Doortrek van zangvogels maakt veel slachtoffers.

Gedurende de herfst trekken er veel vogelsoorten door en weg naar warmer oorden. Hieronder zijn vaak zanglijsters , ijsvogels , sperwers, houtsnippen  en vele andere kleinere soorten. Elk jaar weer komen  er vele van deze  soorten om  doordat ze zich tegen de vensterruiten kapot vliegen. In De Fryske Marren (en daarbuiten) heb ik gedurende de afgelopen veertig jaar vele van deze slachtoffers in handen gehad en onderzocht. Nog steeds krijg  ik berichten binnen over slachtoffers. De afgelopen dagen ook weer meer berichten tijdens de weg en doortrek van vogels.  Ja soms ook van die mooie ijsvogels.

IJsvogel.

Foto ©Jan Aalders. Archief Jan de Jong Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant.

De prachtig blauwe rug streep wordt tijdens de vlucht vaak het beste  gezien.

In 2006 schreef ik al eens;

Zo is  het bijvoorbeeld opvallend dat veel ijsvogeltje als vensterslachtoffer sneuvelen in Joure , ik kreeg van  Mevr. Pasma  van de Kooilaan  op 26 augustus 2000 een jong wijfje dat onder het vensterraam gevonden werd , de vogel was eigenlijk nog maar rond de  30 dagen oud en woog rond de 40  gram. Bij Fam. Visser aan de Helling in Joure sneuvelde een jong mannetje op 11 oktober 2002, deze bleek na nader onderzoek tussen de 45 en 65 dagen oud te zijn, ook nog maar kort in leven dus. Zelfs in december 2004 sneuvelde er bij Fam. Spanninga aan de Omkromte nog een jong mannetje , de vogel had al een behoorlijk vetreserve opgebouwd en woog maar liefst 47  gram. Door waarschijnlijk het te vroeg ontsteken van vuurwerk is de vogel door een schrikreactie in blinde paniek tegen de ruiten gevlogen en gesneuveld.

 Recent;

Dit  jaar (2021) weinig ijsvogels gezien rondom Joure en er waren ook veel minder broedgevallen (ook elders). Toch zwerven vooral de jonge vogels wat om  in Friesland en die zijn met name te herkennen aan hun bruine zweem op de voorpoten. Oude vogel hebben meer een oranje pootkleur zonder bruin.

  Foto © Erik Veldkamp. Archief Jan de Jong Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant.

Let op de meer bruine voorkant van de poten en de witte punt van de snavel.

 Hoe dit te voorkomen. 

 Veel vogels komen dan ook na de klap tegen de ruiten om omdat ze wegkruipen en met de handicap niet goed meer kunnen functioneren. Vensterruiten zijn dus een groot gevaar voor deze trekkers. De ruiten beschermen tegen aanvaringen is dus een optie die we kunnen aanbevelen doch dit kan in enkele gevallen niet voorkomen dat er toch slachtoffers vallen, het licht en de lichtinval in de kamer kan soms ook parten spelen en in enkele gevallen de spiegeling van de (grote) glazen ramen. Grote planten die in de kamer vlak bij het raam geplaatst staan worden nogal eens door vogels aangezien als een rustplek. Ook het plaatsen van de voedertafels vlak bij de vensterruiten leidt er in enkele gevallen toe dat er mogelijk meer slachtoffers kunnen vallen. In de regel helpt het om met name bij windschermen vogelstickers te plaatsen of om het glas volledig mat te maken. Voor het beschermen van de vensterruiten van de woning word maar weinig stickers geplakt daar dit in de praktijk , uitzicht vanuit de woning, op problemen zou kunnen stuiten. Meer en meer maakt men ook gebruik van gematteerde plakstrippen die op de binnenzijde van de ruiten geplakt wordt. Soms wordt ook  er een silhouet van een roofvogel  gebruikt en opgehangen, doch deze moeten in het broedseizoen weer verwijderd worden daar de kleine zangers dan ook uit U tuin kunnen  verdwijnen.

 Slachtoffers van vensterruiten melden.

