Archief per maand
  • 10-2009
  • 09-2009
  • 08-2009
  • 07-2009
  • 06-2009
  • 05-2009
  • 04-2009
  • 03-2009
  • 02-2009
  • 01-2009
  • 12-2008
  • 11-2008
  • 10-2008
  • 09-2008
  • 08-2008
  • 07-2008
  • 06-2008
  • 05-2008
  • 04-2008
  • 03-2008
  • 02-2008
  • 01-2008
  • 12-2007
  • 11-2007
  • 10-2007
  • 09-2007
  • 08-2007
  • 07-2007
  • 06-2007
  • 05-2007
  • 04-2007
  • 03-2007
  • 02-2007
  • 01-2007
  • 12-2006
  • 11-2006
  • 10-2006
  • 09-2006
  • 08-2006
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    BASKENLAND
    Littekens op een stierenhuid
    Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
    07-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Ontsnapt uit Martunete
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    “ Sarri , Sarri , Sarri ”

    7 juli 1985

     

    Kort voor 7 juli 1985 waren er tijdelijk 2 ETA-gevangenen omwille van familiale omstandigheden vanuit de gevangenis van Herrera de la Mancha overgebracht naar de gevangenis van Martunete. Het ging om Joseba Sarrionandia, “Sarri” en Iñaki Pikabea, “Piti”. Met het oog op de feesten van Sanfermin had de directeur ’s middags, 7 juli 1985, een optreden voorzien van de Baskische zanger, Imanol Larzábal. Om 12.15 uur, waren de begeleidende auto’s van Imanol binnengereden en toen een tijdje na het concert herteld werd keken de cipiers verrast op omdat ze plots 2 gevangenen minder hadden! “Sarri” en “Piti” bevonden zich op dat ogenblik namelijk al een héél eind van de gevangenis vandaan. Ze waren beiden naar buiten gedragen in de geprepareerde versterkers van Imanol! Als een lopend vuurtje verspreidde het nieuws zich door Baskenland en een schaterlach steeg op. Gelukte vluchtpogingen hebben altijd al een epische en een romantische component. Vooral omdat de spot gedreven kan worden met de overheid. Maar naar buiten gedragen worden, dat geluk zullen nog maar weinig gevangenen gehad hebben! Joseba Sarrionandia had, ondanks zijn jonge leeftijd, al enige faam als schrijver. Hij was leraar en lid en stichter van verschillende literaire tijdschriften. Het jaar van zijn arrestatie had hij 3 belangrijke literaire onderscheidingen gekregen. Pikabea zat al sinds 1978 vast en was in 1981 tot 33 jaar veroordeeld. Een jaar eerder was hij voor de partij Herri Batasuna tot Baskisch parlementariër verkozen. 

    Meteen na de verdwijning werden niet alleen Imanol opgepakt, maar verder nog de schrijver en journalist, Josu Landa en nog vier anderen. Allen werden ze bedreigd met foltering en met de arrestatie van familieleden en tegen Imanol zegden ze: “Je bent die klootzak die Etarras helpt ontsnappen en daarvoor ga je zwaar betalen.” Landa werkte o.a. voor het bekende blad “Argia” en voor de intussen gesloten krant EGIN. Hij was nog maar 24 jaar. Toen hij op de redactie van Argia vernam dat de politie hem thuis was komen, zoeken ging hij zich aanmelden bij de Burgerlijke Regering en vernam daar dat hij gearresteerd was. Uiteindelijk bleef hij als enige aangehouden. Meteen ging er een solidariteitsactie van start en de handtekeningen op de lijst waren o.a. die van Joan Mari Torrealdai (later opgepakt na de sluiting van de krant “Egunkaria”), de advocaat Elosua, José Luis Alvarez Enparantza, “Txillardegi”, chef redacteur van EGIN, Luis Núñez, de antropoloog-priester Jose Miel Barandiaran, schrijvers als Eva Forest, Alfonso Sastre, Bernardo Atxaga, de zangers Benito Lertxundi, Erramun Martikorena en Imanol zelf, maar ook politici en andere bekende personen, niet enkel uit Baskenland maar ook uit Catalonië en zelfs uit Spanje. Deze massale steun zorgde ervoor dat Landa 10 dagen later werd vrijgelaten. De directeur stond toen al 4 dagen op straat! Binnen de gevangenis werd de ontsnapping dagenlang gevierd.

    Vlug raakte bekend dat de politie op zoek was naar Mikel Albisu die schreef onder het pseudoniem “Antza”. Ook hij had al heel wat prijzen in de wacht gesleept. De politie verdacht hém ervan de vlucht van het duo georganiseerd te hebben. Zo zou hij de boxen en de bestelwagen waarin ze vervoerd werden gehuurd hebben. Bovendien had hij een artistieke relatie met Sarrionandia. Hij regisseerde op dat ogenblik een stuk van Fernando Pessoa dat door “Sarri” in het Baskisch was vertaald. Zodoende waren de bezoeken aan Sarri  in de voorgaande maanden en weken frequent geweest.

    Mikel Albisu, “Antza” werd in oktober 2004, samen met 20 anderen in Frankrijk opgepakt als “numero uno” van ETA.  
    Lourdes en Josu Landa schreven over de gebeurtenis een liedje dat vandaag nog steeds op elke dorpskermis gespeeld wordt. Het werd op muziek gezet door F. Hibbert. Fermín Muguruza die het zong en op plaat zette, kreeg er van de azijnpissers van AVT-Slachtoffers van het Terrorisme een juridische klacht voor aan zijn broek!

     

    Ez dakit zer pasatzen den                                  

    Azken aldi hontan

    Jendea hasi dela dantzatzen sarritan

    Zerbait ikustekoa du

    Bi falta direlakoz

    “recuento generalean”

     

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri askatu

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, viva tú

     

    Irratikoak han ziren

    Emitizen zuzenean

    Paella jango zutela

    Eta pit ta Sarri bere muturretan

    Saltzan zeudela konturatu gebeak

     

    Sarri, Sarri, Sarri,…

     

    Zalai dugu sortzea                                          

    Doinu gozoagorik

    Sarri dio herriak txanpainaz ospaturik

    Iruñeko entzierroa

    desentzierroa hemen

    zapi gorriak

    zerua du estaltzen

     

    Ez dakit zer pasatzen den

    Azken aldi hontan

    Jendea hasi dela dantzatzen sarritan

    Zerbait ikustekoa du

    Bi falta direlakoz

    “recuento generalean”

    Ik weet niet wat er

    de laatste keer gebeurde

    dat de mensen steeds maar sarri begonnen te dansen

    Het moet er iets mee te maken hebben

    dat er 2 ontbraken

    Bij de “algemene telling”

     

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, vrij

    Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, Sarri, jij leve lang

     

    De radio zond het

    rechtsreeks uit

    dat ze paëlla aan het eten waren

    terwijl Piti en Sara voor de ogen van iedereen

    de benen namen zonder dat iemand het zag

     

    Sarri, Sarri, Sarri,…

     

    Het valt me moeilijk om te stoppen

    Met de mooie klank van dit lied

    In Pamplona vieren ze de opsluiting (“entzierroa”)

    met champagne

    Terwijl ze hier hetzelfde doen voor een vlucht (“des-entzierroa”)

    Met rode halsdoekjes

     

    Ik weet niet wat er

    De laatste keer gebeurde

    Dat de mensen steeds maar sarri begonnen te dansen

    Het moet er iets mee te maken hebben

    Dat er twee ontbraken

    Bij de “algemene telling”

    07-07-2007 om 09:26 geschreven door Natxo  


    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.San Fermín!
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Txisss...pun! Gora San Fermín!

    De txupinazo is afgevuurd. Het feest van San Fermín kan beginnen.

    Foto's

    07-07-2007 om 09:25 geschreven door Natxo  


    06-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Gora San Fermín
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     San Fermín
    Txupinazo
    6 juli 2007

     

    San Fermín is de heilige die half Pamplona aan het rennen krijgt. De patroon van de hoofdstad van Navarra kerstende een groot gedeelte van “Frans” Vlaanderen, maar in eigen land wordt hij enkel “gelinkt” aan drank en rennen vóór, achter en tussen vechtstieren. Behalve de “Navarrezen” komen er veel Amerikanen en Australiërs op deze feesten af. Dit is te wijten aan Ernest Hemingway die erover schreef in o.a. “Siësta – The Sun Also Rises”… Van Hemingway is geweten dat hij wel van een glas hield en nog meer van een fles. Tijdens deze week loopt de stad dan ook vol Amerikaanse en Australische zuipschuiten.

    Om ook bij overmatig drankgebruik de startdatum te onthouden wordt het volgende liedje gezongen:

    Uno de enero         Een januari

    Dos de febrero       Twee februari

    Tres de marzo        Drie maart

    Quatro de abril       Vier april

    Cinco de mayo       Vijf mei

    Seiz de junio           Zes juni

    Siete de julio          Zeven juli

    San Fermín!

