|
Aan de oude Leie-arm in Sint-Eloois-Vijve plant De Vlaamse Waterweg de aanleg van een nieuwe vispassage aan de oude stuw, die trouwens ook wordt gerenoveerd. De werken kaderen in het rivierherstel, een Europees project van Seine Schelde Vlaanderen. De voorbereiding van de werken zijn gestart. Op het terrein zullen de werkzaamheden pas na de zomer opstarten.
De Vlaamse Waterweg blijft investeren in de waterweg aan de sluis in Sint-Baafs-Vijve. Naast de sluis op de rechtgetrokken Leie werd de afgelopen jaren een gloednieuwe moderne sluis gebouwd van 16 meter breedte en 280 meter lengte. Die is nu in gebruik genomen en is gestart met omgevingswerken. Op de plaats van de oude sluis komen nieuwe kaaimuren en een insteekdok. Zodoende wordt de overslagcapaciteit uitgebreid en krijgen de bedrijven in de buurt een extra stimulans.
Door de verbreding van de waterweg ter hoogte van de nieuwe sluis, zullen het jaagpad en de beek enkele meters moeten opschuiven. Naast de beek komt een groenstrook met bomen. Ter hoogte van de nieuwe sluis wordt ook een nieuw gebouw gebouwd met onder andere kantoren voor medewerkers van De Vlaamse Waterweg nv en stockageruimte voor reserve-onderdelen.
Renovatie stuw in Vijve
Ook de huidige stuw op de oude Leie-arm krijgt een opfrisbeurt. Stuwen regelen de stand van het water, maar dat betekent wel dat ze voor vissen een groot obstakel vormen. De bovenbouw krijgt een hedendaagse look die aansluit bij de stijl van het nieuwe dienstgebouw en de elektromechanische uitrusting wordt volledig vernieuwd. Het portiek van de stuw wordt volledig vernieuwd en krijgt een hedendaagse look. De gevelbekleding van het nieuwe portiek krijgt sluit aan bij de gevelbekleding van het nieuwe dienstgebouw. Zo worden alle bouwwerken omgevormd tot een mooi geheel.
Aan de stuw in Sint-Baafs-Vijve op de oude Leie-arm, bouwt De Vlaamse Waterweg in het kader van rivierherstel een vispassage om de verplaatsing van de vissen makkelijker te maken. Vissen verplaatsen zich voortdurend in een waterloop op zoek naar voedsel, voortplantingsplaatsen, overwinteringsgebieden of nieuwe leefgebieden. Stuwen zorgen voor een te hoge stroomsnelheid waardoor vissen er niet zomaar voorbij kunnen zwemmen.
De nieuwe vispassage komt in de oude, klasse I sluis. Dat gebeurt met de bouw van een ‘enkel vertical slot’-constructie, waarbij de vissen zigzaggen door de passage naar de andere kant. Daarnaast werkt men met een 'toegevoegd debiet'. Dit wil zeggen dat er ‘extra’ water via een klein, parallel kanaal in het laatste deel van de vispassage wordt ingebracht om zo de lokstroom voor de vissen te versterken. Tegelijk zorgt dit toegevoegd debiet ervoor dat de vispassage kan blijven werken in periodes van droogte.
Stuwen en sluizen vormen een fysiek obstakel en zorgen voor een te hoge stroomsnelheid van het water. Daarom is dit een knelpunt voor de vismigratie. Vissen kunnen er namelijk niet zomaar voorbijzwemmen. Waar mogelijk worden dan ook vispassages gebouwd om de verplaatsing van de vissen makkelijker te maken. Deze passages zorgen ervoor dat vissen trapsgewijs om een stuw of sluis heen kunnen zwemmen.
Er zijn verschillende soorten vispassages. Sommige bestaan uit een eenvoudige buis, sommige zijn heuse trappen. De vispassage is telkens aangepast aan de soorten vissen die in de waterweg voorkomen. Een vis merkt nauwelijks dat hij door een vispassage zwemt. Vissen zwemmen intuïtief tegen de stroom in. Daarom lokken we de vissen met een nagebootste stroming de vispassage in, een zogenaamde lokstroom. Door te zorgen dat de stroming vanuit de vispassage sterker is dan de stroming die van de stuw komt, sturen we de vis de goede kant op. De lokstroom mag niet te sterk zijn, want dan kunnen kleinere vissen er niet tegenin zwemmen.
