Onze zoon van vijf is wat verkouden en mag vandaag thuisblijven van school. Of misschien had mama behoefte aan wat gezelschap op haar snipperdag?

   We zitten gezellig samen in de zetel onder een warme deken en zoonlief trakteert me op een van zijn niet te onderbreken redeneringen.

   “Vroeger, toen God er nog was, toen was er nog geen land op aarde, eh mams?” steekt hij van wal.

Mijn vrijblijvende ‘mmmh’ volstaat ruimschoots aangezien zoonlief in het geheel geen antwoord verwacht en helemaal opgaat in zijn eigen hersenspinsels.

   “Zus vertelt dat er toen alleen maar water was, maar dat is toch niet juist eh mama?”
Deze keer laat hij een duidelijke rustpauze, wat erop duidt dat hij toch een weerwoord wenst.

Ik beaam dus voorzichtig dat sommige mensen inderdaad menen dat God het land en alles wat er op aarde is zelf geschapen heeft en dat grote zus dat zo op school heeft geleerd.

Ons zoontje veert overeind.
   “Maar dat is niet juist hoor!” gaat hij ietwat opgewonden verder.
   “Dat kán gewoonweg niet kloppen. Want als er vroeger geen land was op aarde, dan had God ook niet kunnen leven. God kan toch niet de hele tijd in het water gelegen hebben tussen al die walwissen en zo. Daar geloof ik niets van. Neen, daar móét hier of daar minstens een eiland geweest zijn!”

   Hij schudt mistroostig zijn hoofdje en met een diepe rimpel in zijn voorhoofd mompelt hij:
   “Ik vraag me af waarom ze op school allemaal zo’n domme dingen vertellen”

© Karlijn Koninckx

Mijn chemokuur zit erop. Ik ben ontzettend blij dat ik er ondanks de haperingen doorheen gesparteld ben. Mijn lichaam heeft afgezien van de maandenlange vergiftigingen. Het zal wat tijd vragen om mijn weerstand terug op peil te krijgen. Toch moet ik nu starten met de volgende behandeling: de bestralingen ter hoogte van de weggenomen borst.

We zijn 10 oktober 1994 en het ganse Sint-Rafaëlziekenhuis is druk in de weer met de ‘grote verhuizing’. De afdeling oncologie wordt vandaag naar Gasthuisberg overgebracht. Kankerpatiënten zullen voortaan hun chemobehandeling op de heilige tempelberg kunnen genieten. Zij zullen alvast geen depressie meer oplopen van die naargeestige gebouwen op de Kapucijnenvoer. En met wat geluk zullen de dossiers niet meer verloren gaan.

Als gevolg van de verhuizing is er wat minder aandacht voor de patiënten, zeker voor diegenen waarbij de chemo is afgelopen. Waarschijnlijk wordt mijn toestand als geklasseerd beschouwd. Ik wil te weten komen wanneer met de bestralingen zal worden gestart, maar het is haast onmogelijk een dokter te pakken te krijgen en alle verpleegkundigen zijn bezig met inpakken van hun hebben en houden. Dossiers vliegen deze keer niet door de lucht, maar worden opgeborgen in kartonnen dozen voor de grote overtocht.

   ‘U moet wat geduld hebben, ze zullen u wel oproepen voor de bestralingen’ wordt me gezegd.

Geduld is niet mijn sterkste kant en wanneer ik drie weken later nog steeds niets heb gehoord, neem ik zelf contact op met Gasthuisberg. Daar is blijkbaar niemand op de hoogte van mijn toestand en ik word meermaals doorverbonden naar een andere dienst. De verhuizing is nog lang niet rond, zoveel is duidelijk.

Die verhuizing schijnt heel belangrijk te zijn. Misschien dat ik daarom de voorbije maanden zoveel ongemakken moest doorstaan. Al het personeel wist dat het oude ziekenhuis op haar laatste benen liep. Nochtans kunnen kankerpatiënten die overtollige heisa missen als de pest, zeker tijdens zware chemomaanden. Het komt me stilaan allemaal de strot uit.