     

    Hoewel de feesten op 7 juli beginnen wordt het startschot (Txupinazo) op 6 juli gegeven. Ze duren een week. Omdat de kroegen hun toiletten sluiten (je krijgt zonder één enkel probleem de sleutel als je daar als klant om vraagt), begint de stad al na één dag naar urine te stinken. Rode wijn wordt op alle voorstelbare en onvoorstelbare manieren meegezeuld: in plastic wasmanden (om met pollepel geconsumeerd te worden), maar ook in tuinsproeiers, om maar iets te noemen. Wie geen geld (meer) heeft, moet enkel zijn mond open doen. Overal liggen jongeren te slapen. Ook van buiten Navarra trekken heel wat jongeren op z’n minst voor één nacht naar de feesten in Iruñea-Pamplona. (Steeds meer Pamplonicos en Pamplonicas ontvluchten hun stad voor een week.) Anderen blijven en verdienen goudgeld als ze een balkon op het traject hebben waar de stieren voorbijkomen. Enkel om op 6 juli het startschot van klokslag 12 uur ‘s middags te zien betaal je 100 € voor een plaats op een balkon. Daarvoor zie je dan een massa volk vóór het stadhuis, je hoort en ziet een vuurpijl knallen waarop het feest “explodeert” om de woorden van Hemingway te gebruiken. Daarop beginnen de champagneflessen te knallen die het plein in een mist hullen. De laatste decennia is de “punkgeneratie” begonnen met het gooien van eieren en meel het geen voor een gigantische troep zorgt. Voeg daarbij de rode wijn en je kunt je voorstellen in welke “toestand”  de jongeren de feestweek ingaan…

    Een balkon, van waarop je gedurende enkele seconden de zes vechtstieren van ’s avonds ziet voorbij stormen, kost een veelvoud van 100 €! (Een hele ren, van de stallen tot in de ring, duurt slechts iets meer dan 2 minuten.) En 5 € voor een Cola is ook redelijk duur… 

    Omdat veel Basken ook op zulke dagen de strijd niet vergeten, zie je steeds dezelfde slogans terugkeren:

    “Jaiak  bai. Borroka era bai!”   “Feest ja. Strijd eveneens!”

    of
     “we zijn niet met zijn allen.” (als een inwoner van het dorp een lange straf uitzit.)

    Omdat de president van Navarra eerder de Baskische Ikurriña verbood uit te hangen en omdat de cameramensen van de Spaanse zenders opdracht krijgen die vlag toch maar zeker uit beeld te houden (net zoals de Vlaamse Leeuw in wielerkoersen), is het altijd uitkijken op het plein. Jaar na jaar overheerst er de Ikurriña! Net zoals de VRT, krijgt de TVE het met de jaren moeilijker om de vlaggen uit beeld te houden.

    06-07-2007 om 08:45 geschreven door Natxo  


    05-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Politieke onmacht
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Yolanda Barcina
    5 juni 2002

    Op 5 juni 2002 verbiedt Yolanda Barcina, burgemeester van Pamplona, de “Txosnas” (zie foto)”, meestal “drankstalletjes” of “eetstalletjes” die zo typisch zijn bij Baskische feesten. Ze laat er enkele toe, maar dan wel buiten de zone waarin feest gevierd wordt. De hokjes zijn politiek getint en zodoende krijgen ook stalletjes die werken ten voordele van de Baskische scholen in Navarra, de Ikastolas, geen toestemming.

    Ze verbiedt zelfs dat de duizenden handtekeningen die hiertegen protesteerden aan haar worden overhandigd.

    Barcina wordt door Batasuna dan ook steeds opgevoerd in legeruniform, waarin ze de “Romeinse groet” brengt!

    Tegen dit alles werd op straat geprotesteerd en daarbij sloeg de Spaanse politie twee personen van respectievelijk 60 en 65 jaar het ziekenhuis in!

    05-07-2007 om 07:26 geschreven door Natxo  


    04-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Oefenkampen voor uiterstrechts
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    De Falange waakt!
    4 juni 2002

    In de week van 4 juni 2002 maakt het tijdschrift Kalegorria,  melding van de oprichting van drie commando’s van een dertigtal uiterst rechtse elementen die de bedoeling hebben in de loop van de twee à drie volgende jaren aanslagen te plegen tegen 35 Baskische burgers. De actie zou uitgaan van de Guardia Civil-kazerne “La Salve” van Bilbao en één van de leden zou de falangist Gonzalo de la Peña Gumuzio, alias “Gonzalo Azaola” zijn, die bij de voorgaande verkiezingen op de PP-lijst van Gorliz stond. Er wordt een foto van hem afgedrukt waarop hij in een heuvelachtige omgeving met schietoefeningen bezig is in een falangistisch uniform, zwarte handschoenen incluis (zie foto). Verder is er nog een foto van een schietende Santiago Fontenla, bekend als “Santiaga Olabarria” verantwoordelijke van de “Baskische Falange”. Er staat zelfs een groepsfoto bij, gemaakt na een vergadering in een hotel in Bilbao en een foto van een viertal met bivakmutsen over het hoofd en aan de muur achter hen het teken van de Falange, het juk en de vijf pijlen. 

    De coördinatie zou berusten bij een agent van de Inlichtingendienst van de Guardia Civil.     

     

    Wie een beetje de geschiedenis kent weet dat er al eerder dergelijke doodeskaders bestonden: Batallón Vasco Español, La Triple A, Grupos Antiterroristas por la Liberación (GAL), etc,… Nooit was het onderzoek naar de samenstelling en naar de aanstichters volledig. Een zaak om serieus te nemen…

    04-07-2007 om 07:21 geschreven door Natxo  


    03-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Topdagen voor de democratie?
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Terugblik op de verkiezingen in Baskenland

     

     

    Alle Basken mochten naar de stembus: de zuidelijken op 27 mei 2007 en de noordelijken op 10 juni 2007. Tussen deze twee data in kondigde ETA het einde van het permanente staakt-het-vuren aan, dat ongeveer 14 maanden geduurd heeft. Arnaldo Otegi vloog in de cel, PSOE en PP sloegen de handen in elkaar en de gewone Bask staat er bij en kijkt er (niet) naar.

     

    De nationalistische formaties en kartels scoorden overal goed, maar de linkse nationalisten werden, nog maar eens, buitenspel gezet. Aangezien Batasuna een illegale partij is, moest die op zoek naar een alternatief onder de noemer ASB-Unie van Socialistische Nationalisten). Nog voor deze partij zelfs maar bestond, werd die al verboden.

     

    Dan kwam de ANV-Acción Nacionalista Vasca op de voorgrond, een partij die in 1930 ontstond als scheuring van de PNV. ANV diende in de Baskische Autonome Gemeenschap (BAG), dat zijn drie van de vier Baskische provincies, zonder Navarra dus) overal provinciale lijsten in, net zoals tal van dorpslijsten. Ook in Navarra diende deze partij lijsten in.

     

    Honderd tweeëntwintig lijsten van ANV werden verboden op basis van niet altijd even consequente toegepaste criteria. In de BAG was de ANV-lijst in zeven van de tien kiesdistricten verboden. In Navarra was ANV verboden voor de parlementsverkiezingen (verkiezingen voor de Forale Gemeenschap Navarra-FGN).

    Met een aantal gekke situaties tot gevolg: zo waren op sommige plaatsen de provinciale lijsten verboden, maar de dorpslijsten niet. Een ander gevolg was ook dat in sommige dorpen er geen keuze meer mogelijk was. Dit was o.a. het geval voor Lizartza (Gipuzkoa), waar enkel de PP een legale lijst had. (Democratie ten top: verkiezingen organiseren voor 1 partij en al de andere uitsluiten.)

     

    Ondanks de illegale lijsten, riepen de linkse nationalisten op om toch ANV-lijsten in de urne te stoppen. (Op die manier haalden die “verboden” stemmen in een paar gemeenten de volstrekte meerderheid, zonder politieke gevolgen evenwel, wegens verboden.)

     

    Elke partij heeft zijn eigen kiesbrief die in het lokaal ter beschikking ligt. Hij kan ook van thuis worden meegebracht. De sympathisanten van de “verboden” lijsten kunnen dus wel degelijk op die dorpslijsten stemmen (enkel met zelf meegebrachte “ongeldige” stembrieven). Dit verklaart het grote aantal “ongeldige” stemmen in de gemeenten waar ANV niet toegelaten werd.

    In tegenstelling tot in de meeste “democratische” landen kan er niet achter een naam gestemd worden! Iets op de kiesbrief schrijven of aantekenen  zou de stem ongeldig maken.

     

    Daar waar ANV wel legaal mocht deelnemen, behaalde die vaak een verpletterende overwinning. ANV haalt 187.000 stemmen en 719 verkozenen in het zuidelijk deel van Euskal Herria. Hierbij zijn de ongeldige stemmen geteld waardoor van de 719 ‘verkozenen’ er 282 niet kunnen zetelen. Op die manier verliest ANV in de FGN (Forale Gemeenschap Navarra) 2 zetels voor het parlement (zie resultaten onderaan).

    Op die manier verliest ANV in de BAG (Baskische Autonome Gemeenschap) 17 zetels voor de provincie (zie resultaten onderaan).

     

    In Lizartza, waar Batasuna tot vóór de verkiezingen van 1973 met een absolute meerderheid regeerde, kwam nu enkel de PP met een lijst. Ze haalden 27 van de 355 stemmen en overschreden dus de 5 % kiesdrempel. Het aantal “ongeldige” stemmen bedroeg 186. Lizartza wordt dus onregeerbaar.

    In Elduain deed zich dezelfde situatie voor als in Lizartza. Maar hier haalde de PP slechts één stem en dat is onvoldoende om de kiesdrempel te overschrijden.

    In Irura, waar ANV verboden was, kwamen enkel de PSE en de PP met lijsten, maar geen van beiden haalde de kiesdrempel.