Heeft U bij de woning een slachtoffer gevonden meldt het ons dan. Van alle binnengekomen meldingen houden we bij hoeveel er wel in Nederland gevonden worden.

Dode vogels worden door ons onderzocht op conditie en er worden enkele biometrische gegevens van genoteerd , evenals kleedkenmerken en afwijkingen in verenkleed .Met name het doormeten van het dode dier geeft ons enig inzicht in bijvoorbeeld het gewicht, de vetgraad, vleugellengte, loopbeen, snavel, oogkleur en vele andere kenmerken.

Soms gaat het om een bijzondere  ondersoort die hier maar zelden wordt gezien, met name bij de kleinere zangvogels die voor menigeen  moeilijk uit elkaar te houden zijn, wil het nog wel eens voorkomen dat er iets opmerkelijks tussen zit. Vogelringen bij kleine zangvogels en Lijsterachtigen komen zelden voor, bij kleine roofvogels en uilen vaak veel meer, dit komt omdat de vindkans van een roofvogel (grote vogel) vaak veel groter is dan een klein zangvogeltje. De pootring kan ons meer vertellen over de herkomst van de vogel en zijn  ouderdom, vondsten dus altijd even melden.  

 Bij gewonde vogels kunnen we mogelijk dan nog wat betekenen voor de revalidatie van het slachtoffer. Met name vogels die na een klap versuf achterblijven is het van belang om snel te handelen. Wees altijd bedacht op roofvogels en uilen, deze kunnen vlak na de klap plotseling opleven en dan met hun klauwen en snavels  om hun heen slaan en U mogelijk verwonden.

Het beste is dan om er een lege doos met luchtgaatjes er overheen te leggen  om zo de vogel de nodige rust te geven. Let er op of er direct na de klap tegen de ruiten  ook bloed uit de snavel van het slachtoffer  komt, is dit het geval dan is het zeker een inwendige bloeding en moet er direct hulp geboden worden. Neem de vogel dan voorzichtig op en hou de snavel onder een  langzaam lopende  waterkraan. De vogel neemt zo enig water tot zich wat in veel gevallen met kleine bloedingen grote bloedstolsels kan voorkomen, het bloed word dan namelijk door de circulatie van het water in het lichaam warmer en voorkomt stolsel vorming.

Leeft de vogel na zeker 30 minuten nog en heeft het geen uitwendig letsel  en kan het niet uit vrije wil wegvliegen waarschuw  ons dan  zodat de vogel kan worden opgenomen in een asiel of vogelopvang in de buurt. Ga nooit zelf  proberen de vogel te verzorgen ,daar zijn opvangcentra voor  waar specifieke kennis  voorhanden is. Tevens hebben veel vogelsoorten een beschermde status en mogen ze niet uit het wild zomaar in gevangenschap gehouden worden.

 Opgemaakt  31 oktober 2021.

Jan de Jong E.A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure. Tel. 0513-414788

E; j.d.jonglc@home.nl

Vrijwillig Wetenschappelijk medewerker Vogeltrekstation ( NIOO/KNAW).

Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant (sinds oktober 1977).

31-10-2021, 09:09 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Vogeltrekonderzoek is boeiend en draagt bij aan de wetenschap.

 Als we naar vogels kijken vragen we ons wel eens af waar we aan kunnen zien waar de vogel vandaan komt, doch aan het kleed van de vogel kan men maar weinig zien.  Dat kan alleen als we ze individueel merken.

Sinds 1911 worden er in ons land vogels van pootringen (en recent soms zenders) voorzien om zo onder anderen na te kunnen gaan waar onze vogels heen gaan, hoe oud ze wel niet kunnen worden, en vele andere vragen die ons bezig houden. De vogels krijgen dan in ons land onder anderen 1 ring van het Vogeltrekstation met een enig en uniek nummer om de poot, en aan dit enige en unieke nummer, al dan niet voorzien van een of meerdere letters, kunnen we dan aan de hand van een registratiesysteem van de aangelegde ringen (in Nederland Vogeltrekstation Wageningen) onder anderen de soort zien en waar en wanneer de vogel geringd is en hoe oud het exemplaar was tijdens het ringen. Verder staat er voor elk land op de ring in Europa en daarbuiten een inscriptie waar men aan kan zien uit welk land de ring afkomstig is. Nederlandse ringen zijn voorzien van diverse teksten; kleine ringen staat bijvoorbeeld op Arnhem VT Holland, op de groteren ringen staat Vogeltrekstation Arnhem Holland. 