Wanneer me enkele dagen later wordt gezegd dat ze mijn dossier eventjes niet kunnen vinden, is voor mij de maat vol. Dit kan zo niet langer. Wanneer die verhuis niet beter kan voorbereid worden, wanneer dossiers zomaar in het niets verdwijnen, wanneer mijn behandeling niet kan doorgaan omdat die verhuis voorrang heeft, dan wordt het hoogtijd dat ik verander van ziekenhuis. Ik heb het gehad met Gasthuisberg.

Ik besluit contact op te nemen met het Oncologisch Centrum in Hasselt, met de vraag of de behandeling daar kan verder gezet worden.

Het is september en schitterend mooi weer. De hoogstammen in de weide achteraan onze tuin barsten van het fruit. Ik loop met de kinderen door het hoge gras en we rapen de gevallen appelen en peren op.

   ‘Alleen die zonder blutsen, he mams’, vraagt Jeroen

   ‘En alleen die zonder wormengaatjes’, voegt Sofieke er met een griezeling aan toe.
We bukken ons om beurten en leggen het goede fruit voorzichtig in de doos op de kruiwagen.

Opeens klinkt het schelle stemmetje van onze zoon.

   ‘Mama, kom kijken! Wat een grote paddenstoel’. Hij rolt zijn ‘r’ alsof hij er de grootte van de paddenstoel mee kan benadrukken.

Ik draai me om en zie hem met zijn vingertje wijzen naar iets wit dat verderop in het gras ligt.

Wel verdorie, denk ik nog terwijl ik dichterbij kom, zo’n mooie grote paddenstoel heb ik nooit eerder gezien. Onze energieke dochter stormt er als een sneltrein op af.

   ‘Ho ho, niet plukken’ roep ik nog, 'paddenstoelen kunnen giftig zijn!'
Maar het is te laat en Sofie heeft de witte punthoed al in haar hand. Een teleurgesteld gezichtje draait zich naar me toe.

   ‘Het is geen paddenstoel’ zegt ons dochtertje bedrukt, en ze overhandigt me de stoffen borstprothese, die door het vele bukken uit mijn beha is geschoven.

Het huilen staat me nader dan het lachen en ik voel me opeens weerloos en boos van onmacht. Maar dan zie ik de gezichtjes van mijn kinderen en bedenk dat lachen hier de beste oplossing is. Ik ben opgelucht als ze opgewekt mee schateren om het misverstand.

’s Avonds wordt het voorval in geuren en kleuren aan papa verteld, die er eveneens hartelijk om kan lachen.

Eindelijk komt de verpleegkundige.

   ‘Ziezo, mevrouw De Koninck’ zegt ze opgewekt, ‘we kunnen eraan beginnen’.

Hoewel ik op dat ogenblik druk in gesprek ben met een vriendin die me gezelschap houdt, gaat er ergens een alarmklokje luiden. De naam, de naam klopt niet! Ik ben mevrouw Koninckx en niet De Koninck. Ik herinner me de vele zondagen dat de bakker de broodjes voor de familie De Koninck, die twee straten verder woont, bij ons is komen afzetten. Ik ken het probleem.

   ‘Mijn naam is Koninckx’ zeg ik haar klaar en duidelijk.

   ‘Jazeker, mevrouw De Koninck’ zegt ze, terwijl ze mijn arm begint af te binden om het infuus te prikken.

   ‘Niet De Koninck, maar Koninckx, met "ckx"  achteraan en zonder "De" vooraan’ herhaal ik met nadruk.

Ze kijkt naar het etiket op de baxter.

   ‘Maar hier staat duidelijk De Koninck op’ zegt ze, alsof ik mijn eigen naam niet meer zou kennen.

   ‘Klopt’ antwoord ik ‘maar dan is dit mijn baxter niet’.

Ze verdwijnt met de infusenkar en komt enkele ogenblikken later terug.

