Sauna  .
Een algemene lichaamsverzorging en een persoonlijke hygiëne spelen een belangrijke rol in het leven van elke persoon , in het bijzonder van degenen die één of andere sport beoefenen .Daarin komen voor : voldoende rust en 7 tot 8 uur dagelijks slapen, dagelijks douchen met warm water gevolgd door afspoelen met koud water,een goed gekozen voeding met veel vers fruit en groenten , alle dagen tanden poetsen, geen alcohol , tabak (roken) , drugs en overbodige medicijnen gebruiken.Alcohol-gebruik leidt tot snelle vermoeidheid van de spieren,en een verminderde geestelijke coördinatie+ een tekort aan vitamine B1.Alcohol onttrekt water aan het lichaam ,terwijl we ons reeds inspannen om dagelijks minstens 1 liter water te drinken.Roken leidt tot vernauwing van de bloedvaten , en door de nicotine in de tabak , tot verlamming van het zenuwstelsel. Hierdoor wordt elke sportieve prestatie gefnuikt ,zelfs gewoon enkele honderden meters wandelen , fietsen of zwemmen .
 Massage :voor een versnelde verwijdering van afval-producten uit de spieren en het lichaam,die ontstaan zijn bij de verbranding van voedingsstoffen . Met een sauna-bad  wordt juist hetzelfde  bereikt .
1)  Sauna .
Sauna’s bestaan reeds zeer lang in éen of andere vorm . Tegenwoordig bestaan er zelfs infrarood-sauna’s ,gebaseerd op de infrarood-warmte die opgewekt wordt met elektrische stralers. Een infrarood-sauna is eigenlijk geen sauna maar een (stralings)- warmtecabine. Het kenmerk van de infrarood warmte is , dat deze warmte wordt overgebracht naar de huid zonder dat er opgewarmde lucht aan te pas komt . Door de dubbele wanden van de infraroodcabine zal  de omgevingstemperatuur stijgen naar 40° tot 60°C. 

De openbare badgelegenheden in Rome waren gebaseerd op het eerst opwarmen , en daarna afkoelen van het lichaam.Men wist dat deze ervaring een gevoel van welbehagen veroorzaakte.Men geloofde dat het daarmee gepaard gaande transpireren , een reinigende invloed had, en ziektes kon uitdrijven. Later waren de Finnen  bij de eersten , die overtuigd waren van de therapeutische waarde van een sauna. Finland heeft vandaag meer dan 3,7 miljoen sauna's op 5,2 miljoen inwoners! De typisch Finse sauna was een blokhut of een andere ruimte met een kachel ,die tot gloeiens toe werd gestookt met blokken berkenhout, of met een open houtvuur gestookt,zodat de binnenkant van de houten wanden dan vaak na een zekere tijd zwartgerookt was ! Het saunabad begint met een verblijf in een dergelijk vertrek dat gevuld is met droge,hete lucht, waardoor veel zweet uit het lichaam wordt afgescheiden . Hoe droger de lucht rondom het lichaam is, des te sneller verdampt het zweet. Vervolgens wordt met een zogenaamde saunalepel ,water gegoten op de stenen die bovenaan op de kachel liggen , of op het vuur in een kleine open haard. Hierdoor wordt het vochtgehalte in de cabine plots verhoogd ,dit noemt men de ‘stoom-stoot’. De relatieve vochtigheid stijgt met  15% tot 30% .De stoom is noodzakelijk om het uitdrogen van de ogen te voorkomen , ook van de slijmvliezen in de luchtwegen en de longen. In de ideale situatie is de temperatuur in de ruimte op dat ogenblik gestegen tot minstens vijftig graden Celsius , maar ervaren sauna-baders die zich een commerciële cabine hebben aangeschaft , laten de temperatuur soms oplopen tot negentig graden. De aanwezige hete waterdamp in de ruimte ,bevordert de overdracht van de warmte van de stoof naar het lichaam (normaal op 37°C) , waardoor transpireren intenser wordt. De huid verwarmt sneller dan die van het lichaam: van ong. 32°C naar ong. 42°C (na 10 minuten), terwijl de lichaams-temperatuur met max. 1°C tot 2 °C stijgt. Hierdoor komt o.m. de zweetproduktie op gang. Tegelijk zetten de bloedvaten in de huid uit, waardoor de bloedtoevoer naar de huid stijgt.Waar normaal slechts 5% tot 10% van het bloed door de huid stroomt, kan dit in de sauna oplopen tot 50%-70%. Een echte Finse sauna is niet compleet , zonder de huid te bewerken met berkentakjes , of met samengebonden dennen-of jeneverbes-takjes op de huid te slaan , omdat deze de bloeddoorstroming bevorderen en het effect van een saunabad vergroten.De saunabader stapt nu naar buiten , en de Finnen deinzen er dan niet voor terug , zich in de koude sneeuw te wentelen ‘s winters. Zover hoeft de normale sauna-gebruiker niet te gaan, een douche met koud water volstaat om de kuur af te ronden,want bij een onderdompeling in ijzig water of sneeuw, daalt de huidtemperatuur zeer snel van ong. 40° C naar 33°C, terwijl de lichaamstemperatuur zeer snel met 1 à 2°C daalt om opnieuw op de normale temperatuur te komen. Dit leidt  tot een snelle verhoging van de bloeddruk.