Voor de Wetenschap is de dode gevonden vogel (indien nog vers) met een ring verder nog wel degelijk van belang zijn. De dode vogel met ring (gevonden in Nederland) kan gemeld op: https://vogeltrekstation.nl/nl/vogels/ring-gevonden. Lees dit op de site eerst even helemaal door voor U een pootring opgeeft. Op het Vogeltrekstation in Wageningen worden ringgegevens bijgehouden van geringde en gevonden vogelringen in ons land. Melders die een pootring opgeven van een geringde vogel  krijgen bericht terug.

 Verder kan de vogel ons namelijk iets meer vertellen over de conditie van het individu; bijvoorbeeld de vleugellengte, gewicht, vetgraad, pootlengte, snavellengte, kleedafwijkingen, etc. De vogel, als hij dood en nog vers is, kan dan aangeboden worden aan een onderzoeker c.q. vogel ringer die gecertificeerd is, die persoon kan dan de gegevens van het individu vastleggen. Ook foto’s van het individu (naast het ringnummer) als de vogel weer wordt losgelaten kunnen waardevolle aanvullingen zijn.

   De vondst van een dode geringde vogel wordt hierdoor beter gedocumenteerd en kan dus veel meer betekenen voor de wetenschap. Er kan tevens bij dode vogels een inwendig onderzoek plaatsvinden naar o.a. geslacht en afwijkingen. Bij sommige soorten kunnen we maar moeilijk de mannetjes van de wijfjes onderscheiden aan de hand van kleedkenmerken. Een vondst van een dode vogel met pootring kan ons onder anderen een mogelijkheid geven om vast te stellen wat voor geslacht het is, de ring kan ook voor slijtage proeven worden gebruikt.

 Heeft U een dode vogel gevonden met een pootring meldt dit dan. U bijdrage wordt zeer op prijs gesteld en U bewijst de Wetenschap en de onderzoekers hier een dienst mee. Zo meldde Anne Lenis uit Joure me net (28 oktober 2021) een vondst van een roodborst die gesneuveld is tegen de vensterruiten. Ook dode ongeringde vogels dragen bij aan onderzoek.

Vogel ringers zijn er speciaal voor opgeleid om onderzoek naar de vogeltrek en de vogel te mogen doen vraag naar een gecertificeerde ringer in U omgeving. Houd ons op de hoogte van U opmerkelijke vondsten!

28 oktober 2021

 Jan de Jong E.A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.  Friesland. Nederland.Tel.0513-414788

Gecertificeerd vogel ringer 403 Vogeltrekstation Wageningen.
Vogelkundig medewerker Leeuwarder Courant (sinds 1977).

28-10-2021, 16:20 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Nieuwsbrief boerenzwaluw onderzoek 2021.

Inleiding

Veel boerenzwaluwen zijn al op weg naar hun wintergebieden, hoogste tijd voor  een nieuwsbrief.

Na de laptop crash eind augustus heb ik veel boerenzwaluw gegevens die binnen kwamen via de mail  opnieuw moeten selecteren en tot mijn grote schrik ontbraken  veel email adressen uit het bestand. Ook nu nog mis ik er vele adressen. Wat de oorzaak was dat deze crash veroorzaakte is niet bekend geworden , de laptop was amper 2 jaar oud.  Vooral de vóórgeselecteerde email-adressen (ringplekken/correspondenten, etc.) bleken  totaal onleesbaar te zijn. Gelukkig konden de IT’s vrijwel alle email berichten van 2021  veilig stellen. Doch ik moest de  selecties van email adressen (met gegevens van plaats, adres, telefoon, etc.) opnieuw invoeren en rubriceren. Dat was een enorm werkje. Nu is vrijwel al dat werk klaar en kan ik deze (wat late) nieuwsbrief aan U verzenden.