   ‘Het is in orde, hoor’ zegt ze, terwijl ze verder gaat met het plaatsen van het infuus. ‘De dokter heeft gezegd dat het goed is.’ Het etiket is van het zakje gescheurd.

Wat er nu precies aan de hand is zal ik wel nooit te weten komen. Is dit inderdaad mijn infuus en staat er enkel een foute naam op het etiket of krijg ik het infuus van mevrouw De Koninck en heeft zij het mijne gekregen? Het kan moeilijk anders, want de mensen die de infusen klaarmaken zijn al lang naar huis, en mevrouw De Koninck is eveneens uit de wachtzaal verdwenen.
Het is te hopen dat wij een beetje zelfde grootte en gewicht hebben. In het andere geval zal de lichtste onder ons kotsmisselijk zijn van haar te zware chemo en zal de zwaarste een lichtere chemo krijgen die niet zo effectief is als verhoopt.

Vandaag staat er een vreemdeling in een lang gewaad in de gang, waarschijnlijk een moslim. Hij heeft een groot gevolg van vrouwen om zich heen. Zouden al die vrouwen zijn ‘eigendom’ zijn? Of zijn het familieleden die hem komen steunen? Het valt me op dat er geen enkele man in het gezelschap zit.

Wanneer de verpleegster bloed wil prikken en het rubber bandje om zijn bovenarm klemt, raakt de man in paniek en gaat tekeer alsof ze zijn arm wil afzetten. Hij roept luidkeels. We verstaan geen woord van wat hij brult, maar we voelen zijn angst. Hier en daar gaat de kamerdeur open van patiënten die ongerust worden en op de gang komen kijken naar het spektakel.

Wanneer een paar uur later bij de man, die intussen ook op een kamer werd ondergebracht, een infuus wordt geprikt horen we hem janken, kermen en schreeuwen als een gekeeld varken. Het gaat door merg en been. De vrouwen jammeren in koor mee. Ze praten opgewonden door elkaar in een onverstaanbaar taaltje. Wellicht willen ze tegelijkertijd Allah om steun vragen, proberen ze de man wat moed in te spreken en wensen ze de verpleegster naar de verdoemenis. Je hoort het tumult door gans de afdeling. De verpleegster moet hulp inroepen om de man de baas te kunnen. Ik krijg er kippenvel van. Die man gaat nog een zware tijd tegemoet. Jammer genoeg kan zelfs Allah hier niet helpen.

Het enige pluspunt aan chemo’s is dat ik andere mensen leer kennen met soortgelijke problemen. Meestal heb ik een kamergenoot waarmee ik heel wat uren doorbreng. De tijd gaat vlugger als je kletst. Ook al ken ik die mensen van haar nog pluim, er ontstaat gauw een soort vertrouwdheid op grond van datgene wat ons bindt: de kanker die aan ons lichaam vreet. Wij zijn allen lid van de kankerbrigade, tegen wil en dank. We vertellen elkaar onze problemen en soms ook die van anderen. Elk verhaal is om ter schrijnendst. Maar het helpt relativeren als je hoort dat je niet alleen bent en dat het vaak nog erger kan.
Terwijl ik alles tot in de details wil weten over mijn ziekte en de dokters daarover uitvraag, zijn er patiënten die zo bang zijn dat ze liever niets willen weten, stel ik vast. Ze willen enkel gerustgesteld worden en verdringen de werkelijkheid naar een verre achtergrond. Maar erover praten helpt meestal en brengt troost voor iedereen.

Telkens wanneer we de rammelende karretjes door de gang horen kletteren, houden we samen de adem in. Neen, ze rijden verder. Het is niet onze beurt deze keer. Nog niet.

   Ik lig in het bed en wacht op mijn eerste chemo. Af en toe hoor ik het luidruchtig gerammel van een ijzeren karretje over de kleine tegeltjes in de gang. Het geluid komt steeds uit dezelfde richting, komt luider dichterbij, en rijdt meestal de deur van mijn kamer voorbij. Even later klettert het even luid rammelend op zijn weg terug. Ik vraag me af wat het betekent, maar ik ben alleen in de kamer. Ik kan het niemand vragen. Gelukkig heb ik wat leesgerief mee om de tijd te doden. Het lukt me echter niet iets van het boek tot me te laten doordringen.