     

    Resultaten voor het parlement van de FGN
    (Forale Gemeenschap Navarra)

     

     

    Officiële uitslag
    op basis van verbod

    ANV meegeteld

     

    ANV
    CDN
    Verenigd links
    Nafarroa Bai
    PSN
    UNP (PP)

    0

    2

    2

    12

    12

    22

    2

    2

    2

    12

    11

    21

    Totaal

    50

    50

     

     

     

    Resultaten provincie van de BAG
    (Baskische Autonome Gemeenschap)

     

     

    Officiële uitslag
    op basis van verbod

    ANV meegeteld

     

     

    Araba

    Bizkaia

    Gipuzkoa

    Araba

    Bizkaia

    Gipuzkoa

    ANV  
    EA      
    VL-Aralar
    PNV
    PP

    PSE

    4

    2

    2

    14

    15

    14

    1

    1

    4

    23

    8

    14

    0

    7

    6

    16

    6

    16

    5

    1

    2

    14

    15

    14

    5

    1

    3

    21

    8

    13

    12

    5

    6

    11

    4

    13

     

    51

    51

    51

    51

    51

    51

     

     

    Bron: Karel Sterckx in “Meervoud”, nr. 128

    03-07-2007 om 07:38 geschreven door Natxo  


    02-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Op basis van welke argumenten eisen de Basken hun grondgebied op?
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Navarra, Europese staat

     

    De Basken eisen een territorium op dat gedeeltelijk binnen de Spaanse staat en gedeeltelijk binnen de Franse staat ligt. Over dat gebied bestaat eensgezindheid bij alle Baskisch nationalistische politieke partijen en organisaties. Gaande van links tot rechts.

    Dit betekent dat er een bepaalde reden bestaat voor het waarom van dit territorium. Vandaar de vraag: waarom eisen de Basken dit territorium op en geen kleiner of groter territorium?

     

    De legitimiteit van het Koninkrijk Navarra is al vaak onderwerp van discussie geweest. Echter, historische documenten tonen overduidelijk de erkenning van Navarra als Europese staat aan. Een uiterst belangrijke bron daartoe is de “Codex van Roda”, in het Latijn opgesteld in het Paleis van Pamplona in 992. Daarin staat de politieke onafhankelijkheid van Navarra beschreven. De Codex formuleert de verschillende politieke entiteiten in het brede gebied rond de Pyreneeën: het Koninkrijk Navarra, het Frankische Rijk en de graafschappen Aragón, Gasconia en Tolosa.

    Voor elke politieke entiteit wordt in hiërarchische rangorde een lijst van notabelen geformuleerd. Interessant en belangrijk is dat de namen van Navarra allen in het Baskisch opgetekend staan: onder andere Eneko, Asnari, Xemen en Belasco. Die namen werden in latere vertalingen naar het Spaans omgezet. Eneko werd Iñigo, Xemen werd Jimeno enzovoort.

    Het feit dat de koningen van Navarra Baskische namen hadden, geeft aan welke taal er gesproken werd op het Hof. In de loop van de eeuwen werden er wel Spaanse namen aangenomen. Gedurende acht eeuwen bleef Navarra een onafhankelijke staat. Met ondermeer een eigen rechtsysteem, fiscale soevereiniteit en (in de 13de eeuw) een eigen Rekenhof. Maar ook met een eigen munt, eigen maten en gewichten en zelfs een eigen kalender. Wat de eigen munt betreft moet verwezen worden naar wetteksten uit de zestiende eeuw. Die stelden ondermeer dat de benaming “Spanje” niet op de muntstukken mocht komen en dat er geen buitenlandse munten (uit Castilië of het Frankische Rijk) in Navarra mochten circuleren. Zelfs de munten uit Catalonië waren verboden. De kalender was een maankalender. De uitgang ila verwijst daarnaar: urtarrila (januari), otsaila (februari), apirila (april), uztaila (juli), iraila (september), urrila (oktober). Het huidige Baskische woord voor ‘maan’ is ilargia.

    Ook de indeling van de dagen was gebaseerd op de maancyclus en de week bestond uit drie dagen: astelehena (maandag), asteartea (dinsdag) en asteazkena (woensdag). Letterlijk betekenen deze woorden: eerste weekdag, tussenweekdag en laatste weekdag. Het is pas later dat de christelijke kalender toegevoegd werd.

    De taal in Navarra was Baskisch. Er bestaan voldoende bronnen om dat aan te tonen. Publieke plaatsnamen, zoals straatnamen en namen van bruggen, werden in het Baskisch opgetekend, met een verwijzing naar, errege, de koning: erregebidea (koningsweg), erregezubia (koningsbrug), erregemendia (koningsberg), enzovoort. Ook werden de eerste boeken in het Baskisch geschreven. Het eerste Baskische boek, geschreven door Bernat Etxepare, kwam er in 1545 en titelde Linguae vasconum primitiae - Beginselen van de Vasconische Taal. (Voor de meerwaardezoeker hier de tekst in het oud-Baskisch.) Toen dook de naam Euskal Herria op. Deze term hield alle Vasconen in, zowel de ingelijfde als de onafhankelijke Vasconen. Of zoals Navarra een begrip was geworden voor beide groepen van Vasconen. Daarom ook dat Navarra en Euskal Herria twee zijden van dezelfde medaille waren, en zijn. Navarra was de politieke gemeenschap en Euskal Herria de culturele.    

    Maar, een deel van het Navarrese grondgebied was toen al ingenomen door Castilië, dat een harde taalpolitiek doorvoerde om het Castilliaans op te leggen. De vlag van de Europese staat Navarra was een zon met acht stralen. In de loop van de eeuwen kwamen er varianten van die zon in de vorm van bloemen of robijnen. Na de val van Navarra veranderden de robijnen in kettingen. Wat dan weer te zien is in de huidige vlag van de Forale Gemeenschap van Navarra.

    Een ander, zeer belangrijk, symbool van Navarra was de adelaar van Sancho VII (1194-1234). De zwarte adelaar, arrano beltza, was de persoonlijke zegel van Sancho VII. Het symbool is door de eeuwen heen misbruikt geweest door de Castilliaanse heersers en wijzigde van betekenis. Vandaag is de zwarte adelaar een Baskisch symbool voor vrijheid en een verwijzing naar die historische soevereiniteit. In de zestiende eeuw viel Navarra en werd het grondgebied toegevoegd aan Castilië. De Spaanse inquisitie herorganiseerde het territorium. In die reorganisatie ligt de oorsprong van de huidige Baskische provincies binnen de Spaanse staat.

    Met de Franse Revolutie in 1789 werd de Franse grondwet volledig doorgevoerd in de gebieden die Frankrijk op Navarra veroverd had, en in 1841 werd de Spaanse grondwet doorgevoerd in de gebieden die Spanje veroverd had. Dit betekende meteen ook het einde van Navarra als soevereine staat in Europa. 

    Besluit

     

    Het koninkrijk Navarra was gedurende acht eeuwen een onafhankelijke staat in Europa, erkend en aanvaard door de andere Europese staten, koninkrijken en graafschappen. Door de veroveringsdrang vanwege het historische Castilië (het latere Spanje) en het historische Frankische Rijk verdween beetje bij beetje deze onafhankelijkheid, totdat het hele koninkrijk opgeslorpt werd door beide machten.

    Het feit dat dit beetje bij beetje gebeurde, was de aanleiding voor het gebruiken van de term Euskal Herria, waarmee naar geheel het eerder onafhankelijke Navarrese gebied verwezen werd. Het is daarom dat de Basken vandaag diezelfde term gebruiken om te verwijzen naar het grondgebied dat ze opeisen.

    Met andere woorden, het grondgebied dat de Basken vandaag opeisen onder de naam Euskal Herria, was het grondgebied van het historische onafhankelijke koninkrijk Navarra. Dit is meteen ook de reden waarom de Basken net dat territorium opeisen en geen groter of kleiner gebied.

     

    Bron: Sociaal-Flamingantische Standpunten Nr.3

    02-07-2007 om 07:31 geschreven door Natxo  


    01-07-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Een statige heer
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Telesforo Monzón
    De gave van het woord

    Op de IJZERBEDEVAART van 1 juli 1973, die in het teken stond van de vrijheidsstrijd van het Baskische Volk sprak een statige heer de massa toe, onder een loden zon. Hij deed dit in het Euskara en hoewel vrijwel niemand ook maar één woord begreep van wat hij zei, kreeg hij een stevig applaus: Telesforo Monzón had de gave van het woord. Hij schreef gedichten en liedteksten en een aantal van zijn artikels werden legendarisch. Maar hij kon ook een massa begeesteren. En dat bleek uit het applaus van de vele aanwezigen in Diksmuide, die dag.

    Monzón werd op 1 december in 1904 geboren in Bergara, een stadje in de provincie Gipuzkoa (met Donostia-San Sebastián als hoofdstad.) Op 27-jarige leeftijd was hij al schepen van zijn stad. In 1933 werd hij provinciaal PNV-voorzitter van Gipuzkoa en werd hij verkozen voor de Cortes in Madrid. 

    Bij het uitbreken van de Burgeroorlog hield hij in Donostia een gloedvolle rede tegen de staatsgreep van Franco en zijn kornuiten. Nadat het Baskisch Autonomiestatuut werd uitgeroepen werd Monzón Minister van Binnenlandse Zaken van een vrij Baskenland. Het was oktober 1936 en Monzón was slechts 32 jaar oud. Hij richtte de Baskische politie, Ertzaintza op en kocht wapens in het buitenland om de Baskische Republiek te kunnen verdedigen. Maar het tij keerde en bij de val van het Baskisch front, toen Spanje het geciviliseerde Baskenland begon te "Guardia-Civiliseren" diende Monzón de wijk te nemen naar "Ipar Euskal Herria", Noord-Baskenland, waar hij de Baskische diaspora opnieuw verenigde. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog trok Monzón naar Mexico. De reis per boot zou een echte Odyssee worden die maar liefst elf maanden duurde! In 1946 belandde Monzón in Parijs om deel uit te maken van de Baskische Regering in Ballingschap.
    Na onderlinge meningsverschillen stapte hij uit de regering, maar bleef wél partijmilitant. Bij de dood van de Lehendakari, Aguirre, in 1960, werd diens lijk opgebaard in Monzóns huis in Donibane Lohitzune (Saint Jean de Luz) waar nu de buste van Aguirre staat. De scheiding van ideeën en opinies binnen de PNV werd steeds groter naarmate er meer politieke vluchtelingen vanuit het Zuiden dienden te vluchten. Er was inmiddels een nieuwe generatie Gudaris (soldaten) aangetreden: ETA. In 1969 gingen Monzón en de pastoor van Sokoa, Piarres Lárzabal, over tot de stichting van "Euskaldunei Lagunt Biltzarra" waaruit later "Anai Artea" (Onder broeders) zou ontstaan. Bij Anai Artea konden de vluchtelingen, meestal ETA-leden, steeds terecht: voor steun, onderdak en werk, meestal in de kroegen van Petit Bayonne. (Er zou zelfs een Vlaamse vleugel van Anai Artea gesticht worden die een eigen tijdschrift uitgaf onder dezelfde naam en waaruit, dit maandblad, "Meervoud" ontstond.)