Hedendaags zijn de  belangrijkste voordelen van het vertoeven in een sauna :
a)  het reinigen van de poriën , en als dusdanig het verzorgen van de huid.Door het zweten raakt men de chemische afvalstof ureum (= een koolstofverbinding , het eindproduct van de eiwit-stofwisseling) kwijt via het afgescheiden transpiratie-vocht. De weerstand tegen infectie-ziekten vergroot,doordat de afweercellen in de lymfeklieren worden gestimuleerd.
b)  het stimuleren van de bloedsomloop ,gepaard gaande met een gering gewichtsverlies ,dat echter niet zozeer  te wijten is aan vetverwijdering ,maar aan verlies van water, onttrokken aan het lichaam,of eruit verdampt. Het vochtverlies na een saunabeurt bedraagt ongeveer 0,5 tot 1 l. Op gebied van afslanken , is het wel zo , dat een  saunabeurt ongeveer  300 kilocalorieën verbrandt , hetgeen vergelijkbaar is met  een half uur wandelen. De hitte laat het bloed in toenemende mate naar de huid stromen (met een roze gloed),waardoor het ontstaan van rimpels op het gelaat en de rest van het lichaam tegengegaan wordt .  De huid voelt ongerimpeld, zuiver en glad aan na een saunabeurt.
c)  geen enkel lichaams-geurtje ( door op de huid levende bacterieën en vetzuren) zal nog te ontdekken zijn na het nemen van een sauna-bad.Het lichaam is  gereinigd tegen bacterieën en schimmels,tegen microscopisch kleine ziekteverwekkers, waardoor besmettelijke ziekten , reeds onder a) hierboven vermeld , zullen voorkomen worden.De ziektekiemen en oude en dode huidcellen zijn verwijderd . Deodorant’s zijn er niet meer nodig , om fris ruikend door de straat te lopen ,en zich in publieke plaatsen op te houden.
d)  Sauna heeft een invloed op onze hormonenhuishouding. Zo wordt de hypofyse-bijnier -hormonale as  geactiveerd. Dit heeft een verhoogde produktie van nor-adrenaline, prolactine, ß-endorphine en groeihormoon tot gevolg. Eén en ander leidt tot een verminderd pijngevoel, een verhoogde alertheid, en een lichte euforie . Sauna heeft een weldadig effect bij reumatische klachten. Dit geldt zeker voor arthrose, waarbij we gespannen en pijnlijke spieren zien ,met pijn en bewegingsbeperkingen in de rug en de gewrichten.

Geen sauna binnenstappen als men juist gegeten heeft , maar 1 tot 2 uren wachten,en ga niet naar de sauna, onmiddellijk na een lichamelijke inspanning. Drink nooit alcohol vooraleer een sauna-bad te nemen.
De aanbevolen manier om een sauna toe te passen ,is zich uit te kleden ,en zich met een lauw-warme douche grondig te wassen,ook het haar. Neem een warm voetbad en droog de voeten zorgvuldig af .Ga dan de sauna binnen en neem plaats op een zo hoog mogelijk geïnstalleerde houten bank ,want hoe hoger, hoe warmer. Ga daarop comfortabel zitten of liggen, bijvoorbeeld op een badhanddoek. Leg u in de temperatuur die u goed verdraagt (eerder 60° dan 90°C) en nooit te lang ( een tiental minuten). Ga de laatste twee minuten  rechtop zitten om de bloedsomloop te bevorderen, zodat u niet duizelt bij het opstaan. Er bestaat geen voorschrift over de tijd ,die men doorbrengt in een sauna. Voor gezonde personen , is de duur van 10 minuten  verblijf in een hete sauna voldoende, maar indien men het te warm of benauwd krijgt (door zuurstof-gebrek), kan men de cabine ook reeds na vijf minuten verlaten. Tegen het optreden van benauwdheid , is een goede ventilatie van de sauna-cabine aan te raden. Loop rond in de koele lucht,steek uw voeten in koud water en neem een douche met zo koud mogelijk water.Afwassen met zeep en koud naspoelen , is mogelijk.Droog u af en ga enkele minuten tot een kwartier  liggen ,waarna het lichaam ontspannen zal aanvoelen. Drink altijd overvloedig mineraal water na het nemen van een sauna. Een saunabad is een ideale relaxatie , beter dan een ‘bubbel-bad’met opborrelende luchtblaasjes in het warme water ,waarbij men spreekt van ‘hydro-therapie’,terwijl men een verblijf in een sauna ‘thermo-therapie’ noemt.Bubbelbaden zijn nuttig bij de behandeling van botbreuken en verstuikingen .Saunabaden worden afgeraden voor personen met epilepsie of vallende ziekte,met suikerziekte of diabetes, met huidziekten, open wonden , en met een hart-of vaat-ziekte. Om het sauna-mechanisme in stand te houden, begint het hart sneller te pompen en verhoogt de hartslag ,die in een  sauna  tweemaal zo hoog kan liggen dan de hartslag in rust, terwijl de hartprestatie (de hoeveelheid bloed die het hart per minuut pompt) twee tot drie keer hoger kan liggen. Dit komt ongeveer overeen met een verhoging van de hartprestatie tijdens een fikse wandeling. In dat laatste verband zijn ‘Naturisme en sauna’, ‘Naturistencampinggids’ en ‘Natuurlijk Naakt’  op zoek naar naturistische sauna-vakantie- ervaringen .
2) Massage : wordt in de volgende tekst besproken , samen met de gunstige invloed van sauna , en massage , op de huid .