   Kort na de middag stopt het karretje voor mijn deur. Ik heb intussen wel honger gekregen. Misschien zijn ze daar met wat eten?

   ‘Hier zijn we dan, mevrouw’, zegt de opgewekte verpleegster, terwijl ze het rammelend gedoe vol buisjes, zakjes en spuiten bij mijn bed parkeert. Mijn honger is op slag voorbij. Nu gaat het komen. Er wordt deskundig een naald geprikt en kort daarna begint het eerste infuus te lopen.

   ‘Zodra dat zakje is leeggelopen mag je me roepen, dan kom ik het volgende infuus aanhangen zegt ze, alsof het om kadootjes onder de kerstboom gaat. Ze verdwijnt met de rammelkar en trekt de piepende deur achter zich dicht.

Ik bekijk het infuus en vraag me af wanneer ik misselijk ga worden. Ik zet het kotsbakje binnen handbereik. De vloeistof drupt tergend langzaam in mijn arm. Eindelijk is het zakje leeg. Ik voel totaal niets. Ik word niet ziek, voel me niet misselijk. Zouden al die verhalen over misselijk makende chemo’s dan overdreven zijn? Het tweede infuus loopt even vlot binnen. De derde vloeistof zit in een merkelijk kleiner zakje, maar ziet er met die rare kleur wat venijniger uit.

‘Dit is het product waarvan je haar uitvalt’ zegt de verpleegster. Als ze weg is voel ik voorzichtig aan mijn haardos, maar er schijnt (nog) niets verkeerd mee te zijn.

© Karlijn Koninckx

Het wachten op het signaal om met de chemo te beginnen duurt lang. Drie weken na mijn ontslag uit het ziekenhuis heb ik nog steeds geen bericht ontvangen. Nochtans werd me door de andere oncologen die ik intussen heb geraadpleegd, verteld dat je best zo snel mogelijk met de behandeling kon starten. Op Gasthuisberg lijken ze geen haast te hebben.

De afdeling oncologie van het Universitair Ziekenhuis is in die tijd nog gevestigd in de Sint-Rafaëlkliniek aan de Kapucijnenvoer. Ik besluit eens zelf naar St-Raf te gaan om te zien wat er hapert. Daar gekomen lijkt niemand weet te hebben van mijn dossier. Ik ga terug naar Gasthuisberg om navraag te doen. Daar beweren ze dat mijn dossier hebben doorgestuurd. Op oncologie in St-Raf is het echter nooit aangekomen. In mijn fantasie zag ik mijn dossier vrolijk fladderen,  ergens in de blauwe lucht tussen Gasthuisberg en de Kapucijnenvoer…

Een zoekgeraakt dossier, dat kan toch niet waar zijn?

Ik ga nogmaals naar Sint-Rafaël en vraag om een afspraak met de oncoloog. Met welke, wordt me gevraagd, want er zijn er blijkbaar verschillende. Met diegene die mijn dossier had moeten krijgen, antwoord ik. Weer wordt me na wat opzoekingswerk medegedeeld dat mijn dossier nog niet aangekomen is. De wind waaide die dagen waarschijnlijk in de verkeerde richting?

Opeens is mijn geduld op en ik vraag een afspraak met het hoofd van de dienst oncologie. Ik schrik ervan dat die man al zo oud is en hij schrikt waarschijnlijk van mijn doortastendheid. Hoewel hij me probeert te verzekeren dat er helemaal niet zo’n haast is (hoe kon hij dat weten zonder inzage in mijn dossier?), is hij blijkbaar toch onder indruk van mijn strijdlust. Hij zal de behandeling opstarten zodra hij mijn dossier heeft ontvangen. Wanneer? Hij belooft er zelf navraag naar te doen.