    Overgenomen uit "Meervoud" nr. 102.
     

    01-07-2007 om 08:46 geschreven door Natxo  


    30-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Einde van een oeroude staat
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    La Batalla de Noáin
    30 juni 1521

    De “Batalla de Noáin” van 30 juni 1521 was de enige grote veldslag die plaats greep tijdens de “Conquista de Navarra”, de verovering van Navarra, door  Castilla en Aragón, toen al verenigd. De twee protagonisten waren de troepen van het leger van Navarra, bijgestaan door de Fransen en de troepen van het machtige Castilliaans leger.       

    Enrique II de Navarra (Sangüesa 1503 - Pau 1555) was regerend koning van Navarra vanaf 1517 tot zijn dood, was graaf van Foix, van Périgord, van Bigorra, van Albret en burggraaf van Bearn, Tursan, Gabardan, Tartas en Limoges.

    Na de verovering van Navarra door Fernando el Católico in 1512 en de latere annexatie bij Castilla in 1515, waren er nog pogingen van de koning van Navarra om zijn rijk te recupereren. In 1521, ondernam Enrique II de Navarra "el Sangüesino" een derde en laatste poging, in de hoop dat het machtige Castilliaans leger niet zou reageren. Het leger van Enrique II, onder de leiding van generaal Asparrós, trok vanuit het noorden het land binnen met 12.000 infanteristen, 800 lansiers en 29 stuks artillerie. Hierbij werd steun verleend door de bevolking van Pamplona, Estella, Tafalla en Tudela die in opstand gekomen waren tegen de overheersers. Navarra werd heroverd en generaal Asparrós trok richting Logroño, buiten het koninkrijk Navarra gelegen. Intussen had Castilië zich gereorganiseerd met drie legerbrigades. De terugtocht van generaal Asparrós begon op 11 juni 1521 en eindigde op 30 juni 1521 op de vlakte van Salinas de Pamplona (kort bij Noáin en Pamplona) waar bloedig slag geleverd werd.        
    De legers van Castilië, bestaande uit 30.000 manschappen, stonden onder het bevel van rijksmaarschalk Iñigo Fernández de Velasco, mederegent van Castilië, hertog van Nájera en onderkoning van Navarra. Generaal Asparrós beging een paar fouten door niet te wachten op versterking van 6000 man uit Pamplona en van 2000 man uit Tafalla en besloot tot de aanval over te gaan. Deze verrassingsaanval lukte in eerste instantie, maar een brigade van het leger van Castilië was er in geslaagd om via de berg Erreniega in de flank aan te vallen.  Asparrós raakte gewond en overhandigde zijn zwaard aan de bezetter bij wijze van overgave.     
    Een paar duizend overlevenden uit Navarra reorganiseerde zich en namen de vallei Baztán-Bidasoa, het Castillo de Maya (Amaiur)  en de stad Fuenterrabía in. Hier konden de troepen van Castilië uiteindelijk de doodsteek geven aan het koninkrijk Navarra.

    Op een heuveltje in de vlakte van Salinas de Pamplona staat nu een monument (zie foto) ter herdenking van de Batalla de Noáin.

    30-06-2007 om 08:40 geschreven door Natxo  


    29-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Ten dienste van zijn volk
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Mikel Arrastia Agirre
    +29 juni 1988

    Mikel Arrastia Agirre werd in 1960 geboren in Orereta als oudste van twee broers. Zijn vader was afkomstig uit Gipuzkoa, zijn moeder uit Navarra. Op 16-jarige leeftijd maakte hij deel uit van een ecologische groep en stelde hij zijn diensten ter beschikking voor een cultureel Baskische beweging. Hij was ook lid van de dansgroep “Ereintza”. Hij studeerde in een school voor “Bertsolaris” en leerde op zich zelf “Txalaparta” spelen. Voortdurend was hij begaan met het lot van de politieke gevangenen en beklaagde er zich over dat er zo weinig voor hen werd gedaan. Ook de Euskaldunización en de Alfabetisering (zie artikel “AEK” van gisteren, 28 juni 2007) stonden hoog op zijn agenda. Hij werd leraar in een gau-eskola.           
    Iets later werd hij inspecteur voor jeugdkolonies op het Departement Jeugd van de Baskische regering. Het nadeel was dat hij in die functie verplicht was lange tijd ver buiten de huiselijke omgeving zijn taak moest vervullen, vooral in de zomerperiode. De nostalgie naar zijn wijk Gaztaño te Orereta werd zo groot, dat hij het even voor bekeken hield. Al vlug vond hij een nieuwe functie als verantwoordelijke in het sportcomplex van Bidebieta.  
    Op 20 december 1986 trouwt hij met Inma en ze vestigen zich in de wijk Gaztaño, waar het koppel een enorm aanzien genoot bij de buren. Hij stond immers altijd op de eerste rij om mensen te helpen met om het even wat.         
    Op 29 juni 1988 omsingelde de politie het huis van Mikel en Inma, en toen Mikel zich daarvan bewust werd, trachtte hij via het dak van de buren te ontsnappen. Maar hij werd in het nauw gedreven, en toen hij het nutteloze van zijn ontsnapping inzag, gooide hij zich van het dak. Tijdens de overbrenging naar het ziekenhuis overleed hij aan zijn verwondingen.     
    Hij was geen lid van ETA, maar een doorn in het oog van de politie omdat hij opkwam voor zijn volk.

    29-06-2007 om 08:35 geschreven door Natxo  


    28-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Vermeldenswaard
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    AEK

    Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea
    Coordinadora de Alfabetización y Euskaldunización

    AEK is een organisatie die instaat voor het opnieuw aanleren (na een verbod van 40 jaar op de taal) of het initieel leren van de Baskische taal (Euskaldunización). Zij maken er ook hun werk van om de oudere bevolking te alfabetiseren.

    De eerste alfabetiseringsprojecten kregen gestalte in 1965 met de eerste campagne. Er was toen nog geen sprake van coördinatie. Met een aantal alfabetiseringsgroepen werden alle hoeken van Euskal Herria aangedaan om personen, die oorspronkelijk euskaldun (Baskisch sprekend) waren, opnieuw te leren spreken en te schrijven, en om personen die geen euskaldun waren, de taal aan te leren. Zo’n persoon zal  later “euskaldun berri” genoemd worden of een “nieuwe” euskaldun. Uit die eerste campagnes ontstaan de “gau-eskolas”, bij ons bekend als avondscholen, avondonderwijs, maar dan niet gesubsidieerd door de Spaanse staat.

    Gedurende het cursusjaar 1974-75 ontstaat de associatie van de “gau-eskolas” in Gipuzkoa. Daarop volgen associaties in Bizkaia, Nafarroa (Navarra) en Iparralde (Frans-Baskenland). In 1976 beslissen de centra van Bizkaia zich te organiseren, te coördineren, en verkiezen als naam: AEK. De rest volgt en in 1979 wordt het eerste congres van AEK-Hegoalde (Spaans-Baskenland) gehouden. In 1980 wordt AEK ook in Iparralde officieel.         

    Van af dit moment kent de vereniging een gestage groei. Tegenwoordig is het een bijzonder belangrijk organisme dat activiteiten van Euskaldunización en Alfabetisering over het gehele grondgebied van Euskal Herria (Euskadi en Frans-Baskenland) ontwikkelt. Er zijn nu al meer dan 100 centra, geschraagd door meer dan 600 leraars. Ieder jaar wordt ten voordele van AEK de Korrika georganiseerd, om de broodnodige fondsen te verwerven.     

    28-06-2007 om 08:20 geschreven door Natxo  


    27-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Internationale dag tegen het folteren
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Een zoetzure smaak

    De 60 leden van TAT- Torturaren Aurkako Taldea die gisteren, 26 juni 2007, in Brussel aanwezig waren, zijn teruggekeerd naar Euskal Herria met een zoetzure smaak in mond.

    Zij waren wel opgetogen over het feit dat zoveel Europarlementariërs hen aandachtig beluisterden en van de ene verbazing in de andere vielen bij het aanhoren van zoveel folterleed. Zij konden maar niet begrijpen dat er nog altijd gefolterd wordt in het “democratische” Spanje.

    Ook in het Vlaams Parlement kon op een welwillend oor gerekend worden, maar het antwoord van al die volksvertegenwoordigers was vernietigend: “Zij konden geen druk uitoefenen, omdat dit een interne staatsaangelegenheid was.” Hypocrieten! Er wordt nog altijd gefolterd met een totale willekeur. Zij schruwelen hun afkeer uit als Amerika iets mispeutert, maar over wat in Spanje gebeurt, zwijgen ze in alle talen.

    Merkwaardig is ook dat in geen enkele Spaanse krant iets over  de “Internationale Dag voor de slachtoffers van Foltering” te vinden is, zelfs niet met behulp van een zwaar vergrootglas. Er is één uitzondering: de krant “Gara”.