 Aankomst en vertrek boerenzwaluwen.

 Van de boerenzwaluwen die terugkeerden in schuren en stallen in 2021 is een overzicht gemaakt. Wat meteen opviel was dat er in 2021 veel meer meldingen al eind maart binnen kwamen. In totaal kwamen er 112 aankomst meldingen en slechts 32 vertrek meldingen binnen. Van de 112 aankomstmeldingen kwamen er 101 uit Friesland en 11 uit de andere provincies (Groningen 1, Zuid Holland 1, Noord Holland 1, Overijssel 2, Gelderland 3 en Drenthe 3). Vroegste was 13 maart in Jelsum (Marie Christien van Deursen), vogel slechts 1 nacht geweest en toen weer vertrokken. De meeste meldingen in maart kwamen pas in de derde decade van maart (28 t/m 31 maart) binnen.  28 maart 1, 29 maart 5, 30 maar 8 en 31 maart 12.

Om nu een vergelijking te maken met de aankomst van 2020 en 2021 heb ik de gegevens van 73 adressen waarbij  beide aankomstdata werden gemeld met elkaar vergeleken en deze in een grafiek uit gezet.

In de grafiek valt meteen op dat de aankomst in deze 73 stallen flink verschilt. Hadden we in 2020 bij dit overzicht slechts 1 melding in maart , in 2021 waren dit er maar liefst 15. Echter in 2020 valt de piek in de eerste april decade op met 55 meldingen en kwamen er in de 2^e en 3^e decade van april veel minder terug vergeleken met 2021. Hieronder vind U de lijst met aankomst en vertrek data.

 Lijst 2021 aankomst en vertrek.

 Bij het samenstellen van de lijst heb ik gebruikt gemaakt van de beschikbare email adressen die ik nog kon gebruiken.  Het valt op dat er nogal wat vertrekdata van boerenzwaluwen IN schuren ontbreken. Dat komt omdat ik veel tijd heb moeten besteden aan het herstelwerk na de crash van de laptop. In de lijst hieronder zijn de adressen waar het email adres ontbreekt in de meest rechterkolom met een x aangegeven.  Mocht iemand dat email adres toevallig weten dan hoor ik het graag.

Bij veel waarnemers staat er in de kolom laatste vertrokken uit de stal in 2021 helaas geen data. Graag zou ik die nog ontvangen indien die bekent zijn.  Ook aanvullende gegevens en of bijzondere gebeurtenissen  foto’s en ervaringen dit jaar zou ik graag meenemen in het Boerenzwaluw Journaal 2021. Het is de bedoeling dat dit verslag weer rond januari 2022 zal verschijnen. Graag nodig ik dan ook een ieder uit om zijn boerenzwaluw ervaringen te delen. Mocht U nog oude gegevens van vorige jaren hebben opgetekend dan hoor ik dit ook graag. Vooral van buiten Friesland zijn er meer aankomst en vertrek gegevens nodig om een vergelijking te maken met andere Regio’s.

 Foto © Aant de Jong 23-8-2015 Friesland

Let op de meer brede donkere keelband van deze “Europese” boerenzwaluw  Hirundo rustica rustica.

Aanvullingen/ correcties op onderstaande lijst (bijgewerkt tot  4 oktober) ontvang ik graag.

Gegevens kunnen gemeld worden op j.d.jonglc@home.nl 

STAAT  ER EEN X BIJ EMAIL DAN BEN IK DAT EMAIL ADRES KWIJT.

Foto © Glen Bartley 11-8-2021 Victoria in Canada.

Ook in Canada komen boerenzwaluwen (Hirundo rustica erythrogaster) voor met een hoge kleurfase.

Verspreiding van ondersoorten van de boerenzwaluw wereldwijd.

Opgemaakt 10 oktober 2021.

Jan de Jong

Boerenzwaluw onderzoeker Friesland.

Ringer 403 Vogeltrekstation Wageningen

E: j.d.jongringer403@home.nl

10-10-2021, 16:55 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Boerenzwaluw nieuwsbrief 2021.