Enkele dagen later krijg ik eindelijk het bericht dat ik mij mag melden voor de chemobehandeling.

Er wordt een CMF-kuur voorgeschreven die telkens op vrijdag zal toegediend worden. Steeds twee opeenvolgende vrijdagen en dan twee weken rust, en dit zes maanden lang. We zijn vertrokken!

Karlijn

   Ik vraag me af hoe het litteken er zal uitzien. Of althans, hoe ik eruit zal zien zonder borst. Zou het een groot en lelijk litteken zijn? Zal het mettertijd vervagen? Zal ik er ooit aan wennen?

   ‘Het is wel een groot litteken hoor, mevrouw’ vertrouwt de verpleegster me toe. ‘We hebben uw ganse borst moeten afzetten. We hebben niets van uw borst kunnen sparen. Het is een volledige borstamputatie geworden.’

Amputatie of afzetten zijn zo’n vreselijke woorden. Ik griezel ervan. Het doet me denken aan die trieste oorlogsfilms, waar bij jonge soldaten kapotgeschoten ledematen worden afgezet tot er enkel een stomp overblijft. Dat vind ik zo verschrikkelijk. Het idee dat die jonge mensen een arm of een been moesten afgeven, gewoon om in leven te blijven. Het is zo brutaal, zo ingrijpend, zo verminkend.

Nu wordt door sommigen hier hetzelfde griezelwoord gebruikt om aan te geven wat er met mijn borst is gebeurd. Bah! Ik krijg er koude rillingen van.

De arts die de ingreep bij mij heeft uitgevoerd, sprak heel voorzichtig over de borst die ze hadden moeten wegnemen. Hoeveel zachter, hoeveel menslievender klinkt dat woordje ‘wegnemen’. Ik heb het echt getroffen met die arts. Uit de wijze waarop hij over de ingreep spreekt, klinkt zijn spijt en medeleven door dat het zover is moeten komen. Ik heb nadien nog met hem gesproken over dat brutale woordgebruik, en hij vertelde dat hij ervoor zou zorgen dat ‘amputatie’ in de toekomst zou vermeden worden bij al het ziekenhuispersoneel.

   Korte tijd na de ingreep mag het knelverband eraf en wordt de wonde afgedekt met zo’n doorzichtige kleefpleister. De verpleegster vraagt me bezorgd of ik het litteken wil zien. ‘Natuurlijk’ antwoord ik. Eindelijk zal ik weten hoe mijn lichaam er in de toekomst uit zal zien. We gaan naar de badkamer zodat ik kan meekijken in de spiegel.

Wat ik zie is echt een positieve ervaring. Het litteken is wel enorm lang. Het loopt van aan het borstbeen, over de ganse breedte van de borstkas, helemaal naar de oksel toe en nog een stukje verderdoor in de bovenarm. Ik ben opgelucht dat het slechts een dunne streep is, die er helemaal niet griezelig uitziet. De arts had de wonde met zorg onderhuids genaaid, zodat ik vrijwaard zou blijven van die lelijke dwarse streepjes die de klassieke littekens op een grove rits doen lijken. Ik weet niet wat ik precies verwacht had, maar het resultaat is meer dan bevredigend. Er is geen rond gat, geen griezelige roze vleeswond, zoals je bij een amputatie zou verwachten. Het is gewoon een lange dunne streep, onder een plastiek doorschijnend folietje. Helemaal niks griezeligs!

Aan één kant vrouw, aan de andere kant een man. Ben ik nu bisexueel?

   Ik buig wat dichter naar de spiegel toe en ik zie ongeveer in het midden van het litteken een klein bruin huidvlekje. Opeens begin ik onbedaarlijk te lachen. ‘Kijk, er begint al een nieuw tepeltje te groeien’ zeg ik tegen de verpleegkundige, terwijl ik naar het bruine vlekje wijs. Ik kan er niet aan doen, maar ik schater het uit en het lachen doet me ongelooflijk deugd.