    27-06-2007 om 10:24 geschreven door Natxo  


    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.De taal, culturele essentie van een natie
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Lingua Navarrorum

    “De taal is een uitdrukking van eerste rangorde van collectieve identiteit, een

    basisindicator van culturele verscheidenheid. (…) De taal vat op een bepaalde manier de

    culturele ‘essentie’ van een natie samen, in de zin van een voortdurend onderdeel van een

    erfenis die de leden ervan terugvoert naar hun historisch verleden. Opdat een taal een

    dieper en wijdverspreid nationaal gevoel doet ontstaan, moet die taal daarom verbonden

    zijn met een geschiedenis die deze taal kan uitdrukken, doorgeven en symboliseren.”

    Ricardo De La Encina, Poder y Comunidad, una sociología del nacionalismo, blz 268-269)


    De Baskische taal moet vaak het hoofd bieden aan onbegrip en misprijzen. Dat heeft uiteraard veel te maken met de dominante en harde Franse en Spaanse taalpolitiek, en met het imago dat over deze taal in diverse media wordt verspreid. In de 1ste alinea hieronder wordt meegegeven dat de “lingua navarrorum” in het historische koninkrijk Navarra het Baskisch was. Na de val van dit koninkrijk (1521) is deze taal gedurende vijf eeuwen onderdrukt geweest en kan de taal uiteindelijk pas sinds ruim vijfentwintig jaar ademhappen. Dit betekent allerminst dat het Baskisch gered is. Het Euskara moet nog steeds opboksen tegen vooroordelen, tegen wettelijke beperkingen, tegen het Frans, tegen het Spaans en tegen lui als Miguel Sanz, UPN, de PP van Navarra.

     

    ---------

    (Bron : W. Hensgen)

     

    Ooit werd het Euskara, het Baskisch, “Lingua Navarrorum” genoemd, de taal die aan het Hof van de koningen van Navarra gesproken werd. Nu spreken die ongekroonde “koningen” van Navarra Spaans en het voetvolk moet alle moeite doen om toch maar een paar woorden Baskisch te kunnen, te mogen spreken. In “Noticias de Navarra” stond eind mei 2007 een overzicht van de stunts uit de voorbije periode die begint in 2003.

     

    2003

    Miguel Sanz hernieuwt zijn mandaat als president van Navarra. Yolanda Barcina als burgemeester van Iruñea-Pamplona. Beiden zijn van de UPN, de PP van Navarra.

     

    Juli: Tijdens de zomervakantie keurde UPN (met de steun van coalitiepartner CDN) de eerste van de drie wijzigingen van de verordening van het Euskara goed met de bedoeling de hele inhoud uit te hollen en de uitvoering ervan te controleren. Het Europees Instituut voor de Minderheidstalen klaagde de wijzigingen aan.

    Oktober: De Regering van Navarra trekt, zonder dit te verantwoorden, de subsidie (toegekend door het Parlement van Navarra) voor de Baskischtalige scholen in de niet-Baskischtalige zone van Navarra terug.

     

    2004

    Januari: Het Europees Bureau voor Minderheidstalen maakt een rapport over Navarra bekend waarin de taalpolitiek van de Regering van Navarra wordt afgekeurd omdat het gebruik en de “normalisering” van het Euskara getorpedeerd wordt. President Sanz noemt het rapport onduidelijk en scheefgetrokken.

    Maart: Aznar struikelt over de verkiezingsuitslag na aanslagen door Moslimextremisten die hij in de schoenen van ETA wilde schuiven. Navarra deelt in de klappen.

    Het negeren door de regering van de Baskische cultuur komt zelfs in de Geschiedenis van de Literatuur terecht! De Regering geeft een “Letterkundige Geschiedenis van Navarra in de 20ste  eeuw” uit (geschreven op de Universiteit van Opus Dei), maar “vergeet” een aantal betekenisvolle Baskischtalige auteurs uit Navarra!

    Mei:  De Raad van Europa, die als mandaat de verdediging van de mensenrechten en de parlementaire democratie heeft, stuurt een delegatie naar Navarra omwille van de bezorgdheid voor de situatie van de Baskische Taal, Euskara.

    September:  Het Parlement van Navarra richt, onder de blik van Europa, een commissie over taalpolitiek op om de realiteit van het Euskara in Navarra te analyseren.  Acht maanden later wordt de commissie opgeheven zonder enig resultaat.

    Oktober: Er raakt bekend dat de Regering van Navarra een circulaire verstuurd heeft naar de koorfederatie waarin gesteld wordt dat bepaalde opvoeringen enkel in het Spaans moeten gebeuren.

    December: Hoewel de begroting van Navarra met 6 % stijgt wordt de steun aan de Baskische taal met 30 % gekort. (en het was al geen vetpot!)

    Burgemeester Yolanda Barcina vraagt borgsommen op te leggen om Olentzero (de Baskische “Kerstman-Sinterklaas”) vrij te laten rondlopen. Olentzero brengt het speelgoed voor de kinderen en houtskool voor wie niet “zoet” was. Yolanda Barcina kennend…     

    2005 

    Januari: Geheel volgens de wet, door middel van een decreet, worden de twee enige tv-zenders die in Navarra in het Baskisch uitzenden in de Baskischsprekende zone in de illegaliteit gedreven.

    Maart: De PP van Navarra (UPN) maar ook de Socialisten (PSN) zien geen reden om iets te doen aan de Taalwet “La Ley del Vascuence”. UPN geeft als reden dat het geweld eerst moet ophouden!?! De PSN meent dat alles in orde is. In september komt Europa met een heel andere mening.

    Juni: Voor de derde keer en dan nog in de zomer wijzigt UPN (samen met de spitsbroeders van CDN) de verordening aangaande het gebruik van het Baskisch in het stadhuis van Iruñea-Pamplona. Vanaf heden wordt over het aantal werklieden dat let op de Baskische taal in de straten (wegwijzers, plaatsnamen enz…) beslist door burgemeester Barcina en haar gevolg. Alsof Maingain (FDF) en zijn racistische vrienden het gebruik van het Nederlands in Brussel gaan controleren!

    Augustus: In Azpilagaña opent de gemeente Pamplona een kinderdagverblijf waar de taal Engels-Spaans zal zijn, daar waar de bevolking Baskisch taalgebruik had gevraagd. Een jaar eerder gebeurde hetzelfde in Rochapea.

    September: De Europese Raad publiceert haar trapport over de bevindingen aangaande de Baskische taal in Navarra. De Regering van Navarra verkrijgt een opschorting en president Sanz probeert de boodschap én de boodschapper te minachten, zoals dat al eerder gebeurde. De aanbevelingen uitvoeren behoort niet tot de politieke gewoonte van dit soort lui!

    December: Olentzero, de oeroude Baskische figuur die de zonnewende aankondigt en het speelgoed voor de kinderen brengt (maar vaak houtskool over de stoep van de politici uitschudt) wordt in Areso (Navarra) gearresteerd door twee Guardia Civiles! Barcina vraagt een borgsom aan de personen die als Olentzero door haar stad lopen.           

    2006

    Januari: Op “Expolangues”, de Internationale Week van de Multiculturaliteit (!), wordt de Spaanse taal gepromoot. Na enkele dagen klaagt de UNESCO het negatieve gedrag van de Regering van Navarra in de taalpolitiek aan.   
    Maart: Stefan Meter, Lid van het Comité van Experts in de Europese Raad, zegt in het Parlement van Navarra dat het Euskara meer moet beschermen, vooral in de gemengde taalzone.

    De Regering daarentegen opent een onderzoek in vijf stadsdelen in verband met Olentzero en eist daarbij boetes tot 60.101 euro.

    Juli: De Regering legaliseert uiteindelijk toch de Ikastolas in de Niet-Baskischtalige zone. Op hetzelfde ogenblik wordt de polikliniek van Barañan geopend zonder één woord Baskisch.

    November: De Radiozender Euskalerria Irratia probeert opnieuw voor de rechtbank een uitzendvergunning vast te krijgen.

    Hoewel 71,7 % van de bevolking van Galar, Beriáin, Aranguren en Noáin vraagt om tot de “gemixte” taalzone te horen wordt dit door de UPN-Regering afgewezen. 

    2007

    Januari: De Regering van Navarra erkent dat er “onvolmaaktheden” (amper Baskisch) zijn bij de signalisatie op de nieuwe “autoweg van de Camino” (naar Santiago de Compostela). Toch verklaart de rechtbank zich akkoord met de gebruikte borden maar treft wel een uiterst vreemde beslissing: In Gares-Puente la Reina blijft het Spaans terwijl het in Zizur Baskisch-Spaans wordt.

    April:

    Na méér dan 12 jaar Strategisch Plan aangaande Euskara kwalificeert de Directeur-generaal van de Universiteiten  en van de Taalpolitiek in Baskenland van de Regering dit Plan absurd! Enige dagen eerder vroeg “Ollarra” in  Diario de Navarra “waarom we de politieke gril van sommige minderheden moeten betalen”! Maar tijdens dezelfde maand betaalde dezelfde krant van de Requetés aan de Baskische Academie om hun archieven in het Baskisch te digitaliseren! “Ollarra” is erger dan een “negationist”. Hij verheerlijkt de Francodictatuur en zei zelfs ooit dat “het onder Franco beter was.”  José Javier Uranga Santesteban, “Ollarra” was tussen 1962 en 1990 directeur van Diario de Navarra. Op 22 augustus 1980 kwam hij levend onder 8 ETA-kogels vandaan.