 Hierbij even een update van de aankomst van boerenzwaluwen IN stallen en schuren t/m 29 april 2021. Dit jaar beleven we een wat vreemde aankomst van de boerenzwaluwen in broedschuren en stallen. Door de warme dagen eind maart waren ze vroeger dan normaal terug in de stallen. Er waren zeker 24 meldingen die al in maart binnen kwamen. De meeste daarvan lagen tussen 28 en 31 maart, met 1 uitschieter van zelfs 13 maart! Door de koude inval in begin april verdwenen er op veel plaatsen ook de vroeg gekomen eerste boerenzwaluwen weer uit de stallen. Soms bleven ze meer dan 10 dagen weg. Slechts in twee gevallen kreeg ik melding van koude slachtoffers (Molkwerum en Appelscha). Je vindt de dode vogels vaak niet snel omdat ze moeilijk te vinden zijn in grote stallen. Soms zitten ze kort na aankomst zelfs dood op het nest en lijkt het net of ze zitten te broeden. Tot nog toe ontving ik er 62 april aankomst meldingen. Van de 86 adressen zijn al aankomstmeldingen binnengekomen en moeten er nu (29 april) nog 27 binnengekomen van adressen die in 2020 een opgave verstrekten. Staat U aankomstmelding van teruggekeerde boerenzwaluwen in de stal/schuur er nog niet bij meldt dit dan even, ook uit meerdere provincies! We zijn daar erg blij mee. Verheugend is dat er vanuit andere provincies in ons land nu ook meldingen van aankomsten binnenkomen (Gelderland 3, Groningen 1, Overijssel 1, Noord-Holland 1 en Zuid-Holland 1.) Doch daar is nog een hele weg te winnen. Wie is b.v. de eerste uit Zeeland, Brabant, Limburg, Flevoland? Ook uit andere landen zijn aankomstreeksen IN stallen welkom.

Foto uit Archief Jan de Jong. Boerenzwaluw verzameld modder voor het nest.

De aankomst IN de schuur of stal verteld ons iets over de werkelijke terugkeer van de eigen broedvogels. In maart en april, soms ook in mei, kan je wel boerenzwaluwen aantreffen die (nog) geen binding hebben met de broedplek maar b.v. nog op doortrek zijn. Zo broeden noordelijke (Poolse/Zweedse/Finse) boerenzwaluwen veel later en trekken hier zelfs eind april/begin mei nog door. Late boerenzwaluwen die rond boerderijen zwerven kunnen dus net zo goed broedvogels uit noordelijker streken zijn en al voedsel zoekend hun weg vervolgen. Daarom is de notitie van de aankomst IN DE SCHUUR OF STAL zo belangrijk. Velen zijn dan ook blij dat HUN zwaluwen weer terug zijn.

 Foto Huub Reulen. Mnnetjes met lange staarten hebben vaker een hogere kleurfase op buik.

Opmerkelijk bij de terugkeer in de stallen is dat de aankomstdata van individuele broedvogels, soms zelfs in dezelfde stal, erg kan verschillen. De eersten (de vaak wat oudere mannen) zullen vaak al eind maart al in Friesland en elders in Nederland verschijnen. Door allerlei oorzaken (soms klimaatomstandigheden /storm/kou/stof en zandstormen, etc.) kunnen aankomsten vertraagd zijn. De lange weg terug uit Midden en Zuid-Afrika is er een met veel hindernissen. Ook omstandigheden (voedseltekort/droogte, etc.)  IN het overwintergebied kunnen bepalend zijn voor de uiteindelijk vertrekdata uit Afrika. Verder is opmerkelijk dat veel van de geringde boerenzwaluwen uit Engeland b.v. meer teruggemeld worden uit het zuidelijke deel van Afrika, terwijl er van alle geringde boerenzwaluwen in ons land (jong/oud/wel/geen broedvogel) er in dat gebied (Zuid-Afrika) maar zelden een wordt teruggemeld. Boerenzwaluwen geringd in ons land worden over een breed front in Afrika teruggemeld van noord Afrika (Marokko, Algerije, Tunesië, Libië) langs de westkust van Afrika (Marokko, Senegal), naar Centraal Afrika (Sierra Leone, Ivoorkust, Ghana, Nigeria, Gabon) afbuigend naar Congo en Zambia en enkele in heel zuidelijk Afrika.