De verpleegkundige kan de humor van mijn opmerking absoluut niet inzien. Ze maakt zich zelfs boos en vraagt op verwijtende toon of ik wel goed besef wat er met me aan de hand is. Of ik de ernst van mijn toestand wel inzie? Komaan zeg! Moet ik dan in tranen uitbarsten? Daar wordt je pas goed triestig van. Maar ze kan geen begrip opbrengen voor de wijze waarop ik mijn miserie probeer te verwerken en beent boos weg. Ze zal de dokter op de hoogte brengen, zegt ze nog op de toon die een schooljuffrouw gebruikt tegen een stout kind.

Even later staat er inderdaad een dokter in mijn kamer met de vraag wat er aan de hand is. Ik licht het voorval kort toe en verweer me door te stellen dat humor mijn manier is om mijn leed te verwerken. Hij begrijpt het, zegt hij, maar vraagt me toch wat meer begrip te hebben voor het personeel, want die zijn een dergelijke aanpak niet gewoon! Ach zo, de patiënt moet hier begrip opbrengen voor het personeel?

Ik zal er dus voor moeten zorgen dat ik mijn verdriet voortaan verwerk op de manier die op de afdeling gangbaar is, zodat ik niemand tegen de borst stoot?

Naast dat incident kan ik echt niets aanmerken op het verplegend personeel, want ze zijn allen uitermate vriendelijk en bezorgd. Maar die ene vrouw heeft blijkbaar geen greintje gevoel voor humor en voelt zich duidelijk meer op haar gemak als zij wenende patiënten kan troosten.

karlijn

Hoe kan het dat mijn gynaecoloog waarin ik alle vertrouwen had, niet meer zorg voor mij aan de dag had gelegd? Jarenlang was ik al bij hem in behandeling als patiënte. Hij had mijn twee kinderen op de wereld gezet.

Ik geloofde al wat hij zei en vertrouwde op zijn oordeel. Waarom zou ik niet?

De laatste drie jaar was bij mij de ziekte van Reclus vastgesteld. De ziekte van Reclus is een verzamelnaam voor een aantal veel voorkomende goedaardige borstaandoeningen die o.a. gekenmerkt worden door het ontstaan van talrijke cysten (met vocht gevulde holten) in de borst. Deze cysten zitten als het ware 'verpakt' in verdikt bindweefsel. Die knobbeltjes kan je voelen, maar zijn niet altijd te onderscheiden van kwaadaardige gezwelletjes. Als zo'n cyste strak gespannen staat, kan dit erg pijnlijk zijn. De arts kan de pijn verlichten door de cyste aan te prikken en met een spuitje het vocht eruit te zuigen. Een controle van het vocht is trouwens de beste manier om zich ervan te verzekeren dat het inderdaad om een goedaardige aandoening gaat, en niet om een kwaadaardig gezwel. (medische info: Annemie T'Seyen & Karen Van Acker, Goed Gevoel, oktober 2004)

Sinds september vorig jaar was er iets anders, ik voelde het duidelijk. Dit knobbeltje was niet als de vorige, al kon ik niet precies uitleggen waarom.

Ik was al verschillende keren bij de gynaecoloog komen aankloppen in verband met dat verdachte knobbeltje. De eerste keer liet hij een mammografie maken, maar daarop was niets te zien. Het borstweefsel was ondoorzichtig vertelde de radioloog. Elke volgende keer deed de gynaecoloog zelf een punctie met een lange naald tot in het knobbeltje. Er werd nooit iets verdachts gevonden (de arts zei dat hij niet genoeg vocht kon opzuigen om een cultuur te maken voor verder onderzoek) en ik werd terug naar huis gestuurd.

Waarom heeft mijn vertrouwde verloskundige mijn klacht nooit ernstig genomen? Nu was de kanker uitgezaaid doorheen de okselklieren, waardoor genezing uitgesloten is. Waarom heeft hij geen biopsie laten doen?