    27-06-2007 om 08:41 geschreven door Natxo  


    26-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.En wat doet Spanje?
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Internationale dag
    voor slachtoffers van foltering
    26 juni 2007

    De martelmethodes zijn bijna standaard diegene die geen sporen achterlaten: uitputtende fysieke oefeningen, of urenlang in een gehurkte positie staan, klappen met een telefoonboek op het achterhoofd, pistolen in de mond stoppen (schijnexecuties), onthouden van slaap, toilet en voedsel, dreigen met verkrachting of seksueel geweld (dit komt voor bij zowel mannen als vrouwen) en natuurlijk de beruchte plastic zak (Bolsa) of het bad (Baño) om mensen te laten flauwvallen wegens luchttekort. Favoriet bij zowel de Guardia Civil als de Ertzaintza (Baskische Politie) is ook het uittrekken van allerlei lichaamshaar, dreigen met elektroshocks (en soms de toepassing ervan) en vrienden of vriendinnen van de verdachte aftuigen voor hun ogen. Meestal begint de lijdensweg met een arrestatie, zak over het hoofd en met het hoofd tussen de knieën urenlang in een auto vervoerd worden (meestal naar Madrid). Waarvan je verdacht wordt is niet belangrijk, de verklaring waarop je misschien uiteindelijk veroordeelt gaat worden moet immers nog geconstrueerd worden. De arrestatie is primair bedoeld om je van je politieke ideeën af te brengen, je bang te maken, willoos en paranoia en je psychologisch stuk te maken. De wetenschappelijk geteste martelmethoden vallen je persoonlijkheid aan, je omgeving, je familie, je vrienden, de maatschappij waarin je leeft. Al je zekerheden moeten wegvallen.

    Tot mijn grote verbijstering blijft het in Spanje eens te meer oorverdovend stil.

    De groepering die opkomt tegen de folterpraktijken in Spanje, TAT-Torturaren Aurkako Taldea, heeft ter gelegenheid van die internationale dag een mars naar België georganiseerd. Een delegatie Basken die gefolterd werden, politieke en syndicale vertegenwoordigers, zullen voor het Europees Parlement het “democratische” Spanje aanklagen.

    Voor Spanje geen punt, voor de Europese Unie van groot belang

    Naar aanleiding van de negende Internationale dag van de Verenigde Naties voor slachtoffers van foltering (26 juni 2007) onderstreept de Europese Unie hoezeer zij belang hecht aan het uitbannen van foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende wijzen van behandeling of bestraffing overal ter wereld en aan volledige rehabilitatie van de slachtoffers.

    Foltering is niet alleen een tragedie voor de slachtoffers, de directe en de indirecte slachtoffers. Foltering is ook onterend en schadelijk voor de geest van degenen die anderen folteren en onderwerpen aan een wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing, en voor samenlevingen die dergelijke wandaden tolereren. Een cultuur van straffeloosheid is onaanvaardbaar.

    De EU herinnert er met klem aan dat de toepassing van foltering en andere vormen van wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing absoluut verboden is en dat alle landen moeten waken voor iedere toepassing van dergelijke barbaarse praktijken. Onder verwijzing naar Resolutie 60/148 die de Algemene Vergadering van de VN op 16 december 2005 heeft aangenomen, herhaalt de EU haar principiële veroordeling van maatregelen of pogingen van staten of ambtenaren om foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing onder om het even welke omstandigheden, ook omwille van de nationale veiligheid, te legaliseren, toe te staan of te aanvaarden.

    De EU roept alle staten die zulks nog niet hebben gedaan dringend op ten spoedigste tot het Internationale verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing toe te treden en hun medewerking te verlenen aan de desbetreffende internationale mechanismen. Het stemt de EU tot tevredenheid dat Madagaskar en Nicaragua vorig jaar het VN-Verdrag tegen foltering hebben bekrachtigd.
    …..

    De EU wenst van deze gelegenheid gebruik te maken om de niet aflatende inspanningen te prijzen van de vele NGO's en individuen die zich onvermoeibaar inzetten om foltering tegen te gaan en het lijden van de slachtoffers te verzachten, alsook om, ter gelegenheid van deze belangrijke dag op de kalender van de Verenigde Naties, de publieke opinie te mobiliseren. De EU is vastbesloten zich nog intensiever in te zetten om de wereld van deze gesel te verlossen.

    De toetredende landen Bulgarije en Roemenië, de kandidaat-lidstaten Turkije, Kroatië en de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, de landen van het stabilisatie- en associatieproces en mogelijke kandidaat-lidstaten Albanië, Bosnië en Herzegovina, Servië, en de EVA-landen IJsland, Liechtenstein en Noorwegen, die lid zijn van de Europese Economische Ruimte, alsmede Oekraïne en de Republiek Moldavië, sluiten zich bij deze verklaring aan.

    …..

    26-06-2007 om 08:30 geschreven door Natxo  


    25-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.In koelen bloede
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Foz de Lumbier
    +25 juni 1990

    Op 25 juni 1990 kwam het even vóór de middag, in de Canyon (La Foz) de Lumbier, 30 km ten Z.O. van Pamplona, tot een vuurgevecht tussen leden van de Guardia Civil en vermeende ETA-leden. Hierbij verloren één Guardia Civil en twee ETArras in bijzonder duistere omstandigheden het leven. Hoewel het onderzoek gemanipuleerd werd, weet niemand wat er écht gebeurde! Na afloop van de eerste schietpartij vroegen de “terroristen” aan de Nederlanders, Margareta Husken en Rob Van Der Knaap, medewerkers van Vrij Nederland, die er op wandel waren en zodoende ongewild getuigen van het voorval, of ze een auto hadden. Langzaam komt de Guardia Civil de buurt omsingelen en met een helikopter overvliegen. De Nederlanders horen later nog schoten. De volgende morgen worden de lijken van de vermeende ETA-leden Suana Arregui en Juan María Lizarralde gevonden op een plaats die voordien met politiehonden werd uitgekamd! Maar de avond voordien werd één van de “terroristen”, Germán Rubenach, gearresteerd en overgebracht naar een ziekenhuis in Pamplona. Hoewel hij een kogel via zijn mond door het hoofd had gekregen werd hij toch dagenlang ondervraagd in de… intensive care!  Daarbij ‘verklaarde’ hij dat hijzelf en zijn makkers besloten hadden elkaar een kogel door het hoofd te jagen “beter dan in handen van de Guardia Civil te vallen” !!!! De vraagtekens waren enorm. De Spaanse minister van Binnenlandse Zaken, de Bask José Luis Cocuera, die het van elektricien tot Regeringslid had gebracht kon niet eens kaarten zonder rood te worden. Hij moest nu de officiële verklaring op TV komen vertellen. Nog nooit had iemand van ETA zelfmoord gepleegd om uit de handen van de Guardias te blijven. Ware het niet zo triest, dan zou een schaterlach zijn opgestegen. Zelfs toenmalig Lehendakari Ardanza geloofde de officiële versie van de zelfmoord niet. Op de begrafenis van Arregui en Lizarralde werd een “herderlijk schrijven” van de Bisschop van San Sebastián, Monseñor Setién  voorgelezen. Die was duidelijk en weigerde de verklaring van Corcuera te geloven. Arregui en Lizarralde waren geruime tijd na het vuurgevecht beiden gewoon afgemaakt! (Hoogstwaarschijnlijk door de twee schoten die de Nederlanders hoorden nadat de Guardia Civil reeds in vol ornaat aanwezig was.) Bovendien waren de Nederlanders de enige personen die het duo nog levend gezien hadden ná het vuurgevecht.  

    De twee Nederlanders mochten, hoewel ze geen Spaans spraken, beiden toch “getuigen”. Hun gebaren werden door een politieman “vertaald”!

    Zes jaar na het voorval werd Rubenach officieel vrijgesproken van de moord op zijn metgezel, Susana Arregi. “Wie schoot haar dan wél dood?” vroeg Herri Batasuna zich terecht af.

    VideoFozLumbier.aspx

    25-06-2007 om 07:58 geschreven door Natxo  


    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Alles voor de vrijheid
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     “Laten wij alles geven
    voor de vrijheid die wij liefhebben”


    Op zaterdag, 25 juni 2005 werd hulde gebracht aan de Baskische dichter
    Estepan Urkiaga "Lauaxeta" (Laukiz 1905-1937), in aanwezigheid van zijn familie. De plechtigheid greep plaats aan de muur van het kerkhof van Santa Isabel in Vitoria-Gasteiz, waar hij 70 jaar geleden gefusilleerd werd tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Een gedenkplaat werd onthuld met daarop geschreven: "Dana emon behar jako maite dan askatasunari" (Laten wij alles geven voor de vrijheid die wij liefhebben) en "Gure poeta eta idazlea hemen fusilatu zuten. 1937 ekainaren 25ean" (Onze dichter en schrijver werd hier geëxecuteerd. 25 Juni 1937). Er is ook een borstbeeld voor hem ingehuldigd. Op het borstbeeld, dat twee meter hoog is, staat de symbolische zin die de poëet ooit heeft uitgesproken:

    Dana emon behar jako maite dan askatasunari
    Laten wij alles geven voor de vrijheid die wij liefhebben

    Hij werd de dag na het bombardement op Gernika gearresteerd en tegen de muur van het kerkhof geplaatst…Hij werd 32 jaar.  

    25-06-2007 om 07:56 geschreven door Natxo  


    24-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Voor een democratisch proces
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Voor een democratisch proces

    ANV had het initiatief genomen tot een protestbetoging op zaterdagavond, 23 juni 2007. Er waren verscheidene duizenden protestanten die onder het motto “Ten gunste van een democratisch proces” en “Tegen de schrapping van kieslijsten”. Verboden kieslijsten die in veel gemeenten het grootste aantal stemmen kregen.          
    De betoging startte op de plaza Aita Donosti en kon o.a. rekenen op de aanwezigheid van Joseba Permach en Rufi Etxeberria (Batasuna) , Rafa Diez (secretarisgeneraal van LAB) en Nekane Erauskin (EHAK).          
    Bij een toespraak achteraf werd de PSOE verwittigd: “Als de PSOE op dezelfde weg voortgaat, zal ze zich omvormen tot een slechte fotokopie van de vermaledijde PSOE uit de meest zwarte bladzijden van het Staatsterrorisme onder González.”           
    Ook de PNV kreeg een veeg uit de pan: “Met deze partij, de PSOE, bakt de voorzitter van de PNV zoete broodjes.”