 We zijn erg benieuwd of er dit jaar ook op veel meer plaatsen de boerenzwaluwen veel later zijn teruggekeerd. Mogelijk zijn er zelfs flinke af of toename te constateren met dit extreme voorjaarsseizoen.

Hieronder geef ik de lijst van AANKOMSTEN IN STALLEN EN SCHUREN weer in 2021 en kunt U ook de aankomstdata vergelijken met 2020.

Staat U naam en woonplaats er niet bij geef deze dan snel op zodat van elke woonplaats in ons land de aankomst IN de stal beter wordt onderbouwd met U bijdrage.  Ik hoop van harte dat ook uit de andere provincies nu veel meer aankomstmeldingen gaan binnenkomen.  Reacties kunt U zenden naar j.d.jonglc@home.nl  of telefonisch doorgeven op 0513-414788.

Joure, 29 april 2021

Jan de Jong E.A. Borgerstraat 66 8501 NG Joure.

03-05-2021, 17:23 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)

Zanglijsters zingen alweer volop.

 De laatste week hoor je op allerlei plaatsen de zanglijsters al weer zingen. Zelf hoorde ik op 18 februari in de wijk Skipsleat er al twee luid zingen en enkele dagen later op een 6-tal andere plekken in Joure. De zanglijster (Bûnte Lyster) is er altijd vroeg bij met de eerste zang. Soms worden ze al in zwakke winters gehoord. Zoals op 15 december 2000 toen Tsjepke van der Honing er aan de Helling in Joure al een volop zingend (15 minuten) hoorde. Eelke Bosma uit Haskerhorne hoorde op 9 januari 2004 bij zijn woning ook een, de vogel was op 17 januari nog druk met de zang. Vanaf maart kan je de zanglijster de laatste jaren steeds meer horen zingen.

Foto Wim Priem 7-4-2020.Zanglijsters komen steeds vaker in tuinen, parken en volkstuinen.

Vroege en late nestvondsten.

 De eerste broedgevallen kunnen al vroeg zijn. Zo vond ik in het archief al een melding van 2 maart 1998 toen er in Drogeham bij Fam. Spoelstra een nest met 1 ei werd gevonden. In Leeuwarden op 17 maart 1994 nest met 2 eieren (Auke Willem de Jong). Op 22 maart 1993 in Leeuwarden nest met 4 ei (Mevr. Aalbers). Het broeden kan tot zeker in augustus aanhouden en kan meerdere legsels bevatten. Zo werd er op 6 augustus 1996 in Hardegarijp nog zanglijster op nest met 1 ei gevonden in een klimhortensia door Fam. Goodijk. Op 8 augustus 2000 meldde A. Meersma uit Minnertsga me dat er nog een zanglijster zat te broeden in een dichte veld iep op nog geen twee meter van een merelnest met kleine jongen. De jonge zanglijsters zijn pas 25 augustus uitgevlogen.

 Oproep let op vroege legsels.

Ik ben benieuwd of er dit jaar in Friesland (of daarbuiten) ook vroege maart legsels bekend zijn geworden van de zanglijster. Vaak wordt er in de maart maand nog maar weinig omgekeken naar broedende zanglijsters. Waarschijnlijk komen er de laatste jaren steeds meer broedgevallen voor in begin maart door de veranderende klimatologische omstandigheden.  Het is dus opletten als je vrouwtjes zanglijsters al vroeg ziet slepen met nestmateriaal.  Steeds vaker broeden ze in wat grotere tuinen bij woningen. Hun nest is komvormig gebouwd (door vrouwtje) van dunne takjes, mos, gras, plantenwortels, bladeren etc. en aan de binnen zijde een opvallend gladde kom. De eieren helder lichtblauw met zwarte of donkerbruine spikkels. Het vrouwtje begint vaak na het laatste ei te broeden en na 12 a 14 dagen komen de jongen uit. Deze jonge worden daarna nog zeker 12 a 16 dagen verzorgt voor ze uitvliegen. Als de jongen 7 a 9 dagen oud zijn openen ze al hun ogen en kunnen bij dreigend gevaar al uit het nest springen! Op de 8^e dag komen de buik schouder en rugveren al 1 millimeter ui de bloedspoelen. Vanaf de 11^e dag zijn de vlekken op de borst al zichtbaar.