Mijn man, dierenarts van opleiding, antwoordt lakoniek op mijn vragen. “Één op de tien vrouwen heeft borstkanker. Dat wil zeggen dat als een gynaecoloog tien ongeruste vrouwen op raadpleging krijgt hij er negen met volstrekte zekerheid naar huis kan sturen. Er is maar één kans op tien dat zijn diagnose onjuist is”.

Je moet die ene dan maar zijn, antwoord ik hem verbolgen! Waarom doet hij dan geen biopsie, dan heb je ten minste zekerheid.

Je moet in gedachten houden, gaat mijn man onverstoorbaar rustig verder, dat een biopsie bij elk van die tien vrouwen, de gemeenschap op zware kosten zou jagen. Daar moet een arts ook rekening mee houden. Als ons ziekteverzekeringssysteem over de kop gaat, zullen we er veel slechter aan toe zijn. Het is voor een arts dus soms wel een klein beetje gokken, en gij had pech.

Dat van die ziekteverzekering vind ik wel een verantwoorde uitleg, maar het is wel makkelijker praten als je zelf bij de veilige negen zit!

Karlijn

Soms ben ik intens blij dat ik maar met borstkanker zit opgescheept. Een borst is een in feite een uitwendig en een goed bereikbaar lichaamsdeel. Daardoor is het relatief gemakkelijk om een woekerende borstkanker in zijn geheel te verwijderen. Je bent dan wel je borst kwijt, maar daarmee mis je in feite geen vitaal onderdeel van je lichaam.  Zonder borst functioneert je lichaam even goed als met. Het had veel erger kunnen zijn. Maagkanker, longkanker, darmkanker, botkanker en zeker tumoren in de hersenen stellen op dat vlak veel grotere problemen.

  Ik prijs me gelukkig dat ik mijn twee kinderen nog borstvoeding heb kunnen geven. Onze dochter vier maanden lang en onze zoon gedurende zeven maanden, al was het de laatste maanden wel in combinatie met flesjes.

Mijn borst kan gemist worden, ze heeft haar taak vervuld. Mijn man ken ik intussen goed genoeg om te weten dat hij niet zal griezelen van een vrouw zonder borst. Tenslotte heeft hij als dierenarts al een en ander meegemaakt. Uiteindelijk zal ik er aan één kant nog steeds als een vrouw uitzien. Bovendien heeft hij voldoende medische achtergrond én realiteitszin om te beseffen dat ik beter kan blijven leven met één borst dan ongeschonden ten onder te gaan.

Wat ik zelf van mijn gehavend lichaam zal vinden baart mij nog de meeste zorgen, maar die gedachten verschuif ik naar later.

Ik prijs me gelukkig. Het had erger gekund. Het is slechts borstkanker.

Al bij al een geluk bij een ongeluk.

Zo denk ik soms, en die gedachte helpt om het onrecht te verteren.

Karlijn

  De nachten zijn het moeilijkst.

Gedachten tollen door mijn dolgedraaide hoofd. Het ene doemscenario volgt het andere op. Mijn kinderen, mijn toekomst, mijn kansen op herstel, de komende chemo, haaruitval, de bestralingen, misschien blijvend letsel aan mijn rechterarm (ik ben rechtshandig), …

’s Nachts is er geen afleiding in een ziekenhuis, alleen doodse stilte. Ik voel me eindeloos triest, verlaten, eenzaam.

De tranen stromen over mijn kussen. Ik loop over van zelfmedelijden.

  Daarna komt de opstandigheid aanzetten: ik wil het niet, ik wil niet ziek zijn, het kán niet zijn, ik voel me nog veel te levend om dood te gaan, het is een kwade droom en ik wil wakker warden!

   Ik ga rechtop zitten in bed en probeer rustiger te ademen. Maar het gaat niet weg. Ik voel het knelverband om mijn borst dat me gevangen houdt. De afvoerpotten bewegen mee als ik me beweeg. Ze ergeren me en hun aanwezigheid maakt me woest. Ik wil ze losrukken en weggooien alsof daarmee alles ongedaan kan worden gemaakt.