    24-06-2007 om 09:58 geschreven door Natxo  


    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Onafhankelijk van ETA
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Het ontstaan van Batasuna

    Op 24 juni 2001 werd te Pamplona de stichtingsakte van de nieuwe politieke partij BATASUNA openbaar gemaakt, in het bijzijn van de voltallige Mesa Nacional, nationaal bestuur.

    Kopstukken van het huidige Batasuna

    Het objectief van de nieuwe partij, Batasuna, was de onafhankelijkheid ten aanzien van ETA, de verruiming van de partij naar allen die de onafhankelijkheidsgedachte (zelfbestuur)  hoog in het vaandel hielden en het naleven van het “Pact de Lizarra”, afgesloten in 1998 door HB, PNV-EA en IU, dat het principe van een soeverein Groot-Baskenland onderschreef. In het Pact pleitten de partijen ook voor onderhandelingen met ETA, dat daadwerkelijk een wapenstilstand afkondigde. Het akkoord was een initiatief van Herri Batasuna. Dit Pakt werd op 12 september 1998 ondertekend door de Partido Nacionalista Vasco, Herri Batasuna, Eusko Alkartasuna, Ezkerra Batua, ELA/STV, LAB, AB, Batzarre, Zutik, EHNE, ESK-CUIS, STEE-EILAS, Ezker Sindikala, Hiru, Gogoa, Amnistiaren Aldeko Batzordeak, Senideak, Bakea Orain, Elkarri, Egizan, Herria 2000 Eliza, Gernika Batzordea en Autodeterminazioaren Biltzarrak. Op 22 februari 2000 werd het regeerakkoord eenzijdig door de PNV opgezegd, als gevolg van de aanslag op de socialistische leider Fernando Buesa.

    Bij de heropstart en bij de verandering van de naam bleef nochtans het zwaard van Damocles boven de nieuwe partij hangen: het illegaliseren van de nieuwe partij was een kwestie van maanden. Bij die vorming was er wel een afscheiding geweest van Aralar, voorgezeten door Patxi Zabaleta, die de officiële lijn niet wilde volgen: Batasuna veroordeelde het geweld niet, Aralar zou dit wel doen. Een nieuwe onafhankelijke partij was dus gevormd.    

    Op 19 april 2002 diende de ministerraad een wetsontwerp in "Ley Orgánica de Partidos Políticos". Na goedkeuring door de Consejo General del Poder Judicial  (Algemene Raad van de Rechterlijke Macht) en de Consejo de Estado (Raad van State) konden op 27 juni 2002 alle politieke partijen verboden worden die in een netwerk van terroristische activiteiten konden gesitueerd worden. Deze wet werd goedgekeurd door de regerende PP en door de oppositie PSOE en  de gevolgen van die wet waren verregaand: lokalen konden gesloten worden, bankrekeningen geblokkeerd, vergaderingen verboden, webstekken getorpedeerd, manifestaties verboden, en zo voort. Dit was het startschot voor magistraat Baltasar Garzón om zijn duivels te ontketenen.
    Op 5 juli 2002 liet Garzón beslag leggen op alle goederen van Batasuna en vorderde de blokkering van al hun bankrekeningen.        
    Op 26 augustus 2002 vaardigde hij een bevelschrift uit waarbij Batasuna gedurende 3 jaar verboden werd activiteiten te organiseren en als toemaatje werden alle lokalen van Batasuna gesloten. Dezelfde dag werd een wetsvoorstel ingediend in de Cortes die, op basis van de “Ley de Partidos Políticos”, de weg moest vrijmaken om Batasuna, Herri Batasuna y Euskal Herritarrok te illegaliseren.      
    Op 21 november 2002 stelde Garzón de koepel van Batasuna (22 leden) in beschuldiging voor “lidmaatschap van een gewapende organisatie”. Onder hen bekende namen zoals,  Jon Idígoras, Adolfo Araiz, Karmelo Landa, José Luis Elkoro, Joseba Permach en Floren Aoiz.
     
    Bijna een maand later worden 18 dirigenten veroordeeld, maar onder een borg van 12.000 euro’s voorlopig in vrijheid gesteld.         
    Op 27 december 2002 verklaart het Hooggerecht alle bewijsvoering ontvankelijk en kan het proces van de illegalisering van start gaan op 8 januari 2003. Op 28 maart 2003 wordt het vonnis nog eens bekrachtigd voor de rechtbank van de Sala Especial del Tribunal Supremo (Hooggerechtshof). Nu kon niemand er nog aan twijfelen: Batasuna werd in de illegaliteit gedrongen.

    24-06-2007 om 00:00 geschreven door Natxo  


    23-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.De pot verwijt de ketel
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Eigen manipulatie in de schoenen
    van anderen schuiven

     

    Op 23 juni 2004 meldden de kranten dat ex-regeringspresident José María Aznar niet moet komen getuigen voor de onderzoekscommissie van het Spaanse Congres aangaande de aanslag van 11 maart in Madrid.

    Natuurlijk heeft Aznar niets van doen met deze verschrikkelijke zaak. Hij sprak ná deze aanslag wel met de directeurs van de voornaamste Spaanse kranten. Hij drong er bij hen op aan om ETA als dader aan te wijzen en Arnaldo Otegi in diskrediet te brengen….

    De schandalige manipulatie van al dat leed had als enige bedoeling de verkiezingen van enkele dagen later te winnen. Maar het bedrog kwam nét op tijd uit en de Partido Popular verloor de verkiezingen.

    Nú wil de PP laten uitzoeken of PSOE de situatie niet gemanipuleerd heeft om een regeringswijziging te forceren!

    Ze schamen zich nergens voor!

    23-06-2007 om 09:02 geschreven door Natxo  


    22-06-2007
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.70 jaar geleden
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    VLERNIKA

    Vlaanderen en Gernika

     

    De Spaanse burgeroorlog woedde van 1936 tot 1939. Om hun kinderen van het oorlogsgeweld te hoedden, zonden veel Spanjaarden hun kroost naar veiliger oorden. In België organiseerden gezinnen solidariteitsacties. Zo vingen Gentse families meer dan tweehonderd voornamelijk Baskische kinderen op. Het spreekt voor zich dat dit een heel emotionele gebeurtenis was voor de kinderen, de achtergebleven familieleden en de pleeggezinnen. Nadat het geweld geluwd was, kwam Franco aan de macht. Sommige kinderen keerden toen terug, anderen bleven in België en bouwden hier hun leven op. De organisatie “Los Niños de la Guerra” bracht de Spaanse vluchtelingen later opnieuw samen. Het is niet de eerste keer dat Trefpunt projecten organiseert met deze organisatie.

     

    Op maandag, 25 juni 2007, zendt Canvas om 20:50 u een documentaire uit
    over deze gebeurtenis.


    Met de multimediaproductie Vlernika wil vzw Trefpunt herdenken dat het 70 jaar geleden is dat een kinderuittocht - weg van de burgeroorlog - op gang kwam uit Spanje. Gent speelde een voortrekkersrol in de opvang en verwelkomde honderden Spaanse kinderen.

    Het kantoor van de Baskische afdeling van “Los niños de la guerra” zit verscholen in een geblokt appartementencomplex in de Baskische stad Bilbao. Enrique Urkijo en Lido Bartolomé verwelkomen de Gentse delegatie. Aan de muren hangen talloze affiches die herinneren aan het verhaal van de oorlogskinderen. Niet minder dan 30.000 Spaanse kinderen gingen in 1937 op de vlucht voor de vreselijke burgeroorlog.       

    De 78-jarige Enrique Urkijo was een van hen. Hij vertrok in 1937 op een onzekere reis met het schip La Habana. Hij keerde al na twee jaar terug naar Spanje, maar blijft de Belgen dankbaar voor de opvang. Uiteraad is hij blij met de komst van de Belgische delegatie. ,,We komen zeker met 20 tot 30 niños naar Gent op 10 juli'', verzekert hij. Vlernika wordt gemaakt naar aanleiding van het Feest van de Vlaamse Gemeenschap. Zijn vereniging telt, in Bilbao, 600 leden die in 1937 als kinderen werden geëvacueerd.   

    Bewogen jeugd        

    De Gentse politiecommissaris Manuel Mugica Gonzalez is de zoon van een van die niños. Zijn vader Angel arriveerde in 1937 in Gent, met zijn broer Manuel. Maar ze werden prompt gescheiden. Angel bouwde hier een leven op als een succesvolle kapper. Druppelsgewijs loste hij iets aan zijn zoon over zijn bewogen jeugd - hij werd beschoten en gewond - alsook over de vlucht naar België.
    Op een kaart in het kantoor zie je welke landen kinderen hebben opgevangen. België ving 3.200 kinderen op. Verhoudingsgewijs is dat is veel. België - en zeker Gent - hadden een groot hart toen.   
    ,,Toen ik zes maanden oud was nam mijn vader me al mee naar het Baskenland'', vertelt Manuel. ,,Hij had hier vrienden en familie. Later nam ik op mijn beurt mijn vriend Johan De Block mee. Hij is historicus en was meteen gepakt door de geschiedenis van de Spaanse burgeroorlog en de Baskische strijd. Met Miguel Gaston Echevarria, een vriend van mijn vader, hebben we “Los niños de la guerra” opgericht.''        

    In 1987, voor de vijftigste verjaardag van de evacuatie, organiseerden ze een historische bijeenkomst. Ze baseerden zich op een foto genomen aan de Achtersikkel in Gent uit 1937 van de Spaanse vluchtelingenkinderen. Ongeveer 135niños, waarvan 45 uit San Sebastian en Bilbao, kwamen erop af. Die actie kreeg nationale weerklank. De foto belandde ook in vier Baskische kranten.      