Foto 3-4-2015. Anna de Vries. Smidse van de zanglijster waar hij zijn tuinslakken kapot slaat om de inhoudt te nuttigen. Het is belangrijk dat slakken in uw tuin NIET bestreden worden met giftige middelen. Dit zou slecht kunnen uitpakken voor zanglijsters die ze regelmatig eten.

Vooral in de trektijd, maar ook in het late broedseizoen, kunnen veel jonge zanglijsters al aan het zwerven gaan. Mening zanglijster komt dan opvallend vaak om als vensterslachtoffer. Zo vond Tjepke Hofma uit Joure er op 11 augustus 1994 in zeer korte tijd 3 dood in de tuin. Ook tijdens de voorjaarstrek sneuvelen er vele tegen vensterruiten, soms van ver. Meldt vensterslachtoffers zo veel mogelijk.

Enkele voorbeelden van gesneuvelde doortrekkers.

1. Op 26 maart 1994 sneuvelde er een tegen de ruiten in Hommerts bij B. Zwijgers. De vogel was geringd (GBT.  RV…80617) op 20 november 1993 in Watlington in Engeland. Kennelijk een vogel die in Engeland probeerde te overwinteren en op de terugweg naar zijn broedgebied na 126 dagen al sneuvelde (476 km).

2. Op18 maart 2019 vloog een zanglijster zich dood tegen de ruiten bij Binne en Aafke Kunnen in Ureterp. De vogel droeg een ring uit Noorwegen (NOS.  …8222559) en was op 1 september 2017 als jonge vogel op de najaarstrek geringd te Buas, Songdalen en is na 563 dagen toen ie op weg was weer naar zijn geboorteland gesneuveld (583 km).

3.Op 12 februari 1980 sneuvelde bij G. van der Bij in Zwaagwesteinde 1 zanglijster tegen de ramen met een Zweedse pootring (SVS. …4163166). De vogel was op 6 oktober 1979 op de najaarstrek geringd in Svensca, Hogarne, Zweden en sneuvelde al na 129 dagen (1076 km).

 Soms gaat de najaarstrek van zanglijsters wel erg snel.

1.Op 14 oktober 1990 werd er in Leeuwarden door J.K. Dijkstra een jonge zanglijster dood gevonden onder het vensterraam, de vogel bleek 13 dagen (!) daarvoor geringd te zijn (SUE. H…201973) op 1 oktober te Parnumaa, Matsalu in Rusland 286 km).

2. Op 4 november 2003 vond Sabine Bosma uit Schettens een dode zanglijster met ring onder het raam (SVS. …4446768). De vogel was 27 dagen ervoor op 8 oktober 2003 als jonge vogel geringd te Varberg in Zweden (622 km).

 Leeftijden

Zanglijster kunnen een flinke leeftijd bereiken.  Dat weten we aan de hand van de vele ringvondsten en ringvangsten. Oudste zanglijster volgens het Vogeltrekstation in Nederland werd 12 jaar en 12 dagen. De oudste in Friesland ruim werd 11jaar. Helaas sterven veel zanglijsters (meer dan 50%) al binnen het eerste levensjaar, voornamelijk op de najaars en voorjaarstrek. Daarbij vliegen ze in ons land veel tegen windschermen en ramen en komen om in het verkeer. Onervarenheid speelt daarbij een grote rol. In het buitenland werd nogal eens een geschoten.

Joure 12 maart 2021.

Jan de Jong j.d.jongringer403@home.nl

12-03-2021, 15:13 Geschreven door Jan de Jong, Joure
Reageren (0)