Brandstapels en Duivels
San Antonio, Sant Atón Abad, is de beschermheilige van de dieren en op zijn feestdag, 17 januari of het weekend het dichtst erbij, worden bijna overal dierenzegeningen gehouden.
In Manacor, op de Balearen en meer bepaald op het eiland Mallorca, komen daar nog andere fees­telijkheden bij. De demonios (duivels) spelen hier een rol tijdens deze feesten.

De landbouw was vele eeuwen lang de belangrijkste economische bedrijvigheid van de bewoners van Mallorca en wellicht daarom wordt San Antón, de beschermheilige van de dieren, er groots gevierd, want dieren zijn voor een boerderij nu eenmaal onmisbaar.
Vroeger waren de boerderijen gemeenschappen van grote families, de zogenaamde ‘masias’ met hun personeel en omdat er geen handel bestond wegens gebrek aan vervoermiddelen en bewaarmiddelen, was alles voorhanden om te overleven, ook dieren: geiten, schapen, varkens, kippen… iedere boerenfamilie kon in eigen levensonderhoud voorzien en daarbij waren de dieren van groot belang.
In de nacht van 16 januari begint in Manacor het feest en niet alleen hier, want bijna heel Mallorca wordt één grote brandstapel, de zogenaamde ‘hoguera’. Het vuur heeft in Spanje altijd een betekenis gehad als verbranden van het kwaad en bij dit vuur wordt uitgelaten gezongen en gedanst tijdens de zogenaamde ‘nuit bruixa’ (heksennacht).
Op 17 januari zijn er dan de zegeningen van de dieren met de traditionele drie rondjes rond de kapel van de heilige en de optocht van de karren, maar vooral de verschijning van de demonios, de duivels.
Bovendien geniet men van een speciaal gastronomisch gerecht.
De devotie voor de heilige is al zeer oud en werd ingevoerd door koning Jaime I de Veroveraar, die de Balearen en het toenmalige koninkrijk Valencia op de moren veroverde. Het feest werd zoals gebruikelijk vermengd met oudere profane tradities en aangepast aan het christendom.
De hogueras, de brandstapels, waren altijd een middel om de rijkdom van een familie te tonen, zoals dit nog steeds de achtergrond is van de Fallas in Valencia of de Hogueras in Alicante. Hoe groter de brandstapel, hoe rijker de familie. Of omgekeerd. Iedere familie probeerde zijn hoguera groter en hoger te maken dan die van de buren.
De duivels zijn daarbij ook aanwezig, springend en brullend tussen de menigte en rond de figuur van San Antonio. Het is hun taak het feest nog meer te animeren, maar bovendien vertolken zij ook de angsten en de verzoekingen van Sint Antonius.
Op het eiland vinden we een massa duivels en vele aardrijkskundige namen verwijzen ook naar de duivel of de hel, zoals de ‘Gorg de l’Infern’
dicht bij Deiá of de ‘Clot de l’Infern’ naast de Puig Major of Son Foster. De brandstapels dienen niet alleen als verlichting, want als ze bijna gedoofd zijn en het vuur laag, wordt er vlees op gebraden. De specialiteit van die dag zijn de ‘espinagades’, gebakjes met kool en aaltjes.
In Manacor komt de zogenaamde ‘dimoni gros’ op straat, die heel erg gevreesd wordt door de kinderen. Dit traditionele personage behoorde vroeger tot de broederschap van Sant Antoni en is nu eigendom van het Patronat de Sant Antoni, een genootschap die ook het feest organiseert.
Het feest van Sint Antonius maakte deze figuur ook populair.
De optocht bestaat uit Sint Antonius ‘zelf’ en hij wordt begeleid door een mini-fanfare, zangers en dansers en ze lijken wel carnavalfiguren.
De dimonis belagen de heilige, maar die wordt op zijn beurt beschermd door ‘beneïdes’, door de hemel gezonden. Natuurlijk is het Sint Antonius die de strijd wint.