Rivierherstel Leie
De Vlaamse Waterweg blijft werken aan een betere toekomst voor de binnenvaart om transport via het water een duwtje in de rug te geven. Ze doen hier ook aan rivierherstel en geven we zo de natuur weer alle kansen. Om grotere schepen een vlotte doorgang te verlenen op de Leie, wordt de rivier verruimd. Door meer ruimte te creëren, wordt de Leie heel wat toegankelijker voor de binnenvaart. Hierin kaderen de nieuwe brug in Desselgem en de nieuwe sluis in Sint-Baafs-Vijve. Eerder werd de brug in Vijve al verhoogd. Er komt meer ruimte onder de brug om schepen tot drie lagen containers te kunnen vervoeren. De sluis is nu voorzien voor grotere schepen.
Naast een verbeterde infrastructuur voor onze binnenvaart, is er in Waregem ook oog voor rivierherstel. Tussen Ooigem en Munkenhof, tussen Sint-Baafs-Vijve en Oude Plaats en tussen Desselgem en Schoonaarde worden oude meanders opnieuw verbonden met de Leie. De oevers worden bovendien op een natuurvriendelijke manier hersteld, zodat de rivier een waar paradijs wordt voor de ontwikkeling van typische fauna en -flora. Tot slot maken fauna-uitstapplaatsen het plaatje compleet. Hier kunnen dieren makkelijk uit het water geraken om langs de oevers op zoek te gaan naar een nestplaats of naar lekkers op het land.
Er bestaan verschillende soorten meanders. De meander Desselgem-Schoondale is een boogvormige meander. Hier wordt nog onderzocht of er bepaalde gedempte stukken terug open kunnen worden gemaakt en of een verbinding met de Leie wel wenselijk is en hoe die verbinding het best kan gebeuren. Via een constructie moeten we ook het waterpeil in de meander kunnen regelen.
Door de oude meanders opnieuw te verbinden met de Leie worden deze terug onderdeel van het riviersysteem. Hierdoor kunnen de ecologische kansen van de typische flora verbeteren en wordt de rivierdynamiek herstelt. Bij het opnieuw verbinden van de meander Desselgem-Schoondale met de Leie kan het water terug doorstromen en komen ook de aanpalende gronden weer in contact met de rivier.
Met deze aanpassingen zal het ook mogelijk zijn om het waterpeil in de meander te regelen. Hierdoor kunnen we in periodes met veel regen, voornamelijk in de winter, hoge waterstanden creëren waardoor natte natuur terug meer kansen krijgt in het valleigebied.
Kanaal Ooigem-Roeselare
Specifiek voor Wielsbeke betekent een verruiming van de waterweg op de Leie de renovatie van oude kaaimuren, het vernieuwen van het regionaal overslagcentrum (River Terminal Wielsbeke), het opwaarderen van natuurelementen en de herstelling van de sluis van Ooigem. Het kanaal wordt aangepast voor schepen tot klasse Va: 110 meter lang, 11,4 meter breed en een laadvermogen van 3.000 ton (Evenveel als 150 vrachtwagens!). Dat vereist diep water, hoge bruggen, toegankelijke sluizen en ruimte om elkaar veilig te kruisen.
Het kanaal Roeselare-Leie wordt aangepast voor hedendaagse binnenvaartschepen. Het kanaal is een belangrijke trafiekzone waarlangs steeds meer goederen vervoerd worden, en kan een upgrade gebruiken. Dit jaar herstelt De Vlaamse Waterweg kaaimuren en voert bagger- en oeververstevigingswerken uit ter hoogte van de firma Braet. Ze starten ook met de renovatie van de Ooigemse sluis. Die wordt in de zomer van 2022 gestremd tot het afronden van de werken later dat jaar.
https://www.seineschelde.be/aanpassing/wielsbeke-aanleggen-vispassage-en-renovatie-stuw?
|