  Ik ga op mijn andere zij liggen, draai het hoofdkussen om zodat ik weer wat droger kan liggen en probeer nogmaals in slaap te komen. Het lukt niet. De stilte van de nacht werkt beklemmend. De angst heeft me volledig in haar greep. De onrust is sterker dan mezelf. Naargeestige gedachten vechten om de eerste plaats. Ik wil het uitschreeuwen van onmacht, zou iets stuk willen slaan. Maar daarmee zou ik alleen de nachtzuster ongerust maken en ik wil nu niemand zien. Ze moeten me met rust laten. Ik wil slapen, rusten, wegzinken in een eindeloos diepe dromenloze slaap, voor altijd.

Nachten zijn heel moeilijk.

Karlijn

  Ongelooflijk hoeveel mensen me een bezoekje hebben gebracht. Haast de ganse familie is langs geweest en omzeggens al onze vrienden hebben de moeite genomen om eens langs te komen. Eerst tijdens mijn twee weken ziekenhuisverblijf en later thuis ging de stroom bezoekers onverminderd voort. Ik was stomverbaasd en heel erg blij met zoveel steunbetuigingen.

Die lieve, vriendelijke, bezorgde en meelevende familie en vrienden zullen nooit beseffen hoe groot de impact van hun bezoek is geweest en hoe bepalend voor mijn herstel. Hun aanwezigheid was voor mij van onschatbare waarde. Het feit alleen dat ze er stonden, ook al wisten ze vaak niet goed wat zeggen, had een enorm helend effect op mij. Ik zal hen eeuwig dankbaar blijven.

Ik zou het iedereen met een kankerpatiënt in de buurt willen aanraden. Ook al weet je als bezoeker niet meteen wat zeggen, besef dat je aanwezigheid alleen al een grote steun betekent voor de patiënt. Ga dus zeker op bezoek!

  Ik had in die eerste weken een haast onbedwingbare nood om het allemaal van mij af te praten. Telkens het hele verhaal doen vanaf het begin, werkte als een soort therapie voor mij. Het leek alsof ik bij elke vertelbeurt een beetje meer greep kreeg op het gebeuren. Tegelijk ging ik zelf ook beter begrijpen wát er zich precies in mijn lichaam afspeelde.

Sommige bezoekers voelden zich wat onwennig en wisten niet goed wat vertellen, waarschijnlijk uit vrees iets verkeerds te zullen zeggen. Het maakte voor mij niet uit. Het feit dat ze er waren was meer dan voldoende.

Bij elk bezoek nam ik de gelegenheid te baat om te beginnen vertellen wat er allemaal was gebeurd. Het was gewoonweg sterker dan mezelf.

  Oneindig dankbaar ben ik voor het welwillend en begripvol luisteren en het eindeloze geduld dat mijn bezoekers aan de dag legden. Terwijl ik aan het vertellen was besefte ik zelf heel goed dat ik aan het doordrammen was, maar ik kon er niet mee stoppen. Ik moest het allemaal kwijt, telkens opnieuw, met alle details.

  Door het telkens opnieuw vertellen, kreeg ik terug een beetje meer controle. Want de controle was ik volledig kwijtgespeeld. Het is ongelooflijk frustrerend te moeten vaststellen dat een deel van je eigen lichaamscellen door één of ander, nog steeds niet volledig ontrafeld, mysterie plots ongecontroleerd beginnen te delen en dus gaan woekeren en daardoor je eigen lichaam schade berokkenen. Het meest beangstigend is het feit dat het een vijand is die je niet ziet aankomen. Het is geen vijand die van buitenaf aanvalt. Het is in feite een eigen lichaamsonderdeel dat je eigen lichaam aanvalt. De vijand maakt deel uit van je eigen lichaamscellen! Verschrikkelijk frustrerend is het.

Heel geladen waren die gesprekken met bezoekers vaak en dus heel vermoeiend, maar oh zo heilzaam! Ik kan het niet genoeg herhalen.

Karlijn