukemeeroever Marswâl (41 geringd).Rotstergaast. F. Bosga (15 nesten/16 geringd). Rotsterhaule. A. Baas (5 nesten/10 geringd), J.de Kleijne (30 nesten/43 geringd), S.F. Venema (31 nesten/128 geringd). Sint Johannesga. P. Vermaning (12 nesten/47 geringd). 

 In 2019 zijn er in totaal in het wachtgebied van de vogelwacht Sint Johannesga-Rotsterhaule e.o. 440 boerenzwaluwen geringd en 12 boerenzwaluwen droegen al een ring. Op diverse adressen konden de boerenzwaluwen gemakkelijk gevangen en geringd worden voor de invliegdeur, o.a. bij P. Klompmaker in Oldeouwer en bij S.F. Venema in Rotsterhaule. Op enkele plaatsen waar de nesten gemakkelijk te bereiken waren met een kleine trap zijn ook de nestjongen geringd. Er zijn totaal 110 nestjongen   geringd. Er zijn op diverse adressen gegevens verzameld in het wachtgebied. Te veel om in 1 seizoen allemaal te kunnen onderzoeken.  Het onderzoek gaat in 2020 dus dan ook gewoon door.  Van de bezochte adressen waar boerenzwaluwen zijn geringd wordt in het Boerenzwaluwen Journaal 2019  uitgebreid op het onderzoek ingegaan. De adressen waar in 2019 boerenzwaluwen zijn geringd krijgen dan ook via de mail automatisch het Boerenwaluw Journaal toegestuurd.  Mochten er bij U ook boerenzwaluwen broeden en U woont als lezer in het wachtgebied van de vogelwacht Sint Johannesga- Rotsterhaule en is er bij U in 2019 geen telling verricht en U wenst het Boerenzwaluw Journaal van 2019 graag te ontvangen zendt U dan gerust een email met U gegevens door naar j.d.jongringer403@home.nl . U gegevens kunnen dan nog aan de lijst worden toegevoegd.

Joure 30 november 2019.

Jan de Jong, Joure .Tel.0513-414788

Bijlagen:
DSC01484.JPG (232 KB)   

Bijvangsten in mollenklemmen in de provicie Friesland.

Dit jaar kreeg ik van twee verschillende plaatsen in de provincie een bericht dat er in speciale mollenklemmen ook andere dieren dan alleen mollen gevangen werden.  Zo kreeg ik van mollenvanger H.Hooisma uit Scharsterbrug een telefoontje op 18 september dat hij in de omgeving van Scharsterbrug op 16 september  een wezel in de klem had. Dat is me in 40 jaar nog niet eerder gebeurt aldus Hooisma. Doch het vreemde was dat  twee dagen erna er weer een wezel in een van de klemmen werd aangetroffen.

Van Lammert Damsma uit Dokkum kreeg ik op 20 november een bericht dat er bij een kennis van hem  vorige week weer een wezel in een mollenklem zat. Dat was al de 3e dit jaar aldus die kennis. 

Nu gebeurt het niet vaak dat er wezels in mollenklemmen worden gevangen, althans je hoort het niet zo vaak. Dit jaar is het wel uitzonderlijk dat er twee plaatsen die ver uit elkaar liggen meerdere bijvangsten van wezels in mollenklemmen zijn gemeld. Mogelijk dat te grote toename van veldmuizen in Friesland de laatste jaren er debet aan is dat er erg veel wezels in het vrije veld zijn omdat hun voedsel  (veldmuis) erg veel anwezig was.

Ik ben dan ook benieuwd of er op meer plaatsen in de provincie bijvangsten zijn gedaan van wezels in mollenklemmen.  Mogelijk dat de veldmuizen de mollengangen gebruikten om weg te vluchten voor de wezel. Omdat de veldmuizen licht in gewicht zijn ,en klein, zijn ze zo langs de klem. De wezel echter is aanzienlijk groter en wordt door de klem dan gevangen.

Joure 20 november 2019.

Jan de Jong. Email;  j.d.jongringer403@home.nl 

Bijlagen:
wezel in mollenklem Lammert Damsma..tif (1.5 MB)