    Guido De Leeuw, voorzitter van vzw Trefpunt, zag enkele jaren geleden een documentaire van Isabelle Schepens over de Spaanse niños. ,,Ik ken Manuel al jaren. Plots zag ik hem, zijn vader en andere Gentenaars die ik kende in die documentaire. Het bleken Spanjaarden te zijn. Maar ik wist niets van hun geschiedenis, daar hadden we nog niet over gepraat. Die documentaire en dat verhaal over solidariteit grepen me echt aan.''      

    In 2002 werd de leden van de vereniging voor de 65ste verjaardag officieel ontvangen op het Gentse stadhuis door de burgemeester en de gouverneur. Toen groeide het idee om voor de 70ste verjaardag van de kinderexodus uit Baskenland een grote productie te maken. ,,We mogen de wreedheid die toen gebeurde niet vergeten. Deze 70ste verjaardag is ook een van de laatste kansen. De niños zijn allemaal eind zeventig of al tachtigers.''        

    Guido De Leeuw en Manuel Mugica Gonzalez trokken al twee keer naar het Baskenland om de productie voor te bereiden. Onlangs reden ze opnieuw de 1.150 kilometer. Ze namen componist Dick Van der Harst, intussen ook aangesteld als de Gentse stadscomponist, en enkele persmensen mee. San Sebastian, de stijlvolle badplaats aan de golf van Biskaje is de uitvalsbasis. Maar ook Bilbao en hoofdstad Vittoria hebben nog weinig geheimen voor hen.           
    Vorig jaar in september vroeg Guido De Leeuw aan Dick Van der Harst of hij de compositie voor Vlernika wilde schrijven. Bij een cortado (koffie met een klein scheutje melk) doet hij zijn verhaal. ,,Ik was nog nooit in het Baskenland geweest. In december was ik er voor het eerst. Toen ontmoette ik ook Juan Mari Beltran, een kenner van de Baskische muziek. Het klikte tussen ons. De thematiek spreekt me ook aan. Ik ben altijd gevoelig geweest voor sociaal-culturele onderwerpen. Mijn vader heeft in een Jappenkamp gezeten.''     

    Mooie melodie          

    In 2001 kreeg Van der Harst al de Louis Paul Boon Prijs voor het engagement in zijn werk. Hij schreef veel voor muziektheater en werkte samen met Guy Cassiers, Alain Platel en Eric De Volder. In zijn loopbaan omarmde hij al zoveel muzieken, uit andere tijden, andere landen en andere culturen. Hij wist ze samen te smelten tot vindingrijke, maar ook hedendaagse muziek. ,,Ik besef wel dat ik op het groot podium zal staan en de muziek toegankelijk moet houden, ook uit respect voor de niños.''       

    Van der Harst heeft nog geen noot muziek op papier staan, ,,Het zit in mijn hoofd'', verzekert hij ons en hij tikt eens tegen zijn schedel. ,,Ik ga er ook Baskische muziek in verwerken. Maar Baskische muziek bestaat in feite niet. Ze is zeker niet Spaans gekleurd. Zoals we gisteravond in die bar hoorden lijkt het soms op Tex Mex. Maar je hebt ook echte liederen en de volksmuziek met de Txalaparta. Ik verzamel nu zoveel mogelijk Baskische muziek.''         

    ,,Ik hoorde ook een mooie melodie op de klokken van een kerk in Guernica. Dat ga ik zeker gebruiken. Het zou om een bekend liedje gaan dat begint met de woorden Ook twee liedjes van Federico Garcia Lorca wil ik gebruiken.''           
    Een belangrijke figuur in het ensemble, dat zal bestaan uit elf Vlaamse en vier Baskische muzikanten, worden de Baskische zangeres Maddi Oihenart en multi-instrumentist Juan Mari Beltran. Een rit langs kronkelige wegen door een lieflijk golvend Baskisch landschap leidt naar Juan Mari Beltran in het dorpje Oiartzun. Hij bouwde een oude hoeve om tot een museum met een uitgebreide instrumentenverzameling, een bibliotheek, een fonotheek en een beeldarchief. Je kunt hem de Baskische Hubert Boone noemen. Blaasinstrumenten, accordeons, maar ook een eenvoudig houten plaatje dat door de lucht wordt rond gezwierd - de kreet van de wind - en blaasinstrumenten gemaakt met hoorns van bokken horen erbij.           
    Hij leert Van der Harst ook Txalaparta spelen. Txalaparta is het magische woord in de Baskische muziekcultuur. Het gaat om een primitief instrument. Over twee omgekeerde manden worden houten balken gelegd. Daarachter staan de Txalalapartaspelers. Zij laten twee houten stokken neerdalen op de balken en creëren ritmische patronen. Van der Harst is er redelijk vlug mee weg, maar je ziet dat Beltran geoefend is en de stokken sierlijk kan laten zweven. Met dergelijke stokken werden vroeger de appels voor de cider tot moes gestampt. Daar komt de cadans vandaan. Vandaag worden ook al zeer geraffineerde opnamen met Txalaparta gemaakt.    

    ,,Ik ga veel blazers gebruiken, maar ook veel slagwerk, ja ook de Txalaparta'', zegt Van der Harst. ,,Ik schrijf geen filmmuziek, het wordt een concert met beelden. Half mei zit ik samen met Fabio Wuytack om tot een structuur te komen.''         
    Het bezoek aan de cultuurafdeling van de Baskische regering in de hoofdstad Vittoria-Gasteiz is een half succes. Guido De Leeuw en Manuel Mugica Gonzalez weten geld los te weken om de kosten voor de vier Baskische muzikanten te betalen. Maar ze zouden graag Vlernika in het najaar naar San Sebastian, Bilbao en Vitttoria brengen. Ze vangen bot. ,,Het geld is op'', luidt het sec. Ze zijn een beetje de put in en begrijpen het niet. ,,Dit past toch perfect bij de herdenkingen die hier ook plaats hebben.''    

    Grijze hemel 

    Onder een grijze hemel trekken we naar de oudste Baskische stad Guernica. Ons pad leidt door een bergachtig weinig bewoond gebied. Guernica is een kleine stad met op een heuvel het oude Baskische parlement. In de tuin staat een oude afgeknotte eik in een monumentaal stenen schrijn. De eik is het symbool van de Baskische zelfstandigheid.         
    Even later zitten we in een inleefkamer in het Museum de la Paz, een soort Baskisch vredeshuis. We horen hoe een Spaanse moeder de voortdurende bombardementen beleeft. Het stadje werd gedurende drie maanden gebombardeerd. Tot het fatale bombardement op 26 april 1937, toen Hitler zijn Junkers en Henkel-bommenwerpers stuurde. Het hele stadje was een brandend tapijt. Er vielen tussen de 300 en 500 doden. Dat bombardement zette ook veel ouders aan om hun kinderen weg te sturen. De grote Spaanse kunstenaar Picasso greep die gebeurtenissen aan om zijn wereldberoemde schilderij Guernica te maken. Maar al te graag zou het stadje het wereldberoemde schilderij binnen haar muren halen. Picasso zei dat het schilderij altijd op Spaanse bodem moest blijven, maar sprak niet van het Baskenland. Onlangs vroeg de burgemeester van Guernica of het schilderij niet mocht verhuizen.

    ,,De Spaanse minister van Cultuur is niet bereid dat te doen, het blijft in Madrid'', zegt museumdirectrice Iraxte Momoitio Astorkia.   

    Land uitgezet           

    De volgende dag trekken we naar Sestao, 15 kilometer van Bilbao. In het wat troosteloze stadje ontmoeten we Mathias Martinez Ibanez. Hij woonde vele jaren in Gent, maar werd uiteindelijk in 1959 het land uitgezet. Zijn bewogen verhaal is uitgebreid te lezen in het boek dat over los niños verschijnt. Onder het Franco-regime had hij het niet gemakkelijk, maar hij overleefde het en schopte het nadien zelfs tot schepen van Cultuur van Sestao. Hij draagt trots zijn Baskische baret.     
    De avond daarvoor hadden we in San Sebastian ook de voorzitter van de plaatselijke niñosvereniging, Fernando Berradre, ontmoet. Hij wilde persé de Belgen zien. Ook op zijn hoofd staat een Baskische alpinomuts. Hij werd opgevangen in een klooster. Zijn ogen blinken als hij vertelt over zijn Belgisch wedervaren.       
    In Sestao komt Gorka Agirre Arizmendi ons opzoeken. Hij is de zoon van een niño die in Antwerpen woonde. Hij studeerde in Leuven, maar trok na de democratisering weer naar Spanje. Hij is een belangrijk lid van de PNV, de Baskische Nationalistische Partij en een neef van de eerste minister-president van het Baskenland in 1936, José Antonio Aguirre. PNV was van 1937 tot 1977 verboden. Sinds 1980 levert ze onafgebroken de Baskische minister-president.       
    ,,Hoezo? Deze productie kan niet naar het Baskenland komen? Ik zal alles doen om Vlernika naar het Baskenland te brengen'', zegt Arizmendi. Guido De Leeuw en Manuel Mugica Gonzalez zagen het plots weer wat beter zitten.            

     

    Uit “De Gentenaar Online”

    Productie en algemene coördinatie:

    http://www.trefpuntvzw.be/index-flash.htm

    Bij Sint-Jacobs 18, B9000 GENT

    +32(0)9.225.36.76

    22-06-2007 om 08:46 geschreven door Natxo  




    Foto

    UITGEBREIDE INFO
  • De Basken en hun strijd

  • E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Blog als favoriet !

    Foto

    Baskische Identiteitskaart
    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Foto

    Wij steunen een onafhankelijk Euskal Herria

    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!